Morgunblaðið - 04.12.1966, Blaðsíða 3

Sunnudagur 4. des. 186§
MORCUNBLAÐIÐ
3
IIR VERINU
EFTIR EINAR SIGURÐSSON
Sr. Jón Auðuns dómprófj
í skuld við Grikki
Reykjavífc.
Eini línubáturinn, sem rær frá
Reykjavík, komst aðeins í einn
róður 1 vikunni og fékk 3%
lest.
Togbátamir komust ekki át
vegna veðurs.
Mikið barst að af sDd til
Iteykjavíkur aðaUega komu bát
arnir vegna vondrar færðar frá
Þorlákshöfn, en nokkuð var ek-
*ð af tód frá Grindavik til
Reykjavíkur. Þessir bátar lönd
uðu sild í Reykjavik: Þorsteinn
200 lestir, Hafrún 203 lestir, Ás-
björn 166 lestir, Ásþór 142 lest-
ír, Reykjaborg 201 lest, Sólrún
186 lestir, Vigri 134 lestir og
Arnar 60 lestir. Fór síldin í
frystingu, lítilsháttar í söltun.
Tveir togarar lögðu á land
•fla sinn í vikunni, Þormóður
goði 90 lestir og Þorkell máni
120 lestir.
Ötíð hefur verið undanfarið og
erfitt fyrir togaranna að stunda
yeiðar og aflamagnið eftir því.
3 togarar seldu í Þýzkalandi í
vikunni: Karlsefni 61 lest af
fiski fyrir DM 65,200 og 90 lestir
af síld fyrir DM 43,860, Sigurður
162 lestir fyrir DM 164,000 og
Marz 72 lestir af fiski fyrir DM
69,920 og 142 lestir af síld fyrir
DM 73,518.
SandgerðL
Almennt var róið 5 daga vik
tinnar. Og var aflinn 5—6 lestir
og komst upp f 7 lestir, og var
fsa % hlutar aflans.
2 bátar voru með troll. Afli
var tregur, einkum vegna óláta
f veðrinu, hvassrar norðanáttar.
3 bátar komu með síld að aust
•n, Sigurpáll með 150 lestir, Guð
björg með 147 lestir ©g Elliði
með 93 lestir.
V estmannaeyj ar.
Gullborg kom með í vikunnl 3
lestir af færafiski, annars var
cnginn afli vegna norðanroks.
7 bátar komu með síld að
•ustan, Seley með 219 lestir,
Pétur Sigurðsson 106 lestir, Halk
*on 227 lestir, Ingiber Ólafsson
231 lest, Bergur 170 lestir, Gjaf
•r 214 lestir og ísleifur IV. 183
lestir, samtals 1350 lesrtir.
| i Keflavík.
Róið var 4 daga vikunnar, og
var aflinn 4—6 lestir og er held
«r að glæðast. Meðalafli var
t.d. einn daginn 7 lestir og þykir
ágætt. % aflans var stór ýsa.
Togbátar gátu lítið verið að
þó fengu þeir einn daginn 7—8
lestir, og þykir það gott.
3 bátar komu með sild til
Keflavíkur í vikunni, Sæhrímir
með 176 lestir, Jón Finnsson með
180 lestir og Héðinn með 259
lestir.
Akranes.
Róið var alla daga vikunnar
og var aflinn algengast 5—7
lestir og komst upp í 10 lestir
og var helmingur ýsa. Þykir
þetta ágætur afli.
4 bátar koomu með sild að
•ustan, Ölafur Sigurðsson með
120 lestir, Höfrungur HI. 190
lestir og óskar Haldórsson 200
lestir. Fór sildin til frystingar
og i saít.
Hafnarfjörður.
3 bátar róa með línu, og hef
«r aflinn verið 3—5 lestir.
2 bátar komu með sild í vik-
Wnni, Búðarklettur og Faxi hvor
með 170 lestir.
LÍC-fundiirinTi
Síðari hluta vikunnar sem leið
•tóð yfir fundur Landssambands
íslenzkra útvegsmanna. Fundinn
sátu 70—80 fulltrúar víðs vegar
«ð af landinu.
Þarna voru mörg mál tekin
til meðferðar og gerðar um þau
ályktanir. l*að voru 3 mál sem
mestar umræður urðu um:
Hvort leyfa ætti aúknar veiðar
í landhelgi, þátttaka útvegs- og
sjómanna í stjóm og ágóða síld
arverksmiðja rikisins og svo af-
koma þátaflotans og horfur um
útgerð á næstu vertíð.
Meirihluti fundarins lýsti sig
samþykkan að leyfðar yrðu aukn
ar veiðar með botnvörpu í land
helgi.
Þá samþykkti fundurinn á-
skorun um að útvegsmönnum
og sjómönnum yrði veitt hlut-
deild í stjórn og ágóða Síldar-
verksmiðja ríkisins.
Aætlun um útgerð 72 lesta
vélbáts sýndi, að með 645 lesrta
afla á línu og í net á n. k. vertíð
með núverandi fiskverði, væri
461 þúsimd króna halli. Fundar
menn voru mjög einhuga um
að fá fram úrbætur, svo að
um hallalausan rekstur gæti
verið að ræða.
Mörg önnur mikilvæg mál voru
rædd og afgreidd á fundinum.
M. a. áskorun um að fresta
greiðslu vaxta og afborgana af
stofnlánum og lengja lánstím-
arvn.
Sjávarútvegsmálaráðherra
Eggert G. Þorsteinsson flutti á-
gætt yfirlitserindi yfir mál
sjávarútvegsins.
Sjómannastofur.
Það var mikil framför, þegar
Hafnarbúðir voru byggðar 1
Reykjavík, þar sem sjó- og
verkamenn hafa vistlegan sama
stað. Þeir geta setið þar eftir
vild, borðað, og þar er lfka hægt
að bæta úr brýnustu þörf þeirra
fyrir gistinigu.
En hvemig er ásfcandið i þess-
um málum í öðrum stærstu ver-
stöðvum landsins? Hvemig er bú
ið að sjómönnum þar, þegar þeir
koma hraktir af sjónum og fara
í land sér til afþreyingar. ís-
lendingar hafa löngum haldið
því á lafti, að þeir væru mikil
fiskveiðiþjóð, en hvað er gert
hér til þess að gera sjómanns-
starfið eftirsóknarvert.
Byggð eru félagsheimili um
allt, og það var vissulega þarft
og gott verk að skipuleggja þau
mál. En krefst ekki tfaninn, sem
við lifum á, að eitthvað sé gert
fyrir sjómennina í þessum efn-
um? Ekki geta þeir farið upp í
þessi félagsheimili og eytt þar
deginum. Þau eru tíðast lokuð,
nema þegar þar á að halda
skemmtanir eða fimdi að kvöld-
lagL Sjómennirnir eiga ekki ann
að athvarf en götuna eða sjopp-
urnar, þegar þeir stíga f land,
eða svo mun það vera I flestum
verstöðum landsins. Þetta er
allsstaðar tDfinnanlegt, en
kannske hvergi eins og á Aust-
fjörðum, þar sem allur hinn
miíkH síldarfloti er samankom-
inn.
Væri ékki tímabært að koma
einhverju skipulagi á byggingu
sjómannaheimila og veifca til þess
rifleg lán og styrki. En það á
ékki að gera það með því að
skattleggja sjávarútveginn sér-
staklega, eins og oft er gripið til í
tíma og ótíma og minnir á mann
inn, sem skar skottið af kettin-
um sínum til þess að seðja hung-
ur hans. Öll þjóðin nýtur góðs
af starfi sjómannsins og á að
taka þátt í að bæta aðbúð hans
og léfcta honum störfin.
Þurfa íslendingar að vera eftir-
bátar?
„Eru þeir, »sem stjórna mál-
um sjávarútvegsins, reiðubúnir
að fallast á, að hráefi\isþörf
frystiiðnaðarins verði fullnægt
og bregðast svo fljótt við, að
ektki verði áður búið að valda
langvarandi tjóni‘\ Þannig fór-
ust Helga Richardsen, forstjóra
fyrir einu stærsta frystihúsi í
Norður-Noregi nýlega orð í verk
fræðigafélaginu 1 Osló.
Þegar við hér á íslandi erum
að leggja til að kaupa 3 togara á
ári eða 15 togara næstu 5 árin,
leggur Helgi til, að Norðmenn
kaupi til að byrja með nú þeg-
ar 50 togara, hvern 300 lestir
að stærð. Jafnframt leggur Helgi
til, að komið verði á tvifryst-
ingu, fisk'Urinn verði heilfryst-
ur um borð og síðan þíddur upp
í landi og frystur aftur og þá
sem flök.
Helgi sagði, að með tilliti til
verzlunarjafnaðarins ætti að
stefna að því að au'ka útflutnings
verðmæti sjávarafurða um sem
svarar 1 niiljarð íslenzkra króna.
Hann leggur einnig til, að lát-
in verði í té ríkisábyrgð fyrir
nauðsynlegum lánum til togara-
kaupanna.
Það er mikill munur að auka
togaraflota um 50 skip eða
þurrka út 50 skipa togaraflota á
10 árum eins og allar líkur
benda til að gerist hjá íslend-
ingum. fslendingar eiga þó
ekíki að þurfa að vera neinir eftir
bátar Norðmanrva í fiskveiðum.
Tvífrystirig ætti sér t.d. stað
hér á landi, ef við þíddum i
landi freðfiskinn úr Naría, flök
uðum hann og frysfcum flökin
fjrrir úfcflutning. Slikt myndi
veita mikla atvinnu og jafna
vinnuna i frystihúsunum, ef
gert væri í stórum stíL
Allar fiskveiðiþjóðir hafa eign
azt verksmiðjuskip nema ís-
lendingar. Þó er vísir að því, þar
sem Narfi er. Það ætti að styðja
Guðmund eða einhvem annan,
sem kynni að hafa bug á að eign
azt nýtÍ2Ífcu frystitogara, þó efcki
væri tfl annars en að fylgjast
með og fá reynslu.
Nú er verzlunarjöfmiðurinn
orðinn óhagstæður um á annan
miljarð fcróna, það sem af er ár-
inu. Vitasfculd er þetfca geig-
vænlegt. íslendingum er ekki
síður þörf á að auka gjaldeyris-
tékjur sínar en Norðmönnum.
Þeir hafa ekfci, frékar en Norð
menn efni á að láta frystihús,
sem í eru bundnar mörg
hundruð milljónir fcróna, standa
auð og ónofcuð vegna hráefnis-
skorte.
Gera menn sér almennt ljóst,
að ríkissjóður fær 31 eyri í tolla.
tekjur «ð meðaltali aí hverri
gjaldeyriskrónu. Þegar togari
hefur lagt hér á land 160 lestir
af fiski, sem svarar til 1% millj-
ón fcróna af fullunnu útflutn-
ingaverðmæti, jafngildir það því
að útgerðarmaðurinn labbaði
með miHjón fcróna upp i
stjórnarxáð og legði þær í lóf-
ann á fjármálaráðhermnum.
Slíkar ferðir gæfcu verið 20 á
ári. Auk þess koma svo út-
fhitningsgjöld, skattar fyrir-
taékja, sjómanna og verfcfólks,
sölustoatbur þjónuistufyrirtækja
og ótal margt.
Það má engan veginn van-
meta það, sem togaraúfcgerðin
og fiskiðnaðurinn er fyrir gjald-
eyrisöflunina og tekjur rikis-
sjóðs, og þess vert að leggja
eitthvað á sig tH þess að togara
útgerð leggist ekfci niður á ís-
landL
FÉLAGIÐ Anglía minntist 45
ára afmælis síns með hófi í Sig-
túni á föstudagskvöld. Forseti
íslands, herra Ásgeir Ásgeirssou
var heiðursgestur kvöldsins, og
var hann gerður að fyrsta heið-
ursfélaga félagsins. Aðrir, sem
einnig voru gerðir heiðursfélag-
ar ævilangt, eru: Ottó B. Arnar,
Snæbjörn Jónsson, Helgi II. Ei-
riksson, Sigurður B. Sigurðs-
son. Haraldur Á. Sigurðsson, og
Hallgrímur F. Hallgrímsson.
Formaður Anglíu, Brian Holt,
flutti ræðu, og minntist látinna
stofnenda Anglíu. Þá las hann
úr fyrstu dagbók félagsins, frá
2. des. 1921. Rakti hanri sögu
félagsins í stórum dráttum, og
| minnti á tilgang félagsins, þann
Kristindómurinn er otftast skíl-
inn og túlkaður eins og hann
væri algerlega einangrað fyrir-
bæri, hefði komið fuUskapaður
inn í þennan heim með höfundi
sínum og síðan farið sína leið
óháður öðrum trúarbrögðum og
trúspeki, háft áhrif á aðra en
varðveitt sig fyrir öUum áhrif-
um frá þeim, — kristindómurinn
hafi ekkert þegið frá annarleg-
um trúarbrögðum og heimspeki,
en haft sjálfur aUt að gefa þeim.
Svo er tíðast túlkað, en Páli
postula er annað í hug, þegar
hann skrifar bréf sitt kristmum
mönnum í Rómaborg. Þar er
hann sér meðvitandi þess, hve
mikið hann hefir úr ýmsum átt-
um af andlegum verðmætum
þegið, og hann sfcrifar:
„Ég er í skuld bæði við Grikki
og útlendinga, vitra og fávísa"
(Róm. 144).
Svo fjarri fer þvi að Páli hafi
sjálfur í trúboði sínu þrætt vegi
hins upprunalega kristindóms,
að margir hinna merfcustu guð-
fræðinga hafa ekki séð sér ann-
að fært en að gera skarpan
greinarmum á guðfræði Páls og
kenningu Jesú. Svo margt skU-
ur þar á millL Frá trúspeki og
„Bárður mlnn
á jökli“
PRÖFESSOR Þórhallur Vilmund
arson flytur fjórða og siðasta
fyrirlestur sinn í hátíðasal Há-
skólana kl. 2J0 í dag. Nefnist
fyrirlesturinn „Bárður minn á
Jökli". OUum er heimUl aðgang-
u.
10 sækja om
piófessors-
embætti
Umsóknarfrestur mn þrjú pró
fessorsembætti i heimspekideild
háskólani rann út L desember
sL — Um prófessorsembættið 1
ensku sækja: 1) Heimir Askels-
son, docent, 2) dr. AUan E. Ðo-
ucher, 3) Anthony Faulkers M.
A. 4) Brian Johnston, M.A.,
5) C. G. Harlow M.A, 6) L J.
Kirbyí lektor, og 7) D. Mas-
skells B. A. — Um prófessors-
embættið í almennri sagnfræði
sækja: Ölafur Hansson, mennta
skólakennarí, Odd Didrifcsen,
lefctor, og UM SjödeU, fiLbc.
Um prófessorsembætti í Norð
urlandamálum bárust engar um
sófcnir.
að efla samband og samvinnu
Islands við hinn enskumælandi
heim. Forseti íslands, herra Ás-
geir Asgeirsson, tók einnig til
máls, ©g lagði hann áherzlu á
að aukin menningartengsl fa-
lendinga og Breta, svo og vin-
áttu og samvirinu miUi land-
anna.
Skemmtiatriði kvöldsins önn-
uðust Kristinn HaUsson, Bene-
dikt Arnason og þjóðlagasöngv-
ararnrr Jónas og Heimir, og
vakti söngur þeirra mifcla at-
hygU. Þá var fluttur leikþátt-
ur, sem nokkrir félagar í Anglíu
settu á svip undir stjórn Leo
Munro. Að lokum var stiginn
dans til kL 3 e.m. Húsfyllir var.
trúkerfum samtíðarinnar tðfc
PáU sitt hvað, sem ekki heyrðl
upprunalegum kristindómi til m
stundum hefir síðar verið geri
að þungamiðju kristilegrar 1x4-
fræði. Og lífclega á PáU, 1 allri ^
hreinskilni, við þetta, þegar hann
skrifar Rómverjum, að hann sé -
,4 áfcuid við Grikki og útlend-
inga“.
Hitt getur orkað fcvimælis,
hvort PáU gefck hóflega langt eða
óhóflega í þessa átt.
Vissulega kom með honum sitt
hvað inn 1 kristindóminn, sem
vanséð er, að þar eigi heimæ
En hinsvegar var óhugsandi, að
kxistindómurinn gæti borizt land
úr landi án þess að tafca meiri
eða minni áhrifum frá þjóðum,
sem hann sigraðL Enginn stefna
sigrar framandi þjóð með fjar- •
ákildan hugarheim, án þess að
láta að vissu marki sigrast af
hennL
Lifandi menn eiga ekki sam-
'skipti við aðra menn, án þess “
að taka við einhverjum áhrifum
frá þeim, auðgast af hugmynda-
heimi þeirra, eða ánetjast ein-
hverju því, sem þeir trúa. Og
svo er um andlegar stefnur, trá-
arbrögðin ekki sízt. Rannsóknir
á trúarbragðasögunni hafa leitt
í ljós, að um gagnverkanir og
gagnkvæm áhrif höfuðtrúan-
bragðanna hefir verið að ræða.
T.d. hafa áhrif HeUenismans á
kristindóminn orðið mikU. Kristi-
leg list og einnig kristileg guð-
fræði hafa sótt margt í gamlan,
grískan arf. Við erum öil ,4
skuld við Grikki“, eins og Páll
komst að orðL
Svo hlaut að fara. Og það
er skynsamlegt að viðurkenna
það.
Páll postuli varð áreiðanlega
fyrir miklum vonbrigðum, er
han* kotn með trúboð sitt tM
Aþenu og rak sig á það, aS
Grikkir lifðu enn á aríi, sem þeir „
voru ófáanlegir til að léta i
skiptum fyrir kristna trú.
Og menn reyndu þetta enn
betur siðar. Kristna trúboðinn
varð erfiðast að árvinna grísfc-
menntaða menn, einkum hinn
menntaða minnihluta heima 1
Grikklandi. Og mönnum varð
ljóst, að engin leið var til að
virma þetta fólk fyrir kristnina
önnur en sú, að færa þvf krist-
indóminn í eins grískum búningi
og framast var unnt, og jafnvei
að gefa honum innihaki eftir
fongum.
Þegar leið á 5. ÖM, var krist-
mdórourinn að sumu orðinn ótrú
lega frábrugðinn upprunalegri
mynd sinni, Hann var þé að
ljúka v*ð að sigra grfcðc-róm-*’'
verska heiminn. Játningaritin,
einkum þau sem kennd eru við
Nikieu og Aþanasías, sýna hve
langt menn urðu að ganga tfl
að samríma fagnaðarerindi Jesú
Krists sumum meginhugmynd-
um hinnar grísku menningar,
hinnar grísku speki.
Síðan þetta gerðisf heör mik-
ið vatn runnið tíl sævar. Og o4
Hta margir svo á, að tfl þess að
bjarga kristindóminum fyrir
næstu kynslóð verði nauðsynlegt
að afklæða hann allmifclu hins
gríska búnings. Þau klæði þóttu
viðhafnarbúningur á sinni tíð og
fagrar flíkur. En þau eru nú-
tímamanninum fjarlægari en hia “
einfalda trúar- og siðaboðun
Jesú.
Páll postuli kvaðst vera „i
skuld við Grikki", Svo er útí-
ur hinn siðmenntaði heimur. Og
kristnin munn enn verða 1 stórri
skuld við hin gríska anda, þótt
sitt hvað verði sniðið at henni
burt, sem kristnin varð að taka
upp á sínum tima tB aC sigra
griska og grískmenntaða heiu>-
inn.
Anglía 45 ára
Forseti íslands fyrsti
heiöursfélagi félagsins