Morgunblaðið - 17.11.1962, Blaðsíða 20

Morgunblaðið - 17.11.1962, Blaðsíða 20
20 MOXCT'Vnr 4ÐIÐ Laugardagur 17. nóv. 1962 En meðan þetta gerðist var Miltón Greene orðinn órólegur í New York og fór að detta í hug, hvort hann væri ekki að missa allt út úr höndunum á sér. Lög- fræðingar hans, Delaney og Stein, sögðu honum, að ef hann næði ekki í Marilyn og það fljótt, mundi hún áreiðanlega láta undan ýtni kvikmyndafé- lagsins og smjaðri umboðs- mannanna sinna. Til þess að Monroe-félagið skyldi ekki alveg rjúka upp um strompinn, skund- aði Greene til Los Angeles, 16. nóvember. Hann kom sér þar fyrir í gistihúsi og hringdi sam- stundis til Marilynar. Hún bað hann koma heim til sín. Hún var í innifötum og var hræðilega föl. Vinnukonan hennar bar fram kaffi og kökur. Greene opnaði tösku sina og breiddi heilmikið skjalasafn á borðið. Auk þess sem Greene er frá- bær ljósmyndari, hefur hann niikið ímyndunarafl, hugrekki og gott verzlunarvit. Hann hafði trúað öllu, sem Marilyn sagði honum um listaþrá sína, og trúði einnig á hæfileika hennar. Nú tók hann að útlista, nákvæmlega og í smáatriðum hagnaðinn, sem orðið gæti af þessari félags- stofnun. Þar var um hvorki meira né minna en milljónir að ræða. Og svo aðstaða hennar til þess að geta sjálf ráðið myndum og leikstjórum og meðleikendum. Henni var þegar tekinn að snú- ast hugur meðan hann lét dæluna ganga. Allir möguleikarnir urðu aftur eins og lifandi fyrir sjón- um hennar. Hún sá sjálfa sig í anda sem „Monroe forseta ann- an“ — var hún ekki, er allt kom til alls, afkomandi hins?! Hún sá sjáilfa sig gefa hvæsandi skipan ir til leikstjóra og leikenda og annarra undirgefinna starfs- manna. Skrifa ávisanir. Láta Zan uok koma til sín, skríðandi í duft inu. Láta alla, er nokikuð kvað að í kviikmyndaiðnaðinum, bugta sig og beygja fyrir sér! Reka fyrir- litninguna öfuga ofan í alla, sem á undanförnum árum höfðu lítils- virt hana! Hún skyldi sýna þeim, að hún væri önnur Garbo. Hún skyldi fara til New York og hamast við að læra. Hjá Lee Strasberg. Hún skyldi berjast gegn þessum ómerkilegu losta- myndum, sem þeir væru að selja fyrir skítuga dali. Hún skyldi dýrka sanna list. í heimspeki Marilynar voru ekki til nema ein- tóm hástig. Raunveruleikinn er of leiðinlegur. Jafnvel fegurstu liljur geta haft gott af ofurlítilli gyllingu. Og mundi loks ekki frelsið og sjálfstæðið gera endi j á baráttuna milli siðseminnar' og synduga lostans? Hún yrði lítilmagninn, sem berðist gegn tilfinningalausu félagi, sem reyndi að kyrkja hana í listræn- um skilningi. En hvernig átti hún að halda sér uppi? ,,En Milton“, sagði hún. „Ef nú 20th hefur á réttu að standa, og við getum ekki rofið samninginn?" „Við erum engan samning að rjúfa, Marilyn. Þeir rufu hann sjálfir, þegar þeir skrifuðu þér þetta bréf. Manstu ekki, hvað Delany sagði? Jafnvel þó að þeir hefðu aldrei skrifað bréfið, þá geta þeir ekki haldið þér bund- inni á þrælasamningi". „En ef til vill hefur hann á röngu að standa. Þá fæ ég ekki að vinna. Árum saman“. „Hversvegna ekki?“ „Félagið leyfir mér það ekki. Ekki fyrr en samningurinn er útrunninn". Greene sveiflaði pípunni sinni í loftinu. „Gott og vel, Marilyn. Segjum, að félagið sé í réttinum. Við skulum ganga út frá, að illa fari. Segjum, að þú verðir að hvíla þig í hálft fjórða ár“. „Þá svelt ég bara í hel. Mér verður fleygt út úr íbúðinni" „O, fjandinn hafi það“, sagði hann. Hann stóð upp og gekk til hennar. „Ég skal sjá þér farborða í hálft fjórða ár. og borga alla reikningana þína. Við skulum taka það upp í samninginn okk- ar. Þú skalt geta lifað betur en þú gerir nú. Ég skal borga föt- in þín. Láta þig búa í bezta gisti- húsi. Hafðu engar áhyggjur. Ég skal borga fegrunarreikningana þína og sálfræðinga-reikning- ana. . “ „Ég er hætt að fara til þeirra, Milton". „Þá skaltu byrja aftur. Ég þekki beztu sálfræðinga, sem til eru og þeir eru í New York. Þú mátt kljúfa sjálfa þig í tvennt, mannveruna og listakonuna. Því hamingjusamari sem þú verður í einkalífinu, því betri sem lista- kona“. Greene málaði þarna upp glæsilega framtíð fyrir Marilyn Monroe. Hann var með fyrirætl- anir um að fá fleiri stjörnur í félagsskapinn. Hann dreymdi um heilan hóp framúrskarandi lista- fólks — álíka hóp og United Artists voru upphaflega — sem voru stofnaðir af Mary Pickford, Douglas Fairbanks, Charles Chaplin og D. W. Griffith, árið 1919. Greene var æstur í að komast sem fljótast til New York, ásamt forseta félagsins og hefja tafar- l laust styrjöldina Marilyn Mon- ' roe gegn 20th Century Fox. Það er hugsanlegt, að á þessari stundu hafi Marilyn enn hugsað sér þetta fyrirtæki sem „sprell". Hún bjóst víst alls ekki við, að það jnyndi leiða til endurbóta á personu hennar eða lifnaðarhátt- um. Engin mannvera, hversu aum sem hún er, er hrfin af grundvallarbreytingum á lífsskoð un sinni. En erfiðleikarnir hjá Marilyn áttu sér djúpar rætur og ræturnar skutu öngum inn á hin ýmsu svið persónuleika henn- ar. Auk þessa siðferðilega stríðs, sem áður getur, var djúpstæð gremja gagnvart meðferðinni, sem hún hafði sætt. Hún vildi eiga sig sjálf, en ekki vera eign félagsins. Hún þráði, að minnsta kosti þráðu sumir þættir hennar, þetta, sem Simone de Beauvoir kallar „sjálfræði“ sem mannleg vera. Og látum oss heldur ekki gleyma listaþrá hennar. Undir allri uppgerðinni átti hún raun- verulega og ósvikna þrá eftir að tjá sig á dramatískan hátt. Upp- haflega hafði leikurinn verið vopn í valdabaráttunni. En hún hafði þrozkast. Hún var Orðin móttækileg fyrir hugmyndir. Fyrir talsverðan bóklestur og námið í leikaraskólanum og hjá Chekov, var hún farin að sjá, að hún var annað og meira en deyfi lyf fyrir skrílinn. Kvikmyndirn- ar voru eitt hinna beztu tækja til að tjá mannlegar tilfinningar. Hún vildi vera listakona en ekki einvörðungu kynþokkadís. Og svo vildi hún vera svo margt fleira en listakona. Sál hennar var einn hrærigrautur af ótelj- andi löngunum, sem drógu hana til sín, sitt á hvað. En hún anaði nú samt ekki fyrirvaralaust til New York með Greene. Hún dró á langinn og frestaði ferðinni, eins Og hún var vön, þegar um einþverja mikil- væga ákvörðun var að ræða. En til þess að hafa vel af fyrir sér þennan biðtíma, kastaði hún sér út í gjálífið í Hollywood. Greene var tekinn, nauðugur viljugur og gerður að leiðsögumanni hennar þegar hún fór út að skemmta sér. Slúðurdálkarnir komu með ýmsar dylgjur um „Þennan snotra hr. Green“ (Hollywood kunni ekki einu sinni að stafa nafnið hans rétt). Márilyn fór út að dansa í Ciro og Mocambo. Hún dansaði í Crescendo við Jaques Sernas. Sernas, sem var Slavi frá Eystrasaltslöndunum, en franskur borgari, var nýjasta nýtt í innflutningnum til Holly- wood. Það var verið að gera hann að stjörnu hjá Warner. Hann var þekktur undir nafninu „lostafulli Litháinn“. En Sernas — Nei, ég er ekki að hugsa um neitt sérstakt, ég er að hugsa um þig. komst aldrei langt, hvorki við Marilyn né hjá Warner. Marilyn var ,,eignuð“ Mel Torme, Marlon Brando, og Sammy Davis — yfir leitt sérhverjum ókvæntum leik- ara í borginni — að meðtöldum einum eða tveimur kynvillingum. En aðalrosafréttin — að hún væri að undirbú'’ byltingu í kvik myndaiðnaðinum, var enn leynd- armál, sem vel var varðveitt. Greene minnist eins samkvæm- is, sem hann fór í með henni til Clifton Webb. Zanuck var þar meðal gesta 1 staðinn fyrir mann ætuna, sem Grene bjóst við að hitta, samkvæmt lýsingu Mari- lynar, fannst honum Zanuck vera vingjarnlegur, greindur og elsku- legur maður. Zanuck lét í ljós hrifningu sína á ljósmyndun Greenes og spurðist fyrir um, hvort hann væri til í að vinna sérstakt verk, sem 20th þurfti að láta gera. „Mér leið hálfilla“, segir Greene. „Hann var þarna svo al- mennilegur við mig, og hafði enga hugmynd um, að ég var í þann veginn að gera félag við helztu stjörnuna hans. Ég gat ekkert sagt við hann. Við vOrum enn ekki búin að undirrita samn- inginn. Seinna fóru einhverjir þarna í samkvæminu að syngja og einhver bað Marilyn að syngja eitt lag, og hún söng eitt- hvað eftir Irving Berlin. Hún var stórkostleg. Hún sló alla út, sem þarna voru. Marilyn getur allt. Hún er jafnvíg á söng, dans og dramatískan leik. Fólk var þarna eitthvað að hvísla um, að þarna væri ,,ný Marilyn". Mér var sagt, að þetta væri í alfyrsta skipti, sem hún hefði sungið í sam- kvæmi, og fólkið vissi ekki, hvernig hún hafði allt í einu öðlazt svona mikið öryggi. En auðvitað vissi ég það: Hún var ekki lengur hrædd við þetta fólk. Það sem að lokum rak Marilyn til þess að losa sig frá þessu, var útgáfan á myndinni „No Business Like Show Business" en skamm- irnar, sem sú mynd varð fyrir, flýtti fyrir einu mesta áfalli á tilfinningalíf hennar. Aftur sner- ist hringekjan. Hún sökk í iðrun og hatur á sjálfri sér. Fyrir hana eru svona áföll sama sem bylt- ing. Nú hafði hún fyrirgert frægð sinni fyrir fullt og allt. Hún var syndug dræsa — stórsyndari. Hér varð að grípa til einhverra ör» þrifaráða. Greene sótti hana eitt kvöldið og þau óku saman til flugvallar- ins. „Heldurðu, að nokkur þekki mig?“, hvíslaði hún að Greene. „Nei“, svaraði hann. Hún var með svart parruk, svört gleraugu og í óbreytturn fötum. „Ég ætla að ganga undir nafn- inu Zelda Zonk“, sagði hún í al- vörutón. Nú var hún farin að leika í einhverju skuggadrama, sem hún hafði sjálf samið. Ungfrú Zonk og hr. Greene komu til New York, án þess að nokkur tæki eftir þeim. Frú Greene tók á móti þeim í Idle- wild. Hún er með uppbrett nef og hárið í sterti og sýnist næst- um enn krakkalegri en eigin- maður hennar sem er þó mjög unglegur. Hún er afkomandi gam allar spænskrar ættar og var áð- ur fyrirsæta. Hún er mjög kát og fjörug og þær Marilyn kunnu strax vel hvor við aðra. „Við urðum undireins félagar, rétt eins og tvær stelpur sem lenda í sama herbergi í heima- vist“, segir frú Greene. „Við trúðum hvor annarri fyrir leynd- armálum okkar. Við hlógum að hinni og þessari vitleysu saman. Ég hugsaði mér hana alltaf sem vinkonu — raunverulega vin- konu, og hún sagði mér, að ég væri eina vinkonan, sem hún hefði nokkurntíma átt, og bezti vinur hennar, og ég skal játa, að ég varð upp með mér af þessu. aiíltvarpið * k x 13- SAG4 BERLINAR Er matarskortur varð í V-Berlín, vegn? flutningabannsins, buðu Rúss- ar V-Berlínarbúum auka-matar- skammt, ef þeir létu skrá sig í A- Berlín. Næstum allir höfnuðu þess- um mútum. Þeir neituðu einnig að viðurkenna lepp þann, sem Rússar stilitu upp sem borgarstjóra í stað Ernst Reuter, sem kosinn hafði verið á lýðaæðislegan hátt. Þá hertu Rússar flutningahömlurn- ar til Berlínar, þar til seint í júní 1948, að þær urðu algerar á landi og sjó. Strengir alþýðulögreglunnar skiptu götunum umhverfis Branden- borgarhliðið. -K -X Var óendanlega hægt að flytja all- ar birgðir til Berlínar loftleiðis? Fáir álitu það mögulegt. Clay hershöfðingi spurði Emst Reuter borgarstjóra, um álit hans. Reuter svaraði, að Clay gæti treyst Berlínarbúum. Þannig hófst umsátrið fyrir alvöru. Laugardagur 17. nóvember 8.00 Morgunútvarp. 12.00 Hádegisútvarp. 13.00 Óskalög sjúklinga (Kristín Anna í>órarinsdóttir). 14.40 Vikan framundan. 15.00 Fréttir. — Laugardagslögin. 16.30 Danskennsla Hreiðar Ástvalds- son). 17.00 Fréttir. Þetta vil ég heyra: Peter Kids- on velur sér hljómplötur. 18.00 Útvarpssaga barnanna: „Kusa 1 stofunni'* eftir Önnu Cath.- Westly; VII. (Stefán Sigurðs- son). 18.20 Veðurfregnir. 18.30 Tómstundaþáttur barna og ungl- inga (Jón Pálsson). 18.55 Tilkynningar. — 19.30 Fréttir. 20.00 Atriði úr „Útskúfun Fausts“ eft- ir Berlioz (Nicolai Gedda og Óperuhljómsveitin í París flytja; André Cluytens stjórnar). 20.15 Leikrit: „Menn og ofurmenni** eftir Bernard Shaw; II. kafli, Þýðandi: Árni Guðnason — Leikstjóri: Gísli Halldórsson, Leikendur: Rúrik Haraldsson, Helga Bachmann, Lárus Pálsson I>orsteinn Ö. Stephensen, Krist- björg Kjeld, Róbert Arnfinna* son, Baldvin Halldórsson o.fl. 22.00 Fréttir og veðurfregnir. 22.10 Danslög. — 24.00 Dagskrárlok.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.