Morgunblaðið - 09.09.1966, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 9. sept. 1966

1 KAl IPU IM 1 fSLENZKA IDNAÐARVÖRU^p
18 MATVÚRUIÐNFYRIRTÆKI
Á IÐNSÝNINGUNNI
í DAG, föstudaginn 9. sept-
ember, er dagur matvælaiðnaðar-
ins á Iðnsýningunni 1966, sem
haldin er í sýningarhöllinni í
Laugardal.
Fyrirtæki innan matvælaiðn-
aðarins, sem þátt taka í Iðnsýn-
ingunni eru 18 talsins. Eru það
einkum fyrirtæki á sviði sælgæt-
isframleiðslu, drykkjarvörugerð-
ar, kexverksmiðjur og niðursuðu
verksmiðjur. Veigamikla þætti
matvælaiðnaðarins, s v o s e m
mjólkurfrámleiðslu, o. fl. vantar
þo á sýninguna, þannig er ljóst,
að hún gefur enga heildarmynd
af matvælaframleiðslu lands-
manna. Framleiðsla ofangreindra
18 fyrirtækja er hin margbreyti-
legasta, og ótvírætt er, að hún
stenzt fyllilega samanburð við
samsvarandi erlenda framleiðslu
að því er gæði varðar. Mörg
greindra iðnfyrirtækja hafa þó
átt stöðugt vaxandi erlendri
samkeppni að mæta og flest
þeirra eru skattlögð mjög frek-
lega af hálfu hins opinbera. Má
í því sambandi nefna framleiðslu-
sjóðsgjald og innheimtu gjalda
til styrktar og sjúkrasjóða auk
verðlagseftirlits, en allt þetta
hlýtur að sjálfsögðu að standa
rekstri fyrirtækjanna fyrir þrif-
um.
Blaðamönnum var í gær boðið
að skoða sýningarstúkur fyrir-
tækja matvælaiðnaðarins.
Ora niðursuðuverksmiðjan hef-
ir 50—80 manns í sinni þjónustu
og selur 16—20% af framleiðslu-
vSru sinni á erlendan markað,
aðallega er það murta úr í>ing-
vallavatni sem flutt er til Amer-
íku, Þýzkalands og Frakklands,
einnig dálítið af kryddsíldarflök-
um. Fréimleiðslan er niðursuða
og niðurlagning á hverskonar
fiskmeti og allskonar grænmeti.
Gulrætur og asíur eru að miklu
leyti innlend framleiðsla, en flutt
inn ef ekki er nóg hér á mark-
aðnum. Annað grænmeti er inn-
flutt. Fyrirtækið telur sig geta
selt ýmsar framleiðsluvörur sínar
á erlendan markað, en nær ekki
framleiðslukostnaðarverði.
Sanitas með sína gosdrykki og
efnaiðnaðarvöru hefir stóra deild
á sýningunni. Fyrirtækið býr við
harða erlenda samkeppni t. d. í
sultum, en gæðavaran erlenda er
alla jafna dýr. Mest er salan í
sultum af blandaðri ávaxtasultu
og jarðarberjasultu. Hráefnið
sælgætisvöru svo sem hinar
kunnu hálstöflur, sem er alger-
lega innlend framleiðsla, upp-
skriftin heimagerð og fram-
leiðsla öll. Fyrirtækið selur nú
sem svarar einum pakka af opal
á hvert mannsbarn í landinu á
mánuði hverjum. Þá framleiðir
fyrirtækið 11 tegundir af brjóst-
sykri, en hefir engan útflutning.
Efnablanda hf. og Amor hf.
sýna vörur sínar saman. Þar er
popkornið áberandi og vinsæl
vara, einnig macaroni og fá sýn-
mikið hollenskt. Forsvarsmenn
fyrirtækisins sögðu að tappa-
gjaldið og framleiðslugjaldið
væri þungt í skauti fyrir fyrir-
tækið, en gjöld þessi næmu 40%
af heildsöluverði vörunnar.
Coca-cola hyggst innan tíðar
hefja byggingu nýrrar verk-
smiðju. Nýju flöskurnar, þær
stærri, hafa náð vinsældum, enda
benda forsvarsmenn á að í þeim
fái menn 60% meira magn af
drykknum fyrir 30% hærra verð.
Drykkurinn er lagaður úr sýropi,
sem algert leyndarmál er hvern-
ig er samsett, en það er eins um
allan heim. Hinsvegar finnst
mörgum drykkurinn ferskari hér
á landi en víða annars staðar og
er vatnið talið hafa áhrif á það.
Opal hf. sýnir margháttaða
að setja ölverksmiðjuna upp fyrir
norðan um þessar mundir og
kemur fyrsta framleiðsla hennar
á markaðinn í nóvember nk.
Fyrirtækið, sem setur ölgerðina
upp er danskt og öluppskriftirnar
verða frá þeim, þótt fjármagn
og framleiðsla öll komi héðan.
Freyja er með sitt gamalkunna
sælgæti og ber mest á súkkulað-
inu og konfektinu. Sala hefir á
síðustu tímum mjög aukizt í
vöfflustöngum, sem er rauuar
súkkulaðikex, en þegar innflutn-
ingur á því kexi var gefinn frjáls
tók sala að aukast í hinu ís-
lenzka. Við íslendingar erum
miklar konfektætur, sagði for-
svarsmaður Freyju, en til þess
að koma því í glæsilegar um-
búðir þarf miklu að kosta til.
Afgreiðsla smjörlíkisgerðanna
sýnir gestum myndir af fram-
leiðslu sinnar vöru, en fram-
leiðslan er nú svo vélvædd að
mannshöndin kemur ekki nálægt
henni frá því hráefninu er ekið
að fyrstu vélinni og þar til
smjörlíkisstykkið kemur kælt og
pakkað út úr vélasamstæðunni.
Þarna eru sýndar hinar ýmsu
efnivörur, sem notaðar eru til
framleiðslunnar, m. a. þorska-
lýsi, en í venjulegt smjörlíki fer
Va af því. Við smjörlækkunina
dró úr sölu jurtasmjörlíkis að
miklum mun en þó er mikið selt
af því enn. Lítil flaska stóð í
hillu þarna á sýningunni og vakti
hún athygli vegna þess að inni-
hald hennar kostar 20 þúsund
kr. en það er A og D3 vitamin,
sem notað er í allt smjörlíki.
Fyrirtækið gefur út um þessar
ingargestir uppskriftir að 5 rétt-
um úr þeirri vöru. Amor er með
sælgætisvörur ýmisskonar og ber
þar mest á súkkulaðinu.
Sana frá Akureyri sýnir alls-
konar gosdrykki, eða 7 tegundir.
Sala þessarar vöru hefir fram
til þessa verið mest á Norður-
landi, en sl. vetur kom hún á
markað hér í Reykjavík og hefir
verið að vinna á og mestu munar
þó um kynningu vörunnar á Iðn-
sýningunni. Til nýmæla hjá því
fyrirtæki telst að það er að
koma með öl á markaðinn, en
Ölgerðin Egill Skallagrímsson
hefir verið einrátt á þeim mark-
aði hér á landi. Fyrirtækið mun
framleiða óáfengt öl og maltöl,
svo og einnig sterkt öl fyrir skip,
flugvélar og sendiráðin. Er verið