Morgunblaðið - 03.12.1966, Blaðsíða 25

Laugardagur 3. des. 1966
MORGUNBLAÐIÐ
25
— Ræða sjávarút-
vegsmátaráðherra
Framhald af bls. 17
eingöngu erlend togveiðiskip.
Ber að sjálfsögðu að gæta þess
að leyfa ekki botnvörpuveiðar i
landhelgi á þeim svæðum, þar
sem mikilvægar uppeldisstöðvar
eru.
Sú röksemd, er einna drýgst hef
ur reynst gegn kröfunni um aukn
ar togveiðar í landhelgi, er sú, að
aðstaða okkar út á við veikist og
að útfærsla landhelginnar yrði
torsóttari eftir slíkar aðgerðir.
Standa í þeim efnum, fullyrðing
gegn fullyrðingu.
Öllum er kunnugt um, að í
dag er íslenzkum skipum á viss-
um svæðum heimilt að veiða með
dragnót og botnvörpu í íslenzkri
landhelgi. Aðeins yrði því um að
ræða rýmkun þeirra heimilda,
er fyrir hendi eru. Langt er lið-
ið síðan greint var á milli er-
lendra og íslenzkra skipa íþess-
um efnum og íslenzkum skipum
veittur þar meiri réttur.
Fyrir stækkun landhelginnar
1952 stunduðu mörg hundruð-
erlendra botnvörpuskipa auk
annarra erlendra fiskiskipa, fisk
veiðar allt að 3 sjómilna land-
helgislínunni einnig inn á flóum
og fjörðum. Hvílíkur reginn mun
ur er ekki á þessu ástandi og
því að nokkrum tugum ís-
Jenzkra togveiðiskipa væri leyfð
ar togveiðar í landhelgi að 4 sjó-
mílna mörkum utan flóa og
fjarða og þar fylgst vel með veið
unum.
Ein aðalröksemd okkar fyrir
útfærslu landhelginnar á sínum
tima var sú, að' okkur bæri fram
ar öðrum afrakstur af fiskistofn-
unutu hér við land. Tilvera okk-
ar krefðist þess Þ.að er einnig
skylda okkar gagnvart öðrum
þjóðum að hagnýta þessi auðæfi
á skynsamlegan hátt.
Eins og áður hefir verið greint,
væri hægt að binda veiði til tog-
veiða í landhelgi ýmsum skil-
yrðum, m.a. um fullkomnar upp
lýsingar um veiðarnar. Með því
væri hægt að sanna erlendum
þjóðum, að veiðarnar væru undir
vísindalegu eftirliti, háðar ströng
um reglum og sérstökum leyfum.
Er það ekki of langt gengið að
halda því fram, að þær þjóðir,
er hér eiga hlut að máli, taki
ekki rökum í þessum málum“.
Siðar í ræðu sinni sagði Egg-
ert G. Þorsteinsson:
Ég vil ítreka að menn sýni
élbyrgðartilfinningu í þessu máli.
iMenn mega ekki láta þá tíma,
er huncLru'ð togara veiddu með
emáriðnum botnvörpum upp í
landsteina, hafa áhrif og villa
sér nú sýn .Jafnrétti og frjáls-
ræði í notkun veiðarfæra, á að
igefa okkur mesta og bezta fisk-
inn með minnstum tilkostnaði og
(það er þjóðinni allri mikil nauð-
eyn. — Fari hins vegar svo að
uneiriMuti ai|þingismanna, sem að
sjálifsögðu er hinn æðsti dómur,
verði andvígur frekari rýmkun
beimilda til botnvörpu og dirag-
nótaveiða innan núverandi fisk-
veiðilögsögu, verða menn að
vera við því búnir að taka af-
leiðingunum, — þær ætla ég að
okkur greini ekki á um hverjar
verði .
Ég hefi hér reynt að dæaga
fram sem Ijósasta og skýrasta
mynd jþessa vanda, sem við okk-
ur blasir, vonandi þó aðeins tíma
bundið. — Við getum að sjálf-
Bögðu deilt um flest þau atriði,
»em hér hefur verið minnzt á,
en í þeim deilum skulum við
reyna að hafa þjóðarhagsmuni
Ofar þröngum einka eða staðar-
hagsmunum. Þar má ekki hver
horfa út um sinn misjafinlega
þrönga glugga ,— þjóðarglugginn
«r það sem skiptir máli. — Þess
vegna tel ég fleira mæli með
lýmfcun togveiðisvæðanna nú en
það sem mælir gegn þv.
Fjöldi stúdenta í Nor-
egi ört vaxandi
Norskur lœknastúdent hér í koði
íslenzkra stúdenta
Á HVERJU ári fara fram stúd-
entaskipti milli Háskóla íslands
og Studenttinget, stúdentaráðs
háskólans í Osló. Skiptin fara
þannig fram, að í kringum 17.
maí er íslenzkum stúdent boðið
— „Tiger"
Framhald af bls. 1.
en hann eygði þó möguleika á
lausn þessa viðkvæma og erfiða
deilumáls.
Það varð einnig tn að auka
ugg Rhódesíumanna, að Sir
Humphrey Gibbs skyldi fara
með Ian Smith. Stjórn Rihódesíu
hefur til þessa neitað að viður-
kenna Sir Humphrey sem lands-
stjóra og gert ýmsar ráðstaf-
anir til að torvelda starf hans og
auðmýkja hann.
Leiðtogar blökkumanna í Rhód
esíu hafa einnig látið í ljós ótta
við úrslit fundarins um borð í
„Tiger“, en af öðrum ástæðum,
þeir óttast, að Wilson slaki um of
á kröfum sínum og svíki þannig
blökkumenn Rhódesíu, sem telja
fjórar milljónir. í Zambíu ná-
grannaríki Rhódesíu er talað um
viðræður þeirra Wilsons sem
„hræsni“.
Stærsti ásteitingarsteinninn í
Rhódesíumálinu er sem kunnugt
er sá, að Bretar neita að viður-
kenna sjálfstæði Rhódesíu nema
því aðeins, að réttindi allra lands
búa séu tryggð, en Smith-stjórn-
in vinnur að því að tryggja
250.000 hvítra íbúa yfir fjórum
milljónum blökkumanna.
Leysist ekki málið með frið-
samlegum hætti, innan viku, er
yfirvofandi hætta á, að það verði
að alþjóðlegri viðskiptadeilu.
Bretar hafa skuldbundið sig til
þess að fara þess á leit við Sam-
einuðu þjóðirnar, að þær beiti
sér fyrir efnahagslegum refsiað-
gerðum gegn Rhódesíu.
En þetta er ekki einfalt mál í
augum Breta. Þeir eiga sjálfir
við efnahagsörðugleika að stríða
og því er Wilson lítt spenntur
fyrir því að fara að heyja við-
skiptastríð, þar sem Bretar verði
e.t.v. sjálfir verst úti. Suður-
Afríka, þriðji stærsti viðskipta-
vinur Breta hefur þegar lýst
augum Breta. Þeir eiga sjálfir
aðgerðir og stjórn landsins
kveðst ekki munu taka þátt í
slíkum ráðstöfunum til lausnar
þessu máli.
— Fasismi
Framhald af bls. 1.
um öryggismál Evrópu. Nýjar
viðræður þeirra fara fram í dag,
laugardag.
Heimsókn sovézka forsætisráð
herrans hefur mikið verið rædd
í frönskum blöðum, sem varið
hafa miklu rúmi til frásagna af
henni.
Hákon Buvig
út til Osl. á alþjóðlega stúdenta
viku þar og í kringum 1 desem-
ber bjóða íslenzkir stúdentar
norskum stúdent til vikudvalar
hér á landi. Gestur þeirra að
þessu sinni er Hákon Buvig stud.
med. fulltrúi læknanema í
Studenttinget. Tíðindamaður
blaðsins hitti Hákon að máli í
gær og spurði hann frétta af
stúdentalífi í Noregi.
H&kon Buvig skýrði frá því,
að nú væru um 14.000 stúdentar
við nám í Oslóarháskóla þcir af
væru þær deildir háskólans, sem
leggðu stund á náttúruvísimli
annars vegar og tungumál og
hugvísindi hins vegar fjölmenn-
astar með um 3000 stúdenta
hvor. í hans grein, læknisfræð-
inni, væru um 750 stúdentar þar
við nám og tæki læknisfræði-
námið 6-6% ár.
Fjöldi stúdenta við óslóar-
háskóla og í Noregi öllum hefði
farið mjög ört vaxandi að undan
förnu. Þannig hefði stúdentum
fjölgað við Oslóarháskóla úr um
11.500 upp í um 14.000 á sl. tveim
ur árum, og væri það nær 15%
aukning á ári.
í Noregi væru auk háskólans
í Osló, háskóli í Bergen og auk
þess tækniháskóli í Þrándheimi
og búnaðarháskóli rétt utan við
Osló. Þá væru komnar fram til-
lögur um, að við háskólann í
Þrándheimi verði komið á fót
öllum þeim deildum, sem tíðk-
ast við háskóla almennt og enn
fremur, að stofnaður verði há-
skóli í Tromsö, en slíkt væri
mjög mikilvægt fyrir íbúa
nyrztu byggðarlaga Noregs.
í hófi stúdenta á Hótel Sögu
hinn 1. desember flutti Hákon
Buvig íslenzkum stúdentum
kveðju frá norskum stúdentum.
Þar lagði hann áherzlu á, að
norskum stúdentum væri það
kappsmál að efla samskipti við
íslenzka stúdenta. Enn væri fjar
lægðin á milli landanna hins
vegar þar stærsta hindrunin.
Hákon kvaðst hafa orðið hrif-
inn af því, hve hófið að Hótel
Sögu hefði farið vel fram. Yfir
því hve hvílt glæsileiki og glað-
værð. Hann væri mjög þakklát-
ur fyrir að hafa fengið tækifæri
til þess að koma til íslands og
fyrir þær einlægu og vingjarn-
legu móttökur, sem hann hetði
hlotið.
— Alþingi
Framhald af bls. 12
Fulltrúi fyrsta minnihluta gat
um 59 sparnaðarheitin. Ég samdi
sjálfur margt af þeim heitum,
og þetta voru mest ábendingar.
Sumt hefur verið gert en sumt
ekki.
Því hefur og verið haldið
fram að hér séu á ferðinni verð
bólgufjárlög. Ég fæ ekki séð það.
Og ég vil benda á að 1959 var
útgjaldaliður fjárlaga 1180 millj-
ónir og útflutningssjóðurinn
1135, svo að heildarupphæðin
var 2300 millj. og nam
það sem svaraði 32% af þjóðar-
tekjunum. Fjárlög fyrir árið 1967
verða um 4700 milljónir og nem-
ur það 18% af þjóðartekjunum.
Og ég vil nefna eitt dæmi enn.
Frá 1960 hefur kaup almenns
verkamanns hækkað meir pró-
sentvís en hækkun ríkisútgjalda.
Ég er ekki tilkominn með að
segja að þetta sé heppilegt, en
þetta eru staðreyndir. Og vilji
menn skoða málið í réttu ljósi,
þá kemur í ljós, af hverju þau
hækka. Allir skattar eru settir
eftir á ,og söluskatturinn var
lagður á til að mæta útgjöld-
um, sem ríkissjóður hafði þegar
orðið fyrir. Það ihafa orðið mikl-
ar hækkanir ,en af hverju er
það? Aðalgjaldliðirnir eru launa
greiðslur, tryggingaibætur, og
niðurgreiðslur ,sem í raun er
aðeins endurborgun á sköttum til
að jafna tekjur manna. Og ég
skil ekki þá afetöðu. að skam-mst
alla daga yfir því, að laun opin-
berra starfsmanna séu of Mtil, en
býsnast svo yfir íjárveitingunni
þegar hún stendur á fjárlög-
um.
Þa'ð er mikill tekjuaukningur,
og það byggist á batnandi hag
í landinu .Ef veltuaukningin
‘þá hefði enginn tekjuauki orð-
ið. Og þetta frv. er ekki miðað
við aukna þenslu, heldur árið
í ár, og það er ekki gert ráð
fyrir áfrarhhaldandi verðbólgu-
Iþróun. Niðurgreiðslur verð-a ruú
um 900 milljónir en þær eru í
raun endurgreiðsla.
Frummælandi fyrsta minni-
hluta sagði, að ég hefði lýst því
yfir að ég vissi_ ekkert um rík-
isreikningana. Ég Ihiélt nú, a'ð
allir hefðu skilið við hvað var
átt í þeirri tilvitnun ,sem hann
tók. Uppbygginp stjórnskýrslu
okkar hefur sýnt að það eru
margir van-kantar á ríkiskerfinu,
og það er viss tilheneiging til að
auka ráki&útgjöldin. Og það er
mjög hættulegt að stefna í þá
átt. Við verðum að gera okkur
grein fyrir hverri krónu, sem við
eyðum.
Hér á íslandi hafa opinberar
framkvæmdir verið allt of handa
hófskendar. Og við höfum oft
hér á Alþingi samþykkt að reisa
einhverja byggingu án þess að
gera okkur grein fyrir því, hvað
um sé að ræða.
Bygging skólahúsnæðis er vissu
lega mikið vandamál. Það er
nauðsynlegt að hafa og reisa
skóla en það kemur heldur ekki
í veg fyrir þá staðreynd að skóla
hús eru óhóflega dýr. Nú er
unnið að því að finna leiðir til
þess að draga úr þeim kostnaði,
Og vil ég benda á að þegar far-
ið að hafa meira eftirlit með
skólarekstri kom í ljós, að ríkis
hafði greitt margar milljónir,
sem því bar alls ekki að greiða.
Halldór ræddi mikið um út-
færslu ríkiskerfisins, en hann gat
ekkert um það, hvort þetta hefði
verið nauðsynlegt. Og mér þyk-
ir það næsta furðulegt að segja
að gjaldheimtan hafi verið til
þess að auka ríkisbáknið, því að
hún hefur þegar sparað margar
milljónir. Og eins er það ein-
kennilegt að halda því fram að
núverandi stjórnarstefna hafi
verið lamandi hönd á allt efna-
hagslíf í landinu. Það liggur fyr-
ir, að fjármunamyndunin hefur
aldrei verið meir en nú. Það er
svo mikil gróska í atvinnulífi, að
við erum í vandræðum vegna
þenslunnar.
Þótt góðæri séu til mikilla
heilla, þá er það staðreynd, að
þau hafa oft í för með sér vanda
valda þenslu og þetta hefur
verið mikið vandamál.
Halldór minntist á Alþingi
götunnar, og hélt því fram, að við
hefðum sagt að það ætti engu
að ráða. Og það er rétt, að að við
höfum haft samráð við stéttar-
félög, en hins vegar hlýtur ríkis
stjórnin að móta stefnuna, og
það er Alþingi og ríkisstjórn sem
eiga að ráða, en ekki aðilar után
þings. Vinstri stjórnin féll vegna
þess að Alþýðusambandið sagði
nei, og það er ótækt.
Það er kaldhæðnislegt að þeir
menn, sem vissu engin ráð gegn
vandanum 1958 skuli nú vita allt
og geta allt.
Helgi Bergs (F) ræddi um
vatnsveitumál Vestmannaeyja og
nauðsyn þess að ríkið leggði
fram fé til vatnslagnarinnar.
Svaraði fjármálaráðherra stutt-
lega og sagði að Vestmanneying-
ar hefðu unnið mjög skynsamlega
að þessum málum og nú væri það
til athugunar hjá ríkisstjórninni
að aðstoða þá, enda væri fullur
áhugi fyrir því.
Umræðu var ekki lokið, þegar
blaðið fór í prentun.
Verzlunarfólk
Suðurnesjum
Athugið að samkvæmt 7. gr. kjarasamnings frá
9. marz 1966 segir að helgidagavinna hefst kl. 12
á hádegi á laugardögum í desember sem og aðra
mánuði ársins.
Verzlunarmannafélag Suðurnesja.
Jæja, við skulum vona að þið tvö verðið Þarna átt þú góðan félaga Jarnes. Siöan hófst o<ckar Xiííany’s.
mjög vinsamleg hvort við annað ,er þið Já Feiix er ágætur. Vi» vorum á flótta undan kliku Spang’a,
komið í 20.00 feta hæð .