Morgunblaðið - 23.03.1967, Page 6
6
MORGUNBLAÐIÐ, FTMMTUDAGUR 23. MARZ 1967.
EPTIR
MAGNÚS FINNSSON
HANN stóð hrifnœrour og
fjálgur á þúfu í Hljóðaklett-
um, baðaði út öllum öngum
og fyrirskipanir hans bergmál-
uðu í klettunum. Ef einlhverj-
um, sem þarna var, var ekki
ljós uppruni örnefnisins, hlaut
sá hinn sami að skilja hann,
er hann heyrði rödd manns-
ins.
Ljósmyndari Mbl. Ólafur K.
Magnússon og ég undirritaður
höfðum þotið yfir þvert og
endilangt landið í þeim til-
gangi einum að hitta að máli
þennan mann og samstarfs-
menn hans. Það hlaut því að
vera meira en lítið spunnið í
hann. Allir fslendingar höfðu
af áhuga fylgzt með því sem
var að gerast i HljóðaMettum
og til þess voru notuð öll fjól-
miðlunartæki landsins. Nxi
vorum við komnir á þennan
fagra stað til þess að fræða les-
endur Mbl. á því. sem álitið
var eitthvað merkilegt — eða
var það kannski einungis iiý-
lundan sem heillaðL
Það var rigningarsuddi í
Reykjavík, þegar við lögðum
af stað. Fyrst ætluðum við að
fá Björn Pálsson til þess að
ferja okkur yfir hálendið, en
þar sem þar voru illviðri og
litlar flugvélar treystust ekki
til þess að fljúga, urðum v;ð
að bíða áætlunarferðar Fiug-
félagsins til Akureyrar kl. 2.
Dagurinn var 19. júlí síðast-
liðið sumar. Segir ekki af feið-
um okkar, fyrr en við komum
til Akureyrar. Þaðan flutti
Tryggvi Helgason okkur á flug
völlinn norðan við Ásbyrgi og
skildi okkur þar eftir. Dag ir-
inn, sem byrjað hafði með ngn
ingarsudda í Reykjavík, var nú
allt í einu orðinn að einhverj-
um fegursta sóiskinsdegi sum-
arsins. Við vorum sóttir á flug-
völlinn, sem reyndar var eicki
nema troðin braut og okKuT
ekið til Hljóðakletta — em-
hvers fegursta staðar á íslandi.
„Hefur kvikmyndafólkið skoð
að Ásbvrei?“. sourðum við
ökumanninn, sem ók okkur á
staðinn, og var reyndar gamall
starfsbróðir af Mbl., Örnólfur
Árnason.
„Blessaður góði“, svaraði
Örnólfur. „Þeir sem komið
hafa í Hljóðakletta, þurfa ekki
að sjá Ásbyrgi".
Fegurð Hljóðakletta kom
okkur þar með ekki á óvart.
Hins vegar áttum við tæoast
von á því, að maðurinn, sem
grein þessi á að fjalla um,
Gabriel Aksel, leikstjóri og höf-
undur handritsins að „Rauðu
skikkjunni", kæmi okkur á ó-
vart. Við þóttumst þekkja hann
af léreftinu.
Þar sem leikstjórinn stendur
þarna á þúfunni og hellir úr
skálum hugmyndaauðgi sinn-
ar. sitia leikararnir á gteinum
DÚNA SPRINGDÝNUR
eru þegar landsþekktar
fyrir gœði og fallega
áferð. Enn höfum við
fullkomnað springdýnur
okkar svo að þœr vegna
gœða, lipurðar, áferðar
og verðs standast sam~
anburð við beztu
erlendar springdýnur,
en eru ódýrari
dúnahf
HÚSGAGNAVERZLUN
AUÐBREKKU 59 KÖPAVOGI SiMI 41699
skammt frá og hvila sig.
Aksel er klæddur stuttum riffl
uðum flauelsjakka, í köflóttri
skyrtu og með alpahúfu á
böfðL Hann ber stór sólgler-
augu á nefinu og neðst á
grönnu andlitinu er svartur
hökutoppur. Nefið er dálítið
bogið og við munnvikin eru
djúpir drættir sem gera hann
eilítið hörkulegan á svip. Hann
hrópar til kvikmyndatöku-
mannanna og þeir hlýða hon-
um eins og bægir skólastrákar
hljóðir af lotnir.gu.
Forvitnir áhorfendur þyrp •
ast að. Fólk í sumarleyfL sem
átt hefur leið framihjá og lagt
hefur lykkju á leið sína, kem-
tir til þess að sjá með eigin
augum, hvað þessi maður er
að gera þarna. Hann sýnir mik
ið umburðarlyndi, að því er
okkur virðist, og á þó fullt I
fangi með að bægja hinum for-
vitnu frá.
í samtalL er við áttum við
Gabriel AkseL spurðum við
hann, hvers vegna hann hefði
valið söguna um Hagbarð og
Signýju og lýsir svar hans
raunar bezt, hversu hrifnæmur
og fjálgur hann er. Hann sagð
ist hafa valið söguna af því, að
í henni speglaðist fegurð. ást
hatur og sorgleg örlög. Einmg
sagðist hann hafa gaman af
því að segja öðrum söguna, þvi
að hún væri lærdómsrík.
Um íslenzku hestana, sem
segja má, að leikið hafi aðal-
hlutverk kvikmyndarinnar,
sagði hann:
„Þeir eru dásamlegir og eiga
en þennan stað völdum við.
Hér er landið sem í árdaga.
ósnortið og hreint" — og hann
Iyftir höndunum með h»:f-
þöndum fingrum upp í höfuð-
hæð.
„Þetta er staðurinn, þetta er
staðurinnM"
Það er skrítið að hitta fyrsta
sinni mann, sem maður telur
sig þekkja. Langt er síðan ég sá
Gabriel Aksel á kvikmynd, en
hann var mikilvirkur leikari 1
dönskum kvikmyndum, þar til
hann árið 195S fór að fást við
leikstjórn. Oft og tíðum lék
hann Frakka, enda dvaldist
hann framan af aevi í Frakk-
landi. Þá hefur hann og mjög
franskt útlrt. sem handapatið
gerir enn meir áberandi.
Oftast lék hann skuggalega
misendismeim, sem voru frekar
ófrýnilegir ásýndum. Var hann
þá oft svarbrýnn og brúna-
þungur. Var þvi ekki að undra,
þótt við félagamir yrðum dá-
lítið hissa, er við kynntumst
manninum sjálfum, glaðlegum
og hvatlegum — honum hafði
sannarlega tekizt vel að fela
sjélfan sig á bak við þessi gervi.
Ólafur tók sínar myndir og
ég tók leikarana tali. Á meðan
hélt Aksel áfram að undirbúa
myndatökuna af heimreið Sig-
varðs konungs og kappa hans.
Drottningin, sem leikin var af
Evu Dahlbeck gengur fram til
móts við mann sinn, en í miðju
atriðinu grípur Aksel fram í,
hrópar upp yfir sig og skundar
á móts við drottninguna. Eitt-
hvað var athugavert, það var
okkur ljóst, þótt ekki heyrðum
við orðaskipti.
Þau stóðu þarna og töluðust
við — hún stillt og hlustaði, en
hann ákafur og bandaði hönd-
unum út í allar áttir. Síðan tók
hann undir sig stökk og gekk
eins og hann vildi að leikkon-
an gengi.
Þau stóðu þarna og töluðust viff — hún stillt og hlustaði, en
hann ákafur og bandaffi höndunum út i allar áttir. (Ól. K. M.)
vel heima 1 hitiu hrikalega og
fagra umhverfL Þeir eru hluti
af íslenzkri náttúru, rétt eins
og þeir hafi sprottið upp úr
jörðinni".
Meðaii á viðtalinu stóð bað-
aði Gabriel Aksel út höndun-
um til áherzlu orða sinna:
,4 fyrrasumar geystumst við
Benedikt Árnason um landið
þvert og endilangt — sagði
Aksel og slengdi öðrum hand-
leggnum í láréttan hálfhring.
— Ferðin tók aðeins þrjár vik-
ur, svo að sjá má, að við fór-
um hratt yfir. Ýmist fórum við
á jeppum og hestum, en þegar
hvorttveggja brást — gang-
andi“, og Aksel tipplar um-
hverfis mig til staWestingar
orðum sínum.
„Margir staðir komu til
greina“ heldur hann áfra.'u.
„því að landið er ægifagurt.
Eftir þennan sólskinsdag )
Hljóðaklettum hverfum við á
braut og höldum sömu leið
heim. Við gátum ekki staldrað
við' i Hljóðaklettnm, nema um
það bil klukkustund, því að
annars hefðum við misst af
áætlunarflugvélinni frá Akur-
eyri lun kvöldið. Þegar við
höldum frá Hljóðaklettum, berg
málar rödd Gabriels Aksels um
klettana, og hann kallar, að
kvikmyndun sé lokið. Aftur á
að hefjast handa á sjötta tím-
anum í fyrramálið. Leikararnir
hverfa af sviðinu þreyttir og
lúnir eftir erfiðan dag, sem þó
er aðeins fyrsti dagur kvik-
myndunarinnar. Eftir stendur
borgin og tilbúni trjábolurinn,
sem trónar ankanalega innan
um kjarrið — alls kostar fram-
andi þessu umhverfi — eintóna
í allri sinni nekt.