Morgunblaðið - 03.04.1965, Blaðsíða 19

Laugardagur 3. apríl 1965
MORGUNBLAÐIÐ
19
— Elías Þorsteins.
Framhald af bls. 17.
Keflavíkur hf. ári& 1916 og stjórn
armaður (þar til fyrirtækið var
Belt 1962, stofnandi Fiskiðjunnar
sf., Bræðslufélags Keflavíkur hf.,
Dráttarbrautar Keflavíkur hf.,
Olíusamlags Keflavíkur, Tré-
smiðjunnar hf. og fjölmargra
an-narra fyrirtækja. Hann sat í
stjórn þessara fyrirtækja og var
stjórnarformaður margra þeirra
til dauðadags.
Árið 1937 stofnsetti hann ásamt
mági sínum Þorgími St. Eyjólfs-
syni, Hraðfrystihúsið Jökul, sem
var eitt af fyrstu hraðfrystihús-
um á landinu. Var hann stjórnar-
íormaður þess til dauðadags.
Elías Þorsteinsson var þjóð-
kunnur maður af afskiptum sín-
um af útgerðarmálum þjóðarinn-
ar. Hann var einn aðalhvatamað-
ur að stofnun Sölumiðstöðvar
Hraðfrystihúsanna og stjórnar-
formaður þess og helgaði því
fyrirtæki starfskrafta sína hin
síðari árin.
Af ofanrituðu er ljóst, að Elías
hefur ekki setið auðum höndum
um dagana. Með framtaki sínu
renndi hann styrkum stoðum
undir athafnalíf Keflavíkur og
stendur bæjarfélagið og bæjar-
búar í mikilli þakkarskuld við
hinn látna merkismann.
Eftir nær 30 ára viðkynningu
Og vináttu, sem aldrei bar skugga
á, sendi ég nú þessum mæta
manni hinztu kveðju mína með
þakklæti fyrir órofa tryggð í
minn garð og fjölskyldu minnar.
Ég minnist hans með söknuði
og votta ekkju hans frú Ásgerði,
fjölskyldunni og ættingjum öll-
um innilega samúð.
Alfreð Gíslason.
Við, sem með Elíasi störfuðum,
eigum auðvelt með að skilja,
hversu óskoraðs trausts hann
naut meðal félagsmanna þessara
samtaka. Elíasi var starfið að
málefnum sjávarútvegsins hug-
sjón. Og sá drenglundaði heiðurs-
maður brást ekki þeirri lífsskoð-
un, er hann hafði markað sjálf-
um sér.
Okkur var hann fyrirmynd í
trúnaði, og með sinni æðrulausu
rósemi og kjarki mun hann einn-
ig hafa markað dýpri spor í vit-
und samferðamannanna en marg-
ir okkar gera sér jafnvel grein
fyrir sjálfir.
Við vottum miningu Elíasar
Þorsteinssonar einlæga virðingu
og frú Ásgerði, dætrum, barna-
börnum og fjölskyldunni allri
dýpstu samúð.
Samstarfsmenn.
Gunnar Kristjánsson
í ÞESSUM fáu og fátæklegu orð-
um mun æviferill Elíasar Þorst-
einssonar ekki rakinn. Ungur að
árum hóf hann útgerðarrekstur
og hafði fljótlega afskipti af
ýmsum þeim starfsgreinum, sem
nátengdar eru útgerð og fisk-
verkun.
Elías hafði þá mannkosti til að
bera, sem næsta fátíðir mega
teljast. öll framkoma hans ein-
kenndist af hógværð og lipurð
og slíkri sanngirni, að hann vann
sér fyrirhafnarlítið traust hinna
ólíklegustu manna. Á hann hlóð-
ust því smám saman ýmiss konar
félags- og tr-únaðarstörf fyrir
sjávarútveginn.
Þegar Sölumiðstöð hraðfrysti-
húsanna var stofnað 1942 var
Elías kjörinn fyrsti formaður
þess félags, og gegndi hann því
starfi nær óslitið til dánardæg-
urs. Allt starf hans fyrir félag
frystihúsaeigenda mótaðist af á-
kveðinni stefnu: Elías trúði því,
að bæði sjálfs síns vegna og
þjóðarinnar allrar bæri brýn
nauðsyn til, að frystihúsin ynnu
skipulega að sölu afurða sinna á
erlendum mörkuðum.
í stjórnartíð Elíasar hjá Sölu
miðstöðinni var ráðist í ýmsar
framkvæmdir, sem telja verður
í beinu framhaldi af og til styrkt-
ar starfseminni. Miðstöðin hf. var
stofnuð eftir heimsstyrjöldina
síðari til að greiða fyrir vöru-
skiptaverzlun við ýmis Evrópu-
lönd, sem ekki gátu átt við ís-
land gjaldeyrisviðskipti; Jöklar
h.f. voru stofnaðir til að greiða
fyrir flutningi á afurðum frysti-
húsanna og tryggja þeim sann-
gjarnt flutningsgjald og Trygg-
ingamiðstöðin hf. til að annast
fyrst og fremst vátryggingar
Sölumiðstöðvarinnar og félaga
hennar. Elías heitinn átti sæti í
stjórnum allra þessara fyrirtækja
frá upphaíi og að öllum öðrum
ólöstuðum mun enginn hafa bor-
ið hag þeirra fyrir brjósti sem
hann né átt jafn drjúgan þátt
í því að sameina hinn fjölmenna
eigendahóp um rekstur félag-
anna.
Það er ekkert óeðlilegt, þótt í
stórum hópi gæti einatt ólíkra
sjónarmiða eða hagsmunir fari
eigi ávallt saman í öllu. Þegar
svo er ástatt veltur á því, að
dómgreind og réttsýni þeirra,
sem til forystu veljast, megi að
fullu treysta.
1 MÍNUM augum, sem átti því
láni að fagna, að starfa um ára-
bil með Elíasi Þorsteinssyni frá
Keflavík, var hann fágætur full-
trúi þeirrar manngerðar, er sann-
ast verður lýst með Orðunum,
drengur góður. Drengskapur í
orði og athöfnum við alla þá,
er Elías átti skipti við, var hans
aðalsmerki. Allt viðmót Elíasar
einkenndist af hjartahlýju og
góðvild, sem samfara látlausri og
einlægri framkomu laðaði menn
að honum og varð hann hvers
manns hugljúfi, er honum kynnt-
ist. Að vonum urðu þeir margir,
sem til hans leituðu með sín
vandamál og sumir jafnvel lítt
kunnugir, enda var Élías hverj-
um manní hjálpfúsari. Fáir munu
hafa farið bónleiðir til búðar, ef
í hans valdi stóð að hjálpa og
ekki var til endurgjalds ætlast,
því Elíasi var nær skapi að gefa
en þiggja. Orðheldni var í huga_
Elíasar sjálfsagður hlutur, og
vænti hann hins sama af öðrum,
þangað til annað reyndist, því
taldi hann munnlegt loforð
manns jafngilt hverri skriflegri
yfirlýsingu. Þótt Elías væri
manna sáttfúsastur og hefði gott
lag á að jafna skoðanaágreining,
barðist hann ótrauður og af ein-
urðu fyrir þeim málstað, er hann
áleit réttan. Reyndi þá oft á með-
fædda þolinmæði og þrautseigju,
áður sigur ynnist.
Eins og að líkum lætur, var
maður slíkum kostum búinn sjálf
kjörinn til forystu í félagi frysti-
húsaeigenda, Sölumiðstöð hrað-
frystihúsanna, þegar til þeirra
samtaka var stofnað. Hann varð
og þar, er árin liðu, meira en
venjulegur stjórnarformaður fé-
lags, því slíkrar hylli og trausts
naut hann, að Elías mátti með
réttu nefna einingartákn samtak-
anna.
Elías var einn af þeim sjald-
gæfu mönnum, sem hlotnast sú
hamingja í lífinu, að eignast hug-
sjón til að lifa fyrir, þannig að
hún tók starfshug hans allan.
Hagsmuna- og félagsmálum
frystihúsanna, sem slitu barns-
skónum undir hans handleiðslu,
fórnaði Elías allri sinni starfs-
orku og vann að þeim málum af
sinni alkunnu ósérhlífni til miðs
dags á sínu dánardægri.
Lífsreynsla Elíasar hafði kennt
honum, að í slíkri baráttu getur
ekki verið um neinn endanlegan
sigur að ræða. Ný viðhorf skapa
ávallt ný vandamál, sem krefjast
úrlausnar. En Elíasi hlotnaðist sú
ánægja að sjá starf sitt bera ríku
legan ávöxt, ekki fyrir hann sjálf
an, heldur fyrst og fremst þá,
sem hann starfaði fyrir og þjóð-
ina í heild, því eigingirni var
fjarri hans eðli.
Þegar Elías mætti til starfa að
morgni 25. f. m., að því er virtist
glaður og reifur að venju, og
si-nnti störfum til hádegis, grun-
aði mig ekki að fregna lát hans
að kvöldi. Þetta var mikið áfall
og skil ég því vel hvílíkur harm-
ur þessi fregn hefur orðið hans
nánustu. Færi ég allri fjölskyldu
Elíasar Þorsteinssonar mínar inni
legustu samúðarkveðjur.
E.Í.E.
MÍNAR þakkir verða íluttar með
fáum orðum til þess, sem geng-
inn er.
Gunnar Kristjánsson var fædd-
ur 1. okóber 1911. Hann var
Snæfellingur, borinn af ætt Þor-
leifs í Bjarnarhöfn, sem öllum
er kunn, sem lesið hafa sögu
liðinna kynsló'ða. Sem Grund-
firðingur vil ég sérstaklega minn
ast Gunnars Kristjánssonar fyrir
forystu han-s í félagsmál-um hér-
aðsins og þann mikla áhuga, sem
hann sýn-di málefnum Grund-
firðinga alla tíð.
Á unga a-ldri gekfcst hann 'fyriir
stofnun Ungmennafélags Grund
firðinga. Eftir að hann fluttist til
Reykjavíkur, stóð hann m.a. að
Átthagaféla-gi Snæfellinga. Hann
vann einnig að því, ásamt nokkr-
um öðrum Grundfirðin-gum, að
stofna sjóð í því sskyni að kaupa
skj-öld, sem képpt skyldi um ár-
lega í frjálsum í-þróttum. Skjöld-
ur þessi var kenndur við Stein-
þór á Eiri og er keppt um hann
enn þann dag í dag. Hefur Stein-
þórsskjöl-dur verið hin mesta
lyftistöng fyrir iþróttalíf í
Grundarfirði.
Gunnar kvæn-tist elskulegri
konu, önn-u Sveinsdóttur frá
Possi í Staðars-veit, og eignuðu-st
þau fjögur börn. Hann eign-aðist
gl-æsilegt heimili í Reykjavík, og
átti ég sem þes-sar Mn-ur rita, þar
margar ánægjustundir. Við sát-
um oft við gluggann á þessu
glæsil-ega heimili han-s a'ð Grana-
skjóli 18 og horfðuim á vestur-
fjöllin, þegar sólin var að hníga,
og minntist Gunnar þá oft
margra atvika úr lífi sínu fyrir
vest-an.
Gunnar var einn þeirra manna,
sem kunna ráð við öllu, og var
ávailt gott að leita til hans, og
miðlaði hann öðrum af lífsþrótti
sínum. Þótt svart væri framun-d-
an hjá einhverjum kunningja
h-ans, þá gat hann með rökræð-
um sínum og bjartsýni lyft mann
inum upp úr erfi'ðleikum og sýnt
honum frarn á bjartari og betri
bra-utir. Þetta er staðreynd, sem
margir minnast um Gunnar
Kristján-sson. Hann gat vísað
mönnum veginn með þvi að sýna
þeim hinar björtu hliðar á líf-
inu, og m-eð sínum s-érk-ennile-gu
rökræðu-m rekið á brott skugga
hliðar lífsins.
Þetta eru fá orð um persónu-
leika, sem hafði skilning á því
að vísa rétta vegi í lífinu. önnur
orð um Gunnar Krjstjánsson eru
ó-þörf, Þeir, sem þekktu hann,
muna, hver s-ú orka var
hann gaf þeim í baráttunni við
lífið.
Með þ-essum fátæk-legu orðum
vil ég kveðja góðan vin, um
leið og ég sa-mihryggist konu
hans og börnum vegna fráfalls
hans.
Minninganna fjöldi fyrnist
frækni manna gleymist tíðum.
Æfi-lokin engin girnist
aldir sömu ferðar, bíðum.
Fjölda vina féllu-st hendur
för þín Gunnar skjótt að bar.
Bik-ar þinn í botn er renndur,
Breiðfirðingur alstaðar.
Bátur þinn er burtu róin,
börn og maka sorgin slær.
Bersku s-por þín gra-si gróin
Grundarfjarðar sonur kær.
Vinir látnir við þér tak-a
vert-u sæll. Ég heitt þ-ess bið.
Drottinn bl-essi, börn og maka,
bræ’ður þína, og skyldulið.
Þórður Fálsson.
Grafarn-esi.
Á SUNNUDAGSMORGNI á
þriðja tíman-um kvaddi ég Gun-n-
ar Kristj-ánsson að loknu-m á-
nægjulegum m-annfagnaði í fé-
lagi Snæfellin-ga og Hnappdæla,
en þar -hafði hann k-omið mi-kið
við sö-gu. Þar sem ég gerði ráð
fyrir að hafa tal af -honum síðar
þennan sama dag var kveðjan
stutt, aðein-s „blessaður, og þak-ka
þér fyrir kvöldið." En nokkru
eftir h-á-degið, þennan sunnudag,
hringdi bróðir Gunnars til mín
og tjáði mér andlát hans. Þessi
sviþlegu tíðindi fengu mikið á
mig og nú var'ð það mér einnig
til angurs að ég skyldi ekki hafa
vandað betur til kveðjunnar.
Okkur h-ættir of oft til slíks, því
að við stöndum í þeirri huigsún-
arlausu trú að við sjáum vinina
Sftur heila á húfi. Gunnar átti
betri kveðju ski-lið, og því lang-
ar mig til að gera nokkra yfir-
bót.
Ég var búinn a'ð þekkja Gunn
ar í mörg ár, en þó aðeins laus-
lega, í gegn um störf hans hjá
innfl-utningsfyrirtæ-kjum. Ég
fann þó fljótlega að hann var
traustur m-aður og heill í starfi,
þægilegur í viðmóti og vinsæll
hjá þeim, sem hann átti viðs’kipti
við. En fyrir 3 árum hófst náið
samstarf okkar í áðurnefndum
félagsskap og þá fann ég fyrst
hvílíkur ágætismaður hann var.
Störfin, í slíkum félögum, eru
oftast borin uppi af tiltölulega
fámennum hópi ötulla og fórn-
fúsra félags-manna, sem verja frl
stundum sínum og stundum fjár-
m-un-um, til að bera stefnumálin
fram til sigurs. Slíkum mönnum
tekst oft méð fordæmi sínu að
knýja aðra til starfs, kveikja á-
hug-a hjá þeiim tómlátu, gera þá
sporlötu léttari í taumi. Ef slíkra
manna nyti ekki við væri heldur
fátæk-legt um að litast á þess-u
sviði þjóðlífsins.
Gunnar Kristjánsson var einn
af þessum forvígismönnum, og
einn af þei-m frem-stu, sem ég
hefi starfað með, að öðrum ólöst-
úðum. Hann var einlægur og
fórnfús í starfi, hafði v-akandi
áhuga og óvenjulega jákvæðan
dugnað. Hann var ákveðinn og
hreinskiptinn í afstöðu til allra
mála, gerði skýra og rökstudda
grein fyrir skoðunum sínum, en
veitti öll-um mlálum ötulan stuðn
ing þó að annara skoðanir yrðu
ofaná. Þessar fáu línur eru nokk-
ur þakklætisvottur til hans fyrir
mikið og óeigingjarnt starf og
minningar um ánægjulegar sam-
verustundir. Við hefðum sann-
arlega vi-ljað fá að njót-a hans
lengur, en nú er hann genginn
og við söknum -góðs dren-gs.
Gunnar var fæddur að Hjarð-
arbóli í Eyrarsveit á Snæfells-
nesi, þann 1. okt. 1911. Foreldrar
voru Ragnheiður Benediktsdóttir
og Kristján Þorleifsson Bjarnas. í
Bjarnarhöfn. Um . tvítugsaldur
fluttist Gunnar suður til Reykja-
víkur og stundaði þar verzlunar-
störf til d-auðadags. Árið 1945 gi-ft
ist hann önnu Sveinsdóttur frá
Fossi í Staðarsveit og eignuðust
þau fjóra syni. Gunnar andaðist
á fæðingardegi föður síns 21.
marz og í dag ver'ður hann jarð
sunginn á fæðingardegi móður
sinnar.
Eigink-onu, bömum og ættingj-
um vil ég votta mína dýpstu
sam-úð og hluttekningu. Þessi
sn-öggi -mis-sir er skerandi sár og
orð mega lítils til að dra.ga úr
þeim sársauka. En tíminn er hinn
miskunnsami græðari, og áhrifa-
mestu smyrslin eru minningarn-
ar um hugljúfar samverustundir
og tryggan ástvin.
Gísli frá Tröð.
Tónleikar í tiletni sjö-
tugsafmælis Sigurðar
Þórðarsonar tónskálds
FIMMTUDAGINN 8. apríl verða þátt í því að kynna íslenzk söng
haldnir í Háskólabíói afim-ælis- , lög erlendis, því hann hefur ver-
tónleikar í tilefni sjötugsaf- ið stjómandi karla-kórsins á 136
-m-ælis Sigurðar Þó-rðarsonar tón- hljómleikum, sem kórinn hetfuir
skálds. Ihaldið erlendis.
j Sigurður hefux sjálfur valið
efnisskrána á þessum hljómleik-
i um, en flytjendur verða Karla-
kór Reykjavíkur, Sinfóníuhljóm-
sveit Islands, söngvarami-r Goxð-
rún Á. Sím-onar, Svala Nielsen,
Guðm-undur Guðjónsson, Guð-
mundur Jónsson og ICristimn
HaHsson, Björn Ólaifsson fiðlu-
leikari og Guðrún Kristinsdóttir
píanóleikari. Stjómandi vetrður
Páll P. Pálsson. Alls munu um
110 tónlistarfólk koma fram á
tónleikun-um.
Þessir afmælistómleikar hefj-
ast kl. 9 og mun vera nær upp-
selt á þá, en aðgöngumiðasala er
í bókabúðum Lárusar Blöndal.
Sigurður Þórðarson.
Samstarfsmenn Sigurðar hjá
Ríkisútvarpinu og Karlakór
Reykjavíkur gangast fyrir þess-
um tónleikum, en Sigurður er
nú skrifstofustjóri Rikisútvarps-
ins og var um 36 ára skeið
stjórnandi Karlakórs Reykjavík-
ur. —
Sigurður er löngu orðinn lands
kunnur fyrir tónsmíðar sínar og
einnig hefur hann átt mikinn
Körlnknattleikni
í kvöld
í KVÖLD kl. 8.15 verður körfu-
knattl-eiksm-ótinu fram haldið og
fara þá fram þrir leikir. Meðal
leikjanna í kvöld er leikur
tveggja utanbæjarfélaga, Skarp-
héðins og Ska-llagríms í Borgar-
firði. Bæði þau lið eru í 2. deild
en hafa vakið athygli. Þá leika
í 2. fll. karla KR og KFR og loks
mætast í keppni 1. deildaiiiða,
ÍR og íþróttafélag stúdenta.