Morgunblaðið - 21.02.1964, Blaðsíða 12

12

i

Útgefandi:
Framkvæmdast j óri:
Ritstjórar:
Auglýsingar:
Útbreiðslustjóri:
Ritstjórn:
Auglýsingar og afgreiðsla:
Áskriftargjald kr. 80.00
í lausasölu kr.
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Sverrir Þórðarsön.
Aðalstræti 6.
Aðalstræti 6. Sími 22480.
á mánuði innanlands.
4.00 eintakið. .
NORRÆNA HÚSIÐ
í gær birti Morgunblaðið
frumteikningar Alvar
Aaltos af Norræna húsinu í
Reykjavík. Þar gaf að líta ný-
tízkulega, stílhreina og mjög
fagra byggingu, sem á eftir
að verða augnayndi margra,
er hún rís í námunda við Há-
skólann.
Norræna húsið er byggt
alllangt sunnan Tjarnarinnar,
en hugmyndin er að ný tjörn
verði gerð sunnan Hring-
brautar og húsið standi við
syðri enda hennar, á svipuð-
um stað og ýmsir. hafa óskað
að ráðhúsið risi á. Alvar
Aalto er þegar byrjaður að
skipuleggja garða umhverfis
hina nýju tjörn og mun hann
gera uppdrætti að öllu um-
hverfi Norræna hússins.
Norræna húsið fer bezt í
námunda Háskólans, en ráð-
húsið í hjarta gamla Miðbæj-
arins, og umhverfi Tjarnar-
innar, perlu Reykjavíkur, sem
menn svo nefna, verður fag-
urt og reisulegt, þegar lokið
er byggingu þessara tveggja
húsa.
NORRÆNT
SAMSTARF
TVrorræna húsið í Reykjavík
verður tákn vináttu og
samstarfs Norðurlandanna, og
með byggingu þess er íslandi
sýnd sérstök virðing og vin-
átta, því að segja má að það
sé reist um sameiginlegan
menningararf Norðurlanda og
staðsetning þess sé vottur um
það, hvernig frændþjóðirnar
líta á það menningarhlutverk,
sem ísland hefur gegnt fyrir
Norðurlöndin ölL
Norrænt samstarf hefur
haft margháttaða þýðingu fyr
ir íslendinga og tengslin við
Norðurlönd hljóta að aukast.
Ekki er þó við því að búast,
að alltaf séu menn á eitt sátt-
ir, þegar gagnstæðir hags-
munir rekast á, en íslending-
ar hafa góða reynslu af því
norræna samstarfi, sem eflzt
hefur síðustu áratugina og
geta þess vegna treyst því, að
þeirra hagur verði ekki fyrir
borð borinn.
Því er heldur ekki að leyna,
að auðugri og öflugri þjóðir
hafa stöðugt sýnt meiri yíð-
sýni í viðskiptum við þá, sem
smærri eru og fátækari. Því
fremur er ástæða til að
treysta því, að hinir norrænu
frændur okkar muni leggja
sig fram um að sjá hagsmun-
um okkar borgið, bæði í nor-
rænu samstarfi og eins að því
er varðar skipti okkar við aðr
ar þjóðir. Þar munum við
njóta frændskapar og vináttu
við hin Norðurlöndin.
„VÉR
HÚSMÆÐUR"
að bar við fyrir nokkrum
árum, að í Kópavogi gekk
undirskriftaskjal, sem hófst á
orðunum: „Vér undirritaðar
húsmæður í Kópavogi“ ....
o. s. frv. Síðan komu einhvers
konar mótmæli gegn því að
ákveðin mjólkurbúð yrði lögð
niður.
Á fyrstu síðu þessa skjals
munu eingöngu -hafa verið
rituð nöfn húsmæðra í kaup-
staðnum, en aftar gaf að líta
undirskriftir ýmissa virðu-
legra karlmanna, sem ekki
höfðu nánar kynnt sér yfir-
skrift skjals þessa en svo, að
þeir töldu sjálfsagt að vera
meðal þeirra, sem mótmæltu.
Þetta minnir á söguna af
því, að nokkrir sænskir stúd-
entar tóku sig til og sömdu
mótmælaskjal, efnislega á þá
leið, að þeir, sem undirrituðu
það, óskuðu eftir að vera
gerðir höfðinu styttri, en efn-
ið var þó vafið í málskrúð.
Undir þetta skrifuðu þúsund-
ir manna brosandi.
Nú er sagt að Hjálmtýr Pét-
ursson, kaupmaður einn í
Nonna og sjálfskipaður menn
ingarfrömuður Framsóknar,
hafi hafið undirskriftaher-
ferð og ætli sér að hindra að
ráðhús verði byggt í Reykja-
vík, þar sem „listasmekkur“
hans leyfi hvorki þá staðsetn-
ingu né gerð ráðhúss, sem
fyrirhuguð er.
Ekki er vitað, hve víðtæk
áhrif hjálmtýskunnar, sem
svo mætti nefna, eru, hve
margir vilja setja spírur og
strýtur á ráðhús Reykjavík-
ur, en væntanlega ganga und-
irskriftir eitthvað svipað og
hjá Kópavogshúsmæðrunum
og sænsku stúdentunum, þ. e.
a. s. ef menn þeir, sem sýnt er
slíkt plagg, leyfa sér þann
munað að hugsa ekki — og
svo munu slíkar aðgerðir auð
vitað kærkomnar hverskyns
öfuguggum.
Menn geta haft mismun-
andi skoðanir á fyrirhuguðu
ráðhúsi Reykjavíkur og þær
skoðanir fá þeir að láta í ljós,
m. a. í Morgunblaðinu, en elt-
ingarleikur til að fá fólk, sem
lítið eða ekkert hefur kynnt
sér málin, til að ljá nafn sitt
á eitthvert undirskriítaskjal,
sem það ekki hefur hugmynd
um hvað er, getur auðvitað
engum verið til sóma.
Föstudagur 21. febr, 1964
Tyrkneskir hermenn sjást hér með hluta af vopnafarmi, sem fannst í Famagusta, hafnarborginni á
Kýpur, sl. laugardag. Vopnin komu til landsins með grísku skipi, og voru dulbúin. — Á kössunum
stóð, að þeir geymdu tæki til prentunar.
IMunkarnir
í St. Bernhardsklaustri
ST. BERNHARDSSKARÐ í
Alpafjöllum er frægasta há-
fjallaleið Evrópu, þó færri
fara hana en áður, síðan farið
var að bora göng gegnum fjötl
in. í miðju skarðinu stendur
klaustur 2500 metra yfir sjó,
— hæsti fjallabústaður
manna í þessari álfu. Hér
voru goð blótuð þúsund árum
fyrir Krists burð og þar reistu
Rómverjar musteri Júpíter til
dýrðar. Þar kom Hannibal
með fíla sína og þar fór Napo
leon nr.gð fallbyssur. En
klaustrið og sjúkraskýli þess
hefur aldrei verið rænt eða
brennt.
í dag bruna urrandi bílar
framhjá klaustrinu og benzín
stybba blandast tæru fjalla-
loftiniu. Príorinn í klaustrinu
er póstmeistari líka og stimpl
ar 6-7 þúsund póstkort á dag.
’En 260 daga ársins er hljótt
yfir klaustrinu.
Gömlu hugmyndimar um
munkana og St. Bernhards
hundana eru enn við lýði.
Hundana sem leituðu uppi
vegfarendur, er voru að því
komnir að verða úti. Myndin
af hundinum Barry er til á
póstkortum um allán heim.
Hann er með smákút og nest
isböggul dinglandi í hálsband
inu. Á póstkortunum stendur
„Koníak“ á kútnum, en þar
er ávaxtavín. Hundar eru
aldir upp og vandir í St. Bern
hardsklaustri enn. Þeir eru
þefvísir og rabvísir. Þó þeir
séu fluttir 50 km. á burt, með
bundið fyrir au#un, er ettki
nema 1 af hverjum 20 sem
ekki ratar heim. Það er bóka-
vörðurinn í klaustrinu sem
venur hundana. Hann selur
jafnan nokkra hvolpa á ári,
fyrir 5000 kr.
Ágústínamunkarnir í klaustr
inu hafa nóg að gera. Sjö mán
uði ársins hafa þeir ekkert
samband við umheiminn. Á
sumrin viða þeir að sér forða
til ársins. Klaustrið á vínekr-
ur niðri í dal og fær 1500 lítra
af víni þaðan á ári. Munkarn-
ir fá pela af víni með hverri
máltíð, og blanda honum á
veturna saman við sjóðheitt
te. Síðustu 20 árin hefur eng-
inn orðið veikur í klaustrinu.
Þar er enginn læknir, og ef
einhver fengi bráða botn-
langabólgu að vetrinum væri
hann dauöans matur. Fyrr-
um voru munkarnir til æfi-
loka í klaustrinu. En nú geta
þeir farið eftir 3-5 ár. Samt
hafa sumir verið þar yfir 20
ár. Þeir eru allir góðir skíða-
menn.
Munkarnir halda uppi guðs
þjónustum fyrir verkamenn-
ina niðri í dalnum. Þar er
kirkjulaust en þeir messa í
matstofum verkamannanria
og glamrið úr eldihúsinu yfir-
gnæfir stundum prestinn. Og
reykingar eru ekki bannaðar
undir messunni. Blessom
kirkjunnar er jafn góð fyrir
því. Reynt er að haJda þess-
um messum uppi að vetrin-
um, ag komast munkarnir
oft í hann krappan á leið-
inni, ýmist vegna byls eða
snjóskriða.
Klukkan í klaustrinu hefur
hringt í 900 ár. Tólf slög
tákna hringingu til tíða., 2
þýða að kallað sé á príorinn
og 4 að matur sé borinn á
borð. Vegfarendur fá jafnan
mat og húsaskjól í klaustrinu,
eða gestaheimili þess. Munk-
arnir gaetu' grætt á greiða-
sölu en þeir selja ódýrt: mat-
inn á 3 franka og gistingu á
1. En margir gestir leggja
eitthvað í samsikotabaukinn
að auki.
Munkarnir eyða engum
tíma til þögulla bænaihugleið
inga. Þeir fara á fætur kl.
5.30 — bæði sumar og vetur.
Þá er fyrst messa, svo matur,
kennsla, skíðaganga óg hund-
arnir æfcjir. Afar mikil vinna
fer í að setja upp stikur með-
fram veginum, því að þær
fennir í kaf. Snjólagið á veg-
inum verður oft 20 metra
þykkt.
Kl. 20 er bænastund. í
klausturkjallaranum og síðan
er háttað. Þessi siður hefur
haldizt síðan klaustrið var
stofnað árið 962. En þó munk
arnir telji sig standa nær guði
en aðrir klaustursmenn,
vegna þess hve hátt yfir sjó
þeir eru, hafa hundarnir
þeirra þó gert S. Bernhard
fraégara en þeir sjálfir.
Fyrirlestur um
fjölmiðlunartæki
og auglýsingar.
UM þessar mundir er hér stadd-
ur danskur vísindamaður, mag-
ster Qlf Kjær-Hansen, í boði við
skiptadeildar Háskóla íslands.
Flytur hann tvo flokka fyrir-
lestra. Hinn fyrri er um notkun
fjölmiðlunartækja (massekomm-
unikationsmidler) í nútíma þjóð
félagi, hinn síðari um gerð aug-
lýsinga og nothæfni þeirra í sölu
starfseminni.
Til þessa heimsboðs hefur við-
skiptadeild notið styrks frá
Landsbanka íslands, en Lands-
bankinn minntist 75 ára afmælis
síns með rausnarlegri gjöf til
viðskiptadeildar, er skyldi gera
kleift að bjóða hingað erlendum
vísindamönnum til fyrirlestra og
rannsókna. Er þetta í annað sinn,
sem erlendur vísindamaður kem
ur hingað á þennan hátt.
Fyrirlestrarnir fara fram í 7.
kennslustofu Háskólans á þriðju
dögum og fimmtudögum kl. 17.15
til 19. Er öllum, sem áhuga hafa
á efni fyrirlestranna, heunill að-
gangur,