Morgunblaðið - 13.03.1962, Blaðsíða 12

12
MORCVTSBLAÐIÐ
Þriðjudagur 13. marz 1962

trtgefandi: H.f. Arvakur Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfú.s Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (át>m.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: íVðalstræti 6.
Augiýsingar og avgreiðsla: Aðalstræti 6. Simi 22480.
Askriftargjald kr. 55.00 á mánuði innanlands.
I lausasölu kr. 3.00 eintakið.
KJÖR TOGARA-
SJÓMANNA
„Junella", stærsti togari, sem Bretar hafa eignazt til þessa,
Stærsti togari Breta
á Grænlandsmiö
Cömu dagana og kunngert
^ er, að fyrirhugað sé að
bæta togaraútgerðinni tjón
vegna hins milda aflabrests,
hefst verkfall togarasjó-
manna, sem krefjast bættra
kjara. Þegar viðurkennt er af
öllum, að togaraútgerðin beri
sig ekki með þeim tilkostn-
aði, sem nú er, vegna afla-
leysisins, en jafnhliða er
krafizt bættra kjara sjómönn
um til handa, er vonlegt að
mönnum finnist sem málin
muni komin í óleysanlegan
hnút.
Venjulega er þó hægt að
finna lausn viðkvæmustu
vandamála, ef allir aðilar
vilja ræða þau öfgalaust og
miða aðgerðir sínar við að
komast að farsælli niður-
stöðu. Þess vegna er ástæða
til að taka nú til gaumgæfi-
legrar athugunar, hvort ekki
sé hægt að minnka áhöfn
togaranna meðan aflaleysi er.
Frá leikmannssjónarmiði virð
ist það eðlileg lausn og ber
þar margt tiL
í fyrsta lagi mun vera á
íslenzkum togurum 8—10
manns fleira en á sambæri-
legum þýzkum og enskum
togurum, og enginn dregur í
efa, að íslenzkir sjómenn séu
bæði færir og fúsir til að
vinna jafnmikið starf og
starfsbræður þeirra erlendir.
I öðru lagi segir það sig
sjálft, að meiri vinna er á
togurunum, þegar mikið afl-
ast en í aflaleysi. Það þarf
ekki jafnmarga menn þegar
meðalafli í veiðiferð er 100
eða 150 tonn, eins og þegar
hann er ef til vill um 300
tonn.
Naumast geta það talizt
hagsmunir sjómanna, að
þeim sé haldið fjarri heimil-
um sínum við lítil störf í
stað þess áð þurfa að vinna
allmikið meðan þeir eru að
veiðum og fá vel fyrir það
greitt, svo að þeir geti leyft
sér að dvelja nokkum tíma
ár hvert með fjölskyldum
sínum. Er full ástæða til að
ætla, að sjómenn sjálfir vildu
heldur velja þann kost að
vinna meira stuttan tíma fyr-
ir stórhækkuð laun.
Morgunblaðinu er ekki
kunnugt um, hve mikið laun
sjómanna gætu batnað við
slíka fækkun, en það nemur
vafalaust tugum þúsunda
króna árlega. Þess vegna er
fráleitt annað en sjómanna-
félögin taki slíka lausn til
athugunar.
1 verkalýðsbaráttu mega
menn ekki fremur en á öðr-
um sviðum binda sig við
gömul og úrelt sjónarmið.
Verkalýðsfélögin eru nú það
sterkt afl, að þau geta hve-
nær sem er komið í veg fyr-
ir að vinnuþrælkun sé beitt.
Þess vegna þurfa þau ekki
að binda sig við jafnmikil
boð og bönn og fyrrum. Þótt
nú væri fækkað á togurun-
um vegna aflaleysisins mætti
búa svo um hnútana að um
leið og afli ykist, væri tog-
araútgerðinni gert að skyldu
að fjölga skipsmönnum í
samráði við Sjómannafélög-
in.
RÓÐRABANN
Fn þegar vakið er máls á
^ fækkun manna á togur-
umun, sem sumum mun sjálf
sagt finnast viðkvæmt mál-
efni, þá dettur manni líka í
hug, hvort ekki sé vafasamt
það ákvæði í sjómannasamn-
ingum á línuvertíð, að und-
ir engum kringumstæðum
megi róa á laugardagskvöldi.
Þegar langvarandi ógæftir
hafa verið, virðist það eng-
um geta verið í hag að bann-
að sé að nota tækifæri til
veiða, ef gefur um helgar.
Vetrarvertíðin er stutt og
nokkrir róðrar geta breytt
slæmri vertíð í sæmilega eða
góða. Þess vegna eru þau
ákvæði of einstrengingsleg,
að aldrei megi róa um helg-
ar.
Hitt er eðlilegt, að sjó-
menn fái sinn hvíldartíma
eins og aðrir. Þess vegna á
auðvitað ekki að róa alla
daga vikunnar, þegar gæftir
hafa verið góðar, heldur ein-
göngu að leyfa róðra um
helgar þegar gæftaleysi hef-
ur verið eins og á þessari
vertíð. Sjómenn sjálfir, út-
gerðin og þjóðarheildin þarfn
ast þess, að sérhvers færis
sé neytt til að sækja afla.
BORGARST JÓRN-
ARKOSNINGAR
UNDIRBÚNAR
rpíminn til borgarstjórnar-
-*• og bæjarstjórnakosninga
er nú tekinn að styttast, og
er kosningaundirbúningur
þegar hafinn, í höfuðborg-
inni að minnsta kosti.
í gærkvöldi kaus fulltrúa-
ráð Sjálfstæðisfélaganna í
Reykjavík kjörnefnd til að
stilla upp lista við borgar-
stjómarkosningarnar í höfuð
borginni, og jafnframt eru
störf Sjálfstæðisfélaganna að
undirbúningi kosninganna
hafin.
NÝLEGA var hleypt af stokk-
ur.um í Aberdeen stærsta tog-
ara, sem Bretar hafa eig'nazt til
þessa. Togarinn heitir Junella
og smíði hans kostaði um 500
þús. sterlingspund. Hann er í
eigu J. Marr and Son í Hull.
Samningurinn um smíði tog-
arans var gerður í ágúst sl. og
nýjum aðferðum var beitt til
þess að smíði hans gengi fljótt
fyrir sig. Allar vélar voru komn
ar í togarann, þegar honum var
hleypt af stokkunum, aðeins
fjórum mánuðum eftir að kjöl-
urinn var iagður.
Junella er fyrsti brezki tog-
arinn, sem getur fryst allan
afla sinn á hafi úti. Álitið er að
þessi tegund togara muni leysa
vandamálin,. sem steðja að
brezka fiskiðnaðimom vegna
grunnmiðanna, sem Bretar hafa
misst með útfærslu landhelg-
innar við ísland, Noreg og Faer-
eyjar.
Ráðgert er að Junella fari
flestar ferðir sínar til vestur-
strandar Græniands og Davids-
sunds.
Fiskurinn, sem togarinn veið-
Andstöðublöð Sjálfstæðis-
flokksins eru þegar farin að
breyta um tón, þegar rætt
er um bæjarmálefni Reykja-
víkur, og eins og fyrri dag-
inn munu þau sameinast í
ársáunum á meirihlutastjóm
Sjálfstæðisflokksins. Sjálf-
stæðismenn munu hins veg-
ar nú eins og áður slá skjald
borg um borgarstjórann og
borgarstj ómarmeirihlutann
og hrinda árásunum í hvaða
gervi, sem þær nú kunna að
birtast.
Og borgarbúar munu vissu
lega leggja sig fram til að
tryggja framgang hinna mik-
ilvægu verkefna, sem fram
undan eru, ekki sízt hita-
veituframkvæmdanna, sem
nú eru hafnar og ljúka mun
á næsta kjörtímabili undir
stjórn Sjálfstæðisflokksins.
ir, verður frystur um leið og
hann kemur um borð, og gert
er ráð fyrir að hann geti veitt
og fryst 25 lestir daglega. Fisk-
urinn er fullfrosinn 24 stund-
Moskvu, 9. marz. (NTB).
í DAG lauk í Moskvu fundar-
höldum miðstjórnar rússneska
kommúnistaflokksins, sem staðið
hafa í fimm daga. Samkvæmt
opinberum heimildum voru þar
gerðar margvíslegar samþykktir
og voru ræðumenn alls 51. Krú-
sjeff forsætisráðherra setti ráð-
stefnuna á mánudag með sjö
klukkustunda ræðu þar sem hann
sagði m. a að nauðsynjegt væri
að auka verulega framleiðslu mat
væla, aðallega hveitis. Á fund-
unum var eingöngu rætt um inn
anríkismál og sérstaklega ástand-
ið í landbúnaðinum.
MEIRA MÁ GERA
Krúsjeff flutti ræðu á fundi
miðstjórnarinnar í dag og segir
Tass fréttastofan að forsætisráð-
herrann hafi þar vísað á bug
þeim fregnum að vandræða-
ástand ríkti hjá rússneska land-
búnaðinum. Sagði Krúsjeff að
þetta mál hafi ökki verið til um-
ræðu vegna þess að of lítið hafi
verið gert, heldur vegna hins að
rneira mætti gera. Hann lýsti
ánægju sinni yfir því að allir
ræðumenn hafi stutt tillögur
flofeksstjórnarinnar um nýja
tæknistjórn landbúnaðarmála og
sagði að þeim takmörkum sem
landbúnaðinum væru nú sett,
mætti auðveldlega ná, bæði nú Og
í framtíðinni.
Rússneska útvarpið skýrði frá
því í dag að miðstjórnin hafi
samþyfekt skýrslu þá, er Krú-
sjeff lagði fram fyrr í vikunni
um stöðu landbúnaðarins í So-
vétríkjunum. Þá samþykkti mið-
stjórnin að skora á alla verka-
um eftir að hann er veiddur, ef
frystivélarnar eru nýttar til
hins ítrasta.
Frystigeymsla togarans tekur
300 lestir af fiski.
Á togaranum er rúm fyrir 35
manna áhöfn.
Vinnuskilyrði áhafnarinnar
eru mjög góð, hún þarf ekki að
draga netin yfir borðstokkinn
með handafli og slæging fiskina
og þvottur hans fer fram á yf-
irbyggðu neðra þilfari togarans.
Togarinn gengur fyrir 2,7 þús.
hestafla dieselvél frá English
Electric.
menn á samyrkjubúunum, land«
búnaðarsérfræðinga, verkamenn
í verksmiðjum, vísindamenn,
flokksmeðlimi og verkalýðinn í
heild að auka framleiðsluna á
öllurn sviðum.
BREYTINGAR I VÆNDUM
Samkvæmt áreiðanlegum heim
ildum verða gerðar mi'klar breyt
ingar á landbúnaðinum. Hætt
verður við víxlræktun, sem hing«
að til hefur tíðkast. Héðan af
verður landið efeki nötað til skipt
is til ræktunar og beitar, en til
að breyta þeirri tilhögun verður
að auka framleiðslu tilbúins
áburðar um 90%. Þá er talið að
vinnulaun við landbúnað verði
hækkuð og að bæta verði dreif«
ingarkerfi landbúnaðarafurða,
Einn ræðumanna á fundum mið-
stjórnarinnar benti einnig á að
verðið, sem landbúnaðinum er
greitt fyrir afurðirnar, sé allt of
lágt, en verðið á öllum vélum
Og tækjum of hátt.
Grænlendingur
féll úr kojunni
í FYRRAKVÖLD kom togarinn
Þorkell máni hér á ytri höfnina
með slasaðann mann, Grænlend
ing, að nafni Sören Lybert. Hafðl
hann hrokkið fram úr kojunni
í slæmu veðri er skipið var að
veiðum og fengið mikið höfuð-
högg.
Brunaverðir fóru á hafnsögu-
bátnum út í togarann og fluttu
manninn í land og á Landakots-
spítala.
Sammála Krúsjeff
Miðstjórn rússneska kommúnistaflokks-
ins hvetur til aukinnar framleiðslu