Morgunblaðið - 06.12.1964, Síða 5
Sunnudagur 6. des. 1964
MORCUNBLAÐÍ3
5
Hvað vilduð þér segja um bífilæðið?
6 kunnir menn svara spurningunni
UPPELDISFRÖMUÐIR og
sálkönnuðir víða um heim
hafa reynt að brjóta til mergj-
ar hið svokallaða bítilæði,
heitið eftir fjórum brezkum
piltum, sem orðnir eru nokk-
urs konar dýrlingar í augum
alls þorra ungs fólks. Skoðan-
ir manna um mál þetta eru
nokkuð skiptar, sumir telja,
að „æðið“ sé komið út í öfg-
ar, þegar ungir menn eru
teknir að safna hári á herðar
niður og enn eru þeir, sem sjá
ekkert óheilbrigt við þetta.
Morgunhlaðið hefur leitað
umsagna nokkurra valin-
kunnra borgara um þetta
mál, og fara þær hér á eftir:
Sr. Frank M.
Halldórsson.
Spurningunni vil ég svara
þannig: Bítilæ'ðið er einskonar
tízkufyrirbrigði, sem gripið hef-
ur um sig meðal margra ung-
linga á gelgjuskeiði. Það er éitt-
hvað í sálarlífi unglinga á þessu
aldursskeiði, sem gerir það að
verkum, að þeir vilja sýnast öðru
vísi en aðrir og reyna þessvegna
að finna eitthvað nýtt, sem er
ætlað þeim eldri að hneykslast
á. Þannig var það með rokkið og
húlagjörðina og þannig endar
bítilmennskan einnig. Hún er
bóla, sem á eftir að hjaðna, en
auðvitað megum vi'ð eiga von á
álíka fyrirbrigði
Ómar Ragnars-
son, stud. jur.
einhverju öðru
í framtíðinni.
Bítilæði er ýtið æði.
Ýtar skæðir rýta fræði,
sýtir gæði, slítur næði.
Skrítið fæði. LítilræðL
i
Friðfinnur Óiafs
son, forstjóri.
Ég hef 1 sjálfu sér ekkert á
móti bítlum eða bitlatónlist, ■—
hér er ungt fól'k aðeins að tjá
sig á sinn hátt. Hins vegar er
umstangið í kringum þetta mjög
hvimleitt, öll þessi öskur og
hamagangur að ekki sé minnzt á
allan sóðaskapinn í kringum
þessa Rolling Stones, en þeir
fuglar finnst mér vera ógeðfelld
jr lúsablesar. Það er raunalegt
eð sjá unga menn hér, sem taka
þá til fyrirmyndar. Annars held
ég að þetta æði geti vart haft
nokkur slæm uppeldisleg áhrif,
þetta er eins og hver önnur dæg-
urfluga. Þegar bítlarnir og fylgi-
fiskar þeirra hætta, kemur bara
eitthvað annáð í steú'nn. Svona
bófur hafa verið að skjóta upp
kollinum allt frá því að stríðinu
lauk. Ég man til dæmis eftir því,
eð einu sinni var mikil tízka að
hrxnga sig í gjörð, „búla hopp“
hét það víst. Þetta þótti hin ágæt
está skemmtun, jafnvel gamlar
konur hoppuðU og hringuðu sig
i gjörð.
Annars skilst mér, að bítil-
æ'ðið sé að deyja út. Þetta hefur
verið ágæt tilbreyting í skamm-
deginu. Þetta er eins og pipar í
plokkfiski.
Ragnar Karls-
son, geðlæknir
Undanfarna áratugi hafa ýms
hegðunarfyrirbrigði gengið sem
farsóttir um heiminn, sem rekja
má til leikara, dægurlagasöngv-
.ara og annara slíkra listamanna,
sem hlotið hafa heimsfrægð fyrir
tilstilli kvikmynda, útvarps og
sjónvarps. Svo smitnæmar hafa
þessar farsóttir verið, að svo
virðist sem ekkert þjó'ðfélag, sé
ónæmt fyrir þessum fyrirbrigð-
um.
Bítilæðið er ein af þessum al-
heimspestum. Það er atihyglis-
vert, að það eru hinir ihalds-
sömu og formföstu Bretar, sem
hafa lagt okkur þennan faraldur
til, því bakterían er upprunin í
Englandi. Sem betur fer, þá
leggst sóttin ekki á alla, en það
eru táningarnir og nokkrir enn-
þá yngri aldursflokkarnir, sem
fá veikina. Allir verða þó ekki
jafn veikir. Sumir láta sér nægja
að hlusta á bítlamúsikina, safna
bítlaplötum og myndum, ög
stunda bítlatónleika, með tilheyr
andi ólátum. Þótt ýmsum finnist
kannski nóg um allan þennan
hávaða, þá tel ég að sóttin sé á
þessu stigi tiltölulega meinlaus,
þessir táningar læknast af bítla
æ'ðinu, þegar þeir þroskast, eða
þegar þeir taka næstu farsótt,
sem útrýmir bítlaæðinu.
Svo er það hinn hópurinn sem
betur fer er miklu minni, sem
sýnir einkenni veikinnar, með
því að líkja eftir útliti fyrir-
myndarinnar, og taka upp hina
afkáralegu og kvenlegu hár-
greiðslu bítlanna, og jafnvel
klæðast háhæluðum skóm. Það
er hér, sem ég dreg markalín-
una, því þegar bítilæðið er kom-
ið á þetta stig, þá er hér ákveð-
in hætta á ferð. Sú hætta, sem
ég á hér vi'ð er kynvilla og sér-
staklega bomosexualitet. Þetta á
einkum við um strákana. Kyn-
þroskaskeiðið er tilfinningalega
séð mjög viðkvæmt tímabil fyrir
bæði kynin. Strákar á kynþroska
skeiði hafa oft homosexuelar hvat
ir, sem geta verið algjörlega dul
vitaðar. Þessar homosexuelu hvat
ir bæiast svo niður með aukn-
um þroska og aldri, og sem full-
tíða menn, verða þessir einstakl-
ingar algjörlega kynfer’ðislega
normalir, þótt þeir hafi haft
sterkar homosexulear hvatir á
kynþroskaskeiðinu. Margir full-
orðnir homosexualistar leita
fyrst og fremst á kvenlega stráka
á táningaaldrinum, og tæla þá
til kynferðismaka við sig. Það
er einmitt í þessu, sem hættan
er fólgin, því að margir strák-
ar, sem láta tælast út í homosex-
uel mörk á þessum aldri, geta
ekki hætt, og verða síðar kyn-
villingar.
Ég vil taka það skýrt fram,
að það er margt anna'ð, sem kem-
ur til greina, sem orsakar það,
að strákar klæðast bítlabúningi,
en duldar homosexuelar hvatir.
Það yrði alltof langt mál að gera
því full skil hér. Það breytir þó
ekki þeirri staðreynd, að viss
hætta á kynvillu er hér fyrir
bendi. Ég tel t.d. að bítlastrákar
eigi að ö'ðru jöfnu frekar á
hættu að verða fyrir áleitni kyn-
villinga, en jafnalðrar þeirra. Ef
við tökum ekki ákveðna afstöðu
gegn bitlaæðinu, þegar að það
er komið á þetta stig, þá erum
við beint eða óbeint að stúðla
að því, að fleiri stfál^ar leiðist út
á braut kynvillunnar.
É<g vil þvi beina þeirri ósk til
foreldra, kennara og annara, er
starfa að uppeldismálum að taka
höndxxm saman með að tak-
marka bitlaæði'ð. Lofum táning-
unum að spila sínar plötur og
stunda , sína bítlatónleika, en fá-
um strákana til að klippa af sér
bítlahárið og fara úr hálhæluðu
skónum.
Reykjavík, 30. nóv. 1964.
Rag'nar Karlsson, læknir.
Rúnar Júlíusson
hljóðfæraleik-
ari.
Þetta er alveg dásamlegt:
Músik bítlanna er vafalaust sú
ágætasta dægurmúsik, sem fram
hefur komið síðastliðin hundrað
ár. Ég er líka undir niðri mjög
hrifinn af Rollings Stones og
hress yfir „stælunum“ hjá þeim.
Margir hafa hneykslast á síðu
hári þeirra en mér finnst það
stórglæsilegt og öfunda þá bara.
Sumum finnst hrifningaræði
unglinganna ganga út i öfgar, en
ég ségi fyrir mig og mína fé-
laga, að þá fyrst er gaman áð
vera til, þegar ærlegt stuð er
Gests,
Ég hefi ekki nema gott eitt um
bítilæðið að segja. Loksins kom
eitthvað fyrir unglinga á aldr-
inum 12—16 ára, og á þetta ekki
bara við hér á landi, heldur um
allan heim.
Það er mikill vandi að gera
fólki á þessum aldri til geðs,
erfitt að finna eitthvað til að
hafa ofan af fyrir því, en þarna
tókst þa‘ö. Og þess ber að geta,
að það *er ekkert óheilbrigt í
sambandi við þetta, það hefur
enginn liðið útaf froðufeliandi
eins og þegar twistæðið gekk
yfir. Ekki hefur áfengið verið
tekið með í spili'ð, því að hinir
upprunalegu brezku bítlar vilja
hvorki sjá það eða heyra, og þá
náttúrulega ekki aðdáendurnir
heldur.
Músikin sjálf er reyndar ekki
merkileg, reynt er að framleiða
sem mestan hávaða á sem ein-
faldastan hátt. En þetta er líka
að breytast, Beatles sjálfir, sem
fyrst í stað voru ekki nema tíma
að leika tólf lög inn á plötu
þurfa nú 4—5 daga. Þeir og áheyr
endurnir eru orðnir vandlátari.
Hér á landi hefur náttúrlega
skotið upp kollinum fleiri tug-
um ungra pilta, sem allir leika
bítlamúsik. Margir hverjir áð-
eins léleg stæling á hinu erlenda,
en þarna eru innan um piltar,
sem munu halda áfram og verða
danshljóðfæraleikarar framtíðar-
innar. Hinir heltast úr lestinni,
þegar bítilæðið er gengið yfir.
En hvað á að gera fyrir unga
fólkið þegar bítilæðið er búið að
vera? Þetta er sprning, sem eigin
lega er miklu meiri þörf á a'ð
svara. Og ekki að semja skýrsl-
Ur (sbr. Þjórsárdalinn forðum)
eða halda fundi. Heldur fram-
kvæma eitthvað.
Messa á sunnudag
Ytri Njarðvík
Messa í nýja samkomuhúsinu
kl. 2 .Séra Björn Jónsson.
Málshœttir
Oft bætir hjartað það upp, sem
heilann skortir.
Oft eru þau sárin verst, sem
ekki blæða.
Oft er iangur linur, en stuttur
stinnur.
SKODA-BIFREIÐ til sölu, árg. ’55, með bilaða vél. Upplýsingar í síma 18487. Þýzkt píanó til sölu á hagkvæmu verði. Upplýsingar í sxma 20359.
Njarðvík — Suðurnes Til sölu sófasett, 2 stakir stólar með ullaráklæði og sófaborð. Verð kr. 4000.—. Uppl. í síma 1443, Keflavík. Keflavík Stúlka eða kona óskast allan eða hálfan daginn. Ljósmyndastofa Suðurnesja, Túngötu 22, sími 1890.
Keflavík — Keflavík '4ra herbergja íbúð til leigu 15. des. — Upplýsingar í síma 1773. Kaupmenn! Heildsalar! Vil taka að.mér útkeyrslu á hreinlegum smávörum; hef góðan station-bíl. Til- boð sendist blaðinu, merkt: „Desember — 9748“.
Keflavík — Suðurnes Hef opnað skóvinnustofu að Hrauntúni 6, Keflavík. Kjartan Jensson, skósmiður. Lítið notaður kvenfatnaður til sölu, ódýrt. Upplýsingar í síma 14679.
Til sölu Danskt píanó, gólfteppi, út varpstæki og fleira. Upp- lýsingar í síma 23889 í dag og eftir kl. 8 næstu kvöld. f Keflavík — Nágrenni Jólin nálgast. Jólatré og greni. Tökum pantanir. Sölvabúð. Sími 1530.
Rýmingarsala Svefnsófar, 2ja manna, kr. 2900.—. Nýir, gullfallegir svampsvefnbekkir, 2300.—. Tízkuáklæði. — Sófaverk- stæðið Grettisgötu 69. Kl. 2—9. Sími 20676.
Höfum fyrirliggjandi Góðar og ódýrar sekkja- triliur. Sendum í póst- kröfu um allt land. Nýja blikksmiðjan, Höfðatúni 6, Símar 14672 og 14804.
Húsgögn Sófasett, svefnsófar, svefn bekkir, svefnstólar, stakir stólar, innskotsborð, sófa- borð, saumaborð. Nýja bólsturgerðin, Laugav. 134, sími 16541.
Athugið Mjög vel með farin tveggja manna svefnsófi til sölu. Verð kr. 4000.—. Uppiýs- ingar í síma 36558.
A IUORGUM
,,og er hvergi gagn-
samara á íslandi..."
Jökull Jakobsson og Baltasar lýsa í máli og mynd-
um ferð sinni til Flateyjar í sumar, en þangað fóru
þeir til að viða að sér efni í bókina
„Síðasta skip suður“.
Ný framhaldssaga
í þessu blaði hefst ný framhaldssaga, Tom Jones,
sem er mjög skemmtileg og vel skrifuð. Kvikmynd
byggð á sögunni, verður sýnd í Tónabíói á þessu
ári.
Leynivopnið
Óvenjuleg smásaga eftir Ingibjörgu Jónsdóttúr.
Margt fleira w í blaðinu, m.a. grein um Audrey
Hepburn, grein um hárgreiðslu og bókaþáttur.
Jólablaðið
JÓLABLAÐ Fálkans, 76 síður,
kemur út 14. desember
FÁLKIMM FLÝGUR ÚT