Morgunblaðið - 18.11.1966, Blaðsíða 10
10
MORGUNBLADIÐ
Föstudagur 18. nm. 1966
4
sogð/ prófessor Einar Ól. Sveinsson
„Það þarf ekki mörgum orð-
,om að því að eyða, hvílík gleði-
tíðindi þessi dómsúrslit eru.
Margra ára barátta er þá senn
á enda. Ekki svo að skilja, að
öllu sé lokið. Enn eru eftir skipti
handritanna, ákvörðun í ein-
stökum atriðum um hver hand-
rit skuli koma og hver verða eft
ir. Þar geta risið upp vandamál,
mörg vandamál. En treysta verð
ur því, að úr því leysist. Hitt
þykir mér lítilsvert, þó að sjálf
afhending handritanna gerist
smám saman, á nokkrum árum.
Þegar samið er um mál, fer
langoftast svo, að báðir aðiljar
verða að sætta sig við að láta
af ítrustu kröfum, Svo er það
vitanlega hér. En þegar þess er
gætt, hve mikið íslendingar fá
í sinn hlut — nákvæma tölu er
ekki unnt að gefa, vegna þess að
eftir er að ákveða afstöðu ein-
stakra handrita — en þegar þess
er gætt, hve geysimikið við fá-
um, þá er auðsætt, að allar rann
sóknir á íslenzku máli, bókmennt
um og sögu eiga eftir að gjör-
breytast og aukast. Og ég hef
ekki efa á, að enginn íslendingur
vill láta sitt eftir liggja til að af
þessum dýrgripum megi drjúpa
margir jafnhöfgir, eins og af
Draupni. Ég hef óbilandi trú á
allri þjóðinni, jafnt þeim sem
kallaðir eru háir sem lágir.“
Þannig fórust prófessor Ein,-
ari Ólafi Sveinssyni orð í Rík-
isútvarpinu í gærkvöldi. MbL
hafði samband við prófessor Ein
ar og spurði hvort vitað væri
hversu mörg handrit kæmu nú
til landsins.
Prófessor Einar sagði að í
Árnasafni væri í kringum 2570
bindi og það lægi enganveginn
endanlega fyrir hversu mörg
kæmi. Nefndi hann þó til töluna
16—17 hundruð. í Árnasafni væri
mikið af útlendum handritum
t.d. mjög merkileg dönsk hand
rit og lögbækur danskar og yrðu
þær allar eftir. Það væri fyrst
og fremst einn flokkur bóka,
sem fórna yrði og væru það kon
ungasögur. Hinsvegar fengjum
við allt sem skrifað væri af ís-
lendingum og gerðist hérlendis.
Ekki sagðist prófessor Einar
vita hvenær nefndin sem sjá skal
um skiptingu safnsins tæki til
starfa en hann sagðist hugsa sér
að það yrði fljótlega eftir ára-
mót. Danir' hefðu hug á því að
láta gera við handritin og láta
gera filmur eða ljósmyndir eftir
þeim. Þeir hefðu ennfremur ver
ið að vinna að miklu verki, þar
sem forn-íslenzka orðabókin
væri og notuðu þeir við það verk
Hluti af blaði úr Stjórn, en ekki er fullvíst að sú bók komi heim.
• # - 1 «*jK’wnáttm*** <*&* vnt iúrnn**** u» mteticK Úmd ímíe \
T (Va-ixrrftm pttr&s- . yfrifu-gttííirgn-e!,?* oaWwt-Wmí tné^olií*
1 alOfr U i j. e I &** <xw-
* ¥ 1 iú v aante áu6n m" >• tjtf ^4r optjj* á*u •
%u4r«í 'T stthr te* u'.Ísö t nriý íjítrt. Cm <(e-RV fýn itk; ii*r|iíl8r4- <!$» fn* u4r
tttt -4i»iiirt» jwtff uimitlHs m*á iKrtr«í-í taíMKfttmtó- «t>»ítrot crtttur taltt
^ Mk »* M»» áöruurittíiitif iw-stíiar^-y tóffl ttgS*1, Itypf «tt m JtrrW«ft-#rrtu
M»aừfl«*t< ***<#« 4h& ðtU < a^t^r v
i^iÞftMhtM ‘tfttrar WK 4T 5«pt» .
► ttariiálptttttúrtBierattíWKffapttiiaiscts.iitratír 1
ht vm vi t oí» ftittrtír. i5k K- »t«
m mtM * (»«# f £ >■ *
r^^ptvmoritmittiSttUftnttwíiwwrasaa.otKttrttptsoot i^>r~ r?-t^^*^T’r' V' 'i
, :T*Si«íaa» m tSbfr- r- &« tm,w*r twmxUr th-dktf «-K* i
) >»-) sffi5SSöpSKs«£ JK=t-*?íág,£gc&'sias
«ýrf«MS 4 árþS» Vf*-*.*4"* * ,..
H L ^^í^ttír4Ut,»oi»^ttóttiboi!í6rSr'f• t* <(»?>»» f-Wro
& tX i t»«tiw><a,-«&' ».«1« <»«%*■ guS6|tt«tf Sp tWv-tTt,
^CxSCf\My*tfittrmf Æ V ntiói «"$»**UwS*þýfté J
:p|| Itofltttftjwfrt, #S»f tttUít Unvteýmnt* «»'
iTtvM "jMfc
ír?TT«,V^»•»»««««*«*"«** »««$«>«?- ’ - .1
vWr t>é* <h«iífdriwSrf-«««%«• t8tomtm.-rfftjtttro-í
Ein blaðsíða úr Flateyjarbók fagurlega skreytt litríkum myndum og stórum upphafsstöfum. —
í Flateyjar-bók eru m.a. konungasögur svo sem saga Ólafs Xrygg vasonar, Ólafs helga og Sverris-
saga.
Njáls saga. Hluti blaðs úr Kálfalækjarbók
handritin sjálf, en ekki útgáfur.
Prófessor Einar sagði, að það
væri sitt álit, að merkustu hand
ritin sem heim kæmu væru Sæ-
mundar-Edda, en hún væri skráð
um 1270 og þá eftir annarri bók
sem gæti hafa verið rituð svona
30 árum fyrr og þá sennilegast
verið frumrit. Einnig mætti til-
nefna Flateyjarbók sem væri á-
kaflega stór bók og fagurlega
skreytt. Lögbók frá Skarði, sem
væri allt önnur bók en Skarðs-
bók og eitt fegursta handrit sem
íslenzkur maður hefði nokkru
sinni gert og Möðruvallabók sem
hefði að innihaldi m.a. Njáls-
sögu og Egilssögu.
Prófessorinn sagði, að yfir-
leitt væru frumhandritin glötuð,
en elzta handritið sem vitað væri
um væri frá um 1150 og væri það
lítið brot af bók sem í hefðu
verði predikanir. Kæmi það hand
rit væntanlega heim nú.
Um væntanlega handritastofn
un sagði prófessor Einar, að
henni væri ætlaður staður sunn
an við fþróttahús Háskólans og
yrði það stórt hús. Handritastofn
unin mundi fá þar eina hæð til
sinna afnota, auk bókageymslu
í kjallara. Á hæðinni mundi
verða stór lestrarsalur fyrir þá
sem stunduðu rannsóknarstörf,
svo og herbergi sem ætlað væri
fyrir ljósmyndun. Vonandi væri
að hægt yrði að bjóða upp á öll
fullkomnustu rannsóknartæki og
veita vísindamönnum sem þarna
kæmu til athugana beZtu starfs-
aðstöðu. Reiknað væri með því
að margir yrðu til þess að stunda
slíkar rannsóknir, þar sem þeim
færi stöðugt fjölgandi sem
gerðu Norræn handrit að rann-
sóknarefni. Það mætti segja, að
þó að við hefðum gjarnan viljað
fá öll íslenzku handritin, þá gæti
verið gott að hafa tvær stofnanir
sem og yrði nú.
Aðspurður sagði prófessor Ein
ar Ólafur' Sveinsson að úrskurð
ur Hæstaréttar hefði ekki kom-
ið sér mjög á óvænt en hann
hefði eðlilega orðið himinlifandi
þegar fréttin kom, því ekki hefði
verið hægt að vera öruggur fyrr
en allt lá á hreinu.
séu hafðir stórir og útflúraðir.
Upphafsstafurinn h á einni blað
síðu Stjórnar.