Morgunblaðið - 01.11.1961, Blaðsíða 1

24 síður
mcgwuibfoftfo
48. árgangur
247. tbl. — Miðvikudagur 1. nóvember 1961
Prentsmiðja MorgnnblaBslns
irðsendingin til
inna vekur ugg
Engin opinber afstaba tekin til
málsins fyrr en Kekkonen forseti
kemur heim á föstudag
Helsingfors, Stokkhólmi,
London og Washington,
31. okt. — (AP — NTB) —
ORÐSENDING sovétstjórnar
innar til ríkisstjórnar Finn-
Blómin horfin
AIXUR SÁ f jöldi blómsveiga,
sem undanfarið hafði skreytt
grafhýsið við Rauða torgið í
Moskvu, var f jarlægður í fyrri
nótt. Þar á meðal var stór
krans frá Sjú En-lai, forsætis-
ráðherra Kína, sem á var letr
að: „Til Stalíns, hins mikla
marxista og leninista". — í
fréttum í gær var þess svo get
ið, að eftir að myrkur var skoll
ið á í Moskvu hefðu verka-
menn komið að grafhýsinu og
tekið niður nafnskilti Stalíns,
sem þar hefir verið við hliðina
á nafni Lenins. Fréttamenn
töldu og ástæðu til að ætla,
að lík Stalíns hefði þá þegar
verið fjarlægt úr grafhýsinu,
í samræmi við ákvörðun
flokksþingsins — en enginn
gat getið sér til um, hvert
„gamli maðurinn" hefði verið
fluttur .
Þessi mynd var tekin á
sunnudaginn, þegar fólk kom
til grafhýsisins, en þá blasti
þar við spjald með áletrun-
inni. — Lokað vegna viðgerð-
ar.
HELSINGFORS, 31. okt. —
t gærmorgun heyrðust mikl-
»r drunur eins og þrumugnýr,
f norðurhluta Finnlands.
Þetta var um það bil klukku-
Btund eftir að Rússar
Fprengdn risasprengju sína
Við Novaja Semlja, og eru
menn þeirrar skoðunar, að
það hafl verið drunurnar frá
fcenni. sem heyrðust til Finn-
lands.
Þinglok i Moskvu:
nísjeff eflir vald sitt
Furtseva hverfur úr forsætisnefnd !
kommúnistatlokksins — og fleiri
breytingar gerðar i æðstu stöbum
Veiá
verði

í GMtn spurðtst blaðið fyrir
am það hjá landlækni hvað
heilbrigðisyfirvöldin hyggð
ust fyrir í sambandi við vænt
anlega aukningu á geisla-
virkni. Sagði landlæknir að
um þetta hefði verið rætt að
undanförnu og að fylgst væri
vol með því sem annars stað-
ar væri gert í þessu efni. með
Ulliti til þess að gera svip
aðar ráðstafanir hér. Annars
mundi aðalhættan ekki verða
fyrr en með vorinu, en fylgst
vrði með geislamælingunum,
til að vita hvenær geislun
ykist.
Moskvu, 31. október.
— (AP — NTB/Reuter) —
FLOKKSÞING kommúnista
í Moskvu lauk störfum í dag.
Undanfarna tvo dagá hafa
farið fram kosningar í valda-
stöður. Krúsjeff var endur-
kjörinn aðalritari flokksins
eins og vitað var fyrir, og
skipun manna í forsætis-
nefnd flokksins og ritarastöð
urnar þykir staðfesta, að
Krúsjeff sé nú fastari í sessi
og valdameiri en nokkru
sinni fyrr.
Tvennt vakti einkum at-
hygli í dag: Skipun hinnar
nýju forsætisnefndar, sem nú
telur 11 menn í stað 14 áð-
ur, og í ritarastöðurnar, en
nú þótti koma greinilega í
ljós, að Frol Kozlov teljist
sjálfsagður eftirmaður Krús-
jeffs, ef hann félli skyndi-
lega frá. -Nafn Kozlovs var
nefnt næst á eftir nafni Krús
jeffs, er lesið var upp, hverv
ir skipuðu ritarastöður
flokksins, en síðan konm
nöfn hinna sjö í stafrófsröa.
— Þá vakti það eigi minni
athygli, að meðal þeirra, sem
ekki voru kjörnir í forsætis-
nefndina, eru Ekaterina Furt
seva, menntamálaráðherra,
og hinn ungi „Asíu-fulltrúi",
Nuritdin Mikhitdinov, sem
nú hverfur einnig úr röðum
ritaranna. Hann hefir verið
helzti sérfræðingur sovét-
stjórnarinnar í málefnum
Asíulanda.
- * -
Það er auðheyrt, að mönnum
hefir komið á óvart, að Furt-
seva, sem talin hefir verið
standa mjög nærri Krúsjeff,
skyldi ekki kosin í forsætis-
nefndina. Hún hefir hlotið hrós
á þinginu fyrir embættisrekst-
ur sinn sem menntamálaráð-
herra, og er ekki annað vitað
en hún haldi þeirri stöðu á-
fram. — Aðrir tveir, sem nú
hurfu úr þessum „innsta hring"
flokksins, voru Averki Aristov
(svo sem við hafði verið búizt)
og Nikolaj Ignatov, sem ekki
var vitað til að hefði lent í
ónáð á nokkurn hátt. — í hina
einu lausu stöðu í nefndinni,
sem eftir var, að fjórum fyrr-
nefndum frágengnum, var svo
kjörinn „nýr" maður, Gennadi
Voronov, sérfræðingur í land-
búnaðarmálum og einn af helztu
ráðgjöfum Krúsjeffs á því sviði.
Voronov tók við stöðu Aristovs
í stjórn „rússneska lýðveldisins",
Framh. á bls. 23.
DAGINN sem skýrt var frá
veitingu bókmenntaverðlauna
Nóbels fyrir árið 1961, sendi
Morgunblaðið júgóslavneska
rithöfundinum Ivo Andric
simskeyti og óskaði honum
til hamingju með heiðurinn.
lands í gær, þar sem farið
var fram á viðræður vegna
yfirvofandi styrjaldarhættu
af völdum „vestur-þýzkra
hernaðarsinna", hefir vakið
mikla athygli víða um lönd
— og greinilegan kvíða í
Skandinavíu. — Aftur á mótí
kemst fréttamaður AP svo
að orði, að viðbrögð Finna
sjálfra við orðsendingunní
hafi verið „eins og norrænn
vetrardagur — ísköld".
¦^ í fréttum frá London er
lýst þeirri skoðun „vest-
rænna stjórnvalda", að krafa
Rússa um varnarmálaviðræð
ur við finnsku stjórnina, sé
aðeins liður í víðtækum til-
raunum Krúsjeffs tíl þess að
skjóta nú öllum hlutlausum
skelk í bringu — og til þess
að reyna að knýja fram hag-
stæða samninga um ágreiu-
ingsmál austurs og vesturs.
•Ar Bandarískir embættismenn
lýstu orðsendingu Rússa sem
eindæma ruddalegri aðgerð —
ekki sízt með tilliti til þeirra
eigin framferðis undanfarið, sem
ekki geti talizt sérlega friðsam-
legt, og sökum þess, að forseti
Finnlands er nú í heimsókn í
Bandarikjunum. En átylla Rússa
er styrjaldarhætta af V.-Þýzka-
landi. sem fyrr segir. Telja
Bandarikjamcnn slika hunzun á
diplómatískri háttprýði „eiu-
stæða á friðartímum".
¦Ar Það má vel skilja á ýmsum
vestrænum ráðamönnum, að þeir
gera fyllilega ráð fyrir, að Rúss-
ar kunni að krefjast herstöðva
í Finnlandi við fyrirhugaðar við
ræður.
• ENGIN OPINBER UMMÆH
Finnska stjórnin ræddi orð-
sendinguna á fundi í dag, en
hvorki ráðherrarnir né foringjar
flokkanna hafa nokkuð viljað
segja um málið. Er að skilja á
stjórnmálamönnunum, að engin
opinber afstaða verði tekin fyrr
Framhald á bls. 23.
Ivo Andric
Nóbelsskáldið Andric
svarar spurningum Mbl
Jafnframt lagði það fyrir
hann eftirfarandi spurning-
ar:
1. Eruð þér kunnugur is-
lenzkum fornbókmennt-
um?
2. Hvað viljið þér segja um
um síðustu tilraunir Sov-
étrikjanna með kjarna-
vopn?
3. Hvert álítið þér helzta
hlutverk rithöfundarins?
f gær barst Morgunblaðinu
skeyti frá Ivo Andric þar sem
hann þakkaði fyrir hamingju
óskirnar. Fyrstu spurning-
umii svarar hann svo: ,,Mér
þykir leitt að ég skuli ekki
vita meira um íslenzkar forn
bókmenntir, en ég hef al-
menna þekkingu á tímabili
Eddukvæða og fslendinga-
sagna." Þriðju spurningunni
svarar hann svo: „Hlutverk
rithöfundarins er m. a. það
að hjálpa sjálfum sér og með
bræðrum sínum til að bregð-
ast við verkefnum lífsins með
manndómi."
Annarri spurningunni læt-
ur Ivo Andric ósvarað.