Morgunblaðið - 01.05.1963, Blaðsíða 1

2 44 síður með BarnaSesbók
r
Hiín hlýtur nð bætn iyrir mistökin
m.o. með viðeignndi róðstöfnnam
gegn brezkn skipherrnnum
Segir Bjarni Benediktsson, dómsmdlordðh.
MORGUNBLAÐIÐ átti í gær
samtal við Bjarna Benedikts-
son, dómsmálaráðherra, í til-
efni af deilu þeirri, sem ris-
in er, vegna þess að brezka
herskipið Palliser kom af-
brotamanninum John Smith
undan.
„Af hálfu landhelgisgæzl-
unnar var,“ sagði ráðherrann,
„haldið á málinu af festu og
varúð og þeim tilætlaða
árangri náð að stöðva skipið
og koma því í íslenzka höfn.
Skipstjóri þess hefði einnig
fylgt, ef skipherra herskips-
ins hefði ekki komið honum
til hjálpar. Aðgerðirnar tók-
ust án þess að beita vopna-
valdi, sem enginn veit til
hvers hefði getað leitt. Er
þetta enn augljósara eftir á,
þegar fyrir liggur, í hvaða
hugarástandi skipstjóri tog-
arans var.
Hins vegar heppnaðist ekki
að ná skipstjóranum, en þar
virðist vera um augljós mis-
tök skipherrans á brezka her-
skipinu að ræða. Á þeim mis-
tökum hlýtur brezka ríkis-
stjórnin að bera ábyrgð gagn-
vart íslandi og bæta fyrir
þau, m.a. með viðeigandi ráð-
stöfunum gegn brezka skip-
I herranum, sem þau framdi.“
Blaðið spurði Bjarna Bene-
diktsson, dómsmálaráðherra,
hver yrði framvinda málsins.
Hann svaraði:
„Heildarskýrsla um málið frá
landhelgisgæzlunni liggur enn
ekki fyrir, en nú síðdegis barst
mér í hendur skýrsla Þórarins
Björnssonar, skipherra, um
skipti hans við skipherrann á
brezka herskipinu varðandi ráð-
gerða handtöku togaraskipstjór-
ans og flótta hans.
í sambandi við málið er ým-
issa lagalegra atriða að gæta, og
eru þau nú í athugun, jafnframt
því sem rannsókn fer fram hjá
sakadómara. Fyrri mótmælum
utanríkisráðuneytisins mun fylgt
eftir með nánari greinargerð og
kröfum, svo fljótt sem unnt er.“
Ráðherrann áréttaði að lokum,
að einmitt vegna þess að fyllstu
varúðar hefði verið gætt af okk-
ar hálfu væri málstaður okkar
sterkari út á við og augljósara
hverjir misgert hefðu.
★
Um þetta mál er eínnig rætt
í ritstjórnargrein Mbl. í dag.
Skemmdirnar á
Oðni metnar
SKEMMDIRNAR á stefni varð-
skipsins Óðins, sem hlutust af
árekstrinum við togarann Mil-
wood, voru metnar í gær.
Niðurstöður matsins liggja
ekki fyrir ennþá, en nauðsyn-
legt var að matsmenn litu strax
á skemmdirnar til þess að við-
gerð gæti hafizt.
í GÆR kl. 17,40 var fyrsta
réttarhaldið vegna töku
skozka togarans Milwood frá
Aberdeen. Logi Einarsson yfir
saksóknari stýrði réttinum, en
meðdómendur voru Hannes
Pálsson og Halldór Gíslason
báðir fyrrv. togaraskipstjórar.
Mættir voru af hálfu togara-
eigandans þeir Geir Zoéga
forstj., Brian Holt sendiráðs-
ritari og Gísli ísleifsson verj-
andi í málinu. Fulltrúi sak-
sóknara ríkisins var Hallvarð-
ur Einvarðsson og réttarritari
Ólafur Þorláksson fuUtrúi yfir
sakadómara.
Fyrir réttinn kom skipherr^
ann á Óðni Þórarinn Björns-
son og var tekin af honum
skýrsla um atburðinn í stór-
um dráttum, en allt, sem hann
sagði, hefir áður komið fram
hér í fréttum blaðsins. Að lok
inni skýrslunni sór skipherr-
ann eið að framburði sínum
og er þessi mynd tekin við
það tækifæri. Lengst t. v. Þór-
arinn Bjömsson skipherra en
t. h. Logi Einarsson yfirsaka-
dómari milli þeirra sést HaU-
dór Gíslason skipstjóri og með
dómandi. Ljósm. Sv. Þ.
Alþýða Reykjavíkur
fjölmennir á Lækjartorg
Hafnar kosningabrölti kommúnista
HEILDARSAMTÖK verka-
lýðsins í Reykjavík, Fulltrúa-
ráð verkalýðsfélaganna, gang
ast fyrir hátíðahöldum í dag
eins og þau hafa gert undan-
farna áratugi. Hefjast þau
kl. 14,15 á Lækjartorgi. Þar
verða fluttar ræður, lista-
menn koma fram og Lúðra-
sveit Reykjavíkur leikur milli
atriða. 1. maí merki Fulltrúa-
ráðsins og nýtt tímarit, Frjáls
verkalýðshreyfing, verður
selt á götum borgarinnar.
Skipstjórinn ekki framseldur
SAMKVÆMT upplýsing-
um Agnars KI. Jónssonar,
ráðuneytisstjóra í utanrík-
isráðuneytinu, gekk brezki
sendiherrann, Boothby, í
gærmorgun á fund utan-
ríkisráðherra, Guðmundar
í. Guðmundssonar, og af-
henti honum skriflega orð-
sendingu frá Edward
Heath, varautanríkisráð-
herra, sem nú gegnir störf-
um utanríkisráðherra í
fjarveru Home, lávarðar.
í orðsendingunni var
skýrt frá því, að herskipið
Palliser hefði lagt af stað
til Orkneyja til að sækja
eldsneyti. Um borð í her-
skipinu væri Smith, skip-
stjóri brezka togarans Mil-
wood. Þcgar til Orkneyja
kæmi gæti skipstjórinn
farið frjáls ferða sinna, og
brezk yfirvöld gætu ekki
hindrað hann í því.
Þá var sagt, að brezka
stjórnin harmaði, að þann-
ig skyldi hafa til tekizt,
jafnframt því, sem ánægju
var lýst yfir því, að fram
að þessu skyldi ekki hafa
komið til alvarlegra á-
rekstra, frá því samkomu-
lagið var gert í landhelg-
isdeilunni.
I orðsendingunni lýsti
brezka ríkisstjórnin því
yfir, að hún hefði falið lög
fræðilegum ráðunautum
sínum að athuga, hvað
hægt væri að gera, skv.
brezkum lögum, vegna
framferðis skipstjórans á
Milwood.
Þau tíðindi hafa gerzt, að
kommúnistaflokkurinn hefur
ákveðið að kljúfa hátíðahöld
verkalýðsfélaganna með því
að efna til pólitískrar kröfu-
göngu og útifundar. Er það
gert í nafni örfárra einstakl-
inga, sem kalla sig „1. maí
nefnd“, enda þótt þeir hafi
ekki til þess umboð frá stjórn,
félagsfundi eða nokkrum öðr-
um lögmætum aðila innan
verkalý ðshreyf ingarinnar.
Á aðalfundi Fulltrúaráðs verka
lýðsfélaganna í Reykjavík, en í
því eru 38 verkalýðsfélög, var
samþykkt einróma að fela stjórn
Fulltrúaráðsins undirbúning há-
tíðahaldanna 1. maí. í samráði
við þá ályktun hafa hátíðahöld-
in verið undirbúin og verður til-
högun þeirra þessi:
Kl. 14,15 verður safnazt saman
á Lækjartorgi. Þá mun Lúðra-
sveit Reykjavíkur leika ættjarð-
ar- og baráttulög undir stjórn
Páls Pampichlers Pálssonar.
KI. 14,45 hefst útifundur, sem
formaður Fulltrúaráðsins, Óskar
Hallgrímsson, stjórnar.
Ræður flytja þeir Pétur Sig-
urðsson og Eggert Þorsteinsson.
Framh. á bls. 2
Pétur Sigurðsson
Eggert G. Þorsteinsson