Morgunblaðið - 17.10.1965, Blaðsíða 2

/
MORCU N SLAÐIÐ
Sunnudagur 17. október 1965
— 50 skip
Framha’d af bls. 32
Sigrún AK 650
Sig. Jónsson SU 200
Jörundur 11 RE 700
Halkion VE 1200
Guðrún Guðleifsdóttir ÍS 1300
<Guðmundur Héturs ÍS 1000
•Guðrún Jónsdóttir ÍS 1300
Bergur VE 300
Skarðsvík SH 600
Sveinbj. Jakobsson SH 200
Gjafar VE 900
mál
Hafþór RE 150
Sig. Bjarnason EA 900
Helga Guðmundsd. BA 550
lísleifur IV VE 600
Grótta RE 1000
Sigurborg SI 1100
Loftur Baldvinsson EA 1200
Vonin KE 600
Lómur KE 800
Bjarmi II EA 1300
Björgvin EA 500
Faxi GK 800
Fróðaklettur GK 150
Höfrungur II AK 200
Engey RF< 500
Haraldur AK 500
Moskvu, 16. okt. NTB.
• Vladimir Sjtskjerbitskí
hefur verið skipaður forsætis-
ráðherra Sovétlýðveldisins
Úkraniu, að því er Tass-frétta
stofan skýrir frá í dag. Hann
gegndi áður þessu ermbætti á
árunum 1957—61, en hefur
síðan verið flokksritari í
Dnjepropetrovsk.
Alvarlegur ágreiningur
mjdlkurumbú
Fjármálaráð-
herra talar
á fundi
í Kópavogi
SJÁLFSTÆÐISFÉLÖGIN í Kópa
vogi efna til fyrsta fundar síns á
þessu hausti í Sýálfstæðishúsinu
Borgarholtsbraut 6, an.k. mið-
vikudagskvöld kl. 8.30.
Á fundi þessum mun fjármála-
ráðherra, Magnús Jónsson frá
Mel ræða um stjórnmálaviðhorf-
ið.
Sjálfstæðisfólk í Kópavogi er
eindregið hvatt til þess að fjöl-
menna á þennan fyrsta fund
vetrarins.
G Y L FI Hinriksson forstjóri
Pappirsvörur hf og Kristján Jóh.
Kristjánsson forstjóri Kassagerð
ar Beykjavíkur komu nýlega á
fund fréttiamanns Mbl. og töldu
slg hafa upplýsirigar, er gengju
í berhögg við upplýsingar þær,
er forstjóri Mjólkursamsölunnar
Stefán Björnsson gaf á blaða-
manna fundi 14. þ.m.
Gylfi og Kristján bentu fyrst
á þá þversögn Samsölunnar, að
sala brúsamjólkur væri bönnuð
í smásölu af hreinlætisástæðum
en hinsvegar væri leyfð sala
brúsamjólkur til sjúkrahúsa,
mötuneyta og skipa auk fleiri
aðila. í>eir mótmæltu þeim upp-
lýsingum Mjólkursamsölunnar,
að verð á hverri framleiddri
hyrnu væri 58 aurar. Sögðu þeir
að verðið á efninu í hyrnunum
í rúllum væri 58 aurar. Af hverri
einstakri hyrnu, sem framieidd
væri þyrfti mjólkursamsalan að
borga einkaleyfisgjald. Slíkt
gjald væri 3% hjá þeim fyrir-
tækjum í heiminum, sem nota
samskonar umbúðir og Samsalan,
hvað sem það kann að vera hér.
Einnig þyrfti Samsalan að borga
ársfjórðungsleigu fyrir hverja á-
fyllingarvél eftir að hafa þurft
að greiða grunnverð fyrir vél-
arnar. Að þessum liðum viðbætt-
um er hið raunverulega verð
hyrnanna. Þessu til sönnunar
munu liggja frammi reikningar
frá Samsölunni, sem lagðir eru
til grundvallar verðútrei'kninga
á mjólk í hyrnum.
Stefán Björnsson boðaði á áð-
urnefndum blaðamannafundi, að
þegar Brigg umbúðirnar verða
teknar í notkun mun verð mjólk-
ur hækka um 25 aura hver lítri,
| lítra á kassamjólk og vélakoátn-
^aður 10 aurar. Hver og einn get-
ur reiknað út kostnaðinn, þegar
vélin kostar 175.000 kr. og getur
pakkað 2000 lítrum á klukku-
stund á mann Og vél.
Samkvæmt ránnsóknum brezkii
neytendasamtakanna taka Pure-
pak öllum öðrum mjólkurumbúð-
um fram eftir rúm 19 ár á mark-
aði, fulíyrtu Gylfi og Kristján.
í>eir sögðu ennfremur, að Stef-
án Björnsson hefði sagt á um-
ræddum blaðamannafundi, að
Fjársöfnun á vegum
Herferðar gegn Hungri
íslendingar geta stuðlað að stórbættri afkomu innfæddra
á Madagaskar og fleiri vanþróuðum löndum
EINS og þegar hefur verið frá
skýrt, mun „herferð gegn hungri‘‘
gangast fyrir fjársöfnun til að
kosta ákveðin verkefni, sem
FAO, Matvæla og Landibúnaðar-
stofnun Sameinuðu þjóðanna
mun síðan hrinda í framkvæmd.
Fjársöfnunin hefst i byrjun nóv-
emiber og stendur til loka mán-
aðarins.
Fjársöfnuninni verður hagað
þannig, að sjálfboðaliðar innan
Æskulýðssamtakanna mun ganga
í öll hús í Reykjavík og öllum
stærri kaupstöðum á landinu.
Stefnt er að því að safna u.þ.b.
5 milljónum króna og verður því
framlag hverrar meðalfjölskyldu
um 100 kr. Einnig munu bankar
og bankaútibú auk dagblaða veita
framlögum viðtöku.
Fjársöfnun þessi hefur þegar
fengið mjög góðar undirtektir,
og tjáðu forráðamenn Æskulýðs-
sambands íslands fréttamönnum,
að 95% af öllum félagssamtökum
ungs fólks í landinu stæðu að
baki fjársöfnuninni .
Fjögur verkefni hafa valizt ís-
lendingum til handa. í fyrsta lagi
að stuðla að auknum fiskveiðum
á Madagaskar og er það megin-
verkefnið. I>á hefur verið ákveð-
ið að leggja nokkuð að mörkum
til eftirtalinna verkefna: Vatns-
dælur, knúðar af dráttardýrum
til notkunar á eyðimerkursvæð-
um Nigeríu, skólagarða stofnanir,
þar sem unglingum verður
kennd undirstöðuatriði garð-
yrkju — því fé verður varið til
slíkrar starfsemi í einhverju vel-
þekktu Afríkuríki.og í fjórða lagi
húsmæðrafræðsla, sem er í því
fólgin, að kenna húsmæðrum
matreiðslu, hjúkrun barna o.fl.
auk menntunar húsmæðra og
barna með tilliti "til fæðutegunda,
m.ö.o. reynt verður að útrýma
fordómum og hjátrú innfæddra
gagnvart ýmsum fæðutegundum
Meginverkefnið — fiskveiðar á
Madagaskar — er nánar tiltekið •
við vatnið Alaotra, sem er hið
stærsta á eyjunni. í því eru auð-
ug vatnskarfa- og álamið. Vatn
þetta er 97000 hektarar, en í þvi
eru nú aðeins 250 net og um
30.000 veiðistangir. Umhverfis
vatnið búa nær 100.000 manns og
eru fiskveiðar þeirra eini atvinnu
vegur. Veiðarfærin eru frum-
stæð, færi og net úr baðmullar-
þræði, sem grotnar niður á
skömmum tíma á þessum breidd-
argráðum. Fleyturnar eru tré
holuð innan eintrjáningar gerðir
úr meyrum viði. Þeir endast ein-
ungis nokkra mánuði. Með þess-
um frumstæða búnaði draga fiski
menn við Alaotravatn um 4000
smálestir af fiski ár hvert. Með
nýtízku veiðarfærum, nylon net-
um og bátum úr haldgóðu efni
mætti stórauka veiðarnar, þann-
ig að íbúarnir við Alaotra gætu
fullfætt sjálfa sig og fjölda ann-
arra, en skortur á fiski, þessari
eggjahvítuauðugu fæðu, er mik-
ill á Madagaskar. Ennfremur
þarf að koma því til leiðar, að
íbúarnir taki upp nýjar verkun-
araðferðir, en fiskurinn er reykt-
ur við opinn eld, og þannig fer um
mikið af næringarefnum for-
görðum. Með einföldu móti, til
dæmis söltun, mætti ráða bót á
þessu.
Nokkur orð um land og þjóð.
Madagaskar er í nálega 250
mílna fjarlægð frá suðaustur-
strönd Afríku, en sundið sem
skilur á milli er kennt við grann-
ríkið Mosambique. Eyjan er 1000
mílur á lengd frá norðri til suð-
urs, breidd hennar 250 mílur að
meðaltali, flatarmálið 227.760
fermílur. Madagaskar er eitthvert
merkilegasta land í heimi frá
sjónarmiði náttúrufræðinga. Þar
hafa íundizt stórmerkilegar leif-
ar af fornsögulegum dýrum, eink
um fuglum.
Framh.. á bls. 3
Á stærri mjólkurkassanum eru hinar amerísku mjólkurumbúðir
en á hinum minni injólkurlvyrna frá Mjólkursamsölunni og sú
gerð mjólkurumbúða, sem boðað er að komi.
en Brigg umbúðirnar eru fram-
leiddar af Tetra-pak verksmiðj-
unum. Gylfi og Kristján sögðu,
að þeir gerðu ráð fyrir, að hægt
væri að framleiða Pure-pak um-
búðirnar með mjög svipuðu verði
og er á hyrnunum. Ekkert einka-
leyfisgjald er á Pure-pak umbúð-
enda einkaleyfistíminn út-
runninn. Gylfi og Kristján mót-
mæltu eindregið þeirri staðhæf-
ingu Stefáns Björnssonar, að þeir
tækju einkaleyfisgjald erlendis
frá og kváðust geta lagt fram
skjöl því til sönnunar.
Samkvæmt því, sem Stefán
Björnsson tjáði fréttamönnum
eru 5 manna fjölskyldur og
stærri 16,2% af heildarneytend-
um í Rey'kjavík. En samkvæmt
tölum, er Hagstofan lét Gylfa
Hinrikssyni í té, væru 5 manna
fjölskyldur og stærri 44,11% af
heildarneytendum í Reykjavík
árið 1950 og munu þau hlutföll
lítið hafa raskazt síðan.
Mjólkursamsalan heldur því
fram, sögðu þeir Kristán og
Gylfi ennfremur, að pökkunar-
kostnaður sé 11 aurar á hvern

m
Við Alaolravatn í Madagaskar
Scholle-pak umbúða sé 7,5% af
heildarnotkun í Bandaríkjunum
og kváðu það rétt ef miðað væri
við fjölda mjólkurbúa í Banda-
ríkjunum, en hins vegar rang-
færslur ef miðað er við stærð
þeirra, því að geysilegur fjöldi
mjólkurbúa þar er af svipaðri
stærð og mjólkurbúið á ísafirði,
en tvö þau stærstu, Bordena
mjólkurbúið í Woodstóck Illinois,
sem framleiðir um 1,8 milljónir
lítra á dag og Hood mjólkurbúið
í Boston, sem framleiðir 1,5
milljónir lítra á dag, nota
Scholle-pak, þó ekki eingöngu,
því að þau framleiða einnig 1/10
lítra hyrnur undir þann rjóma-
skammt sem nægir út í kaffi-
bolla, en til slíkrar' notkunar ná
hyrnurnar fullkomlega tilgangi
sínum. í framhaldi af þessu má
benda á það, að eins lítra hyrnur
eru óþekkt fyrirbæri í Banda-
ríkjunum.
Gylfi og Kristján lögðu á-
herzlu á, að þurfa ekki að kaupa
vinnuafl og tilbúnar mjólkurum-
búðir erlendis frá, þegar hægu.r
vandi er að vinna þær og útbúa
hérlendis að öllu leyti.
— Rússar móðga
Framhald af bls. 1
koma þangað' laust eftir næstu
mánaðamót og vera við hátíða-
höldin 7. nóvember. En fyrir
nokkrum dögum, er Sihanouk
var á ferð í Norður-Kóreu, barst
honum bréf frá Moskvu, þar sem
sagði að vegna anna yrði að
afturkalla heimboðið. Ekki
kvaðst Sihanouk vitað hvað lægi
að baki þessu — en sagði afleið-
ingarnar þær, að hann yrði að
hætta við fyrirhugaðar heimsókn
ir til margra ríkja Austur-Evr-
ópu.
Sihanouk er nýkominn úr
ferðalagi um Kína, Norður-Viet-
nam og Norður-Kóreu — og sagði
fréttamönnum að hann hefði átt
mjög gagnlegar viðræður við
ráðamenn í þessum löndum.