Morgunblaðið - 12.09.1961, Blaðsíða 12

12
MORGVNBL AÐIÐ
Þ'riðj'u'dagUr 12. sept. 1961
JMttttiiiitMftfeifr
CTtgefandi: H.f Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Árni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: A.rni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 55.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
ÍSLAND - KANADA
rORSETI íslands og frú
hans eru nú lögð af stað
í hina opinberu heimsókn
sína til Kanada. Er það í
fyrsta skipti, sem íslenzkur
þjóðhöfðingi kemur í opin-
bera heimsókn til Kanada.
En leiðir íslenzkra manna
hafa þó oft áður legið til
þessa víðáttumikla og auð-
uga lands. Fjöldi íslendinga
flutti þangað búferlum í lok
síðustu aldar og þúsundir
manna af íslenzku þjóðerni
eiga þar nú heima. Samtals
mun talið að um 30 þúsund-
ir manns af íslenzku bergi
brotnir búi nú í Kanada og
Bandarí k j unum.
Islenzki landnemahópurinn
í Kanada hlaut þar góðar
móttökur og hefur fest þar
djúpar rætur. Lífsbarátta
margra þeirra var að vísu
hörð. En þeir hafa getið sér
gott orð í hinum nýju heim-
kynnum og orðið þar traust-
ir og góðir borgarar. Milli ís-
lendinga og Kanadamanna
liggja því traustar taugar
vináttu og góðrar sambúðar.
Forseti Islands flytur kana-
disku þjóðinni góðar kveðjur
íslenzku þjóðarinnar. Islend-
ingar vilja í senn efla menn-
ingar- og viðskiptatengslin
við þessa þróttmiklu þjóð
hins nýja heims. Þeir óska
forsetahjónunum og fylgdar-
liði þeirra góðrar ferðar og
giftusamlegrar heimkomu.
HVERS VEGNA
HÆKKAR VERÐ-
LAGIÐ ?
VERS vegna er verðlag á
margs konar vörum og
þjónustu hér á landi að
hækka um þessar mundir?
Svarið við þessari spurn-
ingu er ekki langsótt. Ástæða
verðhækkananna er ákaflega
einföld. Þær eru afleiðing
þeirra kauphækkana, sem
bandalag kommúnista og
Framsóknarmanna knúði
fram á þessu sumri með
pólitískum verkföllum.
Allir vissu það fyrir, að
þetta mundi gerast, ef kaup-
ið hækkaði verulega. Hvorki
útflutningsframleiðslan né
annar atvinnurekstur í land-
inu gat bætt á sig auknum
tilkostnaði. Þetta vissu eng-
ir betur en kommúnistar og
Framsóknarmenn. Þeir höfðu
lýst því yfir á sl. ári og raun
ar hamrað á því undanfarið,
að útflutningsframleiðslan og
atvinnulíf þjóðarinnar yfir-
leitt ættu við hina mestu
erfiðleika að etja. Á aðal-
fimdi Landssambands ís-
lenzkra útvegsmanna í fyrra-
haust lögðu kommúnistar
höfuðkapp á að samþykktar
yrðu kröfur um stuðming af
hálfu ríkisvaldsins við út-
gerðina. I sumar hafa þeir
hins vegar haldið því fram,
að útgerðin gæti bætt á sig
stórfelldum útgjaldaauka af
völdum hækkaðs kaupgjalds.
★
Af öllu þessu verður það
auðsætt, hvílíkan skrípaleik
stjórnarandstæðingar hafa
leikið. Fyrst halda þeir því
fram, að framleiðslan sé rek-
in með stórtapi. Síðan lýsa
þeir því yfir, að hún eigi auð
velt með að greiða hundruð
milljóna króna í hækkuðu
kaupgjaldi. Loks halda þess-
ir sömu menn því fram, að
ríkisstjórnin og flokkar henn
ar beri ábyrgð á þeim verð-
hækkunum, sem nú dynja
yfir!!
Allt skynsamt og hugsandi
fólk sér í gegnum þennan
skollaleik. Niðurrifsbandalag
kommúnista og Framsóknar-
manna mun því hvorki hafa
hagnað af hinum pólitísku
verkföllum á þessu sumri,
né heldur af áróðri sínum
um það að ríkisstjórnin og
flokkar hennar beri ábyrgð
á verðhækkunum þeim, sem
íslenzkur almenningur verð-
ur nú að greiða.
ENN SPRENGJ/
RÚSSAR!
ITVER kjarnorkusprenging-
in á fætur annarri er nú
framkvæmd í Sovétríkjun-
um. Friðardúfurnar íMoskvu
virðast nú leggja höfuðkapp
á að ógna hinum frjálsa
heimi með hinum gífurlega
morðmætti atómvopna sinna.
I þrjú ár sátu Rússar að
samningaborði á ráðstefn-
unni í Genf og ræddu um
bann við kjarnorkutilraun-
um. Á sama tíma, sem þeir
voru að undirbúa keðju kjarn
orkusprengingar sínar, sátu
þeir enn að þessum samn-
ingavið'ræðum. Þannig er
friðaráhugi og heilindi komm
únista. Þeir hafa árum sam-
an haldið uppi áköfum áróðri,
þar sem því hefur verið hald
ið fram, að þeir vildu banna
allar kjarnorkutilraunir. Nú
leika þeir sér að kjarnorku-
sprengingum eins og ungl-
ingar að flugeldum um ára-
mót. Engu að sí&ur halda 5.
herdeildir þeirra um öll lönd
áfram að lofsyngja friðar-
áhuga Sovétleiðtoganna og
andúð þeirra á kjarnorku-
vopnum! Slíkt er hyldýpi
hræsni og óheilinda hinna
austrænu friðarspilla.
1
þrír menn í geimfari
Merkileg tilraun til undirbúnings
tunglferð fyrirhugub i Bandarikjunum
HINN 20. september er fyr
irhuguð í Bandaríkjunum
merkileg og sérstæð tilraun
til undirbúnings geimferð-
um. Verða þá þrír tilvon-
andi geimsiglingamenn lok
aðir inni í jarðbundnu geim
fari í tvo sólarhringa (48
klst.) — og verða þeir látn
ir mæta flestum þeim áhrif
um og hættum, sem menn
geta hugsað sér, að þeir
yrðu fyrir í syo langri geim
ferð. Mun tilraun þessi fara
fram í bækistöðvum flug-
hersins við Fíladelfíu.
4— Liður í Appollo-
áætluninni
Læknar, sálfræðingar
og vélfræðingar munu fylgjast
með öllum viðbrögðum mann
anna þriggja, líkamlegum og
andlegum, svo Og tækjum
geimfarans, meðan á ,ferðinni‘
stendur. Vonast vísindamenn-
irnir til þess, að fá með tilraun
þessari hinar mikilvægustu
upplýsingar um, hvernig
mönnum muni líða í langri
geimferð. — Yfirumsjón með
tilrauninni hefir risafyrirtæk-
ið Martin Company í Balti-
more, og er hún m.a. liður í
rannsóknum fyrirtækisins í
sambandi við smíði Appollo-
geimskipsins svonefnda, sem
Bandaríkjamenn hyggjast
senda til tunglsins og umhverf
is það innan fárra ára. Vonast
þeir til, að það verði fyrsta
mannaða geimfarið, sem fer
kringum tunglið.
♦— Líkt eftir „alvöru“-
geimferð í einu og öllu
Þessi merka tilraun
verður opinber, að því leyti,
að áhorfendum verður leyft að
fylgjast með athöfnum „geim
faranna" gegnum glugga geim
skipsins — og einnig verður
sjónvarpað frá því. — Eins og
fyrr segir, verður reynt við
tilraun þessa að líkja eftir öll
um aðstæðum úti í geimnum,
svo sem framast má verða —
og verða „flugmennirnir" m.a.
látnir mæta óvæntum „hætt-
um“ til þess að kanna, hvernig
þeir bregðast við. í geimfar-
Xeikning af Appollo-geimfari.
inu verður sérstakur svefnbún
aður, en mennirnir skulu sofa
til skiptist meðan á „ferðinni“

. . . og gelmrannsóknarstöð,
einnig af Appollo-gerð.
stendur. Þá hafa þeir með-
ferðist sérstaklega tilreidda
„geimfæðu“ í þar til gerðum
hylkjum, sem ætlunin er, að
notuð verði í raunverulegum
geimferðum. Er þetta einnig
mikilvægur þáttur tilraunar-
innar — að kynna sér, hvern
ig mönnum gengur að neyta
fæðunnar við hinar óvenju-
legu aðstæður, og hvernig
þeim verður af henni. „Flug-
mennirnir“ munu hafa radió
samband við vísindamenn í til
raunastöðinni tvisvar á dag,
svo sem um raunverulega
geimferð væri að ræða.

Hevrir ekkert ilít — sér ekkert illt — segir ekkert illt.
(tarantel press).