Morgunblaðið - 02.03.1966, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 02.03.1966, Blaðsíða 12
12 MORGUNBLAÐIÐ Miðvikudagur 2. marz 1966 Mikið vetrar- ríki á Flateyri I>að var fagurt um aff litast í Skerjafirffinum í gær. Stúlkubarn fyrir bíl Flateyri, 28. febrúar. HÉR er nni mikiff vetrarríki þessa dagana. Síffan 19. >.m. hefur ver- iff hér flesta daga stórhriff og í dag er eiginlega fyrsti dagur- inn, sem sést í heiffan himinn. Hér er kominn mikill snjór og hefur vériff erfitt aff komast um þess vegna. Jarffýta hefur orðiff aff ryffja braut fyrir dráttarvél og svo hægt væri aff koma olíu ■ húsin. í dag er verið að ryðja göt- urnar og mun taka tvo til þrjá Námskeið í stærð fræði við Háskól- ann Brezkur stærðfræðingur, Dr. Miohael Mather frá Manchester Háskóla mun halda fyrirlestra um inngangsatriði tópólógíu við Háskóla íslands í marzmánuði. Tópólógía er eitt af megin- sviðum í nútímastærðfræði, og er þetta í fyrsta skipti, sem hún er kennd við Háskólann. Viðtalstími og fyrsti fyrirlest- urinn verður í I. kennslustofu Háskólans miðvikudaginn 2. marz 1966 kl. 17.30. Öllum er heimill aðgangur. (Frá Háskólanum). daga að gera götuxnar í þorpinu akfærar. Miklar samgöngutrufl- anir hafa orðið í þessum veðra- ham — póstbáturinn hefur orðið að fresta ferðum vegna veðurs, og erfiðleikar að ná í mjólk, og flugvöllurinn lokaðist, en nú er búið að ryðja hann. Bátar hafa ekkert komizt á sjó fyrr en í dag, en afli hefur verið sæmilegur, þegar þeir hafa komizt á sjó. Svona mikill snjór hefur ekki komið hér í fleiri ár. Nokkuð hefur borið á snjóflóð- um hérna, en litlar skemmdir orðið af völdum þeirra. Þó kom snjóflóð að bænum Sólvöllum, en skemmdir urðu litlar sem engar. Undanfarið hefur orðið að keyra díselvélar Rafveitunnar til þess að létta undir með Mjólkár virkjun, sökum vatnss'korts í virkjuninni, en rafmagnstruflan- ir hafa verið frekar litlar. — Fréttaritari. Kópovogur Dregiff verffur í happdrætti Sjálfstæffismanna í Kópavogi mánudaginn 7. marz n.k. Þeir sem fengiff hafa senda miffa eru vinsamlegast beffnir um aff gera skil fyrir þann tíma. ffiorður úrekstur við Þrengsluveg HARÐUR árekstur varff sl. sunnudag skammt vestan við Þrengslaveginn, og meiddust viff hann tvær konur lítillega. Nánari atvik árekstursins voru þau, að bifreiðin R-14482 hafði staðnæmzt á vegarbrúninni, og fókumaðurinn farinn út til þess að gera við bifreiðina. I>á bar þar að bifreiðina R-16901 sem var á leið austur, og ók hún aftan á bifreiðina, sem stóð kyrr vð vegarbrúnna. Tvær konur voru í R-16901 og meiddust þær lítillega, en þær voru farnar til Reykjavíkur með annarri bif- reið, er lögregla og sjúkrabifreið kom á staðinn. Miklar skemmdir urðu á bifreiðinni R-16901, og varð að £á kranabifreið frá Vöku til þess að fjarlæga Ihana. ÞAÐ slys varff skömmu eftir kl. 16.30 á laugardag sl. aff þriggja ára stúlka varff fyrir bifreiff á móts við Álfheima 19. Nánari tildrög slyssins voru þau, að bifreið var á suðurleið eftir Álfheimunum, en barnið kom frá gangstéttinni austan megin götunnar, og út á götuna milli tveggja bifreiða. Skipti það engum togum að barnið varð fyrir vinstra framlhorni bifreið- arinnar, þrátt fyrir að ökumað- urinn hemlaði, og kastaðist í göt- una. Var stúlkan þegar flutt á Slysavarðstofuna og siðan á Landakotsspítalann. Mun hún hafa lærbrotnað og hlotið ein- hver önnur meiðsli. Stúlkan heitir Oddný Inga Drake, og er eins og áður segir, þriggja ára að aldri, til heimilis að Álfheimum 21. Lögreglan tjáði Mbl. það í gær, að þegar sjúkrabifreiðina bar að til þess að sækja stúlkuna, þá hafi ver- ið búið að taka hana inn í bif- reið eina, sem þarna var stödd. Kvað hún það vera ákaflega varasamt að hreyfa við slösuðu fólki, þegar meiðsli hafa ekki verið könnuð, og vildi brýna fyr- ir fólki, að þegar slys bæri að höndum, skyldi hinn slasaði vera látinn liggja kyrr og heldui reynt að hlúa að honum aí beztu getu. Raœnsókn lobið í móli m.b. Lundeyjar Ransókn á máli m.b. Lund- eyjar frá Reykjavík, sem tek- inn var að ólöglegum veiðum innan fiskveiðitakmarkanna utan við Dyrhólaey ásamt m.b. Farsæl frá Vestmannaeyjum siL fimmtudag, er nú lokið, og hefur skipstjórinn á Lundey viður- kennt kæruna. Mnu málið verða sent saksóknara til ákvörðunar. Mál Farsæls mun aftur á móti iverða sent bæjarfógetanum i Vestmannaeyjum, og það tekið Kettir erfa 17 milljónir kr. ER leystir verffa upp sjóffir sem haldnir hafa veriff fyrir tvo ketti, mun George Was- hington háskólinn aff öllum líkindum verffa 400.090 doll- urum ríkari. (ca. 71.2 mill ísl. kr.). Er dr. William W. Grier, fésýslumaöur, lézt í júní 1963, kom í Ijós aff hann hafffi á- nafnað eigur sínar einkaritara sínum og fjórum heimiliskött um Mánuffi eftir lát Griers lézt einkaritarinn og ttveir kattanna. Voru þá sjóðirnir settir á stofn í nafni tveggja eftirliafandi kattanna, „Hell- cat“ og „Brownie". Grier hfaffi tekiff fram í erfffaskrá sinni, aff er einka- ritarinn og kettirnir væru öll, skyldi leysa upp sjóðina og gefa þá háskóla í Washing- ton D.C. „Hellcat*, siffasti kött urinn, andaðizt 15. júU s.I. Maffur sá, sem meff sjóff- ina fer, Richard MacNuIty, segir aff hann hafi óskað eftir þvi, aff sjóffirnir verffi lagffir niður, og fénu komiff til endalegs vifftakanda Segir hann aff í sjóðnum séu sam- tals 455,235 dollarar. Þórður Jónsson Látrum: 93 prósent þjóðarinnar hafa fengið rafmagn f»AÐ var nú fyrir skömmu, að raforkumálastjóri sagði í útvarp- inu frá raforkuframkvæmdum ársins 1965, sem voru mikklar að vanda, hann lauk máli sínu með þvl að segja þær góðu fréttir að um 93% þjóðarinnar hefði nú fengið rafmagn. Ég áttaði mig ekki alveg strax á þessari góðu frétt, og hugsaði því sem svo: — Nú, rafvæðingu lahdsins er þá að verða lokið, bara við eftir hérna á útkjálk- anum og nokkrir aðrir. En svo fór ég að athuga þetta nokkru nánar, og fór í mann- talið 1962. Þá var fólksfjöldinn á öllu landinu 183.160 manns, 7% af þjóðinni þá, var rúmlega 12.800 manns, eða eins og fólks- fjöldinn var þá, í sjö sýslum landsins. Frá og með Snæfells- nessýslu vestur um land, til og með Strandasýslu. Það mætti því ef.til viU, segja það, ekki heppilegan mæli- kvarða, á hversu rafvæðing landsins væri langt á veg komin, þó xétt sé með farið með því að segja hversu mörg prósent þjóðarinnar hafa rafmagn, og | trúlega hefur mörgum farið sem mér, að halda, að óathuguðu , máli samkvæmt þessari frétt, að I rafvæðingunni væri að verða lokið. | En því miður, þá eru ennþá ’ samkvæmt þessum 7 prósentum, 13—14 þús. landsmanna sem ekki j hafa rafmagn, og bíða, sumir vita hvað þeim er ætlað í fram- tíðinni, í rafvæðingarmálunum, j og hvar þeir eru staddir, aðrir ekki, en velta því fyrir sér, ’ hvort þeir eigi heldur að gera, bíða í óvissu meðan ein, eða tvær tíu ára áætlanir Mða hjá, eða fara inná þá vandræða ráð- stöfun, að taka díselvél til raf- orkuframleiðslu, eða í þriðja lagi, taka saman dótið sitt og flytja í þéttbýlið, þar sem þetta ómissandi rafmagn er fyrir hendi, og þann kostinn verður mörgum á að taka, en einmitt það, er hættulega hliðin á þess- ari óvissu, og úr henni þarf að bæta sem allra fyrst, ef mögu- legt væri. Þá fannst mér athyglisvert í upplýsingum raforkumálastjóra, ef ég hef heyrt og skilið rétt, að ellefuhundruð býli fengju raforku frá diselstöðvum, og þá trúlega smástöðvum, frá tveim- ur til til tuttugu kílóvatta. Svo ég fór að gera mér hug- mynd um, hvað allar þessar vél- ar kostuðu, hvað kostaði að reka þær, hver væru notin, og hver borgaði brúsann, og fara niður- stöðurnar hér á eftir. Ef miðað er við verðlag í dag, þá mun kílóvattið í slíkum stöðv um kosta um kr. 10.000.00. Ef 1 við gerum ráð fyrir að meðal- stærð þessara s.töðva væri 5 kíló vatt, sem er kannske nokkuð lítið, þá mundu þessar 1100 vél- ar vera 5.500 kílóv. eða 55 millj. króna. Nú má reikna með í flest- um tilfellum, að byggja þurfi húskofa yfir hverja stöð, og vil ég reikna með, að húsið niður- setning og frágangur á meðal vélinni verði kr. 20.000.00, eða samtals 22 millj. króna. Væri þá stofnkostnaður á þessum 1100 stöðvum uppkomnum, fyrir nú utan inntak og raflagnir í hús, 77 millj. króna. Hvað kostar svo að reka þess- ar stöðvar? Ef reiknað er með að gangtími hverrar vélar sé 14 tíamar á sólarhring, eða frá kl. 9 að morgni, til kl. 11 að kvöldi. Þá má gera ráð fyrir að meðal- vélin eyði, ekki undir 20 lítrum hráolíu á dag, eða 7,300 lítrum um árið, sem gerir kr. 12.000.00 á meðal vélina, eða 13,2 millj. króna fyrir allar vélarnar. j Smurning á meðaivélina, væri sæmilega smurt, vil ég gera kr. 2.000,00. sem er 2,2 millj. króna á allar vélarnar, eða samtals olíur 15,4 mil'lj. Til þess að tryggja öruggan gang einnar mótorvélar, verður að fylgjast með sliti hennar, og skipta um það sem slitnar, svo I og olíusíur, pakkningar o.fl. í | það vil ég áæt’la kr. 2,000,00 á ! meðaivél vélina, eða 2,2 milljónir j fyrir allar vélarnar. Væri þá olíur og viðhald komið á 17,6 millj. króna um árið. Allt sem til þessarar raforku- framleiðslu þarf, verður að flytja inn í landið, og af þeim I innflutningi hefir ríkissjóður, j sára litlar tolltekjur, því tollur af þessum vélum er að mestu eða öllu endurgreiddur og oMur lágtollaðar. Hver borgar svo brúsann? í langflestum tilfeilum, eru það bændur landsins í hinum dreifðu byggðum sveitanna, sem þurfa að greiða þessar 17,6 mitlj. um árið, og auk þess vexti og afborganir af stofnkostnaði, Vélar þessar mun nú hægt að flá aflborgunarlaust fyrstu tvö árin, en svo gredidar með jöfn- um afborgunum á átta árum, og er það óneitaniega góð kjör. En um leið og síðasta aflborgun er greidd, eftir 10 ár, má gera ráð fyrir, að þá fari vélin að verða svo viðhaldsfrek, að betur borgi sig að kaupa nýja vél, og þá endurbætta, því tækniþróunin er hröð í þessum iðnaði. Óhætt er því að reikna með 5 millj. króna til endurnýjunar á þess- um vélakosti. Svo rekstur, við- hald, og endurnýjun á þessum vélafcosti væri þá árlega 22,6 millj. króna. Og hver eru svo notin af þessari óhagstæðu, og kosnaðar- sömu rafvæðingu, miðað við raf væðingu frá samveitu, þar sem aflgjafinn er okkar innlendu fallvötn. Eins og gert var ráð fyrir hér að framan, þá mun það algengt að þessar smá diselstöðvar eru ekki látnar ganga nema í hæsta- lagi 14 tíma á sólahring vegna kosnaðar, sem þýðir það, að 10 tíma sólahringsins er ekkert Frarruhald á bls. 23.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.