Morgunblaðið - 22.08.1963, Blaðsíða 1

'24 síclur
50 árgangur
178. tbl. — Fimmtudagur 22. ágúst 1963
Prentsmiðia Morgunblaðsins
í S-Viet
Nam

Hundruð Búddatrúarmanna handtekin
Hemaðarástand í landinu —
Bandaríkjastjórn fordæmir
aðgerðirnar
Saigon, Washington 21. ágúst.
— (NTB-AP) —
t DAG kom til átaka í
borgunum Saigon og Hue í
Suður-Viet Nam, er stjórn
Ngo Dinh I)jem lýsti hernað-
arástandi í landinu og lét
handtaka fjölda Búddatrúar-
manna, bæði munka og nunn-
ur. —
Bandaríkjastjórn hefur
fordæmt þessar aðgerðir
stjórnar Suður-Viet Nam og
látið að því liggja, að hún
muni breyta afstöðu sinni til
stjórnarinnar. Hafi hún geng-
ið á gefin heit um, að leysa
trúarbragðadeilurnar í land-
inu án ofbeldis.
Eins og kunnugt er, hef-
ur Bandaríkjastjórn skipað
Henry Cabot Lodge sendi
herra í Saigon. Þegar fregn
irnar um ofbeldisaðgerðir
Stjórnar Ngo Dinh Diems, bár
ust, var hann á leið til borg
arinnar um Tokyo, þar sem
hann hugðist dveljast nokkra
daga. Nú hefur honum verið
fyrirskipað, að halda þegar í
stað til Saigon.
• Fjöldahandtökur
Það var í morgun, sem stjórn
S.-Viet Nam lýsti hernaðar-
ástandi í landinu og skipaði her-
mönnum sínum að handtaka
fjölda munka og nunna, sem
6tjórnin segir, að hafi fótumtroð-
ið landslög. Eins og kunnugt er
hafa Búddatrúarmenn, sem eru
um 70% þjóðarinnar krafizt jafn
réttis við rómversk kaþólska,
sem eru aðeins 10%. Ngo Dinh
Diem forseti er kaþólskur.
Þegar hermenn réðust inn í
bænahús Búddatrúarmanna í
Hue og Saigon, snérist mann-
fjöldi munkunum og nunnunum
til hjálpar og lét grjóthríð dynja
á hermönnunum. Segir stjórn
S.-Viet Nam, að nókkrir her-
menn hafi fallið í átökunum. Her
mennirnir beittu táragasi og
tókst að dreifa mannfjöldanum.
Handtóku þeir hundruð munka
og nunna.
Útgöngubann er í S.-Viet Nam
átta tíma á sólarhring og hefur
herinn fyrirskipun um að skjóta
hvern þann, sem brýtur bannið.
Stjórnin hefur lagt hald á flest
ar útvarpsstöðvar í landinu og
stöðvað fréttasendingar til út-
landa að mestu. í yfirlýsingu,
sem Ngo Dinh Diem sendi út í
dag segir, að Búddatrúarmenn
hafi ekki sýnt þann samnings-
vilja, sem stjórnin gerði ráð
fyrir. Nokkrir stjórnmálamenn
hafi reynt að notfæra sér ólguna,
sem ríkti í landinu vegna trúar-
bragðanna og stjórnin því neyðzt
til þess að grípa til aðgerða.
Framh. á bls. 23
Norska stjórnin
ielld í kvöld?
Osló, 21. ágúst (NTB).
TALIÐ er, að umræðunum um
Kings Bay-málið, í norska Stór-
þinginu ijúki annað kvöld, og
verður þá gengið til atkvæða um
vantrauststillögu á stjórn Einars
Gerhardsens, sem borin hefur
verið fram vegna málsins. Eru
það borgaraflokkarnir fjórir,
sem bera fram tillöguna, en þeir
hafa samanlagt 374 þingsæti eða
jafnmörg og stjórnarflokkurinn.
I>að eru atkvæði tveggja þing-
manna sósíalíska þjóðarflokks-
ins, sem ráða úrslitum og hafa
þeir lýst stuðningi við sljórnar
andstöðuna. Þykir því nær ein-
sýnt að 28 ára stjórnartímabil
verkamannaflokksins sé á enda
Talið er, að konungur feli for-
manni stærsta borgarafiokksins,
John Lyng, stjórnarmyndun og
hann myndi minnihlutastjórn
með hinum borgarailokkunum
þrcmur.
Þetta er gjáin við Þingvallavatn, sem drengurinn datt niður í. Gjáin er svo þröng, að hún er
um 50 sm. þar sem hún er breiðust og um 5 metra fall er niður að vatnsyfirborðinu. Hversu
djúpt ískalt vatnið er veit enginn. Þykkur mosinn gerir erfitt um vik að átta sig á hættunni
á mörgum slikum gjám á þessu svæði. Jón Ragnarsson, þjónn, sem aðstoðaði við björgun
drengsins og móðir hans, bendir á staðinn, sem slysið varð. (Ljósm.: Sv. Þ.)
Barn datt í rffúpa vatnsgjá

á Þingvöilum
Afoðírín kastaði sér niður eg hélt því í !4 klst.
NÝLEGA féll þriggja ára
gamall drengur ofan í gjá
með vatni í á Þingvöllum,
þar sem 5 m voru niður að
vatnsborðinu, og bjargaðist
fyrir snarræði móður hans,
sem kastaði sér niður á eftir
honum pg hélt honum uppi í
hálftíma, þar til hjálp barst
og maður hennar gat náð
þeim upp á kaðli.
Þau hjónin Pétur Pálsson,
verkfræðingur, og Birna
Björnsdóttir, kona hans voru
í Hótel Valhöll með fcvö börn
sín, 10 ára telpu og þriggja
ára dreng, sunnudaginn 11.
ágúst Eftir hádegið fór Birna
með börnin út í hraunið, en
Pétur fór á báti út á vatn.
Hún gekk fram á nesið aust
an við Öxarárósinn. — Þarna
virðist slétt hraun, vel mosa-
vaxið, en eftirá sáum við að
það er fullfc af gjám, sagði

Birna í símtali við Mbl. ofan
úr Borgarfirði í gær, en þau
hjónin vor þar að veiða.
— Eg sá yndislega vík
þarna við vatnið og lagðist í
sólbað, en dóttir mín fór með
litla strákinn svolítið frá til
að tína ber. Hann datt svo
allt í einu niður um gjáarop,
sem hefur verið ca. hálfur
metri á vídd og lenti. í vatn-
inu um 5 m niðri í gjár.ni.
Hann hefur farið á bólakaf,
því hann var rennandi blaut
ur, en þegar ég knm hlaup-
andi hékk hann á steinnibbu
og saup hveljur.
Birna hafði engin umsvif,
en kastaði sér niður til drengs
ins, á hlið við hann til að
lenda ekki ofan á honum.
Hún fór líka á bólakaf, fann
engan botn, en virtist gjáin
víkka rétt undir vatnborðinu.
hún gat svo skorðað sig af
með drenginn og beið þann-
ig í ísköldu vatninu. En 10
ára teipan hljóp heim að Val
höll eftir hjálp.
Sá að eitthvað var að
Pétur, sem var á báti úti á
vatninu, sá Birnu og dóttur
sína hlaupa um á bakkan-
um, og grunaði að eitthvað
væri að. Hann réri í land,
fann gjótuna og sá hvers kyns
var. Hann hafði kaðal í bátn
um, hijóp eftir honum. Kað
allinn náði niður, Birnu tókst
að binda honum um dreng-
inn, sem dreginn var upp og
síðan hún sjálf á
eftir. Henni var þá orðið
mjög kalt, og farin að stirðna
enda lítið klædd í sólbaðinu,
og um hálf klukkustund var
liðin frá því hún lenti í vatn
inu.
Meðan Pétur var að ná
þeim upp á kaðlinum kom
telpan hlaupandi frá Valhöll
og með henni Jón Ragnarsson
þjónn, sem hjálpaði honum
við að ná konunni.
Hafði drengnum ekki orð-
ið meint af þessu. Hann hafði
aðeins smákúlu á enni. Birna
var talsvert skrámuð, „en það
er nú ekkert sem talandi er
um“, segir hún, fyrst þetta
tókst allt saman.
— í öllu þessu rak hver
ótrúleg tilviljunin aðra, svo
manni finnst eftirá það ganga
kraftaverki næst. Fyrst að
telpan skyldi sjá hvar dreng
urinn datt, svo við misstum
engan tíma við að finna
hann að hann skyldi ekki
meiðast í fallinu, að Pétur sá
okkur og að hann hafði nógu
langt reipi í bátnum, og svo
ótal margt, sagði Birna að
lokum. Annars er engin á-
stæða til að gera mikið úr
þessu í blöðunum, nema ef
hægt væri að vara fólk við
þessum gjótum, sem alls
staðar eru á Þingvöllum.
— xxx —
Morgunblaðsmenn, sem
staddir voru á Þingvöllum í
Framh. á bls. 23