Morgunblaðið - 26.05.1961, Blaðsíða 13

Föstudagur 26. maí 1961
MORGUNBLAÐIÐ
13

Stöplarnir í hinni nýju Homafjarðarfljótsbrú.
(Ljósm. vig.)
Reknir niður 13 staurar í
hverja undirstöðu og hver
þeirra 9“ í þvermál. Staurarn-
ir ganga 9 m. niður í aurinn.
Utan um staurana er síðan
byggt 4 m. djúpt plankaþil,
sem myndar mótið utan um
sökkulinn. 7—8 teningsmetrar
af steypu er síðan sett í þessi
mót til þess að stöðva staur-
ana. Stöplarnir eru síðan
byggðir á sökkulinn og eru
þeir 2,70 m. undir bita. Bygg-
ingu var lokið á stöplum og
undirstöðum í fyrrahaust.
Bitar úr strengjasteypu
Um síðustu mánaðamót var
vinnuflokkur Þorvaldar Guð-
Mikið land friðast við byggingu
brúarinnar á Hornafjarðarfljóti
NÝLEGA var fréttamaður
blaðsins á ferð í Horna-
firði og voru skaftfellsku
jökulvötnin þá með
minnsta móti. Þá var ver-
ið að flytja olíu austur í
Öræfi, því þetta er eini
árstíminn, sem þangað er
fært bílum. Þá fóru Horn-
firðingar landleiðina vest-
ur í Öræfi og má af því
sjá að hægt var að fara
á bílum allt frá Hornafirði
og til Reykjavíkur.
Sem kunnugt er af fréttum
er nú verið að byggja brú yfir
Hornafjarðarfljót og er hún
hið mesta mannvirki. Við
komum í bækistöð brúar-
vinnumanna og höfum tal af
þeim Þorvaldi Guðjónssyni
verkstjóra og Vilhjálmi Þor-
lákssyni verkfræðingi og
spyrjum þá um þessa miklu
framkvæmd.
Bygging flóðgarða
Áður en hægt var að hefj-
ast handa um byggingu brú-
arinnar þurfti að byggja
mikla flóðgarða beggja megin
í fljótunum. Haustið 1959 var
byrjað að byggja þessa garða
og eru þrír þeirra austan brú-
arinnar og einn að vestan.
Alls eru þeir 5400 m. að lengd
varðir með stórgrýti. Á hæð
eru þeir 1,70 og 4 m. á breidd.
Garðurinn vestan við brúna
er látinn bíða þar til byggingu
hennar er lokið, þar sem ætlað
er að veita fljótunum vestur
fyrir brúarstæðið á meðan á
byggingunni stendur, en hún
verður byggð á þurru.
18 stöplar
Byrjað var á byggingu brú-
arinnar í júní 1960 Og steyptir
18 stöplar og undirstöður.
jónssonar kominn að Horna-
fjarðarfljótum á ný og var þá
þegar hafizt handa um að
veita fljótunum frá brúarstæð
inu en síðan farið að leggja
bita brúarinnar. Bitarnir eru
úr svonefndri strengjasteypu
og eru þeir mun léttari en
venjulegir steyptir bitar.
Bindijárnið í bitana er strengt
eða þanið áður en steypt er
utan um þá og notuð er minni
steypa en í venjulega bita og
þeir því grennri og léttari.
Strengingin gerir það að verk
um að burðarþol bitanna
verður mun meira miðað við
sverleika. Notkun þessara bita
hefir í för með sér mikinn
sparnað miðað við að stál-
bitar væru notaðir. Hver biti
er 15 m. að lengd og 5,35 tonn
að þyngd. Alls eru bitarnir í
brúnni 34. Þetta er í fyrsta
sinn að slíkir strengjasteypu-
bitar eru notaðir við brúar-
gerð hér á landi, en þeir hafa
rutt sér mjög til rúms erlend-
is.
Erfiðir flutningar
Bitar þessir eru steyptir hjá
Byggingariðjunni í Reykja-
vík og fluttir austur til Horna
fjarðar með skipi. % Nokkrir
erfiðleikar hafa verið á flutn
ingi þeirra frá bryggju og að
brúnni sökum þess hve þeir
eru fyrirferðarmiklir. Fluttir
eru tveir hverjú sinni á þar
til gerðum vagni. Varð að
þreikka og lagfæra veginn frá
Framh. á bls. 16.
BíU á leið yfir eystra fljótið'. Vatnið er óvenjulítið.
■
Jón K. Jóhannsson, sjúkrahúslæknir í Keflavík skrifar Vettvanginn í dag —•
Um læknisþjónustu í dreifbýli — Tryggingastofnunin notuð til að mismuna
læknum — Tryggingayfirvöld okkar ættu ekki lengur að hamla gegn farsælli
lausn.
r Læknisþjónusta á fslandi hefur
verið -mjög til umræðu að undan-
förnu og ekiki að ástæðulausu,
|>ar sem æ erfiðara gerist nú að
®á lækna til að gegn-a héruðum.
TJim þessi mál hafa ritað hér í
blaðið m.-a. þeir læknarnir Dr.
Friðrik Einiarsson, Dr. Sigu-rður
Sigurðsson, landlæknir og Arin-
björn Kolbeinsson, formaður
Læknafélags Reykjavíkur. Er
ekki úr vegi, að rödd heyrist frá
starfandi lækni utan Reykjavík-
ur tim þessi vandaimá-1 í íslenzkri
læknisþjón-ustu.
Allir eru sa-mmála um, að lækn
Isþjónustan eigi að vera sem bezt
og aðgengilegust fyrir allá la-nds-
menn, hvar sem þeir búa, og þá
vaiknar spumingi-n um það, hvort
allir eigi að -fara til Reykjavikur
sér ti-1 læk-ninga, eða hvort hægt
sé að afgreiða folk með helztu
Œækningarannsóknir og meðferð
jafnvel u-tian Reykjavíkur. Svarið
fer a-uðvitað eftir því, hverni-g að
Staða er fyrir hendi og hversu
góða þjálf-un í starfi lækniar hafa
úti á landi, en að því jöfnu mætti
ætla, að margt tfólik væri hægt að
afvreiða með jaifngóða læknisþjón
ustu heima i héraði og íáanleg
er í Reykjavík, og spara þan-nig
fólkinu tíma, fyrirhöfn og ferða-
kostnað.
Á undanförnum áru-m hafa hin
fjölmennari byggðarlög landsins
komið sér upp héraðssjúkrahús-
um af brýnni þörf og með miikl-
u-m tilikostnaði. Nú skyldi maður
ætla, að heil-brigðisstjómin vildi
styðja þessar stofnanir eftir fön-g-
um, og stuð'l-a þannig m.-a. að því
að velmenntaðir læknar fengjust
til starfa í þeim. Svo er þó ekki,
þvi tilhneigingin hjá heilbrigðis-
stjóminni og Tryggingastofnun
ríkisins virðist eindregið vera sú,
að ms-mu-na læknum eftir aðset-
urstað, þannig að laun lækna úti
á landi eigi að vera ennþá lægri
heldur en starfsbræðra þeirra í
Reykjavik, og vi-rðist þar jafnt
vena látið ganga yfir sérfræðinga
sem almenna lækna og héraðs-
lækna. Afleiðin-gin af þessu er sú,
að flestir ungir lækn-ar kjósa að
setjast að í Reykjavík, enda þótt
þa-r sé enginn læknaskortur, en
skirrast við að setjiast að utan
Reykjavík-ur, bæði vegna þess, að
aðstaða er oftast verri þar og
fól'k skilur greinilega, að læknis-
verk unnið fyrir tólf 'krónur getur
ekki ’ verið mikils vrði, en svo
gersamlega er taxti héraðslækna
orðinn úreltu-r. Þetta er ekki ein-
göngu ósiainingjarnt fjárhaigslega
fyrir héraðslækni, heldur stimpl-
ar bað hann einnie í vi-tund al-
mennings sem faglegan undirmáls
m-ann, einda þótt velflestir héraðs
læknar gegni miklu íjölþættari
störfuim en til dæmis almennu-r
læknir í Reykjavík, sem getur
sófct aðstoð í va-ndasamari tilfell-
um til hinna ýmsu sérfræðinga.
Hér mætti skjóta inní, að sérfræð
in-gar eru aftur á móti svo ilila
launaðir sem slíkir, að drjúgur
partur af starfstíma þeirra fer í
almenn læknisstörf til þess að
þeir geti lifað. Meðan slíkt ójafn-
rétti og óheilindi eru látin við-
gangast, er lítil von til þess, að
bætt verði úr læknaskorti dreif-
býlisins.
□
Þvingunarráðstafanir, svo sem
að skylda kandidata til að gegna
héruðum í ákveðinn tíma, áður
en þeim er veitt almennt lækn-
ingaleyfi, ná skamimt og bæta
eklki úr héraðslæknaskortinum.
Bæði er það, að þvingað starf er
a-ldrei vel af -hendi leyst, og ekki
bætir úr skák, þegar ek-ki er lát-
ið eitt yfir alla gianga, eins og
tíðkaðist talsvert í tíð fyrrver-
andi landlæknis. Mér er persónu
lega kunnu-gt um allmarga lækna,
íilnnnn við að fa,nu lif í héruð
vegna þess, að þeir höfðu verið
aðstoðarmenn á skrifstofu borg-
-arlæknis í Rey-kjavík eða færðu
fram aðrar ámóta tyl-liástæður,
meðan aðrir voru þvingaðir til
dýrra búsfluitniniga fyrir 6 mán-
aða tímabil. Hvorki bætti þetfca
að neinu ráði úr læknisþörf dreif
býlisins, né heldur jók það virð-
ingu meðal ungra lækna á heil-
brigðisstjóminni á þeim tíma.
0
Það er mikið talað um sjúikra-
húsbyggingar og þörfina á þeim.
Talsvert hefur þó rætzt úr í þeim
málum á undanförnum áru-m,
bæði ha-fa hjúkrunar- og elliheim
ili risið upp og létt að vissu
marki álaginu af hinum alimen-niu
spítölum, og þá ha-fla héraðssjúkra
húsin ekki síður tekið til sín megn
ið af þejm sjúklingafjölda, sem
áður lejtaði til Reykjavíkur til
sjúkrah-úsvistar. Nú eru í bygg-
ingu í Reykjavík þrír stórir spít-
al-ar, sem hver um sig mun kosta
tugi miHj-óna, þegar þeir eru
fullbúnir.
Út af fyrir sig er ekki nema
gott um þessar ifraimkvæmdir að
segja, þ. e. ef iandsmenn hefðu
fjárhagsleg tök á að ljúka þeim
á skikkainlecum tima Sltvn.—
legra hefði þó sýnzt að einbeita
sér við að Ijúka og taka í notk-
un einn stóran spítalia í einu, en
nota féð sem liggur da-utt og
vaxtalaust í hinium til þess að
stórbæta starfsaðstæður héraðs-
lækna og aðra heilbrigðisþjón-
ustu dreifbýlisins. Þá má einnig
benda á, að sökum skorts á fratn-
lögum frá því opinbera er Hjúfcr
unarkvennaskóli íslands hálfklár
aður í byggingu, og getur þar af
leiðandi ekki útskrifað nema brot
af þeim fjölda hj úkrunarkvenna,
sem þörf er fyrir í dag, hvað þá
heldur þegar hinar nýju stof-nan-
ir verða teknar til starfa. Geð-
veikraspítalinn að Kleppi er
löngu orðinn allt of lítill svo til
stórvandræða horfir og hefði ekki
verið úr vegi að huga að þeim
málum áðu-r en allar turnbygg-
ingarnar voru hafnar. Ég leyfi
mér að benda á þetta, því þófct
skemmtilegast hefði verið að geta
leyst öll þessi vandamál nofckum
veginn samtímis, þá er staðreynd
in sú að til þess virðist efcki vera
nægjanlegt fé fyrir hendi, og þá
virðisf auelióst, að fyrst beri að
snúa sér að því, sem mest er að-
kallandi. Þetta skeður á sama
tíma og aðstaða héraðslækna og
VramK á Hlc 11 j