Morgunblaðið - 01.11.1961, Síða 14

14
MORGUNBLAÐIB
Miðvikudagur 1. nóv. 1961
Hjartanlega þakka ég öllum, sem á einn eða annan
hátt sýndu mér vinsemd og vinarhug á 90 ára afmæli
mínu 29. október sl.
Sigurður Gunnlaugsson, Ránargötu 30 A
Ollum vinum mínum, skyldum og vandalausum,
sendi ég mitt innilegasta þakklæti, fyrir einstakt vin-
arþel, vinsemd og virðingu, sem mér hefir verið
sýnd í sambandi við 80 ára afmælisdaginn þ. 23. okt.
1961. — Lifið heil og blessuð.
Steini Guðmundsson, Valdastöðum
Vön velritunarstulka
óskast hálfan eða allan daginn.. Enskukunnátta
nauðsynleg.
TRYGGINGAMIÐSTÖÐIN H.F.
Aðalstræíi 6, V. hæð. Símar 19003 og 19004
Kona
óskast við uppþvott, einnig stúlka við afgreiðslu-
störf
SÆLA-CAFÉ
Brautarholti 22
n
Hjartkær litla dóttir okkar
H A L L A
sem andaðist í Landsspitalanum 24. f.m. verður jarðsung-
in frá Fossvogskirkju fimmtudaginr. 2. þ.m. kl. 2 e.h.
Heiða Guðmundsdóttir, Hafsteinn Sveinsson
Útför móður okkar
ÞÓRÓLINU ÞÓRÐARDÓTTUR
Austurgötu 29 b, Hafnarfirði,
fer fram frá Þjóðkirkjunni í Hafnarfirði fimmtudag-
inn 2. nóv. kl. 2 e.h.
Svanhvít Sigurðardóttir, Þórunn Sigurðardóttir,
Ágústa Sigurðardóttir, Ásta Sigurðardóttir,
og aðrir aðstandendur.
Hugheilar kveðjur og þakkir, sendum við vinum
okkar öllum, er auðsýndu okkur mikla hjálp og samúð
við fráfall og jarðarför föður, fósturföður, tengdaföður
og fósturbróður okkar
GUÐJÓNS E. HALLDÓRSSONAR
frá Arnardal
Halldór Guð^ónsson, Þorbjörg Hólmgeirsdóttir,
Sigríður Jensdóttir, Magnús Karl Antonson,
Garðar Bjarnason, Laufey Stefánsdóttir,
Hólmfríður Einarsdóttir, Bjarni Guðnason,
Grettir Jósefsson, Lína Sigtryggsdóttir.
Þökkum hjartanlega samúð og hluttekningu við and-
lát og útför
SÍMONAR JÓNSSONAR
Vík í Mýrdal
Ennfremur innilegar þakkir til allra er heiðruðu minn-
ingu hans með minningargjöfum.
Stella Ögmundsdóttir, Guðni Ó. Gestsson,
Guðrún R. Guðmundsdóttir, Haraldur Jónsson
Karítas Haraldsdóttir.
Hjartanlega þökkum við alla hjálp, vinsemd og
samúð, sem okkur hefur verið sýnd vegna hins sviplega
fráfalls ástkærra eiginmanna okkar, feðra, tengdaföður
sonar og bróður,
KRISTJÁNS RAGNARS OLSEN
o g
SÍMONAR OLSEN
sem fórust með m.b. Karmoy 25. sept. — Biðjum guð
að blessa ykkur öll.
Snjólaug Guðmundsdóttir og sonur,
Magnúsína Olsen, Marthen Olsen,
Inga Ruth Olsen, Jón Hermannsson,
Ole N. Olsen, Finna Elly Þorsteinsdóttir.
— Noregsbréf
Ásta Jósefsdóttir
Minningarorð
ORÐIN ná skammt, þau eru að-
eins bergmál frá hjartanu; leiftur
frá fylgsnum sálarinnar.
Eg hafði talið mér trú um að
ég væri ekki fær um að minnazt
vinkonu minnar Astu Jósefsdótt-
ur, með nokkrum orðum. Stund-
um verður manni „tregt tungu
að hræra' . I vitundinni er kökkur
sem situr fastur, og greiðist treg-
lega í sundur. Saknaðarþungi,
sem gerir manni erfitt um vik, að
temja hugann, og binda orð í
setningar.
Flækja, sem þarf langan tíma
til að greiða. Við brottför Astu
nefi ég orðið fátækari, en mig
hafði órað fyrir á meðan við höfð
um tækifæri til að blanda geði
saman. Eg brá mér burtu úr bæn-
um í sumar, og ætlaði að kveðja
hana áður enn ég færi. Hún hafði
venð sjúk um tíma, en var þó
farm að frískast svo að hún gat
leyft sér að fara í smáferðalög
með ástvinum sínum. Það hittist
þannig á að hún var ekki heima
þegar ég kom. Það var lokað hús.
Þegar ég sneri frá dyrunum,
greip mig annarleg kennd. Mér
varð hrollkalt, og einhver ein-
mannaleiki kom yfir mig, sem
snöggazt. Það var eins og það
syrti að.
Eg sa hana heldur aldrei fram-
ar. Hún var vön að koma á móti
mér með bros á vör og blik í
augum.
„Eg vissi að þú myndir koma
í dag“ sagði hún þá oft. „Þú
varst svo mikið í huga mínum".
Vertu hjartanlega velkomin".
Hún var sannur vinur vina sinna.
Og hver skyldi hafa heyrt hana
tala styggðaryrði um nokkurn
mann? Enginn: Ef henni fannst
eitthvað að, sagði hún það hreint
og opinskátt. Fals var ekki til
í hennar hjarta. Það var gott og
göfugt. Þannig eru sannir vinir.
Hún vildi líka allra vandræði
leysa. Gáfur hennar, glögg-
skyggni ‘næmur listasmekkur,
fórnfýsi og einlæg trú, gerði hana
að eftirsóknarverðum félaga. Hún
var orðheppin, hnyttin í svörum,
iítiúát og ljúf í viðmóti við alla.
Hún bar aðalsmerki hinnar sönnu
göfugu konu. Það var mér gleði-
efni, að vita það, að fagra söng-
röddin hennar er ekki þögnuð.
Hún mun hafa sungið inn á nokkr
ar plötur fyrir Ríkisútvarpið á
meðan röddin var hrein og tær
Og vonandi verða þær endur-
nýjaðar, þegar þörf gerist. Það
er þýðingarlaust að minnazt á
söknuð ástvina hennar, sem hafa
reynzluna, vita hve sviðinn er
sár. Og eru þeir ekki teljandi sem
sleppa við hann, í þessum tára-
dal? Við sem þekktum Astu bezt,
vitum hver var hennar heitasta
ósk, það að sem flestir gengju á
Guðs vegum, og þá ekki sízt þeir
sem hún unni mest.
Eg kveð sig ekki Asta mín. Það
tekur því ekki. Það verður ekki
svo langt þar til við hittumst.
Aðeins stundarbið. Þá mætumst
við fyrir handan rúm og tíma.
Þar sem grætt er hvert sár, þar
sem perraö er tár. 1 nóttlausri
voraldarveröld. Hjartans þakkir
fyrir alit.
F. Kristjánsdóttir.
En snjólaust í
N-Isaf j ar ðar sýslu
ÞÚFUM, 26. okt. — Skólarnir í
Reykjanesi eru byrjaðir. Eru í
barnaskólanum 20—30 börn úr
4 hreppum í Djúpinu. Eimiig
starfar þar Gagnfræðadeild allan
veturinn. Verða 14—16 nemendur
þar síðar í vetur eða um áramót-
in, en þá byrjar héraðsskólinn,
sem verður að venju fjölsóttur.
Nýlega var farin síðasta fjár-
leit í afrétt ísafjarðar og Mjóa-
fjarðar og fannst margt fé ó-
heimt. Hittist nú á betra veður
en í leitinni í haust. Snjólaust er
um allt ennþá, heiðar enn færar
bifreiðum og áætlunarferðir hald
ast ennþá. — PP.
Framhald af bls. 11
og hét 10.000 króna verðlaunum
þeim sem hlutskarpastur yrði.
Um 40 manns gaf sig fram í
keppnina, en þriggja manna
nefnd dæmdi: Frú Dóra Sigurðs-
son, prófessor í Khöfn, Joel
Berglund hirðsöngvari í Stokk-
hólmi og Oivind Fjeldstad hljóm
sveitarstjóri í Osló. Fimm kepp-
endur komust í úrslit og kepptu
á opnberum hljómleikum í há-
tíðasal háskóians á mánudags-
kvöldið. Svo fór að yngsti þátt-
takandinn. Turid Stokke, 19 ára
mær frá Kristianssand. varð hlut
skörpust. Frú Dóra hafði orð
fyrir dómnefndinni og kvað starf
hennar ekki hafa verið vanda-
laust, því að margir þátttakend-
ur hefðu verið vel að verðlaun-
unum komnir. „Sú ákvörðun,
.sem við höfum tekið." sagði frú
Dóra, „byggist ekki eingöngu á
því, sem við höfum heyrt í kvöld
heldur á því líka sem við höfum
heyrt á æfingum og okkur hefur
fundist benda á framtíðarmögu-
leikana, bæði hvað röddina og
„musikalitet" snertir. „Frammi-
staða Turid Stokke bendir ótví-
rætt til þess, að hún geti orðið
mikil óperusöngkona.
En í sárabætur lagði „Aften-
posten" fram aðrar 10.000 kr.
sem skipt var milli hinna fjög-
urra. Vessa Hansen frá Dram-
men fékk 4.000 kr. en hin þrjú
2.000 kr. hvert.
Og nú á framtíðin eftir að sýna
hvort Turid Stokke verður ný
Kirsten Flagstad?
MANILA, 30. okt. — Tuan Mao-Lan,
sendiherra Formósu-st j órnarinnar á
Filippseyjum, lét svo um mælt I ræðu
hér í dag, að kommúnistaríkjunum
hefði tekizt að fá Ytri-Mongólíu tekna
í Sameinuðu þjóðirnar „með lævísleg
um þvingunum og beinni kúgun“. —
Fullyrti sendiherrann, að þetta mundi
verða sovétstjórninni uppörvun til þess
að herða nú enn sóknina til þess að
„lauma kommúnistastjórninni í Pek-
ing“ inn í alþjóöasamtökin. En hin
frjálsu ríki verði vissulega að skoða
hug sinn vel áður en þau hleypi
„Peking-ræningjunum" inn I SÞ —
„mönnum sem er það efst í huga, aö
eyðileggja samtökin".
VETTVANGUR
Frh. af bls. 13.
enn sannfærst nógsamlega um, að
hjá húsbændum Kremlar fyrir-
finnst ekki agnar-ögn af virðingu
fyrir mannslífinu, fyrir mann-
helgi né mannlegum þjáningum,
hvort heldur líkamlegum eða
andlegum. Fyrir því geta þessir
herrar, án þess að blikna né
blána, lagt á hvern sem vera skal
óbærilegar pínslir, jafnt líkam-
iegar sem andlegar, og það al-
gerlega að ósekju, eða fyrir logn-
ar sakargiftir einar. Til hvers
er að biðja slíka menn um grið
— og það grið fyrir óborna?
Hvað munar Krúsjeff um nokkr-
ar tugmilijónir af vanskapning-
um, sem fæðast kynnu á næstu
árum, hyað þá aðeins nokkrar
milljómr?
Og svo vilja menn láta semja
— semja ! ! ! við slíka menn!
Mennina, sem nota hléið á vítis-
vélagerðinni, hléið, sem þeir hafa
sjálfir átt sinn hlut í að fá komið
á með friðarhjalinu — mennina,
sem nota þetta hlé til þess að
gera margfallt öflugri vítisvélar
en nokkru sinni fyrr — til þess
að sálda helregni um veröld víða.
Er ekki þetta að gera grín að
sjálfum sér? Vér eigum ekki að
ávaxpa Krúsjeff, vér eigum að
hætta að heiðra skálkinn, til þess
að hann skaði oss ekki, og vér
eigum að kenna hinum frjálsa
heimi það; því að þótt skálkur-
inn sé heiðraður, skaðar hann
samt. Og vér eigum að kenna
mönnum að hætta að fyrirgefa
óþokkanum glæpinn gegn náunga
vorum, aðeins af hann snertir
ekki oss sjálf.
En þótt gagnslaust sé með öllu
að ávarpa féiaga Krúsjeff og þá
kumpána, sem eiga við hann
sálufélag, þá er ekki þar með
sagt, að orð þessa fundar geti
ekú orðið heyrð — og á þau
hlustað. En vér eigum ekki að
tala við Krúsjeff, heldur við okk-
ar eigin mann — og senda þeim
áskorun! Þessi fundur á að senda
Alþingi ávarp og íslenzkum
stjórnarvöldum, og hann á að
fela þessum aðiljum að koma
máli sínu fram við Atlantshafs-
bandalagið og þó helzt og fremst
við Sameinuðu þjóðirnar. A þeim
vettvangi má vera að á mann
yrði hlýtt og samþykktir vorar
ekki fótum troðnar — bókstaf-
iega.
Og meðal annarra orða: Er
ekki hægt að sýna Sovét-veldinu
í tvo heimana með öðru móti en
með vetnissprengju? Er ekki
hægt að slíta við þessa menn við-
skiptasambandi og stjórnmála-
sambandi án friðslita? Og er það
ekki einmitt þetta, sem hinn
frjálsi heimur á að gera?
Eða halda menn, að Sovét-
heimurinn geti stundu lengur
staðið einn út af fyrir sig? Höf-
um við ekki nýlega heyrt beina
leið frá Kreml, að matvælafram-
ieiðsla í sjálfu Rússlandi sé ófull-
nægjandi, hún hefur orðið að
þoka fyrir þungaiðnaðinum svo-
kallaða, þ. e. fyrir eldflaugum og
vetnissprengjum. Rússneska þjóð
in stendur því á barmi hungurs-
neyðar, ef nokkuð ber út af. Og
sveltandi þjóð vinnur ekki stríð,
ekki einu sinni með eldflaugum
né vetnisvopnum.
Krúsjeff hamast nú sem mest
hann má við að sprengja hel-
sprengjur í andrúmsloftinu. Þetta
á að vera styrkleikamerki! Þó eru
margir sem einmitt álíta þetta
veikleikamerki. Og þetta er ör-
uggt. Krúsjeff er að reyna að
hræða menn til fylgis við sig,
fylgis eða undanlátssemi. Hann
er að reyna að hræða mennina,
sem hann sjálfur hræðist. Hvern-
ig haldið þér, góðir fundarmenn,
að færi fyrir Kremlar-herrunum,
ef til styrjaldar kæmi? Mundu
þeir fá fulltingi Eystrasaltsland-
anna, í Ungverjalandi, í Póllandi,
í Austur-Þýzkalandi? Eiga þeir
sjálfa rússnesku þjóðina vísa í
tryggð við sig, eða þann fjölda
þjóða, sem þar býr? Ekki vildi ég
eiga sáluhjálp mína undir slíku!
Þetta getum vér gert — þessi
fundur — talað við vora menn.
En svo getum vér líka gert annað.
Og það eigum vér að gera,
það er skylda vor. (Og greinileg
viðleitni til þessa kom fram í
síðustu ræðu á fundinum og var
út af fyrir sig prýðilegt innlegg).
Við eigum að tala við íslenzku
kommúnistana — þessa glám-
skyggnu menn — sem hafa tælt
sjálfa sig áratugum saman á
þeirri hugmynd, að glæpamenn
væru friðelskandi, og að það sé
sæluheimur, þar sem þrældómur
ríkir, og þaðan sem menn flýja,
Spvrjið íslenzka kommúnista,
góðir fundarmenn, hvort gadda-
vírsgirðingar séu í raun og veru
settar upp milli hernámssvæð-
aiina í Berlin, og hvers vegna?
Er það tii þess að íbúar Vestur-
Berlínar yfirfylli ekki sælu-
landið fyrir austan gaddavírs-
flæ,gurnar? Eða getur hugsast,
að þetta sé gert til þess að hindra
menn í að flýja úr sjálfu sælu-
ríkinu til hinnar kapitalistísku
eymdar, eins og „illgjarnar tung-
ur“ í garð kommúnismans vilja
vera láta? Og að menn sæki
þennan flótta svo fast, að þeir
vilji heldur vera skotnir til bana
á flóttanum, eða limlestir og
dregnir vægðarlaust til baka til
lífláts gegnum pyndingar, held-
ur en láta þess ófreistað að
sleppa! Þetta eigum við að gera,
við eigum að spyrja þá og spyrja,
spyrja þá í þaula. Við eigum að
stugga við „friðardúfunni'* ís-
lenzku, og það svo duglega, að
við styggjum hana alveg upp úr
hreiðrinu, svo að eggin hennar
fúlni. Við eigum sem sagt að
hefja „pólitíska innri mission" I
þessu landi, í því skyni: að vinna
pólitískt hjálpræðisstarf og sið*
ferðilegt meðal þeirra manna,
sem telja sér þrotlaust trú um, að
ótíndir giæpamenn séu líklegast-
ir til þess að verða frelsarar
mannkynsins, — og fylla því —
ekki aðeins við kjörborðið —.
heldur í hug og hjarta flokk
f j öldamorðing janna, — jafnvel
menn, sem ekki vilja vamm sitt
vita. Til þessara manna — ekki
til Krúsjeffs — eigum við að
snúa orðum okkar: til þessara
starblindu manna, sem sakir
blindu sinnar eru Orðnir alger-
iega áttaviltir, og „ekki þekkja
hægri hönd frá vinstri“. — Við
eigum að lækna þá af blindu
þeina með fortölum og gildum
rökum, en eí það ekki dugir, þá
með hörðu. Tökum frændur vora
á Norðurlöndum í þessu efni okk-
ur til fyrirmyndar, sem hafa því
nær þurrkað kommúnismann út,
Eftir allt sem á undan er geng-
ið, og eftir allt það sem nú er að
gerast í heiminum, á engum ís-
lenzkum kommúnista að vera
vært á landi hér, — hvergi fritt.“
p. t. Reykjavík, 27. okt. 1961
Lárus Arniórsson
Miklabæ.