Morgunblaðið - 20.05.1961, Qupperneq 17

Laugardagur 20. maí 1961
MORCVNBLAÐ1Ð
17
Þórdís
Egilsdóttir
— minning
í DAG verður jarðsomgin frá
ísafjarðarkirkjiu frú Þórdís Egils
dóttir, ek'kja Þorsteins heitins
Guðmundssonar, klæðskerameist
ara. Þórdís var fædd að Kjóa-
etöðum í Biskupstungum órið
1878. Hún var mikiihæf lista-
(kona og brautryðjandi í útsaumi
úr íslenzfcri ull. Litina í verk
eín vann iiún úr íslenzíkum jurt-
um og þykir útsaiumur hennar
frábærlega fagur og vandaður.
Frú Þórdís hélt sjálfstæða sýn-
ingu í Reykjavík árið 1930 og
öðru sinni sjö árum síðar. Út-
saumur hennar var einnig á
íieimssýningunni í New York
árið 1939 og íslenzka ríkið hefur
keypt nokkur verk hennar. —
Heimili þeirra Þorsteins á fsa-
firði var jafnan rómað fyrir
xnyndarbrag og höfðingssfcap.
Með frú Þórdísi er liðinn einn
mætasti borgari ísafjarðarkaup-
staðar.
— Konan í heimi
Framh. af bls. 6.
arbragða eða kynferðis. Áður en
fyrsta stjómin var kjörin í ísra-
él, veitti bráðabirgðaráðið kosn-
ingarétt ölluim konum og körl-
ium, sem nóð höfðu 18 ára aldri.
Eins og oft hefur verið á bent
höfðu arabískar konur hvergi
fengið að kjósa áður en fsraels-
ríki var stofnað. Eftir það fóru
einstöku Arabaþjóðir og rýmka
hag kvenna.
Á fyrsta þingi ísnaels voru
konur kjörnar í ellefu þinigsæti
af eitt hundrað og tuttugu. Enn
er þetta of lág hlutfallstalia en er
þó hin þriðja hæsta meðal þing
ræðisrilkja heimst. Ein þessara
þingkvenna hefur um árabil ver
ið varaforseti þingsins og allar
hafa þær af hæfni og samviaku-
semi tekið þátt í störfum þings-
áins og átt xnikilsverðan þátt í
störfum þeirra nefnda, sem fara
með menningarmál og félagsmál.
Þingið er orðið óbugisandi án
þeirra og við væntum þess, að
þeim fjölgi áður en langt um líð
ur.
Einna mest ber á • þátttöku
kvenna í héraðsstjórnum og bæj
arstjórnum fsraels svo og verka
lýðsráðum. Til þessa eru konur
einfcar hæfax vegnia hinnar víð-
tæku félagsstarfsemi sem fconur
hafa þróað með sér svo og vegna
haldgóðrar menntunar sem marg
ir innflytjendur höfðu hlotið áð
Ur en til fsraels kom. .
Jafnræði karla og kvenna er
mýnæmi þeim tugþúsundum
kvenna sem koma frá hinum ná
lægari Austurlöndium og Afríku.
I>ær teljia það því ekki sjálfs'agð-
en hlut, en kunna vel að meta
það og eru ákveðnar í að færa
sér það í nyt eftir beztu gietu, —
þeim sjálfum, — fjölskyldum
þeirra og þjóðfélagi til hagsbóta
Af sömu ástæðum færa arabísk-
ar konur sér í nyt í auknum
mæli hinar nýju memntastofnan
iir og eru fúsar að taika að sér op
Pétur Sigurðsson.
500 mótmæla
Kaupmannahöfn, 16. maí
(Frá Siguröi Lindal). —
DÖNSKU blöðin herma í morg-
un, að tala vísindamanna sem
undirritað hafa mótmæli gegn
afhendingu íslenzku handrit-
anna sé komin upp í 500.
Þá birtir Politiken neðanmáls
grein eftir prófessor Hjelmslev
sem kallast „Hin fornnorrænu
handrit“. Höfundurinn staðhæf-
ir að handritin séu ekki í eig-
inlegum skilningi íslenzk held-
ur samnorræn eign og sé hin
fyrirhugaða handritaafhending
ósanngjörn þeear af þeirri
ástæðu.

!— / fáum orðum
Framh. af bls. 15.
mennirnir horfnir. Einn
þeirra hét Guðmundur.
M^Sur minni verður auð-
vitað hverft við og gengur frá
Gullhúsám, þar sem við
bjuggum, heim að Berjadals-
ám, en það er um 10 mínútna
gangur. Þar var ljósmóðirin og
mamma segir henni að menn-
irnir hafi drukknað. Ljós-
móðirin kom með henni
heim og þær fundu líkin sex
í fjörunni og gerðu þeim til
góða í skemmu skammt frá
húsinu okkar. Þegar þær
höfðu lokið því, var komið
fram nótt og móðir mín
dauðþreytt. Hún leggur sig
undir eins að sofa, en þá
kemur Guðmundur til henn-
ar í draumi og ér allsnakinn.
Hann segir: „Sæl vertu, Guð
björg mín, ég vil fá nafnið".
Þá segir móðir mín: „Þú get-
ur ekki fengið það, huldu-
konan á að fá það“. „Það
gerir ekkert", segir hann.
„Ég vil fá nafnið hans sem
liggur í vöggunni". „Það get-
ur þú ekki fengið“, ítrekar
móðir mín og síðan fer Guð-
mundur.
Næstu nótt dreymir móður
mína huldukonuna. Hún
kemur til hennar og segir:
„Ég ætla ekki að ásaka þig,
þó þú látir hann fá nafnið
fyrst hann sækir það svona
fast, en þú verður að hjálpa
mér seinna, ef ég þarf með“.
Þriðju nóttina kemur Guð-
mundur aftur og er nú al-
klæddur. Mamma lá í rúm-
inu sínu vakandi. Hann geng
ur að vöggunni minni og
segir: „Sæll vertu nafni“, tek
ur mig upp, lyftir koddanum
og eins og hann láti pen-
ingaveski undir hann, legg-
ur mig svo aftur í rúmið og
kveður. En þegar að var
gáð voru engir peningar
undir koddanum, en allir
sögðu að þetta væri gæfu-
merki“.
„En þú ert ekki nafni
hans, ekki heitirðu Guðmund
ur, Lási?“
„Jú, ég heiti einmitt Guð-
mundur og er Angantýsson,
en þegar við vorum á Hótel
Heklu vorum við þrír Guð-
mundarnir, svo þeir sögðu
það væri bezt að kalla mig
Lása. Nú hef ég verið kall-
aður það í 39 ár alls staðar
nema í Vestmannaeyjum
þar er ég enn kallaður Guð-
mundur, en nafnið hefur
áreiðanlega verið mér til
gæfu, og svo er annað:
Einu sinni þegar ég var
drengur og fór um Óshlíðina
gangandi að vorlagi, lagðist
ég niður við lækinn í Selja-
dal og fékk mér áð drekka
eins og siður var. Geng svo
spölkorn áfram eri heyri þá,
að þrisvar sinnum er kallað:
Gummi.
Móðir mín hafði sagt mér
að líta ekki við, ef ég
heyrði kallað, svo ég gekk
rakleitt áfram, en nokkru
síðar sé ég konu sitja á
kletti og er að prjóna. Hún
segir við mig: „Þú heldur
upp á þann sið að drekka
vatnið í Seljadalslæk, þú
verður lánsmaður, guð blessi
þig“. Svo kvaddi huldukonan
mig og gekk inn í klettinft
sinn, en ég hélt áfram för-
inni inn í minn klett, sem
þeir kalla lífið.
Kannski eru þetta skýring-
arnar á því að ég hef alla tíð
verið lánsmaður. Trúðu mér,
lánið er með mér, bæði á
sjó og landi. R'agnar segir að
allt sem hann geri fyrir mig
margfaldist hjá honum,
þarna sérðu. Guð launar fyr-
ir hrafninn“.
M.
iMl»
■MMhMMMIMhMB
inber störf, sem þeim eru falin
af samstarfsmönnum þeirra.
í utanrí'kásþjóniustu ísraels
taka fconur mikinn þátt bæði
heima fyrir og erlendis. Mér þyk
ir ánægja að því, að þrír sendi-
herrar í ísrael — sendiherra Kan
ada, Brazilíu og Guatamala eru
konur. Það bendir ljóslega til
þeirra breytinga, sem orðið hafa
á stöðu konunnar í almennu lífi
og aulknum áhrifuim þeirra í
stjómmáluim.
Meguim við efcki vona, að þvi
meiri áhrif og þátt, sem fconur
fá í stjómmálum allra landa
muni þær hjálpa meir til að
verja mannfcynið hugsunarlausu
heraaðaræði og ólýsanlegum
hörmungum — að þær hjálpi
til að veita mannlegri orfcu meir
og meir inn á braut friðar og
uppbyggingar?
Aðalfundur
Félags flug-
umsjónarmanna
NÝLEGA var haldinn aðalfund-
ur í Félagi flugumsjónarmanna
á íslandi.
Starfandi félagsmenn eru nú
21, hjá Flugmálastjórn íslands,
Flugfélagi íslarids Og Loftleiðum.
Meðal annara mála voru rædd-
ir möguleikar á að taka þátt í al-
þjóðasamtökum Flugumsjónar-
manna, sem hafa aðsetur í
Moníreal.
Stjórn félagsins sfcipa nú: Guð-
mui.dur Snorrason, formaður;
Marinó Jóhannsson, gjaldkeri og
I Ólafur Axelsson, ritari.
Jóhann Briem við eina af myndum sínum, er nefnist
„Hestar í grænni brekku“.
Jóhann Bríem heldur
málverkasýningu
í DAG kl. 2 opnar Jóhann Briem
málverkasýningu í Bogasal Þjóð-
minjasafnsins. Á sýningunni eru
26 olíumálverk. Sýningin verður
opin í 9 daga kl. 14—22 e.h.
Jóhann hafði síðast sýningu í
Bogasalnum fyrir hálfu öðru
ári og eru allar myndirnar á
þessari sýningu málaðar síðan, að
4 undanteknum, sem þá voru á
umferðarsýningu í Rússlandi og
Póllandi. Á þessari sýningu eru
horfnar grindverkakomposistion1
irnar, sem svo mjög einkenndu |
þá síðustu. En ennþá eru þar
hestar, í öllum litum, og önnur
húsdýr. Náttúrufræðingur einn,'
sem leit inn í Bogasalinn hafði;
orð á því að hann gæti vel sætt
sig við hestana meðan þeir væru
bláir, en þegar þéir væru orðnir
grænir, þá gengi þetta ekki leng-
ur.
Stærsta altaristaflan
Jóhann hefur verið mjög at-
hafnasamur síðan hann hélt sýn-
ingu. Auk þess sem hann hefur
málað allar þessar myndir, vann
hann í fyrrasumar að því að gera
altaristöfluna í kirkju Óháða
safnaðarins, sem er stærsta altar-
istafla á landinu, og hann kennir
Gamanleikurinn Sex eða 7,
vorleikur Leikfélags Reykja
víkur hefur nú verið sýndur
fimm sinnum og vakið mik-
inn hlátur áhorfenda, enda
einn vinsælasti gamanleik-
ur sem komið liefur fram er
lendis á síðari árum. Næsta
sýning verður á 2. í hvíta-
sunnu, en sýningum lýkur
um næstu mánaðamót.
Myndin sýnir skoska aðals-
manninn og bóndann
(Guðm. Pálsson) amerísku
tengdamömmuna (Regínu
Þórðard.) ungu eiginkon-
una (Helga Yaltýsd.) og
hinn ráðagóða tengdapabba
sem fyrr allan veturinn í Laugar
nesskólanum.
Þetta er 7. einkasýning Jó-
hanns í Reykjavík. — Ég var
orðinn leiður á að sýna alltaf í
skammdeginu, sagði hann við
fréttamann blaðsins í gær. Mér
þykir gaman að sýna einu sinni
í fullri birtu. Og myndir hans
tóku sig mjög vel út í vorbirt-
unni.
Flestar myndirnar á sýning-
unni eru frá íslandi. Ein mynd
frá Via appia í Róm sker sig þó
úr. Himinninn yfir Rómaborg er
rauðbleikur og mifclu drunga-
legri en íslenzki himininn, sem
er víða gulur og bjartur á mynd-
um Jóhanris.
Afmæli
Framh. af bls. 8.
Ásgeiri Torfasyni. Sambúð
þeirra var svo sem bezt getur
verið. Ásgeir var drengur góð-
ur og einnig karlmenni, ýmsu
vanur á lan'di og sjó, togara-
skipstjóri um tíma, seinna verk-
stjóri og verksmiðjustjóri.
Ragnheiður er mikil geðprýð-
iskona, en vel fer saman hin
kvenlega geðprýði og karl-
mennska drengskaparmannsins.
Heimilinu fórnaði frú Ragn-
heiður kröftum sínum fyrst og
fremst, bæði andlegum og lík-
amlegum, og svo gera jafnan
hinar hyggnustu og þjóðholl-
ustu konur. Ein voru þó þau
félagsmál, sem hún gat ekki
látið afskiptalaus. Það var bind-
indismálið. Því unni hún og
því lagði hún lið eftir föngum,
það var í hennar augum mikil-
vægt slysavamamál og velferð-
armál. Hún var góður félagi
stúkunnar á Flateyri, og þar
átti hún einnig samfylgd eigin-
manns síns.
Það sem hér hefur verið sagt
um frú Ragnheiði Eiríksdóttur,
mundi margur, sem kynnzt
hefur henni, en minna venzlað-
ur en undirritaður, viljað hafa
sagt, og meira, en síðast þess-
ara orða færi ég henni inni-
legustu þakkir okkar hjónanna
fyrir hinar mörgu góðu stundir
á heimili þeirra hjónanna um
áratugi, og óska henni blessun-
ar drottins allar stundir.