Morgunblaðið - 01.11.1961, Page 1

24 síðtir
48. árgangur
247. tbl. — Miðvikudagur 1. nóvember 1961
Prentsmiðja Morgrnblaðsinr
Orðsendingin til
inna vekur ugg
Engin opinber afstaða tekin til
málsins fyrr en Kekkonen forseti
kemur heim á föstudag
Helsingfors, Stokkhólmi,
London og Washington,
31. okt. — (AP — NTB) —
ORÐSENDING sovétstjórnar
innar til ríkisstjórnar Finn-
Blomin horfin
ALLUR SÁ f jöldi blómsveiga,
sem undanfarið hafði skreytt
grafhýsið við Rauða torgið í
Moskvu, var f jarlægður í fyrri
nótt. Þar á meðal var stór
krans frá Sjú En-lai, forsætis-
ráðherra Kína, sem á var letr
að: „Til Stalíns, hins mikla
marxista og leninista“. — í
fréttum í gær var þess svo get
ið, að eftir að myrkur var skoll
ið á í Moskvu hefðu verka-
menn komið að grafhýsinu og
tekið niður nafnskilti Stalíns,
sem þar hefir verið við hliðina
á nafni Lenins. Fréttamenn
töldu og ástæðu til að ætla,
að lík Stalíns hefði þá þegar
verið fjarlægt úr grafhýsinu,
í samræmi við ákvörðun
flokksþingsins — en enginn
gat getið sér til um, hvert
„gamli maðurinn ‘ hefði verið
fluttur .
Þessi mynd var tekin á
sunnudaginn, þegar fólk kom
til grafhýsisins, en þá blasti
þar við spjald með áletrun-
innL — Lokað vegna viðgerð-
a».
HELSINGFORS, 31. okt. —
I gærmorgun heyrðust mikl-
»r drunur eins og þrumugnýr,
í norðurhluta Finnlands.
Þetta var um það bil klukku-
Etund eftir að Rússar
sprengdu risasprengju sína
við Novaja Semlja, og eru
menn þeirrar skoðunar, að
það hafi verið drunurnar frá
henni. sem heyrðust til Finn-
lands.
Þinglok i Moskvu:
Krúsjeff eflir vald sitt
Furtseva hverfur úr forsætisnefnd
kommúnistaflokksins — og fleiri
breytingar gerðar i æðstu stöðum
Velá
verði
í GÁtR spurðist blaðið fyrir
um það hjá landlækni hvað
heilbrigðisyfirvöldin hyggð-
ust fyrir í sambandi við vænt
anlega aukningu á geisla-
virkni. Sagði landlæknir að
um þetta hefði verið rætt að
undanförnu og að fylgst væri
vel með því sem annars stað-
ar væri gert í þessu efni. með
tilliti tii þess að gera svip-
aðar ráðstafanir hér. Annars
mundi aðalhættan ekki verða
fyrr en með vorinu, en fylgst
v'rðl með geislamælingunum,
til að vita hvenær geislun
ykist.
Moskvu, 31. október.
— (AP — NTB/Reuter) —
FLOKKSÞING kommúnista
í Moskvu lauk störfum í dag.
Undanfarna tvo daga hafa
farið fram kosningar í valda-
stöður. Krúsjeff var endur-
kjörinn aðalritari flokksins
eins og vitað var fyrir, og
skipun manna í forsætis-
nefnd flokksins og ritarastöð
urnar þykir staðfesta, að
Krúsjeff sé nú fastari í sessi
og valdameiri en nokkru
sinni fyrr.
Tvennt vakti einkum at-
hygli í dag: Skipun hinnar
nýju forsætisnefndar, sem nú
telur 11 menn í stað 14 áð-
ur, og í ritarastöðurnar, en
nú þótti koma greinilega í
ljós, að Frol Kozlov teljist
sjálfsagður eftirmaður Krús-
jeffs, ef hann félli skyndi-
lega frá. Nafn Kozlovs var
nefnt næst á eftir nafni Krús
jeffs, er lesið var upp, hverj
ir skipuðu ritarastöður
flokksins, en síðan kon u
nöfn hinna sjö í stafrófsröu.
— Þá vakti það eigi minni
athygli, að meðal þeirra, sem
ekki voru kjörnir í forsætis-
nefndina, eru Ekaterina Furt
seva, menntamálaráðherra,
og hinn ungi „Asíu-fulltrúi“,
Nuritdin Mikhitdinov, sem
nú hverfur einnig úr röðum
ritaranna. Hann hefir verið
helzti sérfræðingur sovét-
stjórnarinnar
Asíulanda.
málefnum
Það er auðheyrt, að mönnum
hefir komið á óvart, að Furt-
seva, sem talin hefir verið
standa mjög nærri Krúsjeff,
skyldi ekki kosin í forsætis-
nefndina. Hún hefir hlotið hrós
á þinginu fyrir embættisrekst-
ur sinn sem menntamálaráð-
herra, og er ekki annað vitað
en hún haldi þeirri stöðu á-
fram. — Aðrir tveir, sem nú
hurfu úr þessum „innsta hring“
flokksins, voru Averki Aristov
(svo sem við hafði verið búizt)
og Nikolaj Ignatov, sem ekki
DAGINN sem skýrt var frá
veitingu bókmenntaverðlauna
Nóbels fyrir árið 1961, sendi
Morgunblaðið júgóslavneska
rithöfundinum Ivo Andric
símskeyti og óskaði honum
til hamingju með heiðurinn.
var vitað til að hefði lent í
ónáð á nokkurn hátt. — í hina
einu lausu stöðu í nefndinni,
sem eftir var, að fjórum fyrr-
nefndum frágengnum, var svo
kjörinn „nýr“ maður, Gennadi
Voronov, sérfræðingur í land-
búnaðarmálum og einn af helztu
ráðgjöfum Krúsjeffs á því sviði.
Voronov tók við stöðu Aristovs
í stjórn „rússneska lýðveldisins",
Framh. á bls. 23.
lands í gær, þar sem farið
var fram á viðræður vegna
yfirvofandi styrjaldarhættu
af völdum „vestur-þýzkra
hernaðarsinna“, hefir vakið
mikla athygli víða um lönd
— og greinilegan kvíða í
Skandinavíu. — Aftur á móti
kemst fréttamaður AP svo
að orði, að viðbrögð Finna
sjálfra við orðsendingunni
hafi verið „eins og norrænn
vetrardagur — ísköld“.
í fréttum frá London er
lýst þeirri skoðun „vest-
rænna stjórnvalda“, að krafa
Rússa um varnarmálaviðræð
ur við finnsku stjórnina, sé
aðeins liður í víðtækum til-
raunum Krúsjeffs til þess að
skjóta nú öllum hlutlausum
skelk í bringu — og til þess
að reyna að knýja fram hag-
stæða samninga um ágrein-
ingsmál austurs og vesturs.
★ Bandarískir embættismenn
Iýstu orffsendingu Rússa sem
eindæma ruddalegri affgerff —
ekki sízt meff tilliti til þeirra
eigin framferffis undanfariff, sem
ekki geti talizt sérlega friðsam-
legt, og sökum þess, aff forseti
Finnlands er nú í heimsókn í
Bandaríkjunum. En átylla Rússa
er styrjaldarhætta af V.-Þýzka-
landi, sem fyrr segir. Telja
Bandaríkjamenn slíka hunzun á
diplómatískri háttprýffi „ein-
stæffa á friffartímum".
★ Þaff má vel skilja á ýmsum
vestrænum ráðamönnum, aff þeir
gera fyllilega ráff fyrir, aff Rúss-
ar kunni aff krefjast herstöffva
í Finnlandi viff fyrirhugaffar viff
ræður.
★ ENGIN OPINBER UMMÆLI
Finnska stjórnin ræddi orð-
sendinguna á fundi í dag, en
hvorki ráðherrarnir né foringjar
flokkanna hafa nokkuð viljað
segja um málið. Er að skilja á
stjórnmálamönnunum, að engin
opinber afstaða verði tekin fyrr
Framhald á bls. 23.
Ivo Andric
Nóbelsskáldið Andric
svarar spurningum Mbl
Jafnframt Iagffi þaff fyrir
hann eftirfarandi spurning-
ar:
1. Eruff þér kunnugur ís-
lenzkum fornbókmennt-
um?
2. Hvaff viljiff þér segja um
um síffustu tilraunir Sov-
étríkjanna með kjarna-
vopn?
3. Hvert álítiff bér helzta
hlutverk rithöfundarins?
f gær barst Morgunblaffinu
skeyti frá Ivo Andric þar sem
hann þakkaði fyrir hamingju
óskirnar. Fyrstu spurning-
unní svarar hann svo: ,.Mér
þykir leitt að ég skuli ekki
vita meira um íslenzkar forn
bókmenntir, en ég hef al-
menna þekkingu á tímabili
Eddukvæða og íslendinga-
sagna.“ Þriffju spurningunni
svarar hann svo: „Hlutverk
rithöfundarins er m. a. þaff
að hjálpa sjálfum sér og með
bræffrum sínum til aff bregff-
ast viff verkefnum lífsins með
manndómi.“
Annarri spurningunni læt-
ur Ivo Andric ósvaraff.