Morgunblaðið - 08.12.1964, Side 19

Þriðjudagur 8. des. 1964
MORGUNBLAÐIÐ
19
☆
ÓLAFSVÍK er fallegur og vina-
legur bær norðan á Snaefellsnesi,
örskammt frá einum af beztu
Jiskimiðum landsins.
Fyrr á öldum sóttu menn
þangað víða að til að stunda út-
ræði á hin fengsælu mið undan
Jökli á vetrarvertíð. Enda þótt
nú á tímum séu víðast hvar betri
hafnir en á Ólafsvík og hin stóru
©g fullkomnu fiskiskip, sem leyst
hafa árabátana af hólmi, sæki
nú hinar fornu veiðislóðir við
Unnið að hafnargerð í Olafsvík

Séð yfir Ölafsvík. Til hægri á myndinni er grjótgarðurinn, sem nú er verið að fullgera. Fremst
á myndinni er hin nýja kirkju- bygging.
A
ert háð samgöngum við Ólafs-
vík. Eru nú þrjár ferðir í viku
með áætlunarbifreiðum til
Reykjavíkur, en auk þess eru
tvær vöruflutningabifrei'ðir stöð-
ugt í ferðum. Vaxandi ferða-
mannastraumur hefur legið þang
að vestur síðustu sumur, eink-
um eftir að Búlandshöfðavegur
og Ennisvegur voru teknir í notk
un.
Næg verkefni fram undan.
Þegar við spyrjum Guðbrand
að því, hvað helzt þurfi að gera
annáð í Ólafsvík á næstunni,
segir hann Okkur, að meðal þess,
sem nauðsynlega þurfi að gera
á næstunni, sé að byggja félags-
'heimili og gistihús. Hins vegar
hafi verið ráðizt í svo miklar
framkvæmdir á síðustu árum, að
frekari uppbygging verði að bíða
enn um sinn, jafnvel þótt mörg
brýn mál biði úrlausnar.
Að lokum sagði Guðbrandur,
að alger einhugur ríkti með íbú-
um Ólafsvíkur um allar þær
framkvæmdir, sem nú er unnið
að. Þingmenn Vesturlandskjör-
daamis styddu þá með ráðum og
dáð, og ríkisstjórnin sýndi mik-
inn velvilja til helztu hagsmuna-
mála þeirra.
Rætt við Guðbr. Vigfúss. oddvita
Snæfellsjökul um óravegu, er
síður en svo, að útgerð Ólafsvík-
inga hafi dregizt saman. Þvert
á móti færa harðsæknir sjómenn
sífellt meiri og betri afla á land
í Ólafsvík. Erfið hafnarskilyrði
©g slæmar samgöngur um ára-
bil hafa ekki megnað að draga
kjarkinn úr hinum duglegu íbú-
um þessa litla þorps, heldur er
markvisst unnið að þeirri fjöl-
þættu uppbyggingu, sem breytt
hefur Ólafsvík úr litlu sjávar-
þorpi í sívaxandi bæ..
Morgunbiaðið náði tali af Guff-
brandi Vigfússyni oddvita, er
hann var á ferff hér syðra í
erindum sveitarfélagsins fyrir
skömmu.
Ný vatnsveita og stórbyggingar.
Guðbrandur sagði okkur, að
meðal þeirra framkvæmda, sem
nú er unnið .að í Ólafsvík, sé ný
vatnslögn. Nú fyrir skömimu er
lokið fyrsta áfranga þeirra fram,-
kvæmda. Er vatnið leitt um fjög-
tirra kílómetra veg frá Gerðu-
bergi til Ólfsvíkur. Vatnsrennsl-
ið er 33 sekúndulítrar, og er þá
nýttur þri'ðjungur þess vatns,
sem þarna er að fá. Vídd vatns-
leiðslunnar er við það miðuð, að
unnt verði að taika í notkun síðar
meir 99 sekúndulítra, en það er
talið" nægilegt fyrir fimm þús-
und manna bæ. Me'ð hinni nýju
vatnslögn er stórbætt neyzluvatn
Ibæjarbúa, en þeir eru nú tæp-
lega níu hundruð. Vatnsþörfin
hefur aukizt frá ári til árs, þar
sem íbúunum fer ört fjölgandi
og fiskvinnslan í bænum eykst
Stöðugt. Hefur þessi fyrsti áfangi
vatnsveituframkvæmdanna kost-
eð um 2,2 milljónir króna.
Guðbrandur • sagði okkur, að
nýiega hefði verið lokið við að
Stækka barnasikólann í Ólafsvík
um þriðjung. Tvæir nýjar
kennslustofur voru bygg'ðar, og
eru þær um 80 fermetrar að
etærð hvor um sig. Þessi viðbót
Ihiefur kostað um 1,2 milljónir
króna. Einnig er verið að reisa
íþróttahús og sundlaug í Ólafs-
vík, og var hafizt handa við það
órið 1963. Er nú búið að steypa
upp sundlaugina og einnig
íþróttasalinn, sem er byggður of-
an á laugina. Enn er hins vegar
ólokið við að byggja búnings-
klefana. Hefur til þessara fram-
kvæmda verið varið samtals um
tveimur milljónum króna, enn
Bem komið er.
Um þessar mundir er einnig
unnið að því að reisa nýja kirkju
í Ólafsvík og mun hún rúma um
250 manns. Miðar byggingunni
vel áfram og er nú komin undir
þak. Guðbrandur sagði okkur, að
margir hefðu talið, áð kirkju-
byggingin yrði ofboðslega dýr.
Sú hefði hins vegar ekki orðið
reyndin, og væri kostnaður við
bygginguna aðeins um tvær mill-
jónir króna, það sem af er. Hefði
sóknarnefndinni tekizt áð afla
alls þess fjár bæði með fjársöfn-
un og lántökum. Gamla kirkjan
í Ólafsvík var byggð árið 1829 og
er nú komin inn á athafnasvæðið
Guffbrandur Vigfússon, oddviti.
í bænum, stendur á þróarbarmi
sí ldarverksmið j unnar.
Stórbætt hafnarskilyrffi.
Léleg hafnarskilyrði hafa á-
vallt verið Ólafsvíkingum mikill
fjötur um fót. Árið 1920 var byrj
að áð byggja hafnargarð í Ólafs-
vík, og var þar í fyrstu einungis
um að ræða skjól fyrir trillur.
Síðar var garðurinn stækkaður
nokkuð, og hafa bátarnir orðið
að notast við þann hafnargarð
fram að þessu, enda þótt sjór
gangi yfir hann í norðanótt, og
með því sé öllum bátum í höfn-
inni mikil hætta búin. Þetta eru
þau skilyrði, sem útgerð staðar-
ins hafa verið—búin fram að
þessu. Ókunnuga hlýtur því að
undra, hvers vegna sjómennirnir
hafa ekki fyrir löngu gefizt upp
á að gera skip sín út frá Ólafs-
vík og leitað fremur til annarra
staða, sem hafa upp á betri að-
búnað að bjóða. „En fiskisældin
við Jökul er slík allan ársins
hring“, sagði Guðbrandur, „að
einmitt þess vegna hafa duglegir
menn getað treyst því að búa í
Ólafsvík."
Þegar haft er í huga, að ekki
stærri bær en Ólafsvík er skuli
nú á sama tíma standa í eins
fjárfrekum framkvæmdum og
minnzt var á hér að framan, ný
vatnsveita, sundlaug, íþróttaihús,
kirikja og ótal margt annað, undr
ar menfi að heyra, að þetta eru
næstum smámunir miðað við þær
miklu hafnarframkvæmdir, sem
nú standa yfir. Þegar við höfum
orð á þessu við Guðbrand, svar-
aði hann því til, að hvergi á
landinu hefði h|nn séð fólk
leggja meira til hliðar af tekjum
sínum í hvers konar uppbygg-
ingu, hús, báta og önnur atvinnu
tæki.
Guðbrandur sagði, að byrjað
hefði verið að byggja nýju höfn-
ina 1. ágúst 1963. Unnið var að
verkinu fram í október, en fram-
kvæmdir hófust síðan aftur í
júní sl. O'g er að ljúka i bili. Verk
inu hefur miðað ágætlega áfram
og er nú fyrsta áfanga þess senn
loíkið. Byggður hefur verið 427
metra langur grjótgarður með 15
fermetra stálkeri á enda hans.
Grjótið í garðinn var tekið úr
Ólafsvíkurenni og Lambafelli.
Verkstjóri við hafnargerðina er
Sigurður Jakob Magnússon úr
Ólafsvík, en alls hafa unnið við
hana á hverjum tíma 7 til 8
menn. Þessi áfangi hefur kostað
9 til 9,5 milljónir, og greiðir
Ólafsvíkurhreppur 60% af kostn-
aðinum. Hafa því bæjarbúar lagt
fram 5,7 milljónir króna í höfn-
ina til þessa, en að sjólfsögðu er
hér að verulegu leyti um láns-
fé að ræða. Af tekjum sínum á
þessu ári hefur hreppurinn var-
ið 850 þús. kr. til hafnargerðar-
innar. Sagði Guðbrandur Vig-
fússon okkur, að ætlunin væri
að verja' tvöfalt hærri upphæð
til þessara mála 1965, ef hrepps-
nefndin samþykkti þá fjárveit-
ingu. Það sem af er þessu ári,
eru tekjur af höfninni um 700
þúsund krónur.
Guðbrandur sagði, að nú væri
að því unnið, að á næsta ári
verði hafnargerðinni haldið á-
'fram. Þá yi'ði gerð uppfylling.
og 100 m. löng bryggja, sem
bátarnir hefðu fyrir viðlegupláss.
Innan garða er áætlað að dýpka
höfnina, þannig að hún verði 4
til 6 metrar á dýpt, miðað við
. stórstraumsfjöru. Verður þá kom
in ágæt höfn í Ólafsvík fyrir 20
til 26 báta, auk þess sem stór
hafskip geta lagzt þar að
bryggju.
Traust útgerff.
Til að betur sé hægt að átta
sig á , hversu miikil útgerð er
frá Ólafsvík og hversu mikill
Kortiff sýnir höfnina í Ólafsvík
verffur viff uppfyllingu og
afli berst þar á land til vinnslu,
benti Guðbrandur okkur á, að
árið 1962 voru flutt út frá Ólafs
víkurhöfn verðmæti að upphæð
um 62 milljónir króna. Árið 1963
var útflutningsverðmætið um 70
milljónir króna, og gera má ráð
fyrir, að á þessu ári nólgist þessi
upphæð 80 milljónir króna.
í Ólafsvík eru nú rekin tvö
stór frystihús, saltfiskverkunar-
stöð, tvö síldarplön og síldar-
verksmiðja. Þaðan eru gerðir út
7 e'ða 8 bátar, sem eru 18 til 42
tonn að stærð, og 10 fimmtíu til
hundrað og fimmtán tonna bát-
ar. Guðbrandur kvað einmitt
þessa blönduðu bátastærð gera
það að venkum, að nægilegt at-
vinnulíf er í Ólafsvík allt árið
um kring. Þegar stærri bátarnir
fara á sumarsíldveiðar, stunda
þeir minni línuveiðar, hand'færa
vefðar eða veiðar með dragnót
og leggja afl'ann upp í Ólafsvík.
Á vetrarvertíðinni er minnstu
bátunum oft lagt, en þá eru
stærri skipin heima við og
tryggja bæjarbúum og mörg
hundruð aðkomumönnum næga
atvinnu. Formenn bátanna allir
og flestir sjómannanna eru Ólafs
víkingar.
Bættar samgöngur.
Ein mikilvægasta framför, sem
orðið hefur á Snæfellsnesi á síð-
ustu árum, eru þeir nýju vegir,
sem lagðir hafa verið um byggða
lögin þar vestra. Nýr vegur hef-
ur verið lagður frá Ólafsvik og
inn í • Grundarfjörð fyrir Bú-
landshöí’ða og einnig er nú kom-
ið akvegasamband milli Ólafs-
víkur og Helli'SS'ands. Er því kom
inn vegur í kring um allt Snæ-
fellsnes og yfir það á tveimur
stöðum, um Fróðárheiði og
Kerlingarskarð. Auk þess mun
ráðgert að leggja veg yfir nesið
um Heydal og yfir á Skógar-
strönd.
Að þessu er að sjálfsög’ðu hin
mesia S'amg'öngubót. Sagði Guð-
brandur, að undanfarna vetur
hefðu snjóþyngsli lítið sem ekk-
eins og hún verffur, þegar lokiff
bryggjusmíði.
- /jbrdf//>
Framhald af bls. 26
ánægju og skemmtunar. Fýrir
komulagið er annað heima en
hér er gert sjálfum sér til
hér. Ýmsar íþróttahallir eru
í einkaeign en ekki í eigu fé-
laga. Hægt er að fá vikulegan
tíma fyrir 400 d. kr. (2500 ísl.
kr.) á ári. (Hér myndi viku-
legur tími allt árið ef hægt
væri að fá hann kosta um
5000 kr. minnst).
— Og hvað kosta svo spað-
ar og boltar?
— Beztu spaðar kosta 145
kr. (um 900 kr. ísl.) og boltar
3.60 (um 22 kr.) (Hér kosta
spaðar yfir 1000 kr. og boltar
40 kr.).
Kops kvaðst ekki hafa séð
ísl. badmintonleikara iðka
íþróttina af ástæðum sem get
ið er í upphafi. En hann hafði
myndað sér skoðun um það
og sagði m. a.
— Badminton og engin
íþróttagrein verður sterk
nema eiga keppnismenn og
skapa keppnismönnum tæki-
færi. Afreksmenn skapast
ekki nema byrja mjög ungir
og þeir þurfa að fá verkefni
á við það sem gerist í öðrum
greinum, landsleiki og ferða-
lög. Annars fara þeir bara í
aðrar greinar sem skapa slíkt.
Hér á íslandi þarf áreiðan-
lega að gera grundvallar-
breytingar til að lyfta megi
badmintoníþróttinni. Nú kom
ast aðeins um 400 manns að
til að iðtoa greinina. Það eru
færri en vilja og slegizt um
húsnæðið. Meðan er ekki rúm
fyrir litlu strákana sem einir
geta vaxið upp í að verða af-
' reksmenn. Efnilegur íþrótta-
maður vill takmark og fái
hann það ekki í þessari grein
leitar hann sér að annari þar
sem hann getur náð takmark
inu. Án keppnismanna staðn-
ar íþróttin í leik þeirra sem
aðeins stunda hana sér til
ánægju og hressingar. Það
sem mest vantar hér er hús-
næði — og það er nú allnokk-
uð að vanta það. Það er því
aðeins með byltingu sem ætla
má að hér á íslandi vaxi upp
sterk badmintonhreyfing.
— Eruð þið allir fjórir er
hingað komuð í danska lands-
liðinu?
— Nei, aðeins við Henning
Borch. Á afrekslista badmin-
tonmanna í Danmörku skipa
ég efsta sætið nú, H. Nielsen
2. sætið, Henning Borch 3.
sætið og Svend Andersen, sem
hér var, 4. sætið. „Litli bróð-
ir‘ Torben er ekki á listanum
nú því hann keppti ekkert
heima vegna fjarveru utan-
lands. — A. St.