Morgunblaðið - 03.10.1964, Síða 27

Morgunblaðið - 03.10.1964, Síða 27
Laugardagur S. okt. ítf54 MORCU N BLAÐIÐ 27 Bæklingur handritanefnd- arinnar kominn út Leggur áSierzlu á að Höfn sé miðstöð handritarannsókna Einkaskeyti til Mbl. 2. okt. frá Kaupmannahöfn. • „Handritanefndin 1964“ sendi í dag frá sér þækling sinn „Sta3- reyndir um íslenzku handritin". Að’ bví er dagblaðið „BT“ upp- lýsir í dag, er barátta nefndarinn ar gegn afhendingu handritanna studd fjárhagslega af einstakling um. '0 í bæklingi nefndarinnar er Slegið á strengi bess trausts, er rikt hafi milli ríkisstjórnarinnar og í'ræðimanna. Segir bar nieðal annars: „Aldrei hcfur verið jafn nauðsynlegt að gagnkvæmt traust ríki milli stjórnmálaleið- toganna og fræðimanna eins og nú á tímum, þegar allir viður- kcnna, að efla beri og styðia bró vn danskrar menningar og þá jafnframt danskrar fræði- mennsku á öllum sviðum þjóð- lífsins". Einn af nefndarmönnúm, Dr. Phil. Erik Dal, deildarbókavörð ur við Konunglega bókasafnið segir í „B.T.“ í dag: „Afhend- ingin stríðir gegn öllum vísinda legum venjum. í engu landi öðru mundi löggjafarþing áræða að gera það sem nú á að gera í Dan mörku. Bilið milli menntamanna Og stjórnmálamanná mun breikka, verði lögin samþykkt. Þá kemur í ljós, svó ekki verður um villzt, að málefnaleg rök skinta stjórnmálamenn engu máli. Eg er þeirrar skoðunar, að síðasta þing hafi látið Jörgen Jörgensen, fyrrverandi ráðherra, beita sig fláræði“. Bæklingurinn verður sendur ollum þingmönnum hins nýja þings og jafnframt verður nýjum þingmönnum boðið að skoða Árnasafn nánar. Þá verður bækl ingurinn sendur til allra háskóla kennara í Danmörku, allra æðri embættismanna, skólamanna, bókavarða og allra erlendra sendiráða í Danmörku, svo og allra sendiráða og ræðismanna Danmerkur erlendis". í bæklingnum tilgreinir nefnd- in til stuðnines kröfu sinni um, að 3.400 handrit verði varðveitt í Danmörku, — að frá því árið 1772, hafi vísindamenn annazt mikinn fjölda vandaðra handrita útgáfa og að hvergi sé unnið starf varðandi íslenzku handrit- in sambærilegt við það, sem unn ið sé í Danmörku. Víðast annars staðar liggi handritin óhreyfð og visindamenn um allan heim við- urkenni, að Kaupmannahöfn sé hin alþjóðlega miðstöð þessar- ar vísindastarfsemi. Nefndin vis- ar til þess, að íslendingar hafi ekki minna en 12.000 nandrit á Landsbókasafninu í Reykjavík. Þessi handrit. séu vanrækt og lát in liggja í hinu versta ástandi Göf brotin Framh. af bls. 28 upp skúffu í kompunni, en ekk- ert fé var geymt í henni. Þá gripu þeir járnkarl, sem var í smurstöðinni, og notuðu hann til að sprengja upp hurðina að benzínafgreiðslunni. Þar brutu þeir upp tvær skúffur og þrjá skápa, stálu tveimur lengjum af Camelsígarettum og nokkrum pokum með smámynt í, samtals nokkur hundruð krónum. Pok- ana skildu þeir hins vegar eftir í glugga á smurstöðinni á útleið. Þeir ,sem kynnu að geta gefið upplýsingar um mál þessi, eru vinsamlegast beðnir að gera ra n ns óknarlögregiunni tafarlaus t aðvart. og rannsóknir á þeim séu mjög takmarkaðar. Er í bæklingnum rætt nánar um, hvar handrit séu til annars staðar í heiminum, en síðan segir:: „Árna Magnússonar nefndin lét árið 1927 af hendi nokkur handrit og bréf, sem Árni Magnússon hafði fengið að láni og náði ekki að skila, áður en hann lézt. Þá var talið óhugs- andi, að síðar meir yrðu gerðar frekari kröfur um afhendingu. Reyndar hefur ekki verið unnið vísindalega að fyrrgreindum handritum og bréfum á íslandi“. Enn segir nefndin í bæklingn- um: „Ekki er unnt að rannsaka handritin eða gefa þau út nema á breiðum vísindalegum grund- velli. Til þess þarf að koma að- stoð frá öðrum vísindagreinum, svo sem bókmenntasögu Evrópu og Miðaldasögu og nauðsynlegt er að hafa aðgang að bókum varðandi miðaldabókmenntir — guðfræði — heimspeki og margt fleira. Því krefjast rannsóknirnar aðgangs að mjög stóru bókasafni. Konunglega bókasafnið í Kaup- mannahöfn er eini staðurinn, þar sem fyrir hendi er nokkurn veg- inn fullkomið safn hinna nauð- synlegustu bóka — og það verð- ur ekki fengið annars staðar — ekki heldur á íslandi. Þá segir í bæklingr.um, að lagafrumvarpið taki einnig yfir hin mikilvægu hanlrit Flateyjarbók og Codex Re-i- us, enda þótt þau — að áliti nefndarinnar — geti með engu móti fallið úndir þær reglur, sem samkvæmt texta frumvarpsins gefa til kynna, hvað afhenda skuli íslending um, þ.e. að lita beri á þau sem íslenzkan menningararf. Um þetta segir í bæklingnum: „Vitað er, að heir, sem að við ræðunum stóðu fyrir hönd ís lands, komu með r.ákvæmlega orðaðar kröfur, er náðu yfir meginhluta þeirra íslenzku handrita, sem eru í cigu stofn unarinnar og Komingleea bókasafnsins — og að þeir J Helmsmet | j í kokkteil- J j Llöndun? J \ í FYRRADAG hafði rann- \ » sóknarlögreglan hendur í hárit t innbrotsþjófs, sem með sanni / / hefur unnið til titilsins „mesti 1 1 kokkteilblandari á íslandi“.l \ Maður þessi, sem er tvítugur, t í hefur viðurkennt að hafa brot í / izt inn í Káetubarinn í Glaum / ; bæ fyrir nokkrum dögum. Þar 1 \ gerði hann sér lítið fyrir ogi I hellti saman úr öllum átekn- i 4 um flöskum, sem voru uppi/ / við á barnum, þangað tilj ; hann hafði 18 flöskur fullar,» og með þær fór hann. Hér í var um að ræða hvorki meira/ né minna en 31 tegund af/ víni, wiský, gin, genever,» konjak, líkjörar, létt vín og^ flest, sem nöfnum tjáir að / nefna. I Þennan kröftuga kokkteil i hafði maðurinn drukkið, ogl veitt vinum sínum, þar til 7 hann var búinn. Ekki ferl sögum af heilsufari hans nél J heidur vinanna. ( hótuðu að hætta viðræðum um afhendiuguna, ef þeir ekki fengju Flateyjarbók og Codex Regius. Þar sem fræðslumálaráðherrann, Jörg en Jörgensen, stóð andspænis þessari „hótun“ lagði hann til að einnig þessi handrit yrðu afhent. — Rytgaard. Saméð við nckkur verkalýðs- félög S.l. miðvikudag 30. september tókust kjarasamningar milli at- vinnurekenda og eftirtalinna fé-' laga: Félag járniðnaðarmanna, Fé- iag bifvélavirkja, Félag blikk- smiða og Sveinafélags skipa- smiða. Samningar þessir eru í sam- rræmi við samkomulag ríkis- stjórnarinnar, Vinnuveitendasam bands íslands og Alþýðusam- bands íslands, frá því í júní sl. Féla-g járniðnaðarmanna sam- þykkti samninga þessa á félags- fundi 30. september. Hin félögin munu halda fundi um samning- ana næstu daga. Þessi félög eru öll í Máiara- og skipasmíðasambandi íslands. Önnur samband;jfélög fylgdust með samningagerðinni. Gizeoga í stoluknge’.si Leopoldville, 2. okt. NTB—AP AF hálfu Uumumba-flokksins í Leopoldville var frá því skýrt í dag, að Antoine Giz- enga, leiðtogi flokksins hafi verið settur í stofufangelsi. Af hálfu stjórnarinnar hefur þetta ekki verið staðfest, en erlendir fréttamenn, er ætl- uðu að ganga á fund Gizenga í dag í húsi hans, er stendur við bakka Kongó-fljóts, hittu þar fyrir átta vopnaða her- menn, er vörnuðu þeim inn- göngu. Sögðu hermennirnir, að til byrfti sérstakt vegabréf að ræða við Gizenga. Um síðustu helgi hélt innan ríkisráðherra landsins Gode- froid Munongo ræðu þar sem hann sakaði Gizenga um að vera í tygjum við menn, er reyndu að grafa undan stjórn landsins. Sem kunnugt er, var Giz- enga sleppt úr fangelsi I júlí s.l. eftir hálfs þriðja árs dvöl á eyju einni í Kongófljóti. Ók hann þá um götur Leopold- ville-borgar ásamt Moise Tshombe og var mjög fagnað. Gizenga hét að vinna með Tshombe að stofnun einingar stjórnar, en sneri fljótt við honum baki og stofnaði nýjan flokk Lumumba-sinna og nefndi hann eftir hinum látna forsætisráðherra. Lýsti Giz- enga þá pólitísku striði á hend ur Tshombe. Kviknaði aftur í HAFNARFIRÐI — Rétt fyrir miðnætti í fyrrakvold var slökkviliðið kallað að húsinu Norðurbraut 25 B og var þá mikill eldur í húsinu. Er hér um sama timburhús að ræða og kviknaði í síðastliðna viku, en þá urðu miklar skemmdir á efri hæð. Nú var eldurinn öllu meiri og má segja að húsið sé að mestu ónýtt. Skemmdist nú neðri hæðin líka af elldi og I reyk. — Málið er í rannsókn. „Síamskettir" — ein tréristumynda Grieshaber’s á sýninguimi í Handíðaskólanum. Þýzk svar tlistarsýn- ing í Reykjavík 40 trérislumyndir efiir Hap Grieshaber f DAG verður opnuð í húsa- kynnum Handíða- og myndlist- arskólans að Skipholti 1, sýning á 40 tréristumyndum eftir þýzka listamanninn Hap Grieshaber. — Sýningin kemur hiilgað frá Þýzkalandi en fer héðan til Belgíu og trúlega einnig Finn- lands. Hún veröur opin kl. 2—10 e.h. daglega til 11. október n.k., að þvi er Kurt Zier, skólastjóri tjáði fréttamönnum í gær. Nsrræn lisi- sýning í Hæsse!by-höil Stokkhólmi, 2. okt. (NTB) MEIRA en fjörutíu listamcnn frá Danmörku, Noregi, Finnlandi, ís landi og Svíþjóð eiga verk á nor rænu listsýningunni, sem á morg un, laugardag, verður opnuð í menningarsetri höfúðborga Norð urlandia, Hæssielbyhöll skammt fyrir utan Stokkhólm. Á sýningunni verða málverk, grafik og höggmyndir. Mbl. hef- ur fengið þær. upplýsingar, að íslenzku listamennirnir, sem eiga verk á sýninguni, eru listmálar arnir Valtýr Pétursson, Kristján llavíðsson, Guðmunda Andrés- dóttir, Eiríkur Smitli og Stein- þór Sigurðsson. Vitni vantar ÞRIÐJUDAGINN 15. sept. síðast liðinn var ekið á konu á Lauga- vegi, gegnt kjötbúðinni Borg. Konan hlaut talsverð xrxeiðsli vegna þessa. Vitað er að margt fólk var þarna umhverfis, er slys ið varð, og er það vinsamlegast beðið að hafa samband við um- ferðardeild rannsóknarlögregl- unnar, þar sem sjónarvotta að slysinu vantar tilfinnanlega. Hap Grieshaber er vel þekkt- ur listamaður, ekki aðeins í heimalandi sínu, heldur og ann- ars staðar í Evrópu og í Vestur- heimi. Myndir eftir hann hafa raunar Verið sýndar hér áður, þar eð þrjár þeirra voru á sýningu á „þýzkri svartlist", sem hér var haldin 1953, og margir munu minnast. Grieshaber er um margt sér- stæður listamaður. Hann gerir einvörðungu tréristumyndir, og oft í svo mikilli stærð, að þess munu engin dæmi' að tréristu- menn hafi gert slíkt áður. „Með- almyndir“ hans eru nálega lxl meter. Flestar myndanna á sýn- ingunni eru og í litum, en þó einnig nokkrar svart-hvítar. Að sjálfsögðu eru ekki til nein- ar svartlistarpressur, sem nálg- ast það að geta tekið hinar risa- stóru myndir Grieshabers, en hann notar „þann frumstæða hátt, að þrykkja myndirnar af blokkinni með trésleif, öllum fagurkerum og koparstungusöfn- um til hrellingar“, eins og hann sjálfur kemst að orði. Hap Grieshaber fæddist 1909 skammt frá Stuttgart í Þýzka- landi. Hann lagði stund á prent- iðn og lauk.sveinsprófi sem setj- ari. Síðan gekk hann á lista- skóla í Stuttgart og London og ferðaðist síðan víða um heim. Hann kom heim til Þýzkalands 1933, árið sem Hitler komst til valda, og var þá af nazistum talinn tilheyra úrkynjuðum lista mönnum, og var bannað að halda sýningar á verkum sínum. Hann var í Þýzkalandi öll stríðsárin, og vann fyrir sér með blaðasölu, en í laumi prentaði hann and- róðursblöð og bæklinga gegn naz istum. Hinn raunverulegi lista- mannsferill hans, eða sá, sem þekktur er í dag, hefst því ekki fyrr en að síðari heimsstyrjöld- inni lokinni, enda eru myndirn- ar á sýningunni í Skipholti gerö- ar á tímabilinu 1947—1964. s Jarðarför konunnar minnar INGIBJx\RGAR GUNNAUSDÓTTUR fer fram frá þjóðkirkjunni í Hafnarfirði mánudaginn 5. þ.m. kl. 2 e.h. F. h. aðstandenda. Guðmundur Guðmundsson.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.