Morgunblaðið - 05.07.1964, Qupperneq 23
r
Sunnudagur 5. júlí 1964
MOkCU NBLAÐID
23
Verkamannabustaðirnir við Stigahlid
Byggingafél. verkamanna
í Reykjavík 25 ára
við byggingarkostnað a tenings-
n'.etra í sambærilegum bygging-
um, sem byggðar hafa verið á
hverjum tíma. Við þetta bætizt
svo það, að þeir sem fullnægja
þeim ákvæðum, sem sett eru
fyrir því að menn geti fengið
íbúð í verkamannabústöðum, búa
við mun hagstæðari lána- og
vaxtakjör en almennt gerist á
frjálsum lánamarkaði og einnig
samkvæmt lagaá'kvæðum fyrir
ýmsar einstakac greinar útlána-
starfsemi.
Aðaltekjupóstur Byggingar-
sjóðs verkamanna, sem lán veitir
til íbúðanna, grundvallast á fram
lögum sem bundin eru í lögum,
en samkvæmt lögunum um verka
mannabústaði ber bæjar- óg
sveitarfglögum og ríkissjóði að
Framhald á bls. 31.
BYGGINGAFELAG verka-
manna í Reykjavik er 26 ára í
dag. Félagið var stofnað í sam-
ræmi við lög um verkamanna-
bústaði, 5. júlí 1939, og eins og
■egir í fyrstu fundargerð þess
Guðm. í. Guðmundsson
fyrsti formaður félagsins
þeim tilgangi að koma upp
verkamannabústöðum í Reykja-
vík“. Stofnendur félagsins voru
173, en nú eru í féiaginu um 1300
meðlimir.
í samræmi við framangreindan
tiigang hefur félagið starfað og
fcefur nú byggt samtals 422 íbúð-
ír frá tveggja til fjögurra her-
frergja, en alls eru húsin sem
félagið hefur byggt á þessum 25
érum nú orðin 123.630,6 rúm-
fuetrar.
Skömmu eftir stofnun félagsins
úthlutaði Reykjavíkurbær því
ctóru byggingarsvæði í Rauðar-
érholti og var hafizt handa við
byggingu fyrstu húsanna þar í
ec-ptembermánuði 1939. í Rauðar-
árholtinu hefur félagið byggt
B62 íbúðir, auk verzlunar og
skrifstofuhúss, og standa hús
félagsins við Háteigsveg, Meðal-
holt, Einholt, Stórholt, Stangar-
liolt, Skipholt og Nóatún, og eru
fjórar til sex íbúðir í hverju
fritisi í þessu hverfi. Þegar, lóðir
þraut á þessu svæði fékik félagið
lóðir fyrir fjögur stór fjölbýlis-
en hitaveita hefur nú verið lögð
hús við Stigahlíð nr. 6-36, en í
hverri húsasamstæðu eru(fjögur
stigahús. Hafa þarna verið’byggð
ar 123 íbúðir, og loks er í bygg-
ingu hús með 32 íbúðum við Ból-
staðarhlíð nr. 40-44, og verður
íbúðunum í því úthlutað til kaup
enda á næstunni. Þá er og haf-
inn undirbúningur að byggingu
samskonar húss við Bólstaðar-
hiíð nr. 46-50.
Af íbúðunum, sem félagið hef-
ur byggt eru 52 tveggja her-
bergja ibúðir, 362 þriggja her-
fcerga og 44 fjögurra herbergja,
og er þá einungis miðað við sjálf-
ar íbúðahæðirnar, en í kjöllur-
um húsanna eru auk þess geymsl
ur fyrir hverja íbúð og sam-
eiginleg þvottahús, þurrkhús og
herbergi fyrir upphitunarkerfi,
í öll hús félagsins. Stærð minhstu
íbúðanna, sem byggðar hafa ver
ið eru 53 fermetrar, en þeirra
stærstu 96 fermetrar.
í húsum þeim, sem Byggingar
Tómas Vigfússon
miverandi l'ormaður félagsins
féla.g verkamanna í Reykjavík
hefur 'byggt munu nú búa um
2000 manns, en það svarar til
meira en helmingi fleiri íbúa
en í kaupstöðum eins og Seyðis-
firði og Ólafsfirði og nokkru
fíeiri en íbúa Neskaupstaðar eða
Húsavíkur, en litlu færri en
íbúa ísafjarðar eða Siglufjat’ðar,
svo að dæmi séu nefnd.
Á grundvelli þess markmiðs, að
koma upp íbúðum fyrir efnalitið
fólk, hefur Byggingarfélag verka-
manna starfað frá stofnun þess
fyrir 25 árum. Hús þess hafa
ávallt fullnægt ströngustu kröf-
um hvers tíma, íbúðirnar þóttu
hagkvæmar og smekklegar, án
þess að um nokkurn íburð hafi
\erið að ræða, og þær hafa verið
látnar kaupendum í té á kostn-
aðarverði, sem jafnan hefur
reynst undir meðalverði miðað
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillll
| í TILEFNI af 25 ára af-
§ mæli Byggingarfélags
1 verkamanna brá blaðamað
1 ur sér í heimsókn á eitt
s þeirra heimila, sem er í
1 einu af hinum fjölmörgu
j§ húsum, sem félagið hefur
Frú Sigríður Hannesdóttir við uppþvottinn.
Verkamenn heffðu ekki
getað eignazt íbúð, nema
með hjúlp félagsins
látið hyggja. Tilviljun ein
réði hvert haldið var.
Við hittum fyrir Hannes
Pálsson, verkstjóra hjá Skip^
útgerðinni, og konu hans Sig-
ríði Hannesdóttur.
Þau hjón búa ásamt einni
dóttur í efri hæð hússins nr.
9 við Meðalholt. íbúð þeirra
hjóna er einkar smekkleg,
samanstendur af 3 herbergj-
um og eldhúsi og stórri
geymslu í kjallara. Hún er 73
fermetrar að stærð og við
komumst að því fjótlega að
hún er 22 ára gömul, bygg-
ingu hennar lokið 1942.
— Þá var öðru vísi um að
litast hér í Holtunum, segir
frú Sigríður — hermanna-
braggar allt í kring og við
þurftum að ganga ofan á
Laugaveg til að komast í verzl
un og oft að fara gegnum
braggana. En það var um að
gera að drífa alla inn í íbúð-
irnar sem fyrst, til þess þær
lentu ekki í hernáminu.
— Og hvernig reyndist
verkafólki þá að komast yfir
íbúð sem þessa? spyrjum við.
— Útborgun var tæp 11 þús
und og það var mikið fé þá.
Árin áður hafði atvinna verið
lítil, segja þau hjón — og kaup
ið lágt. Við unnum bæði úti
og stundum var þá betra fyrir
konur að fá atvinnu en karl-
menn. Við þurftum að taka
3000,00 kr. að láni.
— Mér hefur alltaf verið
illa við að skulda, segir
Hannes og brosir við, — hef
helzt viljað eiga krónurnar,
sem ég hef þurft að eyða. En .
þetta hefur allt saman bless-
ast. Svo tók atvinnan að auk-
ast á stríðsárunum svo okkur
tókst að kljúfa þetta allt.
íbúðina eignumst við svo
^smátt og smátt með árlegum
afborgunum á 40 árum.
— Hefði þetta ekki verið
erfitt fyrir ykkur ef félagið
he.fði ekki komið til?
— Það hefði bara ekki ver-
ið hægt, segja þau hjónin.
— Mér hefur alltaf fallið vel
við þetta félag, segir frú Sig-
ríður, — það hefur hjálpað
fólki, sem ella hefði alls ekki
getað eignazt þak yfir höfuð-
ið. Auðvitað kemur eitt og
annað smávægilegt fyrir, sem
öllum fellur ekki, en hvaða
félagsskapur er líka svo full-
kominn að öllum líki?
— Okkur er ekki kunnugt
um að neinn hafi þurft að
hröklast út úr íbúð sinni, þótt
sumum hafi stundum gengið
erfiðlega að standa við greiðsl
ur á réttum tíma. Það er líka
kostur við þessar íbúðir að það
er ekki hægt að fara með þær
í brask. Þeir sem eru á bið-
lista ganga fyrir um íbúða-
kaup og fá þær á matsverði.
— En hvað þurfa menn nú
að borga í dag til að ná eign-
arhaldi á íbúð sem þessari?
— Nú fyrir tveimur árum
voru það 210 eða 215 þúsund-
ir fyrir álíka stóra, þriggja
herbergja íbúð, sem borgg
þurfti út. Já, allt hefur hækk-
að.
Að síðustu segja þau hjón
okkur að þau hafi verið stofn-
félagar og hlotið númer 81 og
fengið úthlutað íbúð í öðtum
áfanga.
— Já, félagið okkar hefur
orðið til mikils gagns. Það
hefði bara þurft að koma upp
eigin sparisjóði, þá hefði það
getað gert enn meira. En það
var .aldrei til fé til að setja í
stofnsjóð fyrir hann. Þörfin
hefur alltaf verið öll fyrir
byggingu nýrra húsa, segja
þau frú Sigriður og Hannes
að lokum.
Fiölskvldan i Meðalholli 9.
Ljósm. Mbl.: Sv. Þ,
íiiiiiiiitiiiiimmiiiiiiiiiiimiiiiiitiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiimiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiniiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiin