Morgunblaðið - 14.02.1962, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 14. febr. 1962
MORGV1SBLAÐ1Ð
3
1 kaffistofunni
Leikarar eru allra manna
fáorðaðastir um þau hlut-
verk, sem þeir eru að æfa,
og láta ekki í ljós álit sitt á
ósýndum verkum. Þannig
var það og í hléinu eftir
annan þátt. Ekki hressti það
málbeinin, að gleymzt hafði
að biðja hana Guðrúnu, sem
býr til kaffið, að koma, og
urðu leikendur að láta sér
nægja að sötra pokate, sem
leikstjórinn útbjó af mikilli
leikni. Það var ekki fyrr en
Gunnar Eyjólfsson hafði lok-
ið við nokkra tebolla að
hann opnaði munninn og
mælti:
— Leikritið hefur þann
boðskap að flytja að fólkið í
salnum leiki þúsund sinnum
oftar og miklu betur en við
sem stöndum á sviðinu. Þar
Leikendur spjalla saman í hlei, talið fra vinstri: Kristbjörg Kjeld, Gunnar Eyjólfsson,
Róbert Arnfinnsson, Herdis Þorvaldsdóttir og Gísli Alfreðsson.
Sleppur við að gráta
— Er þetta hlutverk ólikt
öðrum hlutverkum, sem þú
hefur leikið? spyrjum við
Kristbjörgu Kjeld.
Hún hugsaði sig um and-
artak og svaraði:
— Já, yfirleitt er ég látin
gráta, en slepp við það í
þetta sinn.
Atriði ur seinasta þætti.
menntaskólaleik j um.
Ég fékk þetta hlutverk af
hreinni tilviljun; var að
vinna við leikhús í Munchen
og brá mér heim fyrir jólin.
Þá var mér boðið þetta hlut-
verk og tók ég boðinu. Þeir
segja að hér á landi sé alltaf
þörf á ungum leikurum.
Hvað ég vilji segja um fram-
tíðina? Hún er ein gáta,
kannski verð ég kyrr,
kannski fer ég.
— Þessari spurningu er
ekki gott að svara, sagði
Herdís Þorvaldsdóttir. Hlut-
verkin eru orðin svo mörg
og ólík, til dæmis er hlut-
verk mitt í Skugga-Sveini og
Frarnh. á bls. 2k
og gáfu góð ráð.
Loks var merki gefið um
að leikurinn skyldi hefjast.
Þöglir áhorfendur fylgdust í
eftirvæntingu með gangi
leiksins: 1 eikstjórinn, þjóð-
leikhússtjóri, höfundurinn,
leiksviðsstjórinn, leiktjalda-
málarinn og nokkrir fleiri.
ég fór til Þýzkalands að læra
verkfræði, sagði hinn ungi
leikari, Gísli Alfreðsson. En
leiklistin heillaði mig; þó
hafði ég aldrei komið fram
nema nokkrum sinnum í
Sigurður A. Magnússon, Gunnar Bjarnason, leiktjaldamálari, og Benedikt Arnason ræð
ast við frammi i sal. (Ljósm. Sveinn Þorntóðsson.)
„Höfundurinn hlýtur
að hafa lifað þetta!”
— ÞIÐ verðið að festa
stigann, hrópaði leikstjór-
inn, ég má ekki til þess
hugsa að aumingja stúlk-
an hrapi niður stigann.
— Er engin leið að út-
vega mér skárri hatt?
spurði einn leikaranna. Þó
ég setji hann nú ekki upp
nema einu sinni, þá mætti
hann líta betur út. Og
öskubakkinn, maður! Hann
verður að vera fullur af
sígarettustubbum, kúffull-
ur. —
Þessi orð hljómuðu í Þjóð-
leikhúsinu kvöld nokkurt,
þegar verið var að æfa hið
nýja leikrit Sigurðar A.
Magnússonar, „Gestagang“,
sem frumsýndur verður ann-
að kvöld.
Leiktjöld höfðu verið sett
upp, leikendur voru í gervi.
í mörgu var að snúast, fjöldi
smáatriða kom í Ijós á síð-
ustu stund, sem sett hefði
blett á heildarmyndina. All-
ir lögðu eitthvað til málanna
er heilt samansafn af leikur-
um.
— Takið ekkert mark á
honum, hló Kristbjörg Kjeld.
Þetta er orðrétt úr leikrit-
inu.
— Hann sjarmerar döm-
una og beitir við það margs-
konar brögðum. Höfundurinn
hlýtur að hafa lifað þetta!
— Aftur úr leikritinu,
endurtekur Kristbjörg.
— Svo missir leiktjórinn,
viljandi eða óviljandi, tökin
á leiknum.
??????
— Nei, ekki hann Benni,
það er allt í lagi með hann
Benna, en hinn.... við
hverju var líka að búast,
hvíslarinn hlaupinn á brott.
Við störum skilningsvana
á Gunnar. Við hvað átti
maðurinn eiginlega? Hann
varð allur eitt bros og bætti
við:
— Þið skiljið þetta ein-
hvern tíma seinna, og skýrði
ekki frekar rósamál sitt.
Úr verkfræði í leiklist
— Nei. það er ekki rétt.
sMstíMr
Örðugleikar Eysteins
Eysteinn Jónsson hefur nú
skrifað sjálfum sér bréf í „Tím-
anum“, þar sem hann býðst til
þess að fara í vetrarmennsku til
Guðjóns á Marðarnúpi, gegn því
skilyrði, að Guðjón greiði far-
gjaldið norður. Mun Eysteinn
sakna þeirrar tíðar, þegar varð-
skipin gátu snattað honum á miUi
og ekki vanur þvi að þurfa að
borga fyrir sig sjálfur á ferða-
lögum. Um basl Eysteins við að
ráða vinmimann að Marðar-
núpi hefur þetta verið kveðið:
Um Eystein segja þeir eitt
með sann,
að örðugleika hann súpi
við að ráða vetrarmann
í vist að Marðarnúpi.
Eggert þýðandi
Eins og áður hefur verið greint
frá á þessum stað, hefur nýlega
birzt léleg þýðing i Þjóðviljanum
á einhverri skýrslu um nýafstað-
ið flokksþing kommúnista í Sovét
ríkjunum. Fulltrúi kommúnista-
deildarinnar á íslandi á þingi
móðurflokksins var Guðmundur
Vigfússon, en honum til aðstoð-
ar var Eggert nokkur Þorbjarnar
son. Leyfðu ritstjórar Þjóðvilj-
ans, sem eru miklir vinir Eggerts,
lionum að birta nafn sitt með
þýðingunni, þótt hún sé annars
svo óhrjáleg, að engum er sómi
af að láta letra nafn. sitt í nám-
unda við hana. Sumt í þýðingar-
tilraun Eggerts er með þeim
hætti, að vafasamt verður að
telja, hvort hann hefur stuðzt við
réttan texta. T. d. segir á einum
stað um framtíðarhorfur á
Sovéttinu:
Krúsjeff um kaupkröfur
„Bilið milli efstu og lægstu
launaflokka mun minnka með
því að hinum lægstu verði (sic!)
kippt upp“. Veit sendisveinninn
ekki, að einmitt þetta hefur
Krúsjeff nýverið gagnrýnt harð-
lega? í ræðu, sem hann hélt fyr-
ir skömmu í Tselínograd (áður
Akolominsk), segir hann í svari.
við fyrirspum frá dráttarvél-
stjóra, sem vildi fá sama kaup og
vörubílstjórar- „Það er augljóst,
að algert misræmi ríkir á milli
launa vörubilstjóra og dráttar-
vélstjóra, en við getum ekki sam
þykkt lauuajöfnun með þvi að
hækka laun einhverra. Launa-
jöfnun upp á við er útilokuð, þar
sem hver starfshópur rífur ann-
an með sér af stað. Fyrst fá
dráttarvélstjórar kauphækkun,
þá fara vörubílstjórar af stað
með kaupkröfur, svo dráttarvél-
stjórar aftur og þá koll af
kolli . . .“
Kemst Krúsjeff ekki nógu
skýrt að orði? Hvernig hljóð-
aði frumtexti helgiritsins, sem
Eggert hafði í höndum, á þýzku,
svo að ekki sé nú talað um
rússnesku, eða er þýðingin
kannske gerð úr albönsku?
„Hin nýja manngerð“
Ekki minnist Eggert einu orði
á hinar hryllilegu uppljóstranir
á XXU. þinginu, sem mótuðu
öll þingstörí og gerðu þingið
minnisstætt í hugum þeirra, sem
nenna að fylgjast með breyting-
um á páfaboðskapnum í
Moskvu. Hins vegar getur hann
þess, að kommúnisminn sé „há-
þróað samfélag frjálsra manna
með þroskuðu hugarfari“, þar
sem allir „þegnar séu jafn rétt-
háir“. Þá segir: „í Ráðstjórnar-
ríkjuntum er að skapast ný gerð
manna, sem halda í heiðri og
rækta með sér allt hið bezta úr
siðgæði liðinna kynslóða ... allt
jákvætt og göfgandi . . . siðferði-
legan styrk og líkamlega full-
komnun.“
Á sama þingi voru Stalín,
Molotoff, Vorosjiloff o. fl. stimþl-
aðir glæpafól og fjöldamorðingj-
ar. Eru þeir fultrúar hinnar nýju
maiiingerðar?