Morgunblaðið - 04.05.1961, Blaðsíða 8

MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 4. maí 1961
ð
Framtíðaríogarar
eru skuttogarar
ÝMSUM þeim sem við togveiðar
hafa starfað, mun hafa þótt nóg
lun þá óheilla þróun, sem átt
hefur sér stað í sambandi við
togveiðar íslendinga nú síðustu
árin, þar sem segja má að um al-
gjöra kyrrstöðu sé að ræða, að
því er snertir skipalag, að öðru
leyti en þvi, að skipin hafa ver-
ið stækkuð, svo óraunhæft má
teljast, þegar það er haft í huga,
að þeim hefur verið ætlað að
stunda fiskveiðar í ís, og þá í
flestum tilfellum vegna hrað-
frystihúsanna, en að mestu leyti
horfið frá veiðum til saltfisk-
verkunar!
I>að er augljóst mál, að tog-
skip allt að 1000 lestir eða
meira, hafa ekki aðstöðu til að
stunda hagkvæmar veiðar fyrir
hraðfrystihúsin, annað tveggja
hlýtur að eiga sér stað, % eða
% fermi, eða þá lélegt hráefni,
svo að vara frystihúsanna verð-
ur ekki í bezta gæðaflokki.
Til þess að svo stór eða stærri
skip fullnægi öllum þeim kröf-
um sem gera ber til vörugæða
hraðfrysts fisks, er aðeins til
ein lausn. Það eru tveggja þil-
fara togarar eða verksmiðju-
skip, þar sem allur fiskur er
flakaður spriklandi upp úr sjón-
um og settur strax í umbúðir,
eftir tegundum, og í hraðfrysti-
hólfin, og allur úrgangur í
lýsis- og mjölvinnsluvélarnar.
Þetta er sú eina raunhæfa og
rétta lausn, þegar um úthafs-
veiðar er að raeða, á fjarlægum
miðum, sem aetlaðar eru til
hraðfrystingar.
Ef togskipum er aftur á móti
ætlað það hlutverk að fiska fyr-
ir hraðfrystihús í landi, og þá
helzt ekki á allt of fjarlægum
miðum, þá mun tæplega vera
hagkvæmt að stærðin sé meira
en 600 til 700 lestir, ef um skut-
togara er að ræða.
Frændur okkar Norðmenn
virðast vera búnir að átta sig á
þessu, því nú eru þeir að ljúka
við smíði á fyrsta skuttogara
sínum, af stærðinni 650 lestir.
Togarinn er með tveim stálþil-
förum, og 350 m3 lestarrúmi,
sem allt er klætt aluminium að
innan. Takmarkið er að þessi
skip eigi að tryggja hraðfrysti-
húsunum hráefni, því er aðeins
um kælingu að ræða allt niður
í mínus 3 C’ en ekki hraðfryst-
ingu á fiskinum.
Við íslendingar höfum reynslu
á því, að norskbyggð fiskiskip
taka flestum fiskiskipum fram
um alla hagkvæmni og sjóhæfni.
Þau fiskiskip, sem fengin hafa
verið á seinustu árum til lands-
ins, hafa sannað það. Nú þegar
þeir eru að fara inn á nýtt
svið £ skipabyggingum, sem
miða að vissu hlutverki, getum
við því treyst því að þeir hafa
Gunnar Zoega
lögg. endurskoðandi
Endurskoðunarstofa
Skólavörðust. 3 — Sími 1-7588.
valið hagkvæmt fyrirkomúlag,
að vel yfirveguðu máli, til að
fullnægja því.
Þorkell Sigurðsson,
vélstjóri.
KÓR Kvennadeildar Slysavarna
félags fslands efnir til sinna
fyrstu kirkjutónleika í Krists-
kirkju í Landakoti sunnudags-
kvöldið 7. maí undir stjóm Her-
berts Hriberschek, sem stjórnað
hefur kórnum undanfarin ár.
Einsöngvarar með kórnum verða
Snæbjörg Snæbjarnar og Sigur-
veig Hjaltested, Dr. Páll ísólfs-
son mun aðstoða kórinn og einnig
leika einleik á orgel.
Kór Kvennadeildarinnar hefur-
starfað í 7 ár og haldið 4 opin-
bera hljómleika, auk þess sem
hann hefur tekið þátt í samsöng
á vegum ópperuskóla V. M. De-
metz, sem verið hefur raddþjálf
ari kórsins undanfarin tvö ár.
Um jólin í vetur flutti kórinn
óperettuna Fuglasalinn í útvarp
ið og sungu þau þá með honum
Demetz og Snæbjörg Snæbjarn-
ar. Nú er í ráði að flytja fyrsta
stóra kórverkið Stabat Mater
eftir Pergolese um næstu páska.
í kómum eru um 30 konur úr
Kvennadeild Slysavarnafélags-
ins, og hafa þær sýnt mikinn
áhuga og fórnfýsi með því að
mæta stöðugt á æfingum. For-
maður kórsins er Gróa Péturs-
dóttir, gjaldkeri Elinborg Guð-
jónsdóttir og ritari Hjördís Pét-
ursdóttir.
Andleg lög
Á efnisskrá kórsins á sam-
söngnum í Kristskirkju verða að
sjálfsögðu eingöngu andleg lög,
verða sungin lög eftir dr. Pál
ísólfsson, Jón Leifs og Karl O.
Runólfsson, ennfremur gömul
ísl. kirkjulög, sem Hriberschek
hefur tekið saman og útbúið til
flutnings, einnig gamalt ísl.
kirkjulag í útsetningu dr. Vict-
ors Urbancic. Og af erlendum
höfundum má nefna G. B. Per-
golese, Joh. Brahms, Nágeli.
Schubert o. fl. Dr. Pál ísólfsson
mun leika sálmaforleik eftir Jón
Leifs og Pál ísólfsson, ennfremur
verk eftir J. Sweelinck og M.
Reger.
Kvennadeildin starfar með blóma
Forseti Slysavarnafélagsins,
Gunnar Friðriksson, og formað-
ur Kvennadeildarinnar, frú Gróa
Pétursdóttir, skýrðu blaðamönn-
um frá þessum samsöng á af-
mælisdegi Kvennadeildarinnar,
28. apríl s- 1., en 31 ár er liðið
frá stofnun hennar. Frú Guðrún
Jónasson hafði forustuna í
deildinni fyrstu 28 árin og hún
beitti sér einnig mikið fyrir
65 ára
Einar Helgi
Hafnarfirði
í DAG er Einar Helgi Nikulás-
son Þúfubarði 8 Hafnarfirði 65
ára.
Einar Helgi er fæddur á Stokks
eyri 4. maí 1896 og voru for-
eldrar hans Sigríður Jónsdóttir
og Nikulás Helgasonar.
Á Stokkseyri dvaldizt Einar
Helgi fram yfir aldamót, en þá
fluttist hann hingað til Hafnar-
fjarðar og hér hefur hann verið
búsettur síðan.
Eins og margir Hafnfirðingar
fyrr og síðar hóf hann ungur að
stunda sjóinn og mun þar eins
og á svo mörgum öðrum sviðum
hafa verið full hlutgengur í sinni
vinnu.
Um 1940 fór Einar Helgi í land
og hóf skömmu síðar störf hjá
Raftækjaverksmiðjunni í Hafn-
arfirði og starfaði þar meðan
heilsa hans leyfði.
stofnun kórsins. Kvennadeildin
starfar nú með svo miklum
blóma, að konurnar fylla stærstu
samkomusali bæjarins hvenær
sem þær efna til samkomu, kom
ust færri að en vildu á afmælis-
hófinu. Deildin hefur á þessum
árum lagt fram drjúgan skerf
til að byggja upp öryggiskerfi
til björgunar úr sjávarháska um
allt land og einnig til þriggja
björgunarskipa, Sæbjargar,
Maríu Júlíu og Alberts.
„Bóndi er bústólpi,
bú er landstólpi.
Því skal hann virður vel“.
J Ó N Bjarnason, fyrr bóndi á
Þúfu, er fæddur að Eyri í Kjós
4. maí 1881. Voru foreldrar
hans Þórdís Gestsdóttir og
Bjarni Jónsson Sæmundarson og
kona hans, Sesselja Sigurðardótt
ir frá Neðra-Hálsi í Kjós. Er
margt merkra manna frá því
fólki komið, þar á meðal Sig-
urður (hómópati) í Lambhaga,
sem var föðurbróðir Jóns á
Þúfu. Jón á Neðra-Hálsi var son
ur Sæmundar frá Haukagili
Guðmundssonar og Bríetar,
dóttur Snæbjarnar prests í
Grímstungu, Halldórssonar bisk-
, ups á Hólum, Brynjólfssonar. En
systkini séra Snæbjarnar voru
' Brynjólfur gullsmiður, faðir
Þóru, móður Péturs biskups Pét
urssonar. Mætti þar fleiri til
nefna: Arnljót prest Ólafsson á
Bægisá, Bríeti Bjarnhéðinsdótt-
ur og hennar systkini o. fl. Séra
Arnljótur og Jón á Neðra-Hálsi
voru systrasynir. Jón ólst að
mestu leyti upp með föður sín-
um í Eilífsdal, sökum þess að
foreldrar hans ráku ekki sjálf-
stæðan búrekstur, nema um
stutt árabil.
Árið 1908 giftist Jón Guðrúnu
Bjarnadóttur frá Sandi £ Kjós,
dugmikilli og greindri konu, og
hófu þau búskap á Þúfu og
bjuggu þar til 1952. En það ár
andaðist Guðrún.
Þegar þau hófu búskap á
Þúfu, sem leiguliðar, var sú jörð
talin lítið og heldur lélegt býli,
ræktun svo að kalla engin og
húsakostur lítill, bæði fyrir fólk
og fénað. En 1945 taka þau kaup
á jörðinni og á búskaparárum
þeirra hjóna, með aðstoð barna
þeirra, er nú öðruvísi um að
litast á Þúfu. Öll hús hafa
i dag:
Nikulásson
maður og hefur mörgum komið
það vel, því hjálpsamur er hann
og greiðvikinn svo sem bezt má
verða.
Hann kvæntist 1923 Friðrikku
Eyjólfsdóttur hinni mestu mynd
arkonu og eignuðust þau hjónin
fjögur börn, sem öll eru búsett
í Hafnarfirði.
Einar Helgi festi rætur sínar
hér í Hafnarfirði á þeim árum,
sem þjóðin var að vakna til fram
fara og breyttra atvinnuhátta.
Hér var eins og annars staðar
mikið verk að vinna í þeim efn-
um og lá Einar Helgi ekki á liði
sínu eins og hans var von og
vísa.
Fylgismaður Sjálfstæðisstefn-
unnar hefur hann verið og hafa
þau hjónin unnið þar mikið og
gott starf.
Ég vil í dag nota tækifærið
með þessum örfáu línum og senda
vini mínu Einari Helga beztu af-
mæliskveðjur.
verið byggð upp á traustum
grunni, og feiknar mikið land-
ræktað, svo að nú má þetta heita
orðið stórbýli. Auk aðaljarðar-
innar hafa verið lögð undir
hana tvö lítil býli, sem áður
var búið á, Litlibær og Lindar-
brekka.
Nú býr á Þúfu, Bjarni, elzti
sonur þeirra hjóna og Ásta syst-
ir hans. Þegar þau tóku við
var Þúfan gerð að ætt-
óðali. Og mun það annað
býlið hér í sveit, sem þannig er
ráðstafað. Er þar nú rekinn
myndarbúskapur, og er þar vel
séð fyrir öllu, bæði mönnum og
málleysingjum. Og hefir Jóni
tekizt þetta með aðstoð konu
sinnar og barna. Eignuðust þau
9 börn, og eru 8 þeirra á lífi,
tvö á Þúfu eins og fyrr segir.
Hin eru Rannveig símstjóri í
Eyrarkoti, Kristín, húsfrú á
Eyri, Oddur bóndi á Sandi, Þor-
björn og Óskar, búsettir í
Reykjavík og Guðmundur á
Reykjalundi, (vegna lömunar)
og svo Haraldur, sem féll frá
á bezta aldri, hinn mesti efnis
maður. Allt «r þetta hið mesta
dugnaðarfólk, og áberandi lag-
virkt. Má segja að bræðumir
séu allir smiðir, þó að ólærðir
séu og systurnar sérstaklega vel
verki farnar.
Ekki hafa systkinin notið
fræðslu í skóla, utan fermingar-
undirbúnings. Eins og gefur að
skilja var að sjálfsögðu þröngt
í búi hjá þessum hjónum, hin
fyrstu búskaparár þeirra. En
allt hefir þetta blessazt vel og
giftusamlega. Svo nú má telja,
að búskapur standi traustum fót
um á Þúfu. Og enn mun Jón
taka þar til hendi ef með þarf.
Óvíða mun jafnfagurt útsýni
hér í sveit eins og að heiman
Einar Helgi er mjög laghentur
Kór SVFI efnir til
kirkjutónleika
Matthías Á. Mathiesen.
Jón Bjarnason áttrœður
Hussein kon-
ungur trúlof-
aður
AMMAN, Jórdaníu, 2. maí —
(Reuter) —Hussein, Jórdaníu-
konungur tilkynnti í dag að
hann hefði trúlofast enskri)
stúlku, Antoinette Aveil Gar- í
diner að nafni. Stúlkan er 7,
tvítug að aldri, en konung-
urinn 25 ára. Hún er dóttir
eins af hinum brezku hernað-í
ar ráðgjöfum konungsins.
Ekkert hefur enn verið
tilkynnt um hvenær brúðkaup
þeirra verður haldið, en menn
vænta þess eftir svo sem tvo
mánuði.
Ungfrú Gardiner verður
önnur kona Husseins, hann
skildi við fyrri konu sína fyrir
fjórum árum. Ungfrúin starf-
aði sem símastúlka hjá verk-
fræðifyrirtæki í Stratford
on — Avon í Englandi, áður
en faðir hennar tók fjölskyld
una með sér til Jórdaníu fyrir
rúmu ári. Hefur hún stundað
nám í arabísku í nokkra mán-
uði og verið enskur þulur fyr
ir útvarpið í Amman.

Grásleppukavíar
GJÓGRI, 28. apríl — Ágæt grá-
sleppuveiði hefur verið en gæft-
ir slæmar, fyrr en nú 6 sl. daga,
að veðráttan hefur verið mjög
hagstæð og mikil veiði. Nú eru
komnar eins margar tunnur af
fullverkuðum hrognum hjá
hrognamóttöku Kaupfélags
Strandamanna á Gjögri og komn
ar voru í fyrra í vertíðarlok um
mánaðamótin maí—júní. Flug-
aldan, 10 tonna bátur á Djúpa-
vík, byrjaði á grásleppuveiði um
sl. helgi og hefur fiskað ágæt-
lega miðað við netafjölda. —
Regína.
frá Þúfu. Iveruhúsið og sumt af
peningshúsum, standa uppá há-
um hól, og sést þaðan vítt til
allra átta, nema til suðvesturs,
þar skyggir Eyrarfjall á. Heim-
an frá Þúfu, sést öll umferð un»
Vestur- og Norðurlandsveg. Og
öll skipaferð inn Hvalfjörðinn.
Þar mátti sjá marga fríða íleytu
í síðasta ófriði, þegar brezki flot
inn hafði þar bækistöð sína, og
sérstaklega er sólarlagið fagurt
á Þúfu, þegar sólin gengur und-
ir í vestri.
Þegar að komið er heim að
Þúfu, leynir sér ekki hin snyrti
lega umgengni úti sem inni og
þar er öllum vel tekið. Jón
dvelur nú hjá börnum sínum á
Þúfu við sæmilega heilsu. Jón
hefir skilað miklu og góðu dags
verki, og er því vel að því kom-
inn að hvílast i næði. Óska ég
honum fararheilla síðasta áfang-
ann.
Heill og hamingja fylgi hverj-
um góðum dreng.
St.G.