Morgunblaðið - 04.05.1961, Blaðsíða 23

Fimmtudagur 4. maí 1961
MORGUNBT.AÐIÐ
23
Bræður
aflahæstir
PATREKSFIRÐI, 3. maí. All-
ar horfur eru á því að vél-
skipiff Dofri héðan úr bænum,
verði meðal hinna aflahæstu
báta á vertíðinni sem senn
fer að ljúka. Formaður á Dofra
er Finnbogi Magnúss. Hann var
um mánaðamótin komintr með
951 tonn af fiski. Síðan hefur
báturinn landað einu sinni
um 20 tonna afla og í kvöld,
er hann væntanlegur inn með
svipaðan afla.
Næst hæsti báturinn er
Andri. Hann hefur verið á
línu í allan vetur og er nú
með um 775 tonna afla og var
einnig á innleið, nú í kvöld.
Formaöur á bátnum er Jón
Magnússon, bróðir Finnboga,
en þeir eru frá Hlaðseyri hér
í Patreksfirði. Báðir eru þessir
dugmiklu formenn búnir að
vera á sjó frá því á unglings-
árum sínum og hafa báðir
verið bátaformenn í mörg ár,
Finnbjörn er þrítugur en
Jón á Andra 31 árs. Aðrir
tveir bræður frá Hlaðseyri
eru nú formenn og búsettir í
Ólafsvík, einnig góðir afla-
menn og dugmiklir sjósókn-
arar.
— Trausti.
— Handritin
Framh. af bls. 13.
sagði, að Islendingum væri það
itil skaða, að þeir létu skynsem-
ina þoka fyrir tilfinningum —
þeir mættu ekki álíta, að kær-
leikur sá er Danir bæru til Eddu
væri fölsk rómantík. En löndih
yrðu að þróa með sér gagnkvæm
an skilning. Tilgangur Árna Magn
ússonar með söfnun handritanna
ihefði verið sá að þau kæmu þá
síðari kynslóðum að notum.
Handritin hefðu verið seiid til
Kaupmannahafnar til varðveizlu,
þegar ísland hafði engin skil-
yrði til að halda þeim, en nú
væru þau fyrir hendi. Hann sagði
að íslendingar hefðu vanrækt
fornleifagröft svo furðu gengdi -
þeir ættu fleiri minjar um for-
itíðina en handritin, en bætti því
við að enginn vafi væri á því, að
handritamálið yrði til lykta leitt
með skiptingu handritanna.
• Hróp og hlátrar
Poul Engberg, lýðháskólastóri
tók næstur til máls og lýsti yfir
fylgi sínu við afhendingu hand-
ritanna. Gerðu þá áheyrendur
hróp að honum, en hann hrópaði
á móti hvort þeir þyldu ekki að
hlýða á andstæðing þeirra. Hann
sagði, að málið væri ekki lög-
fræðilegt og lög gætu ekki gilt
um alla eilífð.
— Konungalögin bönnuðu kon
ungi að afsala sér einveldi, sagði
Engberg, — en samt var það
gert. Breyttir tímar krefjast
breytinga. Kjarni handritamáls-
ins er samband milli þjóða og
grundvöllur þess sambands er
gagnkvæm virðing. beir sem eru
andvígir afhendingu handritanna
hélt Engberg áfram, hafa ekki
kynnt sér, hvað býr að baki ósk-
um íslendinga. Vísindastarfi
verður alls ekki raskað-----
Hér greip Bröndum Nielsen
frammí fyrir Engberg og sagði:
•— Sannaðu það.
En Engberg hélt áfram og
sagði, að dönskum fræðimönnum
mætti veita styrki til íslands-
ferða.
— í>á gullu við hlemmihlátr-
ar.
En Engberg lauk máli sínu
með því að segja, að með afhend
ingu handritanna fengju Danir
tækifæri til þess að vera til fyrir
myndar um samskipti þjóða.
• Kurrinn dvinaði
Alsing Andersen, fyrrum ráð-
herra, mælti mjög skörulega og
eindregið með frumvarpi stjórn-
arinnar. Framan af ræðu hans
var mikill kurr með áheyrend-
um, en hann dvínaði er á ræð-
una leið.
Andersen varaði menn við að
trúa slúðursögum Starckes um
Jörgensen menntamálaráðherra.
— Áðurgreind ummæli sem höfð
voru eftir Jörgénsen, sagði And-
ersen, — voru viðhöfð, er hann
sá öll rit Árna sjálfs sanian
komin.
Andersen sagði, að Bröndum
Nielsen hefði haft rangt fyrir
sér í því, að málið væri lögfræði
legt — þaS væri milliríkjavanda-
mál, en ekjci lögfræðilegt vanda-
mál. Hann sagði, að í álitsgerð-
inni frá 1951, hefði Starcke stað-
ið einn á hinum lagalega rétti,
en aðrir — þar á meðal Bröndum
Nielsen — hefðu viðurkennt, að
málið væri milliríkjavandamál.
Andersen sagði, að fullheimilt
væri að breyta skipulagsskrá
Árnasafns, og mundi breyting
leiða til þess, að andinn í erfða-
skrá Árna kæmi betur fram.
Hann sagði að prófessorar gætu
ekki vísað þessu vandamáli á
bug — Danir ættu að setja sig
í spor íslendinga.
Bröndum-Nielsen svaraði And
ersen og sagðist hafa skipt um
skoðun frá því, er nefndarálitið
var lagt fram 1951. Hann sagði
að áróður íslendinga hefði ekki
bætt samstöðu Norðurlanda og
nú hefði sáttfýsi Dana verið mis-
notuð nægilega lengi. Yar þess-
um síðustu orðum hans mikið
fagnað.
• Veikleiki Dana.
Sparring-Petersen, prófastur
sagði, að nauðsynlegt væri að
ferðast til íslands til þess að
skilja málið — menn skyldu
reyna að imynda sér Danmörku
án fornminja. Hann sagði, að
ferðir til íslands gætu komið
~ Kongó
Framhald af bls. 1.
málaforingja. Síðdegis í dag frétt
ist svo að Tshombe hefði óskað
eftir að taka þátt í viðræðum
á ný — en ekki er vitað hver
afstaða þeirra í Leopoldville-
stjórn verður til þess nú.
★
f Elisabethville er það haft
fyrir satt, að SÞ muni ekki hlut-
ast til um, að Thsombe verði
látinn laus. Hins vegar muni
stjórn samtakanna í Kongó
reyna að sjá svo til að hann fái
góða meðferð í hvívetna og fái
sanngjarnan dóm, verði honum
stefnt fyrir rétt.
Talsmaður SÞ í Leopoldville
sagði í dag, að heríið yrði vænt-
anlega sent á ný til Port Frank-
qui, en þar lenti saman í bar-
daga um helgina Ghana her-
mönnum SÞ og Kongóhermönn-
um.
~ ★
í Reutersfrétt frá London seg-
ir, að 80 brezkir þingmenn hafi
sent framkvæmdastjóra Samein-
uðu Þjóðanna tilmæli um, að
hlutast til um að Moise Tshombe
verði látin laus. Segja þeir
nauðsyn bera til að hann sitji
ásamt öðrum stjórnmálaleiðtog-
um landsins ráðstefnu um fram-
tíð þess. Enn fremur upplýsti
talsmaður brezka utanríkisráðu-
neytisins í dag, að brezka stjórn-
in hefðj farið hins sama á leit
við Hammarskjöld.
mönnum til að skipta um skoðun
og minnti í því sambandi á
Flemming Hvidberg.
Sparring-Petersen mælti ákveð
ið með afhendingu.
Niels Skyum Nielsen, lektor,
sagði, að málið snerti allar þjóðir
og það skapaði hættulegt for-
dæmi. Hann skýrði frá því, að
300 undirskriftum hefði verið
safnað meðal fræðimanna á síð-
ustu sex dögum, og fylgdu þeim
frekari mótmæli gegn afhending
unni.
Palle Lauring, rithöfundur,
gagnrýndi harkalega málsmeð-
ferðina og kvaðst ékki fá skilið,
að þjóðþingið sætti sig við hana.
Bjarni M. Gíslason
flytur ræðu súra.
Hann sagði að hér væri verið
að slátra aldagamalli stofnun í
flýti. Hann sagði, að menningar-
arfur þjóða væri blandaður í
söfnum víðsvegar og ætti óbreytt
ástand að ríkja í þeim efnum.
Ennfremur, að kröfur Norð-
manna um handrit væru stað-
reynd — og spurði hverjú ætti
að svara þeim, þegar útsalan
væri á annað borð byrjuð. Málið
sýndi þann veikleika í skapgerð
Dana, að vilja gjarna að aðrir
álíti þá góða.
Breytt afstaða eftir íslandsferð
Jóhannes Terkelsen lýðháskóla
stjóri lagði áherzlu á sérstöðu
málsins, sem ylli þvi, að ekki
væri- hætta á að fordæmi skap-
aðist. Hann kvaðst hafa tekið
nýja afstöðu í málinu, eftir
heimsókn sína til íslands fyrir
fjörutíu árum og kvaðst viss um.
að afhending mundi ekki trufla
visindastarf. Hann sagði, að for-
svarsmenn íslendinga hefðu við-
urkennt afhendinguna sem gjöf,
og það yrði að leggja til grund-
vallar.
Stud.mag. Leif Aager Rasmus-
sen sagði, að Danir hefðu ekki
áhuga á handritunum — áhug-
inn væri með öðrum hætti á
íslandi og því bæri að afhenda
þau í einhverju formi. Sagði
hann engan skaða verða af af-
hendingunni, því að verðmæti
væru áfram til í Danmörku. Eðli
legast hefðj verið, að háskólinn
afhenti þau.
Lauritz (föður nafn ógreini-
legt) sagði að ekki ætti að gefa
það, sem menn ekki ættu! Árna-
HELGnSON/ o A Kj it
DflRVOO 20 «i/ bKAnjl P
SIMÍ 36177 /_/
leqsteifiar oq
S* ; plÖtUi^ ;
stofnunin ein gæti gefið hand-
ritin en ekki þjóðþingið.
Tveir ungir stúdentar tóku til
máls og sögðu, að háskólanum
yrði misboðið með afhendingu
sem ekki væri í anda norrænn-
ar samvinnu. Annar þeirra sagði,
að fsland væri nægilega stórt
til að fella málið niður og hvatti
menn til þátttöku í mótmæla-
göngunni.
Jón Helgason prófessor
var ekki á furrdinum
Enn talaði Starcke og kvað
íslendinga m'undu færa sig upp
á skaftið, ef undan yrði látið.
Hann minnti í þvi sambandi á
kröfurnar til Grænlands og ræddi
um stofnun Landssambands
Grænlandsáhugamanna. Hann
sagði, að talað væri um að sýna
gjafmildi og það væri gott og
blessað ef það væri á eigin kostn-
að — en glæpsamlegt væri það
á annarra kostnað.
Að lokum stóð upp Bjaml
Gíslason og gerði ýmsar athuga-
semdir við það, sem fram hafði
komið. Það vakti athygli manna,
að prófessor Jón Helgason var
ekki á fundinum. Fundi var slit-
ið um miðnætti.
ÍJt ———————
- D. A S.
Framh. af bls. 6.
Eftirtalin númer hlutu húsbún
að fyrir kr. 5.000.00 hvert:
3598, 4439, 5498, 10799, 10840.
11386, 13964, 14391, 20765, 21377.
21923, 22827, 23662, 23941, 26693.
30779, 33493, 33761, 37315, 39983.
40454, 40599, 40750, 40816, 40881.
44568, 44662, 45303, 45757, 46100.
46786, 49339, 49546, 50832, 51802.
52214, 54582, 56200, 56507, 57174.
57304, 58060, 59122, 61363, 63523.
Sala í Happdrættinu hefur
gengið mjög vel eins og áður og
mun vera um 95—96%.
Maðurinn minn, faðir, tengdafaðir og afi,
INGIMUNDUR JÓNSSON
fyrrv. verkstjóri, Holtsgótu 1,
andaðist 20. apríl sl. Samkvæmt ósk hins látna hefur
bálför hans farið fram í kyrrþey.
Helga Jónsdóttir,
Aðalsteinn Ingimundarson, Hrefna Guðnadóttir
Jón Ingimundarson, Grethe Mygind
Unnur Ingimundardóttir og barnabörn
Eiginmaður minn,
JÓN VlDALlN HINRIKSSON
Hlíðarbraut 17, Hafnarfirði,
verður jarðsunginn frá Hafnarfjarðarkirkju, föstudag-
inn 5. maí kl. 2 e.h.
Fyrir hönd aðstandenda.
Guðrún H. Einarsdóttir
Minningarathöfn um son okkar
skUla ingasonar
sem fórst af slysförum 5. apríl sl., verður í Dómkirkj-
unni, föstudaginn 5. maí kl. 2 e.h.
Gyða Guðmundsdóttir, Ingi Guðmundsson
Jarðarför móður minnar
SIGRlÐAR SÆMUNDSDÓTTUR
Hverfisgötu 23, Hafnarfirði
fer fram laugardaginn 6. maí kl. 10,30 f.h. frá Frí-
kirkjunni, Hafnarfirði.
Sveinbjörn Sveinsson
Útför föður okkar
JÓNS HALLDÓRSSONAR
fyrrum útvegsbónda,
fer fram laugard. 6. maí kl. 2 e.h. frá Akraneskirkju.
Þeim, sem vildu minnast hins látna, er vinsamlega bent
á „Minnismerki drukknaðara sjómanna á Akranesi".
Börnin.
Eiginkona mín, móðir, tengdamóðir og amma
ÁSLAUG GUÐMUNDSDÓTTIR
sem lézt 29. apríl sl. á Landakotsspitala, verður jarð-
sunginn 5. maí kl. 10,30 frá Fossvogskirkju. — Jarðar-
förinni verður útvarpað.
Sigurjón Pálsson, börn, tengdabörn og barnabörn
Þökkum innilega auðsýnda samúð við andlát og jarðar-
för mannsins míns
AÐALSTEINS GUÐMUNDSSONAR
Stcinunn Sigurðardóttir,
dætur, stjúpbörn, tengdabörn
og barnabörn.
Þökkum hjartanlega öllum þeim sem sýndu okkur
samúð við andlát og jarðarför,
stefAns INGVARSSONAR
Sérstakar þakkir viljum við færa, læknum og hjúkr-
unarfólki á sjúkrahúsi Hvítabandsins, fyrir ágæta hjúkr-
un í veikindum hans.
Eiginkona, börn, tengdabörn og barnabörn.