Morgunblaðið - 13.07.1967, Blaðsíða 24
24
MORGUNBLAÐÍÐ, FIMMTUDAGUR 13. JÚLÍ 1967
—Jtjornu
óLipiÉ
EFTIR
KRISTMANN
GUÐMUNDSSON
efni og nóga næringu. Húsin eru
eingöngu gerð vegna straum-
anna í hafinu, og eru ekki sér-
eign neins; ihver sem vill má
nota þau til svefns og hvíldar.
Þessar verur ferðast mikið og
víða um veröld sína, en sagt er
að þær vitji jafnan átthaganna,
þegar þær fara að eldast." —
Hin jarðstjarnan var heim-
kynni Spú. Hún hafði verið all-
lengi í burtu, og vildi nú vitja
frænda sinna og dveljast hjá
þeim um hríð.
í»að var stór hnöttur og mjög
hrikalegur, lýstur af grænleitri
sól. Höf voru þar nálega eng-
in, en djúp votn víða, og margar
uppsprettulindir í gjám og
sprungum fjallanna. Gróðurinn
var aðallega brúnn og blár, skóg-
ar lágvaxnir, nánast kjarr og
var það alsett löngum þyrnum,
en bar blóm og ávexti, er Hnatt-
búar lögðu sér til munns. Þeir
höfðu háþróaða véltækni,
bjuggu í skrautlegum, vel skipu
lögðum borgum, og flugu um
loftið í ávölum diskum, af mis-
rounandi stærð. En vegir voru
engir, utan götur borganna og
gangstígar um nágrenni þeirra.
Hver borg var aðsetur eins ætt-
bálks, og bjuggu þar ekki aðrir.
En ættirnar höfðu mikil sam-
skipti hver við aðra, og var
aldrei neinn rígur þeirra á milli.
Lifðu allir í sátt og samlyndi á
hnettinum.
Spú bauð öllum, er þiggja
vildu, að heimsækja ættborg
sína, og þágu það margir.
Það kom nú í ljós, að Spú
var háttsett og mikils virt með-
al frænda sinna. Var farþegum
stjörnuskipsins forkunnar vel
tekið, og veizlur stórar haldnar
þeim til heiðurs í samkomuhúsi
borgarinnar, sem var skrautleg
og fögur 'höll. Voru þar á borð-
um ávaxtaréttir og óáfeng vín,
en hljómsveit lék á flautur og
einskonar sítara, meðan á mál-
tíðum stóð. Þótti gestunum sú
músík furðuleg, og ekki líktist
hún neinu er þeir höfðu áður
heyrt. En salirnir voru prýddir
litfögrum málverkum, og voru
mörg þeirra hin ágætustu lista-
verk, að allra dómi.
Engin sæti voru í sölum hall-
arinnar, því að Hnattbúar not-
uðu ekki húsgögn af slíku tagi.
Borðin voru býsna lág, naumast
hálfur meter á hæð, en ekki létu
menn það aftra sér frá því að
njóta krásanna, sem á þau voru
borin. Spú gekk um meðal ges>
anna, og hvatti þá til að gera
réttunum skil, en sagði um leið,
í afsökunarskyni, að þetta væri
nú varla bjóðandi fólki af öðr-
um hnöttum. Mikill fjöldi
frænda hennar kom einnig í hóf
þessi, en þeir virtust feimnir
og hlédrægir, svöruðu þó vin-
gjarnlega ef á þá var yrt.
Þegar hlé varð á veizluhöld-
um, var borgin skoðuð, og dáð-
ust allir að hinni stórfögru bygg
ingarlist Hnattbúa, en hún
minnti á indversk musteri frá
fyrri tímum. Mikil litadýrð var
hvarvetna, jafnvel hin breiðu
stræti voru lögð allavega litum
hellum. Víða stóðu sérkennileg-
ar myndastyttur, og var ofta.-d
erfitt að sjá hvað þær áttu að
tákna.
Ómar Holt reikaði um borg-
ina með vinafólki sínu, og undr-
aðist það sem fyrir augun bar.
Þarna var allt framandi og ein-
kennilegt: húsin vörpuðu dökk-
grænum skuggum, allir litir voru
frábrugðnir því er hann hafði
vanist, og hann treysti sér ekki
til að gefa neinum þeirra nafn.
Yfir fjölskreytta og ókennilega
turna borgarinnar bar ferkant- j
aða súlutinda, er gnæfðu til him
ins, og stórhrikaleg, sundurbrot j
in fjöll. Sólin var þrisvar sinn- :
um stærri en sunna Jarðar, og
allt baðað fölgrænu skini henn-
ar, en hitinn samt ekki óþægi-
legur.
Hann hlustaði annars hugar á j
Spú, er var að segja þeim sögu
hnaltarins: „Fyrir mörgum milij
ónum ára voru hér ægilegar ná*t
úruhamfarir, og ekkert líf gat
þrifist, nema einskor.ar skordý'-.
Kynþáttur okkar er af þeirn
kominn, og erum við einu vitver
urnar hérna,, en allmikið er af
litlum, skynlausum dýrum, er
líkjast okkur. Nú er allt orðið
kyrrt fyrir löngu og gott hér að
vera. Við lifum öll í sátt og
friði, og höfum allt sem við
þörfnumst. Fyrir skömmu hlut
um við þann heiður að vera tek
in í Hnattasambandið, og sum
okkar hafa ferðast víða. En allt
af þráum við að komast aftur
heim — og heima er bezt. Mun
ég enda hafa ærinn starfa á
næstunni, að segja frá því er
fyrir mig hefur borið, en kyn-
þáttur okkar hefur mikið yndi
af sögum og fróðleik.“
Eftir fárra daga dvöl á hnetti
Spú, héldu farþegarnir aftur tjj
stjörnuskipsins, og var nú lagt
af stað inn að kjarna Vetrar-
brautarinnar.
Er skipið kom út úr geimþyt
hið næsta sinn, bar hvergi skugga
á. Allt um kring var dauf g
sérkennilega tær birta. En þráit
fyrir hana mátti sjá mikinn
fjölda sólna í öllum áttum. Voru
þær i mörgum litum og svo ná-
lægar, að ekki var hægt að horfa
á þær, eins og venjulegar stjörn
ur.
Skammt frá skipinu, svo sem
tíu ljósmílur í burtu, var stór,
snjóhvít sól, en kringum hana
sveimaði önnur miklu minni,
ljósrauð.
Kimm, leiðangursstjóri farþeg
anna, kallaði þá saman í borð-
sal skipsins og hélt stutta ræðu:
„Tvístirni það, er við nálgumst
nú, hefur í fylgd sinni tíu plá-
netur, allar byggðar fólki sem
er miklu lengra komið á þróun-
arbrautinni en við. Það hefur
sýnt okkur þann sóma að bjóða
okkur heim, til þess að við meg-
um sjá hvað bíður mannanna,
þegar líður að lokum þroskans í
— Ég er aðeins að reyna að beina atbygli þjónsins að mér.
hin.u þunga efni. Munum við
innan stundar fara niður á yztu
jarðstjörnuna, þar sem okkur
vei'ður veiit móttaka, en síðan
lengra inn í sólkerfið og skoða
nokkra af hnöttum þess úr
lofti.“
Þótt jörð þessi væri alllangt
frá sól sinni, var þar bersým-
lega vel hlýtt, því að engar snæ-
hettur voru á pólnum. Aftur á
móti voru margir fjallatindar
hvítir, en þegar betur var að gáð
var það ekki af völdum íss og
snjóa, heldur litur bergtegund-
anna, er olli því. Fjöllin voru
hvergi há, þau hæstu liðlega þús
und metrar, er risu víðasthvar
frá jafnsléttu, eins og óregluleg-
ir píramýdar, með grunnuvn,
hækkandi dölum að neðan, klett-
ótt og afburða falleg, ekki ólík
því sem þau væru gerð af manna
höndum. Misbreið vötn lágu
hringinn í kringum sérhvert
þeirra, svo að þau voru raun-
verulega eyjar, en lygnar elfur
runnu á mildi vatnanna. Uthöf
voru engin, að talizt gæti, en þi
var yfirborði hnattarins nokkurn
veginn jafnt skipt milli vatns og
þurrlendist. Borgirnar voru litl-
ar, en hver einasta bygging var
fagurt listaverk, og virtist frem-
ur gerð til skrauts en skjóls.
Stórir og ótrúlega fagrir garðar
voru umhverfis húsin, og öll
jarðstjarnan var vafinn gróðri.
V:ða sáusl umfangsmiklir skóg-
ar ig var byggðin strjálari þar.
Vegir voru nálega engir, en
vérkennileg flugför liðu um loft-
ið. Líktust þau einna mest gríð-
■v - órum kaffibökkum.
Pimm, leiðangur&stjóri, hafði
varað farþegana við því að undr
ast nokkuð sem fyrir augun
bæri. Kvað hann Hnattbúa hafa
afbrigðilega siði og háttu, og
meðal annars gengju þeir allir
naktir.
Diskar farþeganna flugu
nokkra hringi kringum hnöttinn,
en síðan skiptu þeir sér niður.á
borgirnar, og höfðu þeir áður
fengið fyrirmæli um það.
Ómiar Halt var með Lenaí
Dorma, ásamt ímennu Kha, Inga
Vítalín, Naníu, Míró Kama og
Danó. Þau lentu á sléttu einni,
undir pýramýdalöguðu fjalli,
skammt frá allstórri borg — ef
borg skildi kalla. Húsin voru að
vísu mörg, en langt á milli þeirra
og götur engar, aðeins flatir
vaxnar þéttu, mislitu grasi. Er
þau stigu út úr diskin-um, beið
þeirra stór hópur af fólki og
varð Ómari starsýnt á það, enda
þótt Hnattbúar væru ekki mjög
frábrugðnir öðrum mönnum.
Þeir voru í lægra lagi og grann-
vaxnir, en af þeim ljómaði ein-
hver sú fegurð er snerti hjarta
Alan Williams:
PLATSKEGGUR
Aþenu. í framsætinu tútnaði
hálsinn á þeim digra, út yfir
flibbann, rétt eins of útþanið
blýrör.
— Kannski finna þeir eitt-
flrrid
roll-on og spray
svitakremið lofar
yðurengu ....
engu nema
frískleika allan daginn
.. . og það er þess virði.
hvað athugavert við vegabréfin
okkar? sagði van Loon og
kveikti í pípunni sinni.
— Það er ekkert athugavert
við þau, sagði Neil. Þessi rósemi
Holllendingsins var farin að
fara í taugarnar á honum.
Þeir óku framhjá bönkum og
skipaafgreiðslum, og eftir rykug
um, tirjálausum götum inn á
Stjórnartorg, sem var umlukt
steinsteypusúlum, bláum skjöld-
um og hvíta krossimum heil-
enska konungsríkisins. Vagninn
stanzaði við Hótel Kóng Georg.
Sá, sem hafði ekið, sat kyrr við
stýrið, en dyravörður hneigði sig
fyrir hinum þremur, er þeir
gengu inn, gegnum hverfudyrn-
ar. Van Loon, sem var með pok-
an-n á bakinu og pípuna milli
tannanna, glotti með hrifningar-
svip að öllum marmaranum og
ljósakrónunum, en stígvélaðir
fætur hans sukku niður á gólf-
ábreiðuna, er þeir gengu yfir að
lyftunni.
— Kannski þeir sendi okkur
kampavín og dansstelpur? sagði
hann er lyftan lokaðist og þeir
stigu líkast kvikasilfri í loftvog,
alla leið uppá efstu hæð. Dyr við
endann á ganginum opnuðust, og
þar var lítill maður, hnotubrúnn
í framan og snyrtilegux 1 klæða-
burði. Borgaraklæddi Grikkinn
rétti honum bæði vegabréfin, og
Neil og van Loon var vísað inn
í íbúð þar sem sólin skein inn
um gluggana, á vínrauða gólf-
ábreiðuna.
Úti við gluggann sat ferlega
feitur maður. Höfuðið á honum
var eins og egg í laginu, með
ofurlítinn hökutopp og slikju-
legt hár, sem var eins og límt
niður á ennið. Hann leit út eins
og franskur prófessor í skopleik
frá nitjándu öld.
Hnotubrúni maðurinn benti á
tvo hægindastóla á miðju gólfi.
— Fáið ykkur sæti, sagði hann
og stikaði svo að borðinu úti við
vegginn. En borgaraklæddi mað
urinn hafði tekið sér stöðu hans
úti við dyrnar.
Hnotubrúni maðurinn, stóð og
horfði á þá félaga og smellti
fingrunum á vegabréfin þeirra.
— Herrar minir, ég er Spyros,
höfuðsmaður í lögreglunni hér í
Aþenu. Hann talaði frönsku með
miklum útlenzkuhreim.
Neil tók fram í á ensku: —
Andartak! Við erum ekki fransk
ir, heldur er ég Englendingur
11
og félagi minn Hollendingur. Og
við vildum gjarna fá að vita,
hvað þetta allt á að þýða?
Spyros höfuðsmaður lyfti
hendi og hélt áfram á frönsku:
— Afsakið, en félagi minn hérna
hr. Charles Pol, talar ekki nema
frönsku. Og þið kunnið báðir
frönsku, er ekki svo? Einmitt!
Þá höldum við áfram. Hann opn
aði bæði vegabréfin.
Meðan á þessu stóð hafði feiti
maðurinn, hr. Pol, horft á þá,
eins og hann skemmti sér, en svip
urinn á honuim gerði Neil óróleg
an. Rakar, þykkar varixnar voru
opnar og líktist mest tveim
kirsuberjum, en innan við þær
voru gljáandi framtennur.
Spyros leit á vegabréfin. —
Þið hafið báðir verið á Athos, sé
ég? Þið fenguð leyfi í Saloniki
fyrir þremur vikum?
Neil kinkaði kolli.
— Hvaða klaustur komuð þið
í?
Neil sagði honum þau nö’fnin,
sem hann gat munað, en bætti
svo við: — En við eigum sama
rétt á að að fá að vita, hvað
þetta á að þýða.
Grikkinn lyfti aftur hendi. —
Fyrst verðum við að komast að
tilteknum staðreyndum. Til
hvers fóruð þið til At'hos?
Neil yppti öxlum. — Bara sem
skemmtiferðamenn. Til þess að
sjá klaustrin.
— Skemmtiferðamenn? sagði
Spyros. — Þið áttuð þá ekkert
sérstakt erindi þangað?
— Erindi? Hvaða erindi hefð-
um við átt að hafa þangað? Neil
leit á hr. Pol, sem sat aðgerða-
laus og horfði á hann með kirsi-
berjavarirnar 'brosandi.
Spyros leit aftur á vegabréf
Neils. — Hér stendur, að þér
séuð blaðamaður. Kannski hafið
þér farið til Athos til þess að
eiga viðtal við einhvern?
— Nei, ég fór sem skemmti-
ferðamaður, eins og ég var að
segja.
í þessu bili laut Pol fram og
hvíslaði einhverju að Spyros,
sem rétti honum vegabréf Neils.
Grikkinn sneri sér nú að von
Loon. — Hér stendur, að þér sé-
uð sjómaður að atvinnu.
— Já, ég hef verið allt mögu-
legt um dagana, sagði van Loon
og velti vöngum spekingslega.
— Hvað voruð þér að gera á
Athos?
— Ég var bara að sleppa frá
stelpu.
Pol leit upp og rak upp stutt-
an, hvellan hlátur, næstum kven
legan Spyros hleypti brúnum og
lagaði á sér skyrtuermarnar. —
Hafið þið þekkzt lengi? spurði
hann með stífum virðuleik.
— Við hittumst í áætlunar-
bílnum til Ierrissou, fyrir þrem-
ur vikum.
Grikkinn kinkaði kolli eins og
hann hefði orðið fyrir einhverj-
um vonbrigðum, lagði vegabréf-
ið aftur á borðið og sneri enn að
Neil. — Hittuð þið nokkra aðra
skemmtiferðamenn meðan þið
vorum á Athos?
Neil hikaði. Pol hafði hallað
sér fram, svo að brakaði í stóln-
um undan þunga hans. — Já, við
hittum einn Frakka, sagði Neil,
— hann hét hr. Martel. Sagðist
vera uppgjafa-prófessor.
— Hvernig leit sá maður út?
Það var Pol, sem spurði, og rödd
in var hiljómfögur eins og tenór-
rödd.
— Hávaxinn, hvíthærður —
um fimmtugt.
Feiti maðurinn greip skjala-
bunka á borðinu fyrir framan
Spyros. Hann opnaði hann og
rétti Neil. Innan í honum voru
tvær ljósmyndir. Þær voru báð-
ar af Martel, önnur sýndi hann
dökkklæddan og með 'band heið
ursfylkingarinnar, standandi á
hersýningu á götu í París. Á
hinni var hann sitjandi við skrif
borð í einkennisbúningi franska
hersins. Neil vissi nú, hvar hann
hefði séð hann áður. Myndin
hafði verið á forsíðu í heimsblöð
unum fyrir eitthvað átta mánuð
um. i
— Var það þessi maður?
sagði Pol lágt.
Neil kinkaði kolli og rétti hon
um möppuna aftur.
2. kafli.
Maðurinn var Pierre Brouss-