Morgunblaðið - 11.03.1965, Qupperneq 3

Fimmtudagur 11. marz 1965
MORGUNBLAÐIÐ
3
Viljum kynna Is-
lendingum írland
Fulltrúi frá Aer Lingus staddur hér —
Efnt til laxveiðiferðar til „Giöenu
eyjunnar" í apríl
Kastað fyrir lax I írskri á.
líkt • með fslending-um og fr-
um, svo sem margoft hefur
er fyrirhuguð nú um páskana,
en' þá hyggst ferðaskrifstofan
Lönd og leiðir efna til ferðar
fyrir laxveiðimenn. Verður
flogið til Glasgow með Loft-
leiðum, en síðan með Aer Lin
gus til Dublin.
Fréttamaður Mbl. átti í gær
tal við Niels Gadegaard. Hann
kvað aðalerindi • sitt hér vera
að kynna þjónustu Aer Lin-
gus. „Augu manna í Skandi-
navíu eru um þessar mundir
að opnast fyrir írlandi", sagði
hann. „Eins og er fljúgum við
aðeins frá Kaupmannahöfn af
Norðurlöndunum, en skrif-
stofa hefur verið opnuð í
Stokkhólmi, og fyrir dyrum
er að færa út kvíarnar þannig
að við fljúgum frá Svíþjóð og
Noregi jafnframt Danmörku.
Við höfum einnig áhuga á því
að kynna íslendingum írland,
og þá kannske ekki sízt vegna
þess, að ef litið er á landa-
hréfið, þá er írland hvað næst
íslandi af öðrum löndum“.
„Það er eftir mörgu að
sækjast í írlandi. Þar er mikil
veiði, bæði lax, sjóbirtingur
og urriði. Ennfremur fara
margir þangað til fuglaveiða.
Veiðar á írlandi kosta ekki
mikið, miðað við það sem víða
gerist, og yfirleitt er öll dvöl
á írlandi tiltölulega ódýr mið-
að við það, sem gerist á meg-
inlandi Evrópu, og er þá
Skandinavía ekki undanskil-
in".
„Á sl. ári flutti Aer Lingus
1 milljón farþega. Félagið á
28 flugvélar, þar af 5 Boeing
707 þotur, 8 Viscountsvélar og
4 Corvairvéla’r, sem notaðar
eru til þess að flytja bíla frá
Bretlandi og meginlandinu til
írlands. Þá er félagið að fá
nýjar-vélar af gerðinni BAC
111, og loks á það nokkrar vél
ar af Fokker Friendship-gerð,
samskonar og þær sem Flug-
félag íslands á nú í pöntun“.
„Um fiskveiðarnar er það
að segja, að í þessum mánuði
munu t.d. 130 Danir fara með
Aer Lingus til laxveiða í ír-
landi. Þar gengur laxinn mjög
snemma í sumar ár, jafnvel í
febrúar, en J snemmgengu án-
um eru það mánuðirnir marz
og apríl, sem beztir eru. Veðr-
ið í apríl er gott í S-írlandi,
enda vorið þá komið“.
Veiðiferð fyrir 10.000 kr.
Eins og fyrr getur efnir
ferðaskrifstofan Lönd og leið-
ir til viku laxveiðiferðar til ír
lands um páskana, og mun all
ur kostnaður við ferðina nema
um 10,000 kr., en það jafngild
ir kostnaði við ca. 3—4 daga
veiðiferð J góðar íslenzkar ár.
Segja forráðamenn skrifstof-
unnar að búizt sé við þátttökU
30—40 manna, en þetta verði
þó alls ekki hópferð í venju-
legum skilningi. Farið verður
til Glasgow með Loftleiðum
15i apríl (skírdag) kl. 10 f.h.,
en síðan með Aer Lingus frá
-Glasgow til Dublin.
Á flugvellinum í Dublin
bíða leigðir bílar. Þar skiptast
menn í 3—4 manna hópa, og
fær hver hópur sinn bíl til
umráða og afnota á meðan á
dvölinni stendur. Menn aka
bílum þessum sjálfir, og geta
notað þá til þess að aka á
veiðistaði eða þá til þess að
fara í kynnisferðir um landið,
eftir hentugleikum. Bílarnir
munu innifaldir í heildarverð
inu. Þessir litlu hópar munu
síðan halda hver til síns stað-
ar, og til síns hótels. Verða *
leiðbeiningar að sjálfsögðu t
gefnar í Dublin.
Að kvöldi 21. apríl er ráð- 1
gert að hóparnir hittist í *
Dublin. Daginn eftir geta
menn ráðstáfað tíma sínum að
vild í Dublin, en eftir hádegi
23. apríl verður haldið heim-
leiðis. Allar frekari upplýsing
ar um ferð þessa veita Lönd
og leiðir.
IJM þessar mundir er staddur
hérlendis fulltrúi frá írska
flugfélaginu Aer Lingus, Niels
Gadegaárd að nafni, og hefur
hann átt viðræður við bæði
íslenzku flugfélögin. Aer Lin-
gus, sem er ríkisflugfélag Ira,
hefur áhuga á því að örva ís-
lenzka ferðamenn til þess að
fara til írlands, og kemur þar
Vænn lax, dreginn úr irskri á.
Myndin er úr veiðimálahækl-
ingi irska ferðamálaráðsins.
verið bent á. Hin fyrsta raun-
verulega hópferð til írlands
meðal þeirra Ianda, sem næst
liggja íslandi, og að margt er
Ný dieselvélasamstæða
hjá rafmagnsveitunni
á Akureyri
Annarri þarf að bæta við áður en viðbótar-
virkjun Laxár er fuilgerð
AKUREYRI, 8. marz. — Ný 2000
kw dísilvélasamstæða var tekin
í notkun hér á Akureyr kl. 2 sd.
á laugardaginn að viðstaddri
stjórn Lavárvirkjunarinnar og
nokkrum gestum, þ. á m. frétta-
mönnum. Vélasamstæðan er í
stöðvarhúsi við Laufásgötu, en
þar voru fyrir tvær 1000 kw
dísilvélar.
Við það tækifæri flutti Knútur
Otterstedt rafveitustjóri ræðu,
þar sem hann lýsti framkvæmd-
um, og fer hér á eftir meginefni
þess, er þar kom fram:
„Vegna sívaxandi rafmagns-
notkunar og vegna kröfunnar um
aukið rekstursöryggi var í marz
1963 sent út á vegum Laxárvirkj-
unar útboð í 2000 kw díselvéla-
samstæðu. Einnig var óskað eftir
tilboðum í 3000 kw gastúrbínu.
Alls bárust 48 tilboð í vélar frá
1000 kw til 3000 kw, og auk þess
bárust 3 tilboð í gastúrbínur, en
þau voru ekki samkeppnisfær
hvað verð snerti. Tilboð frá
enska firmanu Ruston & Horns-
by var lægst, og varð endanlegt
verð vélarinnar frá þessu firma
4,2 millj. kr. FOB. Rafali og raf-
búnaður var keyptur frá As-
sociated Electrial Industries,
einnig í Englandi, frir um 1,8
millj. kr. FOB.
Gengið var frá kaupum 28.
ágúst 1963, og veittu seljendur 5
ára lán á 80% kaupverðsins með
5% vöxtum. Seölabankinn hefur
lánað 2,5 millj. kr. og lánastofn-
anir hér í bænum lánuðu 0,6
millj. kr. til skamms tíma, og eru
þau lán nú að fullu greidd. Ann-
að fé hefur Lavárvirkjun sjálf
lagt fram, en kostnaður er nú
kominn upp í um 9 millj. kr. og
áætlast verða um 11—11,5 millj.
kr. þegar tollur að upphæð 1,6
millj. kr. hefur verið greiddur.
Vélin, sem nú hefur verið tek-
in í notkun, er 12 cylindra og
2820 hö og snýst 500 sn/mín. Raf-
alinn er 2500 KVA. Vélin er
kæld með sjó og er kælivatnið
fengið úr 3 holum, sem boraðar
hafa verið norðan við stöðina.
Kælivatnsþörf vélarinnar er all-
mikil, eða um 20 lítr/sek. Olíu-
notkun vélarinnar mun ekki fara
Feðgarnir Knut Otterstedt, fyrrv. rafveitustjóri, og Knútur Ott-
erstedt, rafveitustjóri, standa fyrir framan hina nýju 2000 kw
díselvél, sem mun vera sú stæ rsta sinnar tegundar á landinu.
fram úr 250 grömmum á kwst.,
þahnig að olíukostnaður á hverja
framleidda kwst. fer ekki yfir
50 aura. Uppsetningu vélarinnar
hefur Mr. Dench frá Ruston
stjórnað, en uppsetningu og
tengingu rafbúnaðar hefur Raf-
veita Akureyrar séð um. Ýmsir
aðrir hafa einnig unnið hér mik-
ið og gott starf.
Með tilkomu þessarar nýju vél
ar er þessi stöð nú orðin 4000 kw
eða rúm 30% af vatnsaflinu. —
Hér hefur því rekstursöryggi
kerfisins verið aukið verulega,
Framhald á bls. 21
STAKSTEINAR
Mikilvægi iðnaðaiins
Fulltrúar frá Iðju, félagi verk-
smiðjufólks í Reykjavík, Iðju &
Akureyri og Iðju í Hafnarfirði,
hafa komið saman til fundar til -
að ræða ástand og horfur í verk-
smiðjuiönaðinum. í áiyktun fund
arins er bent á mikilvægi iðnað-
arins og þá staðreynd, að fleira
fólk hefur nú framfæri sitt af
hverskonar iðnaðarstarfsemi en
nokkurri annarri einni atvinnu-
grein hér á landi. Siðan segir:
„Vill fundurinn vekja athygli
á, að á undanförnum árum hafa
verið gerðar þær ráðstafanir í
tolla- og innflutningsmálum, sem
leitt hafa til þess, að íslenzkur
iðnaður á nú í vök að verjast
vegna harðnandi samkeppni við
erlenda framleiðslu og hefur
jafnvel orðið að heyja sam-
keppni við innfluttar iðnaðar-
vörur, scm seldar eru undir eðli-
legu kostnaðarverði. Er og
svo komið, að vissar grein-
ar iðnaðarins fara halloka vegna
hinnar harðnandi samkeppni og
er atvinnuöryggi þeirra, sem í
þeim greinum starfa stefnt í
hættu.
Því skorar sameiginlegur fund
ur iðnverkafólks á hæstvirta rík-
isstjórn að staldra við á þeirri
hraut, sem farið hefur verið á
síðustu árum á sviði tolla- og
innflutningsmála og hefjast nú
handa um aðgerðir, er miði að
aukinni fyrirgreiðslu til styrktar
samkeppnishæfni iðnaðarins.*4
Hve háir tollar?
Eins og kunnugt er, hefur það
verið stefna Viðreisnarstjómar-
innar — eins og raunar flestra
ríkisstjórna í hinum frjálsa helmi
— að lækka tolla í áföngum, ekki
sízt á ýmiskonar neyzluvörum.
Tollar hér á landi hafa verið
miklu hærri en í nágrannalönd-
unum og eru það enn, þrátt fyrir
verulega lækkun á ýmsum svið-
um. Forustumenn iðnaðarins
hafa ekki snúizt gegn tollalækk-
unum almennt, þótt í einstökum
tilfellum telji þeir ef til vill of
langt gengið. Þeir hafa sýnt þann
manndóm að vera reiðubúnir til
að hefja samkeppni við qrlenda
iðnaðarframleiðslu, en þó að þvi
áskildu, að þeir fengju eðlilegan
aðlögunartíma og þá fyrir-
greiðslu, sem nauðsynleg er til
þess að breyta reksturinum og
hæta hann. Tollvernd er auðvitað
ekki óeðlileg þegar verið er að
byggja upp nýjar iðngreinar, en
henni verður þó að stilla í hóf,
því að ella þróast í skjóli hennar
iðnaður, sem aldrei getur orðið
arðbær og þar af leiðandi ekki
þjóðhagslega æskilegur, en auk
þess skortir innlenda iðnaðar-
framleiðslu þá eðlilegt aðhald,
sem hún þarf að fá frá sam-
keppni við erlendan varning.
Að staldra við
1 ályktun sinni leggur iðn-
verkafólk til, að staldrað verði
við á braut tollalækkananna. Má
vel vera að þetta sé eðlilegt, og
athyglivert er að iðnverkafólkið
tekur þá skynsamlegu afstöðu,
að vilja ekki hverfa aftur til stór
aukinnar tollverndar, heldur ein
ungis „að staldra við“. Á það
hefur hins vegar verið bent, að á
einstökum sviðum hafi verið um
„dumping“ að ræða hingað til
lands, og auðvitað verður að gera
sérstakar ráðstafanir í slíkum
tilfellum. En erlendu samkeppn-
ina má ekki hindra, enda er það
því miður staðreynd, að sumar
þær greinar iðnaðar, sem nú
kvarta, hafa hvergí nærri fylgzt
með tímanum og framleiðsla
ekkert batnað áratugum saman.
Nú er þessi iðnaður til neyddur
að gera ráðstafanir til að bæta
framleiðsluna vegna samkeppni
erlendis frá, enda þótt raunar
sé enn um míkla tollvernd að
ræða.