Morgunblaðið - 22.09.1961, Blaðsíða 23

Föstudagur 22. sept. 1961
MORCUNBLÁÐIÐ
23
"T
Bæjarstjórn leitar álits
heilsuverndarstöðvarinnar
um tannlæknaþjónustu í skólum
BÆJARSTJÓRN Reykjavík
ur samþykkti á fundi sínum
Grundvallar-
breyting
' Framh. af bls. 1
einstökum sjúkling betur en áður,
þannig að þeir afgreiði daglega
færri sjúklinga en með meiri ná-
kvæmni en áður. Leiðir það til
þess að sjúklingar fá meiri lækn-
ishjálp en minna af lyfjum.

v Vinnutíminn skipulagður
1 Vinnutími lækna styttist og ann
ríki þeirra minnkar með þeim
•hætti að þeim verður gert kleift
að skipuleggja sinn starfsdag, að
svo miklu leyti sem það samrým-
ist þörfum fólksins. Gert er ráð
fyrir að læknar hafi fastan síma-
viðtalstíma þannig að sjáklingar
viti nákvæmlega hvenær þeir
•geta náð þeim í síma, en það los-
ar lækninn við símhringingar,
sem eru dreifðar yfir allan dag-
inn. Biðtími á lækningastofum
ætti að styttast og læknar að hóifa
næði til að einbeita sér við vanda
mál þeirra sjúklinga, sem þangað
koma, því ekki- er gert ráð fyrir
læknir svari í síma á sama tíma
og hann er á lækningastofu.
Einnig tr til þess ætlazt að lækn-
ar hafi aðstoðarstúlku á lækn-
ingastofu, en slíkt léttir ýmsum
aukastörfum af þeim, einnig fái
þeir meira og betra húsrými til
sinna starfa, en almennt tíðkast
nú.
Kvöldviðtalstími
Þá er einnig gert ráð fyrir
að heimilislæknar hafi kvöld-
viðtalstíma einu sinni í viku
sem sparar tíma fyrir vinnu-
færa sjúklinga og dregur úr
hinu mikla vinnutapi sem or-
sakast af langri bið á lækninga
stofum.
! Þá er gert ráð fyrir veru-
legum breytingum á vakta-
þjónustunni. Tekin verði upp
talstöðvarþjónusta í bíla varð
lækna og einuig að varðlæknir
sé til taks til að sinna bráðum
sjúkdómstilfellum, þegar heim
1 ilislæknar eru uppteknir á
lækningastofum sínum. Á
þennan hátt á að vera unnt að
sinna öllum himim mest aðkall
andi og bráðustu sjúkdómstil-
fellum á skömmum tíma.
Mundi þetta hafa í för með
sér mikla breytingu til bóta
frá því sem nú er, því kunnugt
er að mjög erfitt hefir verið
að ná til lækna bæði á daginn
og kvöldin er bráð sjúkdóms-
tilJclli hefir borið að liönidum.
I
Eftir dönskum samningum
' Geta má þess að samningar
(þessir eru sniðnir eftir þeimí
camningum sem danska læknafé-
lagið gerði við tryggingar þar í
landi í apríl s.l. en í þeim samn-
ingum var notað kjörorðið „meiri
læknishjálp en minni lyf“.
Aukinn kostnaður
Blaðið sneri sér í gær til Arin-
bjarnar Kolbeinssonar, formajins
læknafélags Reykjavíkur, og
spurðist fyrir um hvort þessi ný-
breytni hefði ekki aukinn kostn-
að í för með sér.
Hann svaraði því játandi og
cagði að samninganefnd Lækna-
félagsins hefði gert nákvæma
kostnaðaráætlun um framkvæmd
þessa nýja fyrirkomulags. Þessi
éætlun verður lögð fram á al-
mennum læknafundi, sem hald-
inn verður í kvöld og taldi hann
því ekki tímabært að skýra frá
tölum í þessu sambandi að svo
komnu málL
í gær a3 vísa'til umsagnar
stjórnar heilsuverndarstöðv-
arinnar tillögu, sem kom
fram í bæjarstjórninni um
reglulega tannlæknaþjónustu
í barnaskólum bæjarins. Á
sl. vetri samþykkti bæjar-
stjórn sem kunnugt er, að
þessi þjónusta skyldi lögð
niður fyrst um sinn í sjálf-
um skólunum, en tannvið-
gerðir barna þess í stað kost
aðar að hálfu úr bæjarsjóði.
Var það gert vegna þess, að
þetta fyrirkomulag hafði
ekki gefið eins góða raun og
við hafði verið búizt, þegar
þessi þjónusta var tekin upp
í fyrstu, og vegna skorts á
tannlæknum.
Alfreð Gíslason (Alþýðubanda
lagið), sem var flutningsmaður
fyrrnefndrar tillögu, kvað það
skoðun sína, að mesti galli nú-
verandi fyrirkomulags væri sá,
að allt kerfisbundið eftirlit með
tönnum skólabarna hefði verið
fellt niður og foreldrum það í
sjálfsvald sett, hvort þau sendu
börn sín til tannlæknis. AG
kvaðst víta þessa ráðstöfun harð-
lega, þó að það skyldi þó vissu-
lega viðurkennt, að tannlækna-
þjónustan í skólunum hefði síður
én svo verið fullkomin. Þó taldi
AG ástæðuna til þess, að þessi
þjónusta var felld niður í skól-
unum sjálfum, Ijótasta blettinn á
skildi bæjarstjórnarmeirihlutans
í málinu, þar sem hún væri sú,
að ekki hefðu tekizt samningar
við tannlæknana um launakjör
þeirra.
★ Fleiri börn —
betri þjónusta.
Úlfar Þórðarson (Sjálfstæðis-
flokkur) vék að þeirri spurningu,
hvers vegna tannlæknaþjónustan
hefði verið felld niður í skólun-
um sjálfum. Mergurinn málsins,
sagði hann, að væri sá, að tann-
læknar í bænum væri of fáir og
þeir hefðu meira en nóg að gera,
svo að erfitt væri að fá tann-
lækna í skólana nema með yfir-
boðum. Vakti ÚÞ athygli á því,
að samkvæmt skýrslu stjórnar
heilsuvemdarstöðvarinnar um
þetta mál á sínum tíma, hefði
sennilega ekki fengizt nema 1
tannlæknir í skólana, enda þótt
gengið hefði verið að öllum kröf-
um þeirra. Einnig mætti benda
á það, að tannlæknar hugsuðu sig
sjálfsagt tvisvar um áður en þeir
tækju að sér störf í skólunum
vegna þess hve miklu meira
þreytandi það væri að eiga við
börn en fullorðna í þessum efn-
um.
En hvernig hefur þessi nýi
háttur gefizt? spurði ÚÞ. Síðan
hann var upp tekinn hafa fleiri
börn fært sér þessa þjónustu í
nyt og þjónustan er tvímælalaust
betri, auk þess sem fólk getur nú
látið börn sín fara til þess tann-
læknis, sem það helzt kýs.
•k 800 fleiri fyrir sömu
fjárhæð
Gunnlaugur Pétursson borg-
arritari, settur borgarstjóri, upp-
lýsti það, að síðan hinn nýi hátt-
ur var tekinn upp hefðu tæplega
1100 börn hlotið meðferð hjá
tannlæknum bæjarins og Reykja
víkurbær greitt fyrir þessa þjón-
ustu tæplega 300 þús. kr. Til sam-
anburðar má geta þess, sagði
borgarritari, að skólaárið 1959—
1960 hlutu 2579 börn meðferð
hjá skólatannlæknunum, svo að
líkur eru jafnvel til þess. að tann
læknaþjónustan nái nú til fleiri
barna en áður var. Þá upplýsti
borgarritari, að árlega hefur ver-
ið varið um 900 þús. kr. til þess-
arar þjónustu skv. reikningum
bæjarins, en nú ættu um 3.400
börn að geta notið meðferðar hjá
tannlæknum fyrir sömu upphæð,
eða rúmlega 800 fleiri en áður
miðað við þá reynslu, sem feng
izt hefur það sem af er þessu ári.
Auðvitað er ekki hægt að draga
öruggar ályktanir af þessum töl-
um, sagði borgarritari. en þær
ættu þó að geta orðið nokkur
leiðbeining. Þess vegna kvaðst
hann vilja leggja til, að áður en
bæjarstjórn kysi nefnd til þess
að rannsaka málið, eins og Alfreð
Gíslason hafði lagt til, þá yrði
leitað álits stjórnar heilsuvernd-
arstöðvarinnar um það.
Lioks tóku þeir til máls Magnús
Jóhannesson (Sjálfstæðisflokk-
ur), Guðmundur J. Guðmunds-
son (Alþýðubandalag). og aftur
þeir Gunnlaugur Pétursson, AI-
freð Gíslason og Úlfar Þórðarson.
ISIýr balletl-
skóli
ÞANN 6. október n.k. tekur til
starfa hér í bæ nýr ballettskóli.
Verður hann til húsa í björtum
og rúmgóðum sal að Tjarnar-
götu 4, 5. hæð.
í skólanum verður kenndur
ballett bæði fyrir börn og full-
orðna. Fjöldi nemenda í hverj-
um flokki verður mjög takmark-
aður og æfir hver flokkur klukku
tíma í senn tvisvar í viku. Einn-
ig eru fyrirhugaðir léttir ballett-
tímor á kvölddn fyrir ungar kon-
ur, sem ekki eiga heimangengt
á öðrum tímum.
Kennarar við skólann verða
fimm, og hafa þær allar numið
ballett bæði hér- og erlendis. Þær
eru: Kristín Kristinsdóttir, Lilja
Hallgrímsdóttir, Katrín Guðjóns-
dóttir, Wennie Schubert og Irmy
Toft.
— Tel oð skotið...
Framh. af bls. 1
„Ef það finnast merki eftir
skot einhvers staðar á brakinu,
þá þarf ekki að fara í neinar graf
götur um, hvað gerzt hefir“,
sagði Ellhammar. — Hann bætti
því við, að „enginn hjá SÞ“
tryði því, að um venjulegt flug
slys hefði verið að r*ða — en
forstjórinn hafði m.a. dvalizt í
aðalstöðvum SÞ í New York í
vesturför sinnL
• „Lumumba-flugvélin“
Fréttamenn, sem flykkzt hafa
til Ndoia í sambandi við slysið,
verða séir nú úti um allt, sem tal
izt getur fréttnæmt varðandi
það — og kernur þar ýmislegt
upp, sem þykir gera aUt málið
enn flóknara en virzt gat í fyrstu.
Hins vegar er viðbúið, að ekki
séu allar þær sögusagnir, sem
ganga, á rökum reistar. Ein sag
an er sú, að óhappaflugvélin hafi
verið sú sama, sem Lumiumba
var fluttur í til Katanga á sínum
tíma, þar sem hann síðan var
myrtur — og þykir hinum hjá-
trúarfullu blökkumönnum það
táknrænt. Hætt er við, að hér sé
málum blandað, því að Ellhamm
ax, forsjóri „Transair", segir
félagið hafa keypt vélina fyrir
aðeins um tveim mánuðum.
í flugvélarbrakinu hafa fund
izt tvö úr, sem bæði hafa stanz
að, þegar þau áttu eftir tvær min
útur í tólf. — Nú er það stað-
reynd, að flugvél Hammarskjölds
hafði radíósamband við flugtum
inn í Ndola tíu mínútur eftir mið
nætti. Er því talið, að úrin tvö
hafi sýnt Leopoldvilletíma, en
„EF þið ætlið að heimsækja
mig, þá verðið þið að fara inn
í garðinn hjá nágranna mínum
hér vestan við mitt hús og
klöngrast svo yfir girðinguna
til mín. En ef þið komið eftir
að dimmt er orðið, þá verðið
þið sjálfsagt að skríða á fjór-
um til að hálárrjóta ykkur
ekki, því hér eru engir ljósa-
staurar".
Það var Hörður Sigurjóns-
son, flugstjóri, sem talaði.
Hann á heima að Digranesvegi
40 c í Kópavogi. Þegar hann
kom heim síðdegis í gær var
kominn 2—3 metra breiður og
hálfs meters hár moldarruðn-
ingur meðfram götunni á löng
um kafla, því þarna er nú unn-
ið að vegaframkvæmdum.
Hörður ætlaði að skálma yfir
hauginn, en sökk á kaf svo að
hann varð að fara inn til ná-
búans og síðan að stökkva yfir
girðinguna.
Hörður hringdi í yfirvöld
staðarins og spurði hverju það
sætti, að ekki væri séð til þess
að hann kæmist inn í húsið.
Svörin, sem hann fékk, voru
þau, að honum kæmi þetta
raunverulega ekkert við. Á
hinn bóginn mundi bleytan
síga úr bingnum eftir nokkra
daga — og þá kæmist hann
þurrum fótum yfir.
„Og úr því að þeir þykjast
getað stöðvað haustrigningarn
ar þá ættu þeir að geta flutt
biðskýlið, sem sett var niður
beint fyrir framan innkeyrsl-
una til mín. Ég er búinn að
biðja um það í marga mánuði,
að skýlið verði fært, en í stað
þess er húsið víggirt með mold
arfor svo fólk kemst hvorki
inn né út‘, sagði húseigandinn.
Nágrannarnir voru komnir á
vettvang. í næsta húsi fyrir
austan var hraukurinn það
hár, að ekki var hægt að korna
bíl út úr bílskúr og voru menn
í óða önn að leita að stígvélum
til þess að komast inn og út úr
húsum sínum.
Fólkið þarna við innanverðan
Digranesveg vildi loks koma
því á framfæri, að þeir sem
hyggðu á kvöldheimsókn í
Kópavog ættu að vera í klof-
stígvélum og helzt með vasa-
ljós. Gott væri líka að hringja
á undan til þess að hægt yrði
að hjálpa því yfir girðingarn-
ar.

einnar klst. tímaimuniur er á
Leopoldville og Ndola (Ndola 1
klst. á undan). Eftir því að dæma
ætti slysið að hafa orðið, þegar
Ndola-klukkan átti eftir tvær
mínútur í 1 eítir miðnætti — eða
48 imínútum eftir að flugvélin
hafði samband við flugturniun.
Áður hefir verið 'talið að slysið
muni hafa orðið svo til strax
eftir það, þar sem flugstöðin
reyndi fljótt að ná aftur sam-
bandi við flugvélina, en fékk ekk
ert svar.
• Hvað voru margir í vélinni?
Enn eitt spurningarmerkið í
samlbandi við slysið er það, að
menn telja sig nú hafa fundið
einu líki fleira í flugvélarbrak-
inu, auk þess, sem komst lífs af,
heldur en vera áttu í flugvélinni,
samkvæmt fréttum frá Leopold-
ville — þaðan seim flugvélin lagði
af stað. Hins vegar er viðurkennt
að líkin séu sum svo illa farin
og gundurlimuð, að ekki sé uruit
að fullyrða þetta með vissu —
menn geti vart áttað sig á þvi,
hvaða líkamshlutar eiga raiun-
verulega saman. Úr þessu mun
væntanlega fást skorið við rann
sókn hins brezka sérfræðingB,
sem kvaddur hefir verið á vett-
vaii2. .—------------------— •
— Adenauer
Framhald af bls. 1.
ástandi heimsmálanna og þeim
erfiðu og viðamiklu ákvörðtm-
um, sem nú verði að taka“. —
Blaðafulltrúi Jafnaðarmanna-
flokksins lét svo um mælt í dag,
að það væri óskynsamlegt, ef
kristilegir demókratar imynduðu
sér, að þeir yrðu að halda í
Adenauer sem kanslara, svo að
flokkurinn setti ekki niður að
virðingu. Álit flokksins getur ekki
komið í staðinn fyrir pólitíska
stefnu, sagði í tilkynningu blaða
fulltrúans. — Við teljum því,
að kristilegir demókratar ættu
að segja þýzku þjóðinni hrein-
skilnislega, hvers vegna þeir
vilja endilega íþyngja Adenau-
er með forsætisráðherraembætt-
inu.
— ★ —
(Danska útvarpið sagði svo
frá í gær, að forseti Vestur-
Þýzkalands, Heinrich Lubke,
muni hafa neitað að viður-
kenna minnihlutastjóm kristi-
legra demókrata — ogjafnframt
að Erich Mende hefði enn á ný
neitað stjórnarsamstarfi undir
forustu Adenauers).
' v '