Morgunblaðið - 19.03.1965, Qupperneq 31

Föstudagur 19. marz 1905
MO&GUNBLADID
31
ís d Bakkufiiði
og suður um
Fjmnarey
FRÉTTAMAÐUR blaðsins hafði
í dag tal af Jósep Guðjónssyni í
Strandhöfn, yzta baenum við
Vopnafjörð norðanverðan. Sagði
hann ísinn ekki hafa rekið að
marki inn með Digranesi vegna
aiihvassrar norðvestanáttar, sem
staöið hefði í dag. Hins vegar sae-
ist ísinn vel frá Strandhöfn og
virtist liggja allt suður að Bjarn
arey.
Á Bakkafirði er mjög þétt ís-
hröngl og hefur það þrýstst
meira suður yfir bugtina frá
Langanesi eftir því sem á daginn
leið. — 1 dag er hér 15 stiga
frost og hefur það hert mjög með
kvöldinu.
— Eigendur
Framhald af bls. 10.
kvæmdar af forsjá eða að þær
hafi aukið verðgildi húsnæðis-
ins.
Siðan er rakið í dóminum
hverjar breytingar hafi verið
gerðar á Haínarstræti 98 síðan
1955 og skýrt frá mati á húsinu
og þeim breytingum, er Br. Br.
lét á því gera. Loks eru raktar
vitnaleiðslur þar sem m.a. kom
fram að báðir aðilar, leigusalar
og leigutaki töldu samninginn frá
20. febr. í gildi.
Ennfremur segir í dómnum:
„Eins og fram kemur að fram-
an, var leigusamningurinn frá
20. febr. 1963 talinn vera til
brúðabirgða og átti að falla úr
gildi á ákveðnum degi og upp-
lýst er að aldrei var gengið frá
n 'jum samningi. Leigutaki gerði
hins vegar þær breytingar á hús-
næöinu, sem hann ætlaði sér í
uophafi og jafnvel meiri og hóf
siðan rekstur í því og rak hann
í nálega ár, eða þar til hann
varð gjaldþrota, með samkomu-
lagi beggja og með þeim leigu-
mála, sem gerður hafði verið.
f>egar á þetta er litið, svo og
atvikin að því, að bráðabirgða-
samningurinn var gerður, þ.e. að
leigutaki þurfti að tryggja sér
leigurétt á þeim hluta hússins,
sem hann hafði ekki fyrir, verð-
ur að telja að bæði húseigendur
og leigutaki hafi verið bundnir
við efni bráðabirgðasamningsins
þrátt fyrir niðurlagsákvæði
hans.....“ — „Telur dómurinn
samkvæmt því að leigumáli hafi
verið í gildi með aðilum sam-
kvæmt efnisákvæðum nefnds
samnings, þegar Br. Br. varð
gjaldþrota, og einnig ákvæðin
um eignarrétt húseigenda að
breytingunum að leigutíma
loknum.“
f>á er sagt, að rétt þyki að líta
svo á, að ákvæði samningsins um
breytingar á fyrstu hæð hússins
skuli einnig ná til kjallara og
viðbyggingar, enda hafi bæði
leigusali og leigutaki litið svo á
og ekkert komið fram er benti
til að annað hafi átt að gilda um
þennan hluta breytinganna. Loks
er sagt, „að þrátt fyrir fram-
lagða matsgerð ríki óvissa um
það, hvort um nokkra verðhækk-
un á greindu húsi sé að ræða,
enda viriðst verðmæti þess geta
farið allmikið eftir því hevrnig
hægt verði að hagnýta húsnæðið
í framtíðinni, þ.e. hvort verði að
hagnýta það eins og til var ætl-
ast með breytingunum eða til
annarra ólíkra nota. Samkvæmt
því er nú hefir verið greint, tel-
urinn rétturinn að taka beri
svknukröfu stefndu til greina.
Eftir atvikum þykir rétt, að
málskostnaður falli niður.“
— Dómsióll
Framhald af bls. 1
haldi settar reglur um göng-
urnar.
Vegalengdin frá Selma til
Montgomery er 80 km. og er tai-
ið að gangan muni taka fimm
úaga, en göngumenn muni hafast
'úð í tjöldum um nætur.
Þessi mynd var tekin af þeim geimförunum Pavel Belyayev t.h. og Alexei Leonov t.v. á Rauða
torginu í Moskvu áður en þeir lögðu upp í langferð sína út í geiminn. — AP — 18. marz.
Geimfararnir tveir
FYRIRLIÐINN á Voshkod II.,
Pavel Belyayev, er gamal-
reyndur flugmaður með
tveggja áratuga reynslu að
baki. Hann gekk á flugskóla
í heimsstyrjöldinni síðari og
lauk prófi þaðan árið 1945.
Yfirmenn hans í flughernum
síðar bera honum mjög vel
sögu fyrir nákvæmni, hæfni
og skyldurækni, og segja hann
einn sinna beztu manna. —
Belyayev er einnig góður fall
hlífarstökkmaður. Hann hefur
verið sæmdur orðu Rauðu
stjörnunnar og á auk þess í
fórum sínum sjö heiðursmerki
onnur.
Pavel Belyayev er ættaður
frá Vologda-héraðinu norðan
Moskvu, fæddur 26. júní 1925.
Hann á tvær dsetur með konu
sinni, Tatjönu, Irinu 15 ára og
Ljudmilu, sem er tíu ára.
Alexei Leonov, sem fyrstur
manna fékk að leika lausum
hala í geimnum, hefur beðið
eftir því að fá að fara geim-
ferð síðan árið 1961, er Gaga-
rin hreppti hnossið. Hann er
einnig fluglærður maður eins
og Belyayev og er nú við nám
á Zhukovsky-flugverkfræði-
skóla flughersins og hafði
kynnt sér alla byggin-gu Vosh-
kod II. rækilega fyrir geim-
ferðina. Hann hefur kennt fall
hlífarstökk og hefur sjálfur
stokkið 115 sinnum.
Leonov hefur heldur ekki
farið varhluta af heiðursverð-
laununum, á eina Rauða
stjörnu, eins og Belyayev og
tvö heiðursmerki önnur. Hann
er aðstoðarritari í flokkssam-
tökum geimfara og teiknar
reglulega í félagsblað þeirra,
Neptún, enda mjög drátthag-
ur.
Alxei Leonov er ættaður úr
Síberíu, frá Altjj, og því sveit
ungi geimfarans Titovs. Kona
hans heitir Svetlana og eiga
þau hjón eina dóttur barna,
fjögurra ára gamla.
Is landfastnr
við
Þingeyrorsond
Blönduósi, 18. marz.
SÍÐARI hluta vikunnar sem leið
og fram á sunnudag var hafís
hvarvetna við hafsbrún frá Vatns
nesi að Skaga, séð frá Blönduósi.
Eftir helgina hvessti af norð-
austri ög þá rak ísinn vestur. ís-
hrafl rak þá inn með Vatnsnesi
austanverðu og var hann land-
fastur þar og við Þingeyrasand.
í dag sjást fáeinir stakir jakar
norður af Vatnsnesi og austur
undir Skaga. Jörð má heita al-
auð, aðeins litlir snjódílar hér og
þar og alldr gamlir. Vatnsnesfjall
og Skagastrandarfjall eru örlítið
grá á kollinum en hvergi annars
staðar sést föl. öll vötn voru orð
in alauð nema hvað ís hélzt að
nafninu til á Laxárvatni og
! nokkurn hluta Svínavatns. Nú
| er aftur kominn sterkur ís á vötn
in.
Háskólafyrir-
lestur um hæf nis
próf flu^mauna
PRÓFESSOR- Arne Trankell frá
UppeLdisfræðistofnuninni við
Stokkhóimsháskóia fiytur erindi
í boði Háskólans n.k. laugardag
20. marz kl. 2 e.h. í I. kennslu-
stofu Háskólans. Erindið nefnist
„Um hæt'nispróf fyrir áhafnir
loftfara". Prófessor Trankell er
sálfræðingur, og hefir hann að
undanförnu fjallað mikið um
ofangreint rannsóknarefni. Fyrir
lesturinn verður fluttur á
sænsku, og er öllum heimill að-
gangur.
— Sovéfrikin
Framhald af bls. 1
„Geim-tvíburarnir“ Adrian
Nikolayev og Pavel Popovich
sinn í hvoru geimfarinu 15 fei'ð
ir umhverfis jörðu. í júni 1963
fór svo Valerian Bykovski út
í geiminn þann 14. og setti
langdvalarmet geimfara er
hann fór samtals 81 sinni
kringum hnöttinn. Tvei.aur
dögum síðar 16. júní varð svo
Valentina Tereshkova til þess
fyrst kvenna að leggja í geim
ferð og fór 48 hringi umhverf-
is jörðu.
Síðast var það svo tíðinda
í geimferðalögum í Sovétríkj
unum er þremenningarnir
Vladimir Komarov, Dr. Boris
Yegorov og Konstantin Feokti
stov fóru 16 ferðir í Sólarupp
rás hinni fyrstu (Voshkod I.)
í október í fyrra.
Fyrsta mannaða geimferð
Bandaríkjamanna var 5. mai
1961, þrem vikum eftir að
Gagarin fór sina ferð. Það var
Alan B. Shepard, sem þá ferð
fór, en geimfari hans var ekki
skotið á braut og heldur ekki
geimfari Virgil I. Gríssom,
sem sendur var 21. júlí sama
ár. John H. Glenn varð fyrst-
ur Bandaríkjamanna til þess
að hringsóla kringum jörðina
og fór hann þrjá hringi 20.
febrúar 19>6-2. í maí fór svo
Scott Carpenter af stað, þann
24. og fór lika þrjá hringi.
Walter Schirra fór sex ferðir
umhverfis jörðu 3. október
1962 og í maí næsta ár fór
Leroy Cooper 22 hringi um-
hverfis jörðu.
—★—
Tass-fréttastofan sagði í dag
að sovézkir geimfarar ættu nú
að baki slíkar vegalengdir í
geimnum að samsvaraði 15
ferðum til tunglsins og heim
aftur. Hefðu þeir farið meira
en 11 milijón k'lómetra á fei'ð
um sínum út í . n im en
tunglið telst 384.395 km. frá
jörðu.
Þá sagði Tass að alls hefðu
sovézkir geimfarar dvalizt 17
daga úti í geimnum, á braut-
um umhverfis jörðu, en banda
rískir geimfarar tæpa þrjá
daga.
— Geimferö
Framhald af bs. 1'
lengi Voshkod II. verður í ferð-
; inni, en lækna á jörðu mun langa
mikið til að rannsaka nánar
liðan Leonovs, sem segist sjálfur
vera við beztu heilsu. Hann
klæddist sérstökum búningi í
„gönguferðinni“, sem fróðir
menn segja að hafi vcrið á við
geimhylki að öllum útbiinaði.
Þetta er fyrsta geimferð Rússa
síðan í október í fyrra, er þrír
geimfarar flugu 16 sinnum
hringinn í kringum jörðu í
Voshkod I. Undanfarnar vik-
ur hafa Riissar skotið á loft
10 Kosmoshnöttum til há-
lofíaathugana á skilyrðum til
geimskotsins. Voshkod II. fer
umhverfis jörðu á 90 mínútum
rúmum og er jarðfirrð tæpir 500
km en jarðnánd 173 km.
Brezhnev talaði við geimfarana
Leiðtogar Sovétríkjanna komu
saman í Kreml til þess að fagna
geimförunum og tala við þá í
útvarpi. Leonid Brezhnev, aðal-
ritari kommúnistaflokksins, hafði
orð fyrir yfirvöidunum, óskaði
geimförunum til hamingju með
afrek þeirra, sem hann sagði
taka fram djörfustu draumum
manna og sagði, að flokksleið-
togunum hefði þótt mikið til
koma er þeir horfðu á það í
sjónvarpinu þegar Leonov fór út
úr geimfarinu úti í geimnum.
Geimfararnir svöruðu og kváð-
ust myndu rækja skyldur sínar
við föðurlandið. Þeir töluðu
einnig við Raúl Castro, varnar-
máiaráðherra Kúbu, sem nú er
staddur í Moskvu. Ekkert var
um gamanyrði og allt fór þetta
fram með stakri kurt og pí, ólíkt
því sem var í október í fyrra er
Krúsjeff var að gantast við
geimfarana þrjá í Voshkod I.
degi áður en honum var steypt
af stóli.
í fyrri fréttatilkynningu Tass
í morgun sagði, að klukkan 10
að staðartíma í Moskvu( sem var
klukkan sex að íslenzkum tíma)
hafi verið skotið á loft úr Sovét-
ríkjunum geimfarinu Voshkod II
með tveggja manna áhöfn. Fyrir-
liðinn sé Pavel Belyayev, en með
honum sé Aiexei Leonov, báðir
ofurstar að tign. Þá sagði að
geimfarið héldi því sem næst til-
ætlaða braut og færi umhverfis-
jörðu á 90.9 mínútum, en jarð-
nánd væri 173 km og jarðfirrð
435 km. Stöðugt útvarpssam-
'band væri við Voshkod II. og
samkvæmt tiikynningu Belaya-
yevs hafi áhöfn geimfarsins
ekki orðið meint af geimskotinu.
Leonov fer út úr geimfarinu
Síðari tilkynning Tass-frétta-
stofunnar var á þessa leið: Klukk
an 11.30 að staðartíma í Moskvu
(sem var klukkan hálf-átta í
Reykjavík) skeði það í fyrsta
sinn, að geimfari yfirgaf geimfar
sitt, er það var á braut umhverf
is jörðu og komst klakklaust inr.
í það aftur. Á annarri hringferð-
inni umhverfis jörðu fór Alexei
Leonov, aðstoðarflugstjóri geim-
farsins Voshkod II., klæddur sér-
stökum geimbúningi með sjálf-
virku öryggiskerfi, út úr geimfar
inu og í allt að fimm metra fjar-
lægð, gerði þar ýmsar athuganir
og hélt svo aftur um borð í
Voshkod II. heill á húfi og við
beztu líðan“.
Síðar sagði Tass að Leonov
hefði „leikið lausum hala“ í
geimnum í um 10 mínútur en
áður hefði hann verið i aðrar tíu
mínútur í aðlögunarklefa beim-
farsins. Úti í geimnum hefði
Leonov svo tekið kvikmyndir,
aðgætt geimfarið að utan og gert
ýmsar athuganir á jörðu og
geimnum af þessum nýstárlega
sjónarhóli.
Sjónvarpað var frá ferðalagi
Leonovs tveimur tímum síðar.
Hann var kappklæddur að sjá,
með hjálm mikinn á höfði og
eitthvað sem virtist vera súrefn-
ishylki á bakinu. Leonov steypti
sér kollhnís og lét sig líða um
geiminn, tengdur geimfarinu,
sem sagt var að færi með 8 km.
hraða á sekúndu eftir braut
sinni, með langri taug, svo hann
ekki yrði viðskila við það.
—k—
Mikiil fögnuður rikir í Sovét-
ríkjunum vegna afreks Leonovs
og um allan heim er geimferð
þeirra Belyayevs mest umtöluð
frétt í dag. Blöðin i New York
segja frá viðburðinum og hafa
um hann fyrirsagnir á borð við
„Stórkostlegur sigur Rússa“ —
„Maður á göngu um himingeim-
inn“ — o.þ.u.l.
— Farúk
Framhald af bls. 1
Sadek), Fuad, sem nú er 13 ára
gamall, til að vera við útför
manns síns fyrrverandi.
Farúk konungur fæddist 11.
febrúar 1920 og var einkasonur
Fuads I. Egyptalandskóngs.
Fimmtán ára var Farúk sendur
til Englands til náms, en ári síð-
ar tók hann við ríkinu af föður
sínum. í þann tíð var Farúk
manna glæsilegastur, hár og
grannur og fríður sýnum og sagð
ur vel greindur lika. En snemma
brá til hins verra um kónginn
unga og Farúk varð innan tíðar
manna þekktastur fyrir sukk og
svall og sá þess innan tíðar eins
ljós mörk á sjálfum honum o.g
á stjórn landsins, sem hann þó
rækti framan af allvei.
Farúk gekk að eiga Faridu
prinsessu 1937 og ól hún honum
þrjár dætur en árið 1948 skildi
konungur við hana og bar því
við að hún hefði ekki alið honum
son. Árið 1952 giftist Farúk öðru
sinni, ungri stúlku af borgaraieg
um ættum, Narriman Sadek. —
Farúk sagði af sér í júlí 1952 og
hvarf úr landi en til konungs
var tekinn sonur hans tveggja
mánaða og ríkisráð tilnefnt að
fara með völdin í hans stað, en
ári síðar var konungdæmi afnum
ið í Egyptalandi.
Þau þrettán ár sem Farúk hef-
ur lifað í útlegð hefur hann aðal
lega haidið sig á Ítalíu og í Sviss
og þar hafa börn hans fjögur
gengið í skóla.
Akranesi, 18. marz.
Nýlega gerðust þær sveiftur
innan lögregluliðs bæjarins, að
tveir lögregluþjónarnir voru
slegnir til riddara og skipaðir
varðstjórar. Voru það þeir Bjö.rn
H. Björnsson og Bent Jónsson.
Alls eru lögregluþjónar bæjar-
ins 7 taisins. Eins og áður er
Stefán Bjarnason yfirlögreiriu-
þjónn. — Oddur.