Morgunblaðið - 10.01.1967, Page 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. JANÚAR 1067.
Attræð í dag:
Aðalbjörg Sigurðardöttir
í DAG er Aðallbjörg Sigurðar-
dóttir áttræð. Hún hiefir komíð
bvo mikið við sögu opinlberra
mála, síðastliðin ijörutíu ár, og
jþó ölliu lengur, að vert er að
þakka og minnast, enda veit ég
að margir munu senda henni
hlýjar kveðj.ur í dag.
Frú Aðalibjörg er fædd 10. jan.
1887 í Miklagarði í Eyjafirði og
ólst þar upp hjá foreldrum sín-
um. Ég kann ekki að rekja aettir
hennar enda skiptir það litlu.
Aðalbjörg er landskunn og hef-
ir orðið það vegna síns eigin
ágætis.
Snemma mun hugur (hennar
hafa hneigzt til menntunar.
Pjórtán ána fór bún í kvenna-
skólann á Akureyri og útskrifað-
ist þaðan eftir tvo vetur. Hún
minnist skólastýrunnar, sem þá
var, með virðingiu og þökk, Ingi-
bjargar Torfadóttur frá Ólafs-
dai, og Guðrúnar Jóhannsdóttur
frá Lýtingsistöðum í Skagafirði,
sem þá kenndi við skóLann. Næst
liggjur Leið hennar í FLensþorgar-
skólann í Hafnarfirði í kenn-
aradieildina. Mun hún hafa tekið
próf þaðan vorið 1005. Næsta vet
ur var hiún á mjóikurfbúskólan-
um á Hvitárvölium og var svo
rjómatoústýra á sumrin, en
kenndi á vetrum, fyrst sem heim
iliskennarL En frá 1908—1918
var hún fastur kennari við
barnaskólann á AkureyrL
Árið 1918 verða þáttaskil í
lífi AðaLbjargar. Hrún haettir
kennslu og giftist Haraldi Níels-
syni prófessor. Hér í Reykjavík
tekur hún við stóru og umfangs-
miklu heimili og stjúplbörnum,
sumum ungum. Það var mikill
vandL Þó tókst þa'ð svo vel, að
ég má fullyrða að börnin elsk-
uðu hana og virtu. Þótt efnin
væru ekki mikil, vildi hú* allt
fyrir þau gera. og enn í dag er
þeim í fersku minni hin sívak-
andi umhyggja hennar fyrir vel-
ferð þeirra.
Aðallbjörg var þá i guðspeki-
félagimu og flutti oft ræður á
íundum, sem vöktu mikla at-
hyglL Mun sú hugsun hafa vakn-
að hjá mörgum, sem á hana
hlýddu, að h ún mundi góður
liðsmaður að hvaða málum, sem
hún sneri sér. hvort sem um væri
að ræðla veraldleg eða andleg
Wellaform hárkrem heldur hárinu þétf og vel, og gef-
ur því ferskan og mjúkan blæ.
Ákjósanlegt fyrir hverskyns hárlagningu. Engin feiti.
Klístrar ekki. Miög driúgt. Wella fyrir alla fjölskylduna.
HALLDÓR JÓNSSON H.F.
Hafnarstrwti 18 - Símar 23993 og 12588
mál. Var nú af ýmsum leitazt við
að fá hana til að gefia sig að
stjórnmálum. Mun þeim hafa
fundizt hún M'kieg til að draga
að fylgb jafn mælsk og hún var
og er. Tel ég víst að fnú Aðal-
'björgu hefði orðið auðsóttur
frami innan þess flokks, sem
hún hefði gengið í. En hún vildi
ekki binda sig flokksaga. Sann-
ieikurinn er því sá, að Aðal-
björg hefir aldrei verið í nein-
um stjórnmálaflokki nema gömlu
„Skjaldlborg" á Akuneyri, sem
barðist fyrir sjálfstæði íslands.
Prófessor Haraldur andlaðist
1928. Það er ekki fyrr en eftir lát
hans, sem Aðaibjörg fer að vinna
að opinlberum málum. Þó var
hún 1924 ein af stofnendum
„Sumargjafar" og þá kosin í
stjórn en fór úr stjórninni eftir
tvö ár. Árið 19»v er hún aftur
kosin í stjómina og hefir átt sæti
í stjórninni allt til þessa dags.
Árið 1030 var hún skipuð skóla-
nefndarformaður barnaskóla
Reykjavikiur. Gegndi hún þvi
starfi þar til lögum um skóla-
nefndir var breytt. Hún sat í
bæjarstjórn sem varamaður á
lista Framsóknarflokksins tvö
kjörtímalbil, en gekk í bæði
skiptin inn sem aðaknaður
skömmu eftir kosningar. Frú
Aðaibjörg var formaður þeirrar
nefndar er samdi fýrsta ínum-
varpið að barnaverndarlöggjöf á
ísiandi og starfiandi þar í mörg
ár. Árið 1943 tók hún við for-
mennsku í Bandalagi kvenna
af frú Ragnhildi í Háteigi og hef-
ir verið formaður þar til í haust
a'ð hún baðst undan endurkosn-
ingu. Þá hefir Aðaltojörg og starf
að í áfengisvarnamefnd og er
henni vel ljóst bölið, sem leiðir
af áfenginu. Þá var Aðaltojörg
ásarnt Laufeyju Valdimarsdótt-
ur og fleiri konum stofanndi
Mæðrastyrksnefndar og vann
þar mjög mikið í mörg ár. Að-
albjiörg átti sæti í stjórns'kipaðri
mi'lliþinganefind í skólamálum,
er starfaði á árunum 1043—1948,
og samdi núgildandi fræðslulög-
gjót
Ég veit að hægt er að telja
mörg fleiri störf, sem Aðaltojörg
hefir iagt hönd að, en ég læt aðra
um það. Þetta er ekki æviminn-
ing, aðeins kveðja og þökik til
'konu, sem unnfð hefir imikið og
gott starf. Það er næstum ótrú-
auk barnanna, tvær gamlar kon-
ur á fnamfæri, móður sina og
fóstrci, hafi getað séð fyrir heim-
ilinu af eigin rammleik, en svo
mun þó hafa /erið. Báðar gömlu
konurnar dóu á heimili hennar.
Börn sin setti hún til mennta,
en þau éru Jónas Haralz, hag-
fræðingiur. og Bergljót, sem hú-
sett er á AkureyrL
IJTSALA IÍTSALA
MIKIL VERÐLÆKKUN
HETTUKÁPUR
KÁPUR PEYSUR
DRAGTIR BLÚSSUR
PILS — BUXUR NÁTTFÖT
GALLABUXUR NYLONSOKKAR O. M. FL.
Komið strax á meðan úrvalið er mest
^ekkaOúíin
Laugavegi 42 — Sími 13662.
Frú Aðalíbjörg hefir srtutt hvert
gott málefnb án tillits til þesss,
af hvaða flokki það hefir verið
borið fram. Verður þá öllum
ljóst hversvegna hún vill ekki
vera háð neinum stjórnmála-
flokki. Starf hennar í þágu kven-
réttindamála hefir verið konum
mikiil styrkur svo ofit hefir hún
komið fram á opinberum vett-
vangi sem fulltrúi þeirra.
Aðaibjörg er gædd sérkennileg'
um dulhæfileikum. í bók sem
kom út í haust og heitir „Dul-
rænar sagnir“ lýsir Aðaibjörg
draumalífi sínu í æsku og segir
þrjá merka drauma. Oft hafa í
draumi birzt henni framliðnar
verur, sem falið hafa henni að
flytja boð til náinna ástvina hér,
segir hún sjálf frá því á þessa
leið:
„Oftast hafa mér verið tilefni
þessara sendiferða alveg ókunn,
en ævinlega hefir allt staðið
hekna. En sú tegund drauma,
sem mér hafa komið að mestu
figni eru viðvörunardraumarnir.
g hefi þrásinnis verið vöruð
við, í draumi, að gera ekki hluti,
sem ég hefi ætlað mér að gera.
Þessar viðvaranir hafa alltaf
reynzt réttar.“
Ég verð að trúa því að Aðal-
björg sé áttræð. En hún er enn
ung, létt í spori og full af Mfs-
þrótti og lifandi áhuga á þekn
málum, sem landi og þjóð megi
verða til framgangs og heilla.
Enn er hugur hennar rikur af
velvild og skiiningi til samferða-
mannanna, sem á leið hennar
verða. Enn er hún reiðuibúin að
veita þeim styrk og þá uppörf-
un, sem hún á í svo ríkum mæli.
Aðalþjörg er tryggur vinur
vina sinna og vill þeim allt gott
gera. Það er hennar verk að við
kynntumst, en það var ekki fýrr
en 1944 að fiundum okkar bar
saman. Síðan hefir sú kynning
haldizt án þess nokkru sinni hafi
toorið skugga á.
Að endingu þakka ég vdnáttu
Aðallbjargar til min og minna og
árna henni allrar blessunar á
komandi árum
Elinborg Lárusdóttir.
Aðalbjörg Sigurðardóttir
— myndin tekinn 1929
FRÚ Aðalbjörg Sigurðardóttir
er áttræð í dag.
Frú Aðalbjörg er meðai þekkt
ustu kvenna landsins og hefur
verið það um nærri hálfrar ald
ar skeið.
Árið 1918 giftist hún Haraldi
prófessor Níelssyni, miklum
predikara og mælskumanni.
Haraldur var einn af aðalstoín-
endum Sálarrannsóknarfélags ís
lands árið 1918 og talinn meðal
fremstu og lærðustu kenni-
manna sinnar samtíðar.
Frú Aðalbjörg hafði þá þegar
brennandi áhuga á trúmálum,
fræðslumálum og málefnum
kvenna.
Séra Haraldur hafði gefið út
fyrr á árum með öðrum tímarit-
ið: „Verði ljós“. Segja má með
sanni, að í anda þessara orða
sköpunarsögunnar hafi þau hjón
in Haraldur og Aðalbjörg starf-
að. Aðalbjörg missti mann sinn
eftir 10 ára sambúð árið 1928.
Frú Aðalbjörg hefur flutt
fjölda erinda m.a. um guðspeki,
kenningar Krishnamurtis, spiri-
tisma, fræðslu- og uppeldismál,
réttindamál kvenna og fleira.
Sum þessara erinda hefur hún
flutt í útvarpinu og sum hafa
birzt í blöðum og tfmaritum.
Auk þessa hefur hún þýtt nokkr
ar bækur á islenzku.
Frú Aðalbjörg er afbusða-
snjall ræðumaður og fyrirlesarL
Hún hefur þýðan og fallegan
málróm og flytur mál sitt jafn-
an af sannfæringarkrafti og rök-
festu svo að áheyrendur finna,
að hún ræðir um málefni, sem
vert er að gefa gaum og veita
brautargengL Hún er kvenna
fróðust, og skemmtileg í um-
gengni.
Frú Aðalbjörg er ósmeyk við
að segja álit sitt á mönnum og
málefnum. Ekki gætir fordóma
eða ofstækis í skoðunum henn-
ar, og vill hún ætíð hafa það
sem sannara og réttara reymst,
þótt það kunni aS brjóta í bága
við fyrri skoðanir hennar eða
álit.
Frú Aðalbjörg er kennari að
menntun og hefir allt frá ung-
Mngsárum sínum fengizt meira
og minna við kennslustörf. Hún
hefur farið margar ferðir til út-
landa til þess að kynna sér
fræðslumál barna og önnur
skyld málefni svo sem barna-
vernd.
Hún var í mörg ár formaður
skólanefndar barnaskólanna f
Reykjavik og síðar skólanefndar
Lauganesskóla og formaður I
milliþinganefnd, sem samdi upp
kast að lögum um barnavernd.
Þá hefur frú Aðalbjörg frá
upphafi (1946) átt sæti í skóla-
nefnd sjálfseignarstofnunarinn-
ar Skóla ísaks Jónssonar, sem
hefur um 630 nemendur á aldr-
inum 6—8 ára. Sem formaður
skólanefndarinnar vil ég í nafni
skólans þakka henni holl ráð og
ágætt samstarf um meira en 20
ára skeið. Frú Aðalbjörg hefur
um marga áratugi verið próf-
dómari við ýmsa barnaskóla f
Reykjavík.
'Hún átti sæti í milliþinga-
nefnd, sem samdi uppkast að
núverandi fræðslulögum á ár-
unum 1943—48.
Frú Aðalbjörg hefur mikinn
áhuga á kvenréttindamálum :)g
fræðslumálum kvenna og átti
þar samleið með móður minni
Guðrúnu Pétursdóttur og öðr-
um góðum konum, sem þar voru
í forustu. Heyrði ég móður
mína heitna oft minnast frú Að-
albjargar lofsamlega í sambandi
við þessi mál. Mun þeim aldrei
hafa orðið sundurorða og voru
þær þó báðar skapmiklar konur.
Frú Aðalbjörg var formaður
Bandalags kvenna rúma tvo ára
tugi og er heiðursfélagi Kven-
réttindafélags fslands.
Fullt jafnrétti kvenna þykir
nú svo sjálfsagt hér á landi að
ekki þurfi orðum að því að eyða,
en það hefði þó ekki fengizt,
nema vegna þess að kvenskórung
ar eins og Þorbjörg Sveinsdóttir
ljósmóðir og frú Aðaíbjörg Sig-
urðardóttir störfuðu að því af
þrautseigju og einlægum hug að
afla konum jafnréttis og tryggja
jafnréttið og sýndu um leið f
verki, að þær voru sjálfar ekkl
eftirbátar þeirra karlmanna, sem
fremstir voru.
Þeim Aðalbjörgu og Haraldl
prófessor varð tveggja barna
auðið: Jónasar Haralz, hagfræð
ings, forstöðumanns Efnahags-
stofnunarinnar og Bergljótar,
konu Bjarna læknis Rafnar. Auls
þess átti Aðalbjörg fimm stjúp-
börn af fyrra hjónatoandi eigin-
manns hennar, af þeim eru tvð
látin frú Soffía kona Sveins for-
stjóra Sveinssonar í Völundi og
Kornelíus sjómaður í Boston.
í Mfi frú Aðalbjargar Sigurð-
ardóbtur hafa skipzt á skin og
skúrir eins og í lífi annarra dauð
legra manna.
Samferðamennirnir minnast
hennar með þakklæti sem mikil
hæfrar konu, sem mörgu góðu
hefur til leiðar komið og hef-
ur sízt látið sitt eftir liggja til
þess að á landi hér rættust orð-
in „Verði ljós".
Megi ævikvöld frú Aðalbjarg-
ar verða bjart og farsælt og hún
lifa heil til leiðarloka.
Svenn Benediktsson.
HAUSTIÐ 1918 er víst ílestum
minnisstætt, sem voru þá komn-
ir til vits og ára. Ég ætla þó