Morgunblaðið - 17.09.1963, Blaðsíða 17

Þriðjudagur 17. sept. 1963
MORCUNBLAÐIÐ
17
—- Fjöldi fagnaði
Framh. aí bls. 1
lófaklappið yfir og húrrahxóp
heyrðust. Konu hans var færður
blómvöndur. Þegar varaforsetinn
sá það, greip hann í handlegg
hennar og bað hana að koma
með sér upp á sviðið. Gekk hún,
auðsjáanlega mjög hrærð, að
hljóðnemanum og þakkaði fyrir
móttökurnar, sem hefðu verið
sé- og sínum svo heitar, að þessi
dagur mundi lifa sem einn sá
heitasti í lífi sínu.
Fögnuður áheyrenda
Undir dynjandi lófaklappi
gekk varaforseti Bandaríkjanna
siðan út. Þegar undir bert loft
kom, flykktist að honum múgur
og margmenni. Vildu allir sýna
honum vináttuhót, og tók hann
í hendur allra, sem hann náði til
á leið sinni frá Háskjólabíói að
Hótel Sögu. Fyrsti maðurinn,
sem greip í hönd hans, sagði:
„Korpið þér sælir, herra vara-
forseti. Mér þykir gaman, að þér
skulið vera hér og sjáið allt fólk-
ið. sem er hrifið af því að sjá
yður, hitta yður og taka í hönd-
ina á yður“.
Lyndon B. Johnson þakkaði
manninum og sagði, um leið og
hann gekk í burtu: Ef ég sæi
jþetta ekki sjálfur, mundi ég jafn
vel halda, að þetta væri undir-
búið.
Næsti maður, sem tók í hönd
varaforsetans, sagði: „Sendið
fleiri eins og yður. Okkur líkar
vel við yður“. L.B.J. svaraði:
Ef fleiri eru eins og þér, verðum
við ekki í neinum vandræðum
með fólk til að koma hingað“,
Sigurganga
Svona hélt Lyndon B. John-
son áfram fró Háskólabíói til
Hótel Sögu. Geysilegur mann-
igrúi þyrptist að, til þess að taka
í hönd hans og reyna að skipt-
ast á kveðjum, en vegna hraðans
var það ekki auðvelt.
Húrra!
Skyndilega tók varaforsetinn
upp eiginhandaráritanir og fór
að gefa þeim, sem fögnuðu hon-
um. í upphafi gaf hann þær að-
allega börnum, en þegar fullorðn
ir menn tóku að seilast eftir árit-
unum, fór hann að rétta þær
út í hópinn.
„Bara átógraf!“
Annað veifið var hrópað húrra
fyrir varaforsetanum, og veifaði
hann þá til manngrúans.
Á leið Lyndons B. Jahnsons að
Hótel Sögu stóð tiltölulega fá-
tmennur hópur kommúnista
undir vígoriaborðuim, sem á var
letrað ,, Hlluttleysi ísflands
„Herinn burt„ og „No submari-
tnes,, (= engir kafbátar). Þegar
L. B. J. kom, út úr Háskólaibiói
Ikomu umgir menn hlaupandi
með borða, sem á var letrað
„Yelkominn Johnson til fslands,,
og önnur uimimæli, seim fögnuðu
bonum,
Vitað var, að hin svokölluðiu
„ Samtök hernómsandstæðinga „
setluðu að afhenda varaforset-
anum mótmælaorðsendingu. Þvi
var það, þegar kona ein tók upp
pappírsbloikk og bað um eigin-
handaráritun, að fjöldi mamna
ballaði upp : Þarna kemur
íkommaskjalið, — burt með það!
— Aðrir kölIuð'U : Hún er bara
að biðja um' átógraf, þetta er
allt í lagi!
L. B. J. gerði sér sérstafct far
um að geðjast börnum, sem
þarna voru mörg á vegi hans.
Gaf hann þeiín heimatilbúnar
eiginhandarundirritanir, s e m
glöddu börnin mjög, og sagði
þeim að klæða sig betur næst,
þegar þau ætluðu að taka á móti
„gömlum körlpm í rignihgu".
Reykvískar skátastúlkur stóðu
ásamt lögregluþjónum meðfram
þeirri leið, sem varaforsetanum
var ætluð milli bíósins og hótels-
ins. L. B. J. tók lítið mark á
hinni fyrirhuguðu leið og fór
annað veifið út fyrir hina mörk-
uðu braut. Alls staðar mætti
hann sömu vinsemd.
Vildi hitta kommana
Lögreglan í Keykjavík æskti
þess, að hann gengi beint frá
Háskólabíói til Hótel Sögu, en
kæmi ekki í hóp kommúnista,
sem stóðu með spjöld sín við
hornið á Hótel Sögu. Ragnar
Stefánsson, túlkur varaforsetans,
skýrði honum frá því, hvað til
stæði. L. B. J. sagðist endilega
vilja hitta þetta fólk. Mun hann
hafa verið í vandræðum með að
finna það, því að alla leiðina að
Iiótel Sögu dundu fagnaðarópin
og lófaklöppin.
Þegar hér var komið, var L. B.
J. næstum kominn að hótelinu.
Hægra megin stóðu ungir menn
með áletraða borða, vinsamlega
gestinum. Vinstra megin, þétt við
leið Johnsons, stóðu um 200
kommúnistar með spjöld sín, og
allt í kringum þá fólk, sem var
að fagna varaforsetanum. Urðu
nú nokkur hróp beggja megin
frá, en vegna liðsmunar heyrð-
ist meira í vinsamlegum áhorf-
endum. Var hrópað húrra fyrir
hverri setningu hans seinustu
skrefin að gistihúsinu.
Herskáir kommúnistar af
eldri kynslóðinni
Haukur Helgason, bankáfull-
trúi, sem var einn í hópi aldraðra
kommúnista, reyndi að rífa nið-
ur borða andstæðinga sinna, en
datt í götuna og var rétt að segja
troðinn undir fótum áhorfenda.
Annar í þessum hópi, Þorvaldur
Þórarinsson, hrl., þreif einnig í
borða. Kommúnistar af yngri
kynslóðinni voru ekki eins vig-
reifir.
Tilraun til skrílsláta
Nú fór Jónas Árnason, rithöf-
undur, að troða sér að varafor-
setanum. Nærstatt fólk tók því
fremur illa og lét þá skoðun ó-
spart í ljós. Þó var ekki gerð
tilraun til þess að hindra för
hans. Hins vegar varð einn ljós-
myndari Morgunblaðsins fyrir
því, að honum var hrint af komm
únistum, svo að myndavél hans
skemmdist. Meðal þeirra, sem
beittu sér, var Kjartan Ólafsson,
stjórnandi „Samtaka hernámsand
stæðinga" og framkvæmdastjóri
Kommúnistaflokksins. Virtist
skap hans hafa hlaupið með hann
í gönur. Meðal manna, sem stóðu
undir merkjum kommúnista,
voru: Geir Gunnarsson, alþm.,
Þóroddur Guðmundsson, kenn-
ari, Guðmundur J. Guðmundsson,
skrifstofumaður hjá Dagsbrún,
Þórarinn Guðnason, læknir, Ey-
steinn Þorvaldsson, blaðamaður
við Þjóðviljann, Ingimar Erlend-
ur Sigurðsson, fyrrv. ritstjóri
„Frjálsrar þjóðar“, Bjarni Bene-
diktsson frá Hofteigi, Magnús
Torfi Ólafsson, starfsmaður Máls
og menningar, Ragnar Arnalds,
í framkvæmdanefnd „Samtaka
hernámsandstæðinga", Örn Er-
lendsson, fyrrv. formaður Æsku-
lýðsfylkingarinnar, Ari Jósefs-
son, blaðamaður hjá Þjóðviljan-
um, Guðgeir Magnússon, starfs-
maður Þjóðviljans, Kjartan Ólafs
son, framkvæmdastjóri Kommún
istaflokksins, Dagur Sigurðar-
son, Úlfur Hjörvar, Arnór Sigur-
jónsson, ritstjóri Árbókar land-
búnaðarins, Bergur Sigurbjörns-
son,' 4. maður á lista kommún-
ista í Reýkjavík (hefur verið í
Þjóðvörn), Einar Bragi Sigurðs-
son, ábyrgðarmaður „Frjálsrar
þjóðar", Hannes Stephensen,
fyrrv. formaður Dagsbrúnar, Eð-
varð Sigurðsson, alþingismaður,
Haukur Helgason, bankaritari,
Jónas Árnason, sem fyrr segir,
Gunnar M. Magnúss, rithöfund-
ur, Snorri Jónsson, formaður Fé-
lags járniðnaðarmanna, Björn
Þorsteinsson, kennari, Þórbergur
Þórðarson, rithöfundur, Margrét
Guttormsdóttir, Loftur bróðir
hennar Guttormsson og Baldur
Óskarsson, blaðamaður við Tím-
ann.
„Góða ferð heim“
og pústrar
Þegar Jónas Árnason komst að
varaforsetanum, brosti hann til
hans. L. B. J. brosti á móti, og
tókust þeir í hendur. Jónas sagði:
„How are you, Mr. Vicepresident.
I am delighted to see you“. (Góð-
an dag, herra varaforseti. Mér
þykir mjög gaman að hitta yður).
Síðan fór Jónas ofan í jakkavasa
sinn og dró þar upp plagg frá
„Samtökum hernámsandstæð-
inga“. Afhenti hann það L. B. J.
með þessum orðum: „Well, you
know what this is all about".
(Jæja, þér vitið víst hvað hér er
um að vera). Varaforsetinn svar-
aði því engu, en leit kímilegur
á hinn fámenna söfnuð, sem stóð
undir borðum „hernámsandstæð-
iinga“. Hann tók við plaggi Jón-
asar og afhenti það aðstoðar-
manni sínum, en þá sagði Jón-
as, sem var hinn hressasti:
„Thank you Mr. Vicepresident,
and good trip back“. (Þakka yð-
ur fyrir, herra varaforseti, og
góða ferð heim).
Nokkrar stympingar og pústr-
ar urðu, meðan þeir Jónas og
Johnson héldust í hendur. Var
það næsta ójafn leikur vegna fá-
mennis annars aðilans.
Kommúnistar fræða Johnson um
„lífsstíl“ íslendinga
Morgunblaðinu .hefur borizt
plagg það, sem Jónas Árnason
afhenti varaforsetanum fyrir
hönd „Samtaka hernámsandstæð
inga“. Segir þar í upphafi, að
samtökin vilji minna Johnson á,
að til séu enn menn á íslandi,
sem vilji standa við yfirlýsingu
frá árinu 1918 um hlutleysi á
íslandi. Hafi þessir menn meira
að segja gengið „50 km veg“ til
að mótmæla því, að yfirlýsing
þessi hafi fallið í fyrnsku. Þá er
Johnson fræddur á því, að banda
rískur her hafi setið á íslandi
„við megna andúð og hörð al-
menn mótmæli íslenzku þjóðar-
innar“ (!). Enn segir í plagg:
þessu: „Aðild vor að hernaðar-
bandalagi og staðsetning her-
sveita í landi voru er þess vegna
þvingundaraðgerð, fram knúin
utan að og verður jafnan í hróp-
legri missögn við lífsstíl vorn
sem vopnlausrar þjóðar". —
Hvernig þessi ósköp hljóða á
enskri tungu, er Morgunblaðinu
eigi enn kunnugt. Undir plagg-
ið rita níu menn nöfn sín.
Þegar varaforsetinn kom nær
anddyri Hótel Sögu, urðu köll
viðstaddra tíðari. Var þá oft
hrópað: Lifi Nato!; velkominn
til íslands!; en kommúnistar
reyndu að kalla í kór: Herinn í
burt! Vegna fámennis heyrðust
þau köll óvíða, svo að ekki sé
meira sagt. Húrrahróp og lófa-
tak yfirgnæfðu allt annað.
„Mikilvægt, hvar maður
stendur“
Þegar að dyrum Hótel Sögu
kom, nam varaforsetinn staðar
og gaf merki um, að hann óskaði
þess að segja nokkur orð. Gerði
hann það, og túlkaði Ragnar
Stefánsson, ofursti í bandaríska
hernum, orð hans. Varaforsetinn
sagði m. a.:
— Við lifum í veröld, sem í
framtíðinni mun ákvarðast af
því, sem býr í hugum og hjört-
um manna.
Við elskum frelsið og viljum
framgang þess. íslendingar hafa
lagt sitt af mörkum til frelsis-
hugsjónar nútímans, og þótt
þjóðin sé fámenn, hefur hún lagt
mikið fram hlutfallslega.
í dag er mjög mikilvægt, hvar
maður stendur. Við stöndum
saman.
Við hjónin og dóttir okkar
munum aldrei gleyma þess.um
degi. Við þökkum þessar sér-
staklega góðu móttökur. Ég er
fyrsti varaforseti Bandaríkjanna,
sem kem hingað í opinbera heim
sókn. Mig langar til þess að
'fcoma hingað aftur. Ég mun ekki
verða seinasti varaforseti Banda
ríkjanna, sem hingað kemur í
heimsókn.
Þessum ræðustúfi L. B. J. var
tekið af miklum fögnuði af mann
fjöldanum, sem stóð á torginu
milli Sögu og Háskólabíós. Var
klappað og hrópað á ettie hverri
setningu, og þegar varaforsetinn
gekk inn í gistihúsið, hrópaði
mann fjöldinn húrra og bravó
mörgum sinnum, meðan lófatak-
ið dundi. — Mun það mála sann-
ast, að erlendum þjoðhöfðingja
hafi aldrei verið fagnað eins vel
á íslandi.
Lynda Bird undir regnhlíf-
inni við hliðið að Árbæjar-
kirkju.
— Lynda Bird
Framh. af bls. 8
fjölskyldan er á ferðalagi,
enda verður hún að sækja
skólann af kappi.
Af þeim munum, sem
Lynda sá í Árbæjarsafni,
safði hún mestan áhuga á ösk
unum, og spurði til hvers þeir
hefðu verið notaðir og
hvernig þeir hafi verið þvegn
ir.
Talsverðan reyk lagði út úr
eldhúsinu í Árbæ og vildi
Lynda Bird fá vitneskju um
hvort eitthvað væri að brenna
við. Var henni sagt að þetta
væri gert í þeim tilgangi að
reyna að framkalla hið sanna
andrúmsloft, er ríkti í
íslenzku bæjunum áður fyrr.
Uppi í baðstofunni settist
hún niður í eitt rúmið undir
súð og sagði að þeir, sem í
Árbæ bjuggu, hafi sennilega
átt við sama vandamál að
stríða og hún í gamla húsinu
á búgarðinum í Texas. Sagð-
ist hún byrja daginn með því
að reka sig rækilega uppund-
ir, er hún risi úr rekkju. Á
einum veggnum hékk hlutur,
sem Lárus Sigurbjörnsson
sagði að menn hefðu notað
til að brýna rakhnífana sína
á í Árbæ. „Einmitt það, ég
veit svo lítið um rakáhöld
karlmanna“, sagði ungfrúin.
Þegar Lynda Bird var búin
að skoða sig um í bænum
sjálfum og dást að iðni ís-
lenzkra kvenna, sem hún
taldi hljóta að hafa verið gíf-
urlega með tilliti til allra
spunarokkanna, sem hún sá,
fór hún út í kirkjuna. Lárus
svaraði öllum spurningum,
sem hún hafði varðandi kirkj
una og búnað hennar, og bað
síðan Lyndu að skrifa nafn
sitt í gestabók. Brúðhjón, sem
gefin hafa verið saman í Ár-
bæjarkirkju hafa ritað nöfn
sín í þessa bók, og var Lynda
hálfuggandi um, að nöfn ein-
staklinga væru ekki viöeig-
andi á þessum stað. „Ætiar
kannski einhver að bjóða sig
fram?“, sagði Lynda um leið
og hún brosti kímnislega til
karlmannanna í hópnum. Á
leiðinni út úr kirkjunni rak
ungfrúin sig á þverbita og
sagðist undrast hve Íslendíng
ar hlytu að hafa verið smá-
vaxnir, ef þetta hefði nokk-
urn tíma gengið.
Úti í Dillonshúsi beið hópur
jatúlkna í ísl. þjóðbúningi
stúlkna í ísl. búningi eftir
komu Lyndu Bird. Voru
henni færð blóm og síðan boð
ið mn. Skoðaði hún herbergi
Jónasar Hallgrímssonar og
spurði svo Lárus, hvar dansað
hefði verið Dillonshúsi. Vísaði
hann henni þá niður aftur,
þar sem boðið var upp á veit-
ingar. Spurði Lárus, hvort
hún vildi ekki fá úr sér hroll-
inn með glasi af sherry, en
Lynda þakkaði fyrir og sagð-
ist ekki finna til neins kulda
og vildi heldur fá glas af
appelsinusafa.
„Hváða myndir eru þetta á
veggjunum", spurði ungfrúin.
„Þetta eru myndir, sem
Fransmenn gerðu af konum í
íslenzkum tylning11, svaraði
Lárus.
„Leit þjóðbúningurinn þá
svona út?
„Nei, Frakkarnir gefa ekki
rétta mynd“.
„Ég skil, fólki úti í heimi
er ekki alltaf gefin rétt mynd
af okkur Bandaríkjamönnum.
heldur“.
Bandarískur ljósmyndari
vildi nú fá að taka mynd af
Lyndu ásamt stúlkunum í ís-
lenzkú búningunum. Þurfti
Lynda fyrst að færa til bakka
með vínföngum, og bað ljós-
myndarann blessaðan um að
bíða, annars ætti hún á hættu
að fá alla góðtemplara og
bannsinna hérlendis og heima
upp á móti sér. Var myndin
tekin, þegar Lynda hafði fært
bakkann á annað borð, en hún
vildi að myndatakan yrði.
endurtekin." Fyrsta myndin
heppnast aldrei — að minnsta
kosti ekki þegar ég sit fyrir.“
Smiðshúsið gamla, sem var
í Pósthússtræti, stendur neðan
Dillonshúss. Það var síðasti
viðkomustaður Lyndu Bird í
heimsókn hennar í Árbæ.
Þótti henni ekki áræðilegt að
fara upp á loftið í Smiðshúsi,
en Lárus sagði, að þangað
mætti hún til með að koma og
skyldi hún bara ná taki á blá-
um spotta, sem hékk niður
úr loftinu yfir stigagatinu.
„Það er lyftan okkar hérna í
Smiðshúsi", sagði Lárus.
Skoðaði Lynda herbergi
Sigurðar málara af mikilli
kostgæfni, spurði margs úm
breytingarnar, sem hann gerði
á íslenzka búningnum, og
er hún rak augun í hillu,
hlaðna ýmsum steintegundum
spurði hún, hvort Sigurður
hefði safnað steinum. Svaraði
Lárus því játandi, o.g sagðist
Lynda hafa lært dálítið í jarð-
fræði og safnað steinum um
skeið.
★
Um leið og Lynda Bird
kvaddi Árbæ afhenti Lárus
Sigurbjörnsson henni pakka
með servíettum einkenndum
safninu í Árbæ. Hélt ungfrú-
in síðan í bifreið sinni niður
í bæ, stanzaði nokkra stund
í minjagripaverzluninni í
Hafnarstræti 5. Leit hún þar
á skinn og islenzka sauð-
skinnsskó. Að því loknu fór
hún vestur á Hótel Sögu og
hóf að búa sig undir kvöld-
fagnaðinn, sem Varðberg,
hélt henni til heiðurs í Nausti.
Var það síðasti liður á dag-
skrá hennar hérlendis. Hófst
hann með borðhaldi og síðan
var stiginn dans. Kristinn
Hallsson kom fram og söng
nokkur íslenzk og ensk lög
en um tíuleytið kvaddi- Lynda
Bird samkvæmið og hóf undir
búning heimferðarinnar.
Lynda Bird Johnson heill-
aði hugi allra þeirra, er
henni kynntust og með henni
fylgdust á þessum stutta timíi,
sem hún dvaldist hérlendis.
Með einlægni sinni og glað-
legri framkomu kom hún
fram sem glæsilegur fulltrúi
bandarískra unglinga.
Tveir eldsvoðar
í Eyjafirði
AKUREYRI," 16. sept. — Á laug-
ardagskvöld kviknaði í hlöðu á
Kotá við Akureyri. í hlöðunni
voru 300—400 hestar af töðu «g
tókst að ná henni út að mestu
leyti, en hlaðan sjálf, sem var
járnvarið timburhús, brann til
grunna. Önnur hús voru ekki í
hættu, enda veður stillt.
Á sunnudagskvöld var slökkvi-
liðið kvatt að Niðursuðuverk-
smiðju Kristjáns Jónssonar & Co.
Logaði eldur í tjörupappa utan á
vegg og tókst greiðlega að
slökkva. Grunur liggur á að um
íkveikju hafi verið að ræða og
er nrálið í rannsókn.
— Sv. P.