Morgunblaðið - 20.06.1961, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 20. júni 1961
Verkfall og veður
spilltu hátíðahöldunum
VEÐURGUÐIRNIR voru ó-
þjóðhollir á sjálfan þjóðhátíð
ardaginn. í Reykjavík var
eins og víðar hryssingslegt
veðurfar, hvasst og kalt, og
rigningarslitur lömdust í and
lit skjólklæddra barna, sem
gengu í skrúðgöngunum. Ur-
koman var þó ekki svo mikil,
að hún mældist. Mörg börnin
höfðu verið búin í sumarflík-
ur um morguninn, en á síð-
ustu stundu höfðu mæðurnar
steypt vetrarúlpum yfir syni
og dætur, enda ekki vanþörf á
í norðan garranum. Hitinn
var tæp átta stig um daginn,
Hallsson sungu, og leikinn var
þáttur eftir Ragnar Jóhannesson.
Kl. 10 var hátíðahöldunum 3lit-
ið. Dans var enginn úti á götum
vegna þeirrar meinbægni verk-
fallsstjórnar að leyfa ekki upp-
setningu hljómsveitarpalla og
aðra undirbúningsvinnu. Voru
götur Reykjavíkur tómlegar
þessa nótt, en fjöldi manna þyrpt
ist suður í Hafnarfjörð og Kópa
vog, og þar dunaði dansinn á pöll
um og götum. Nýstúdentar vökn
uðu, þegar líða tók á kvöldið, og
munu þeir flestir hafa skemmt
sér í Sjálfstæðishúsinu fram eftir
nóttu.
Forsetahjónin ásamt Jóhanni Gunnari Ólafssyni, sýslumanni, og fylgdarliði sínu fyrir framan
íbuðarhúsið að Rafnseyri. (Ljósm. Mbl.: Markús)
Hátíöahðldin á Rafnseyri tdkust vel
þrátt fyrir leiðindaveður
*
Forseti Islands var meðal gesta þar
en komst um nóttina niður
í sex stig.
Kl. tíu um morguninn var há-
tíðin hringd inn í klukknaportum
allra guðshúsa höfuðstaðarins, en
hálftíma áður höfðu íþrótta-
menn, sem upphaflega hófu há-
tíðahald 17. júní, lagt blómsveig
á leiði Jóns Sigurðssonar í gamla
kirkjugarðinum í Vesturbænum.
Benedikt G. Waage, forseti f-
þróttasambands fslands, lagði
sveiginn á gröfina, og var það í
35. skipti sem hann framkvæmir
þá athöfn.
Þegar kl. var stundarfjórðung
gengin í ellefu lagði forseti bæjar
stjórnar, frú Auður Auðuns,
blómsveig frá Reykvíkingum á
legstað Jóns, og Karlakór Rvík
ur söng undir stjórn Sigurðar
Þórðarsonar.
Kl. eitt lögðu skrúðgöngur upp
vestur á Melum, uppi á Skóla-
vörðuholti og inni á Hlemmi.
Skátar gengu í fararbroddi hverr
ar göngu, börn og unglingar
mynduðu kjarna þeirra, en stúd
entar, sem sérstaklega höfðu ver
ið beðnir um að fylkja liði, sáust
fáir. Munu þeir hafa sofið væran
á sitt eyra, enda flestir lúnir eft
ir gott hóf kvöldið áður. Lúðra
sveitir blésu göngumóð í skrúð
göngufólk. Göngurnar náðu sam
an niðri á Austurvelli. Formaður
þjóðhátíðarnefndar, Eiríkur Ás-
geirsson, setti hátíðina þar, en
síðan var gengið í Dómkirkjuna
og hlýtt messu hjá herra biskup
inum Sigurbirni Einarssyni. Árni
Jónsson söng einsöng, og dr. Páll
ísólfsson lék á orgelið.
Stundarfjórðung gengin í þrjú
lagði forseti Hæstaréttar, Gizur
Bergsteinsson, blómsveig frá ís-
lenzku þjóðinni við minnisvarða
Jóns Sigurðssonar. Þá flutti for-
sætisráðherra, Ólafur Thors,
ræðu af svölum Alþingishússins.
Ávarp „fjallkonunnar", sem séra
Sigurður Einarsson í Holti hafði
ort, flutti Sigríður Hagalín. Ætt
jarðarlög voru sungin og leikin
undir stjórn Pauls Pampichlers
Og Jóns G. Þórarinssonar.
Allmargt manna var á Austur-
velli um miðjan daginn, en þó
færra en undanfarin ár. Mun
veðrið hafa átt höfuðsök á því.
Kl. 3 hófst barnaskemmtun á
Arnarhóli sem Klemens Jónsson,
leikari, stýrði. Þar var margt til
skemmtunar og mikill fjöldi
barna saman kominn.
Kl. 5 hófust hátíðahöld íþrótta
manna á Laugardalsvelli, en frá
þeim er skýrt annars staðar í
blaðinu.
Um kvöldið var haldin kvöld-
vaka á Arnarhóli. Lúðrahveit
Reykjavíkur lék, ritari þjóðhátíð
arnefndar, Ólafur Jónsson, setti
kvöldvökuna, borgarstjóri, Geir
Hallgrímsson, flutti ræðu, Karla-
kór Reykjavíkur söng, leikinn
var þáttur eftir Guðmund Sig-
urðsson, óperusöngvararnir frú
Sigurveig Hjaltested og Kristinn
ÞRÁTT FYRIR óhagstætt veð
ur munu 12—1500 manns
hafa sótt hátíðahöldin að
Rafnseyri 17. júní. Voru gest
ir komnir úr flestum hyggðar
lögum Vestfjarða og mörgum
öðrum landshlutum. Heiðurs
gestir við hátíðahöldin á
Rafnseyri voru forseti íslands
Herra Ásgeir Ásgeirsson, á-
samt frú sinni og fylgdarliði.
Það var um kl. hálftíu árdegis
þann 17. júní, sem varðskipið
Óðinn sigldi undir stjórn Eiríks
Kristóferssonar, skipstjóra, inn
Arnarfjörð, fánum prýddur
stafna á milli, með fána forseta
íslands við hún á framsiglu.
Hafði skipið látið úr höfn í
Reykjavik um kl 10 kvöldið áð-
ur og sigldi til Rafnseyrar með
forsetahjónin, fylgdarlið þeirra,
þrjá af þingmönnum Vestfjarða
kjördæmis og fleiri gesti, m.a.
fréttamenn þriggja Reykjavíkur
blaðanna. Sjólag var fremur
slæmt um nóttina, mikill mótbyr,
og þjáðust margir um borð af
sjóveiki, aðrir en þeir sem verið
höfðu svo forsjálir að taka inn
sjóveikistöflu. Munu forsetahjón
in hafa verið í þeirra hópi.
Um nóttina fékk annar lög-
regluþjónanna, sem voru í fylgd
arliði forseta, Björn Kristjáns-
son ,svo hastarlegt nýrnakast, að
hann varð að flytja á sjúkrahús á
Patreksfirði og dvaldi hann þar á
þjóðhátíðardaginn, en var tekinn
um borð í Óðinn á heimleiðinni.
Skip forseta iagðist við festar
skammt fyrir utan Rafnseyri, en
þar lá einnig varðskipið María
Júlía, sem flutti þjóðhátíðargesti
frá Bíldudal. Stundarfjórðungi
fyrir tvö steig forseti ásamt
fylgdarliði sínu um borð í skips
bátinn sem sigldi síðan upp til
lands og lagðist þar við bryggju.
Tóku þar á móti þeim hátíða-
nefndin, sýslumaður' og tveir af
þingmönnum kjördæmisins.
Hátíðahöldin hófust kl. 2 eftir
hádegi og flutti Sturla Jónsson,
hreppstjóri á Suðureyri, fram-
kvæmdastjóri hátíðarnefndar,
setningarræðu. Að henni lokinni
söng kirkjukór Þingeyrar þjóð-
sönginn undir stjórn Baldurs Sig
urjónssonar. Forseti íslands fiutti
síðan ávarp og er það birt hér
á öðrum stað í blaðinu. Var öll-
um hátíðargestum það sérstakt
gleðiefni að forseti skyldi geta
þegið boð um að koma til Rafns-
eyrar, og var þeim hjónum fagnað
innilega, en þess má einnig
geta, að forsetinn var um árabil á
þingi sem þingmaður Vestur-ís-
firðinga. Eftir ræðu forseta söng
kórinn „Þagnið dægur-þras og
rígur“, Jónas Tómasson, tónskáld,
lék undir á orgelið. Halldór
Kristjánsson, bóndi á Kirkjubóli
las drápur, sem Jóni Sigurðssyni
höfðu verið fluttar af ýmsum ís-
lenzkum skáldum. Næst flutti
Guðmundur Ingi Kristjánsson
skáld „Minni Jóns Sigurðssonar"
og Jón Ólafsson, prófastur í Holti
flutti „Minni íslands“. Kirkju-
kór Þingeyrar söng á milli atriða.
Nú var gert hlé á dagskránni
í GÆR hófst í sakadómi Reykja-
víkur rannsókn á óvenjulegu
árásarmáli. Tveir 16 ára piltar
er handteknir voru að morgni
þjóðhátíðardagsins, réðust á hálf
sjötuga konu, sem býr í húsi
hér í úthverfi bæjarins. Lögðu
þeir hendur á konuna, sem fékk
taugaáfall, en slapp lítið meidd
úr höndum árásarmannanna.
Þeir voru í gærkvöldi úrskurð-
aðir í þó nokkra varðhaldsvist.
Konan, sem hér um ræðir, býr
ein í húsi, og vaknaði hún eld-
snemma á laugardagsmorgun við
að rúða var brotin í forstofuhurð-
inni. Er hún fór framúr til þess
að aðgæta hverju þetta sætti,
voru þar fyrir tveir piltar, sem
þá þegar réðust á hana. Konan,
sem er á sjötugsaldri, hrökklað-
ist undan árásarmönnunum, en
þeir keyrðu hana niður í sófa og
gerðu tilraun til þess að nauðga
henni. Konan segir piltana hafa
hótað að drepa sig.
Um leið og þeir ruddust inn í
húsið, greip annar árásarmann-
anna símatólið og sleit hann það
úr sambandi. Meðan árásarmenn-
irnir þjörmuðu að konunni, urðu
þeir saupsáttir, Og fóru þeir út
úr herberginu, en við það opn-
aðist undankomuleið fyrir kon-
og var þá gengið um beina í ný
byggðu prests- og skólahúsi. Að
kaffidrykkju lokinni gekk for-
seti og fylgdarlið hans til hinnar
75 ára gömlu kirkju staðarins og
notaði forseti tækifæri til að
rabba við gamla vini og fylgis-
menn úr sýslunni. Gekk hópur
inn svo upp á Bælisbrekku og
ræddi forseti og Hörður Bjarna-
son, húsameistari, um væntanleg
ar framkvæmdir á staðnum.
Nú þegar er búið að reisa íbúð
arhús fyrir prestinn og hluta af
skólahúsinu. En gert er ráð fyrir
að í framtíðinni verði rúm fyrir
24 heimavistarnemendur 1 skól
anum á Rafnseyri. Verða her-
bergi þannig úr garði gerð að
þau megi nota sem gistiherbergi
una. Hún klifraði út um glugga
á herberginu. Hlóp hún út á veg,
og þar að bíl, en bílstjóri
hans gerði lögreglunni viðvart.
Þegar lögreglan kom, voru árás-
armennirnir horfnir úr húsinu.
Fundust þeir þar sem þeir
reyndu að fela sig í hávöxnu
grasi.
Voru þeir þegar handteknir.
Báðir voru þeir ölvaðir mjög. Það
kom í ljós að þeir höfðu farið
í peningaveski konunnar og stol-
ið buddu, en í henni var lítið
af peningum.
Það kom þegar fram við fyrstu
yfirheyrslu á laugardaginn, að
þeir höfðu afráðið árásina á kon-
una í félagi. Hvorugur þekkir
hana, en annar árásarmannanna
býr nokkuð frá húsi konunnar og
hafði hann vitað að hún var
þar ein.
Konan, sem fyrir árásinni varð,
meiddist lítið, en fékk mikið
taugaáfall. Hún hafði komið fyrir
sakadóm í gærdag, en Ármann
Kristinsson sakadómari, fer með
rannsókn máls þessa.
Hún gat þess, að aðfaranótt 9.
fyrir ferðafólk að sumarlagi. Eft
ir er að reista íbúðarhús fyrir á
búanda jarðarinnar, sem nú er
Jón Waage, kapellu og planta
skógi í hvömmunum í kringum
bæinn. Voru fjörugar umræður
þarna á brekkubrúninni, þrátt
fyrir rok og rigningu. Átta til
níu ára snáði sem fylgzt hafði
með samtalinu spurði forsetann
hvort ekki væri rafmagn á Rafns
eyri. Forseti svaraði því játandi
Og spurði piltinn hvaðan hann
væri. Hann var frá Þingeyri.
Klukkan 5 var skemmtuninni
haldið áfram og fór þá fram fim
leika- og þjóðdansasýning undir
stjórn Sigurðar Guðmundssonar
íþróttakennar á Núpi, en henni
lokinni var stiginn dans á palli.
Kvaddi forseti Rafnseyri um sjö
leytið og var þá haldið til kvöld
verðar um borð í varðskipinu
en klukkan tæplega níu létti
Óðinn akkerum og stefndi út Arn
arfjörð, hafði stutta viðkomu á
Patreksfirði og sigldi síðan rak
leiðis til Reykjavíkur, en þangað
var komið árla morguns á sunnu
dag eftir þægilega sjóferð.
þ.m. iefði hún vaknað við að
verið var að rjála við útihurðina.
Fór hún framúr en þá var þar
enginn. En þá veitti hún því at-
hygli að útidyralykillinn stóð I
hurðinni. Nokkru síðar vaknar
hún við að enn er komið að hús-
inu. Hún fer þá aftur á stúfana
og sér þá hvar tveir menn með
grímu fyrir andlitinu eru við
útihurðina. Hringdi konan á lög-
regluna, en er hún kom, þetta
var um kl. 5 árd., voru grímu-
mennirnir á bak og burt.
Annar á rásarmannanna kom
fyrir Ármann Kristinsson saka-
dómara, og skýrði hann frá því,
að eftir líkamsárásina á konuna
hefðu þeir lagt á flótta frá hús-
inu enda orðið þess þá varir að
konan var komin út í leit að
hjálp. Þeir voru komnir alllanga
leið frá húsiu, er þeir söknuðu
brennivínsflösku, sem þeir höfðu
haft meðferðis. Þeir voru að
koma frá því að ná í flöskuna,
er þeir sáu til lögreglunnar og
földu sig í grasinu.
Þessi piltur hafði viðurkennt
fyrir Ármanni Kristinssyni árás-
ina á konuna og, að þeir félagar
væru einnig „grímumennirnir",
Hefðu þeir ætlað að brjótast inn
til konunnar og ræna hana í það
skiptið. Hinn árásarmaðurinn var
ekki leiddur fyrir sakadómarann,
en hann úrskurðaði árásarmenn-
ina báða í 45 daga varðhald I
gærkveldi.
Líkamsárás á konu
Tveir 16 ára piltar þar að verki