Morgunblaðið - 20.04.1963, Síða 19

I.*«gardrtiEritr 20. apríl 1963.
MORGVJSBL AÐIO
19
AKUREYRARBRÉF
LANDSKJÁLFTINN
Mai’git og mikið hefur verið
skrafað og skrifað um landskjálft
aim sem varð hinn 27. rrvarz
Bem betur fór olli hann litlu
tjóni hér, en hins vegar urðu
tnargir mjög skelkaðir. Við-
brögð fólks voru margvísleg og
næsta skringileg í sumum til-
fellum.
Morgunblaðið sagði hinn 28.
tnarz frá konu sem hélt að mað-
urinn sinn hefði fengið krampa
og af því stafaði titringurinn.
Kona ein hér í bæ kallaði af
neðri hæð til sonar síns 14 ára
sem var í herbergi sínu á efri
hæð.
„Skamimastu þín ekki strákur
að láta svona þegar komin er
nótt.“
Sennilega hefði hún tekið
þessu með þögn og þolinmæði,
eins og hverju öðru heimilis-
böli, ef kippurinn hefði komið
að degi tiL En einihverntímann
hefur nú heyrzt í drengnum,
eftir þessu að dsema.
Önnur kona var sofnuð ásamt
bónda sínum, en vaknaði er ó-
sköpin dundu yfir og hljóðaði
angistarfull.
„>að er kominn jarðskjálfti,
kveiktu ljós, kveiktu ljós.“
^Heldurðu að þú sjáir hann“
aagði bóndi hennar, velti sér á
hina hliðina og hélt áfram að
aofa.
Unglingspiltur lá upp í dívan
og las. Felmtur mikill greip
hann er húsmunir hófu hinn fer-
legasta dans.
Hann þreif borðlampa sinn úr
eambandi og hljóp ÚL Á úti-
tröppunum hitti hann iöður
einn.
„Hvert ert þú að fara með
lampann drengur,“ sagði hann
með rólegum svip, sem varð þó
örlítið hjárænulegur, þegar hann
uppgötvaði kaffikönnu heimilis-
ins í sínum eigin titrandi hönd-
um.
Maður nokkur er búinn að eiga
i miklu striði við nýjam mið-
stöðvarketil er hann lét setja
í hús sitt.. Hann var báttaður
er landskjálftinn varð. Reynsla
hans af katlinum hlýtur að vera
mjög slaem, því þegar hús hans
fór að nöt'ra svo myndimar af
hinum virðulegu forfeðrum hans
hrundu unravörpum af veggjun?
uan og allt ætlaði sundur að ganga
þá steig harm rólega fram úr
rúminu og um leið og hann
smeygði sér í buxurnar, sagði
með þolinmæðissvip „Ekki er
hann vel góður enraþá.“ Að svo
mæltu rölti hann niður í kjall-
ara til að líta eftir hinum óþjála
miðstöðvarkatlL Bkki voru þó
allir svona seinir að átta sig á
því hvað var að gerast
Fjölskylda ein var háttuð og
sofnuð, en vaknaði við vondan
draum. Húsbóndinn, sem er
skýrleiksmaður og skjótráður í
betra lagi, áittaði sig þegar á
(því að um landskjálfta væri að
ræða. Hann spratt upp úr rúm-
inu og hLjóp til útáhúss þar sem
hann áitti geymda helj aratói-a
sleggju.
Hann greip hana og þaut sömu
leið til baka og „með sigurbros
á vör“, stillti hann þessum góða
grip upp við rúmstokk sinn. Síð-
an lokaði hann öllum hurðum
og gluggum vel og vandlega og
fjöUskyldan sofnaði öll fullkom-
lega örugg, þar sem henni virt-
ist ekkert vera því til fyrirstöðu
að hinn hrausti húsbóndi leiddi
sitt fólk heilt frá ekki stórkost-
legri ná ttó ruh a mförum, svo vel
vopnum búinn.
Tveir Akureyringar voru um-
rætt kvöld á leið frá Reykja-
vík til Akureyrar. Þeir völdu sér
náttstað á gistihúsi einu á þeirn
teið.
Annar þeirra hafði heyrt að
ekki væri allt með felldu um
herbergi það er þeir fengu til
umráða og segir því við félaga
sinn: „>ú skalt ekki kippa þér!
upp við það þó eitthvað gangi
á í nótt, það er draugagangur
í þessu herbergi og hafa marg-
ir gestir flúið úr því af þeim
sökum.“
Síðan slökktu þeir Ijósið og
hugðust fara að sofa. En þá heyra
þeir ógurlegan gný og allt leik-
ur á reiðiskjálfi. Hinir þreyttu
ferðalangar drógu sængurnar yf
ir höfuð sér í orðvana skelfingu
yfir ógnþrungnum krafti draugs-
ins, en um svefn var ekki að
ræða lengur, þeir vöktu og tyigd-
ust fullir hryllings með aðgerð-
um yofunnar sem þeir töldu að
hefði gert um tuttugu atrennur
að sér og mun það vera svipuð
niðurstaða eins og hjá jarð-
iskjálftamælunum. >eir komu til
Akureyrar síðari hluta dags dag
inn eftir og vildu ekkert um
landskjálftanan tala.
BLAÐADRENGIR
Blaðadreifing í kaupstöðum er
að mestu leyti framkvæmd af
börnum.
Afgreiðsla Morgunblaðsins hér
hefur 15 unga og vaska menn í
sinni þjónustu. >eir eru flestir
10-12 ára. >að er mjög ánægju-
legt að starfa með þeim og margt
færi betur ef þeir sem stærri
störf eru falin, tækju þau jafn
alvarlega. >eir eru hreinskiln-
ir og hlýhugur þeirra er fals-
laus og þó nauðsynlegt sé að
byrsta sig í einstöku tilfellum
þá glatar maður ekiki þessari
hlýju ef þeir hafa unnið til um-
vöndunar. Að sjálfsögðu beraist
afgreiðslunni kvartanir vegna
vanskila. >að hendir eldri og
reyndari menn en blaðadrengi
að verða á mistök, en það er
töluvert vandasamt að vita hve-
nær á að vanda um við þá vegna
slíks og hvenær ekki.
Réttlætiskennd þeirra er mjög
viðkvæm og þeir verða svo sár-
ir ef þeim finnst umvöndunin
ekki á rökum reist. Ótrúlega
mörg húis eru án bréfaloku og
munu engir gjalda þierrar van-
raekslu húseigenda oftar og meira
en þeir sem blaðadreifingu ann-
ast og ég hef oft rekið mig á
það að blaðadrengirnir telja sig
ekki ábyrga fyrir 100% skilum
á blöðum í þau hús, sem eru
án bréfaloku og ég hef beygt
mig undir það að ekki sé hægt
að skammast nema lítið í slik-
um tilfellum.
Við ræðum stundum um alla
'þá ábyrgð sem þessu starfi fylgi
og hrósyrði sem ég hef fært
þeim frá þakklátum áskrifanda
er það sönnun þess að þeir
séu ábyrgðinni vaxnir.
Allir menn ungir sem gamilir
gleðj-ast og vaxa í starfi sánu
af því að fá viðurkenningu fyr-
ir það sem vel er unnið. Blaða-
drengirnir eru engin undantekn-
ing, andlit þeirra Ijóma yfir
hrósyrðum viðlskiptavina sinna
og þeir vanda sig ennþá meira
á eftir. Flestir drengirnir eiu
í skólanum fyrir hádegi og leggja
því efcki af stað með blöðin fyrr
en eftir kl. 12. Oft þurfa þeir
í skólann eftir hádegi og senni-
lega grunar fáa af kaupendum
Morgunblaðsins hvað þeir flýta
sér stundum mikið til þess að
geta skilað blöðunum áður en
skólinn hefst á ný.
Margar skemmtilegar athuga-
semdir hef ég heyrt þá setja
fram.
Eftirfarandi niðurstaða fékkst
þegar rætt var um það að exg-
inlega væri nú ekkert minni
vandi að bera Morgunblaðið til

Á afgreiðslu Morgunblaðsins. Ljósmynd Gunnl. P. Kristinsson
Um heyverkun
F*rá öndverðu hefur oft og tíð-
um reynzt erfiðleikum bundið
að bjarga heyskapnum frá
skemmdum í óþurrkatíð. Hin að-
genga grænheysverkun hefur þá
ekki verið einhlít. Þess vegna
hefur allvíða verið gripið til
annarra nýstárlegra heyverkana,
jafnframt hinni fyrrnefndu, og
má þar til nefna súgheysverk-
un, votheysverkun i turnum og
súrheysverkun í gryfjum.
Allar þessar síðastnefndu hey-
verkanir krefjast mikils stofn-
kostnaðar og heyverkanirnar
hafa reynzt misjafnlega, hvað
hollustu og fóðurgildi viðkem-
ur.
Hér verður gerð grein fyrir
annarri heyverkunaraðferð, en
hinum fyrrnefndu, er samkvæmt
útlendu heiti má nefna Brún-
heysverkun. Hún hefur þá kosti
til að bera, að stofnkostnaðurinn
er mjög lítill og til hennar er
hægt að taka, með lítilli fyrir-
höfn, hvenær sem vera skal, í
því skyni að hlaupa undir bagga
með grænheysverkun við hey-
öflunina, þegar óþurrkar ganga
yfir lengri eða skemmri txrna.
Tilraunir hafa verið gerðar
með brúnheysverkun í Dan-
mörku, Þýzkalandi og viðar. Yf-
ir höfuð að tala hafa þær ekki
lofað góðu um almenna notkun
hennar fyrir bændur. Þegar á
allt hefur verið litið. En við nán-
ari athugun á þeim upplýsingum
er hafa verið gefnar viðvíkjandi
þessum tilraunum, kemur í ljós,
að þær hafa yfirleitt verið fram-
kvæmdar með þeim hætti, að ný-
slegið gras, eða eftir %—1 dags
þerri, hefur verið keyrt á fyrir-
fram ákveðinn stað, hlaðið upp
í fremur stóra, venjulega hey-
stakka og síðan látið eiga sig þar
til hitinn í því hefur verið kom-
inn upp í eða yfir 70—80 gráður
C. En þá hefur verið gripið til,
heyið rifið upp úr stakknum í
skyndi, til afkælingar, án tillits
til veðurs, hvort hellirigning var
Starfslið Morgunblaðsins á Akureyri. Á myndina vantar Halldór
Jónsson sem ber blaðið til áskiifenda í GierárhverfL
kaupenda, heldur en að vera rit-
stjóri þess:
„Hvð ætli þýddi fyrir þessa
ritstjóra að vera að hamaist við
að skrifa ef við værum ekki.“
Þar sem allir voru sammála
þessari niðurstöðu var ihálið tek-
ið af dagskrá. Stundum leggja
þeir fyrir mig spurningar sem
ég á svolítið erfitt með að svara.
Ein svohljóðandi var lögð fyrir
mig nýlega: „Hvað er eiginiega
„pólitík"? Ég er nefnilega að
hugsa um að fara að rífast eins
og aðrir menn.“
Blarðberalaunin eru notuð sem
rekstursfé fjölbreytilegustu fyr-
irtækja.
\
Fiskiræktaxmenn eru í meiri-
hluta eins og stendur, en ég þori
ekki að segja neitt um það hvaða
tegundir þeir rækta, né annað
í sambandi við þessa starfsemi.
>að vill svo til að mér varð
það á að spyrja nokkra áhuga-
menn hvort það væri þorskur
eða ýsa sem þeir ræktuðu og
ég hef ekki borið mitt barr
í umræðum um þetta mál síð-
an. Vöruskiptaverzlun er tölu-
vert stunduð á afgreiðslunni og
er oft miklu komið í verk á naum
um tíma. Vörurnar em lexkara-
myndir, spil og fleira og fleira.
Og oft hef ég undrast þvilikum
ógrynnxxm af alls bonar varn-
ingi er hægt að koma fyrir í
tveim litluim buxnavösum og ef
á liggur er alltaf pláss fyrir
snærishönk utan af blaðapakka
eða annað sem til fellur.
Ég tel mér mikinn ávinning
að starfa með þessum uppreran-
andi mönnum og þó ég hafi
lifað meira en þrefaldan aldur
-þeiiTa þá kenna þeir mér meira
en ég get kennt þeim. Og ég
mun alltaf verða þeim sammála
um það, að þó að það sé sjálf-
sagt mjög vandasaimt að vera
ritstjóri þá er einnig ábyrgð-
ar og vandastarf að vera góður
blaðadrengur, Morgunblaðinu er
mikill fengur að hafa svo ágæta
starfsmenn í þjónustu sinni sem
blaðadrengirnir þess á Akur-
eyri eru.
Á SKAMMRI STUND...........
Fyrstu dagar þessa mánaðar
voru hver öðrum mildari. Dag
'hvern bærði hlý sunnangola tré
og ninna sem voru í þann veg-
inn að sprengja brumknappa
sína. Skógarþrestirnir flögruðu
himinsælir, grein af grein syngj-
andi sína fegurstu ástarsöngva
í löngum fagnandi trillum. Allt
var að fá fegurri og bjartari
svip, — vorsvip. Fóik var með
margvíslegar ráðagerðir uon
bvernig það gæti varið páska-
fríinu svo það yrði sem gleði-
ríkast.
Fáa grunaði að veturinn hefði
ekki sagt sitt síðasla orð og
þessir hátíðisdagar yrðu ein-
hverjir þeir ömurlegustu sem
komið hefðu. En skyndilega dró
ský fyrir sól og yfir láð og lög
þau't frostbiturt norðanfárviðri
eyðandi lífi og björtuim vonum.
Þetta síðasta og stærsta högg
vetrarins féll þyngst í Eyja-
firði, þar sem flestir hinna 16
sjómanna er í ofviðrinu fórust
voxru þaðan.
Óveðrið hefur slegið fölva á
vonir og gróður, en allt lifir og
heldur áfram að vera tiL Tré
og runnar laufgast á ný og hin-
ar björtu vonir uppfyllast á
einhverjum leiðum. Vorið er í
nánd og innan bíðar strýkur
hinn þýði blær þess, hlýtt og
milt hin blæðandi sár. Tíminn
leggur þar einnig sína græðandi
hönd.
Við simáir, vanmáttugir menn,
sendum okkar beztu hugsun þeim
sem hurfu inn á leiðiraa duldu
og einnig til ásbvina þeirra sem
á meðal okkar eru.
Stefán Eiríksson
á eða ekki. Hinn hái hiti, sem
kominn var í heyið í stakknum,
gerði það að verkum, að heyið
hafði dökkornað og tapað fóður-
gildi í meltingarlegu tilliti.
Hérlendis fíngert og kjarn-
gott töðugresi mun vera óvenju-
lega vel fallið til brúnheysverk-
unar. Og með því að notfæra sér
sérstakt form af heyturni, ætti
að vera hægt að koma í veg fyrir
óhæfilega háan hita og gerð í
heyinu, meðan heyverkunin
færi fram. Hér verður lauslega
gert grein fyrir nefndu formi á
einum slíkum heyturni og upp-
byggingu hans, á hagkvæman
hátt:
Fyrst þarf að velja þurrlendan
og skjólgóðan stað fyrir turn-
stæði. Afmarka á því kringlóttan
reit, á að gizka 5 m í þvermál.
>ví næst á að taka t.d. járnrör,
stilla þeim lóðrétt á endann,
með jöfnu millibili umhverfis
turnstæðið. Að því búnu á að
mæla 7—8 m langan bút af vír-
neti, með fremur smáa möskva-
stærð, stilla því á kánt við jörðu,
strengja í kring um reitinn og
festa endana í eitt járnrörið, taka
2,5 m langan bút, af sama vir-
neti, tengja saman endana með
járnteini og stilla á kant á miðju
turnstæðinu.
Þegar túnin eru slegin með
bninheysverkun fyrir augum,
þarf grasið að vera vel þurrt, og
til bóta mætti telja, ef það fengi
lá—1 dags þerri, áður en því
væri ekið að turnstæðinu, enda
þótt þess sé eikki biýn þörf.
Um leið og gengið ei- frá hey-
inu í turninum, þarf að jafna
því vel um og troða dálítið sam-
an, til að útiloka loft, er kynni
að Ieynast undir yfirborðinu.
Með sama hætti héldi vinnan á-
fram eins og áður, unz búið væri
að fylla upp fyrsta turnsmótið,
upp á móts við efri brún mót-
anna, við útvegg og í heystrompL
Að þessu loknu er ef til vill
heppilegt að fresta frekari að-
gerðum í nokkra daga, í því
skyni að heyið sigi dálítið saman,
áður en vinnan byrjaði að nýju.
Þegar verkið hæfist á nýjan
leik, með að ganga frá heyinu
og byggja upp turninn, er byrj-
að á því að losa vírnetið af ror-
Framhald á bls. 20.