Morgunblaðið - 08.09.1967, Blaðsíða 12

-r
12
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. SEPT. 1967
Vísindamenn í sumarönnum Vísindamenn í sumarönnum Vísindamenn í sumarönnum
Nýjar skeldýrategundir
berast stððugt til landsins
Viötal við Ingimar Óskarsson, náttúr ufrœÖing
FRÁ því að ég byrjaði að
skríða hef ég verið að safna,
sagði Ingimar Óskarsson,
náttúrufræðingur og vísinda-
maður, í upphafi samtals, sem
blaðamaður Mhl. átti við
Ingimar Óskarsson
hann um sumarstarf hans.
Auk jurtanna, sem ég hef
safnað og rannsakað um tugi
ára hér á landi, hef ég mest-
an áhuga haft á skeldýrum.
l»að er af því að mér finnst
skeldýrin gefa svo góða
möguleika á djúpri innlifun í
ríki náttúrunnar. Það má
rekja þennan áhuga minn á
skeldýrum til þess tíma er ég
kenndi á Árskógsströnd. Það
fiskaðist mikið af ýsu í sjón-
um þar í grennd og þegar
búið var að kasta henni á
land, höfðu börnin í skólan-
um mikla unun af að róta í
innyflunum í leit að skelj-
um og kuðungum. Þau komu
stundum með þessi dýr til
mín og báðu mig um að segja
sér hvað þau hétu. Mér datt
þá í hug að það væri gott
„hobbý“ fyrir börnin að
safna þessum dýrum. Það er
auðveldara að eiga við þau
en plönturnar, skeljarnar
geymast vel og eru f jölbreyti
legar. Sjálfur valdi ég mér
þetta „hobbý“.
— Það hafa verið rannsakað-
ar mjög margar skeldýrategund
ir?
— Já, það er nú líka það, að
rannsakaðar hafa verið um 100.
þúisundir tegunda, sem sýnir að
fjölbreýtni þessara dýra er með
allra mesta móti
— Hverjar eru þínar nýjustu
athugamir á skeldýrum?
— í sumar eins og undanfarin
sumur hetf ég einkum fengist
við að finna og rannsaka nýjar
Skarðgilli. Ein af nýjustu skei-
dýrategundunum, sem Ingimar
hefur fundið hér við land.
tegundir skeldýra. Það sem ver
ið hefur eitt aðaJatriðið í því
samibandi er að sjórinn umihverf
is fsland hlýnar stöðugt og því
hafa margar nýjar tegundir bor-
r
Utsala
Úrval af kjólum og sokkabuxum á mjög góðu
verði. — Opið í dag föstudag Aðalstræti 9, 2. h;æð.
Sendisveinn
óskast hálfan eða allan daginn.
SLIPPFÉLAGIÐ í REYKJAVÍK.
Lögtök
Eftir kröfu bæjarritarans í Keflavík og sam-
kvæmt úrskurði fógetaréttar Keflavíkur 4. sept-
ember 1967 verða ógreidd útsvör, aðstöðugjöld og
fasteignagjöld ársins 1967 til Bæjarsjóðs Kefla-
víkur tekin lögtaki á kostnað gjaldenda en á ábyrgð
bæjarsjóðs að 8 dögum liðnum frá birtingu þessarar
auglýsingar.
Keflavík 4. september 1967.
BÆJARFÓGETINN í KEFLAVÍK.
ist til landsins með Golfstraumn
um sunnam að. Einnig hafa teg-
undir sem áður fyrr fundust
eingöngu- við suðurlandið flutzt
norður og finnast nú við norð-
urland. Sl. ár kom grein í Nátt-
úrufræðingnum, þar sem ég
greindi frá 5 nýjum skeldýrum,
sem fundist hatfa hér við land.
Það voru Kólgudrekka, Glæsi-
motra, skarðagilli, Sléttihnubb-
ur og Hélulaufa.
— Hvert er startf þitt hér hjá
Hafrannsóknarstofniuninni, Ingi
mar?
— Starf mitt hér er að ákveða
aldur ýsu og þonsks, sem veiðist
á íslandsmiðum.
— Það væri fróðlegt að fá að
Glæsimotra gýnd frá hlið. Ein
af nýjustu skeldýrateg. sem
fundizt hafa hér við land.
heyra í fáum orðum, hvernig þú
ferð að því.
— Til þess að ákveða aldur
þessara fiska eru kvamirnar
rannsaikaðar. Kvarnirnar finn-
ast við heilann í fisknum og er
ekki vitað með vussu, hvaða til-
gangi þær þjóna fyrir fiskinn.
Áður fyrr héldu menn að þær
væru heyrnartæki, en nú er álit
ið að þær séu jafnvægistæki.
Þær synda í fljótandi vökva.
sem varð til þess að menn fengu
þessa nýju hugmynd um tilgang
þeirra. Kvörnin er skorin í sund
ur, þar sem hún er þykkust.
Með aðstoð smásjárinnar má
greina í þverskurði hennar nokk
urs konar árhringi. Það er því
lítot með tovarnirnar og trén.
— Að hvaða niðurstöðu hefur
þú komizt í sambandi við þetta
startf þitt í sumar?
— Athyglisverðast finnst mér
að ég er alveg hættur að finna
frá 14—19 árahringi í kvörnum
þorsksins, eins og otft kom fyr-
ir hérna áður fyrr. Það bendir
í þá átt að elztu árgangar þorsks
Guðafífill. Einn ai 170 undan fíflategundum, sem Ingimar hef
ur fundið hér á landi og rannsakað.
ins séu að hverfa úr sögunni og
þá um leið að otfveiði hatfi ver-
ið í sjónum. f sumar hetfur varla
veiðzt eldri þorskur en 9—11
ára.
— Hvað viltu segja um þína
menntun?
— Skólaganga mín var ekkí
mikil. Ég var þrjá vetur í gagn-
fræðaskóla og las 4. bekk í
Menntaskólanum í Reykjavík
utan skóla. Ég hef lært náttúru-
fræði við rannsóknir úti í nótt-
úrunni og tel að vart sé hægt
að læra hana öðtu vísi, svo vel.
Það veitir að vísu meiri mögu-
leika að læra í háskólum. Menn
eiga greiðari aðganga að góðu
kennarast.arfi að prátfi loknu. En
Lögtök
Samkvæmt úrskurði fógetaréttar Keflavíkur 4.
september verða ógreidd manntalsbókargjöld ársins
1967 og eldri tekin lögtaki á kostnað gjaldenda
að 8 dögum liðnum frá birtingu þessarar auglýs-
ingar.
Bæjarfógetinn í Keflavík 5. september 1967.
ALFREÐ GÍSLASON.
Skóla og skjalatöskur
fyrirliggjandi í miklu úrvali.
Heildsölubirgðir:
DAVÍÐ S. JÓNSSON & CO H/F.
Sími 24-333.
hvað náttúrutfræði sneTtir, er
ekki hægt að læra nema lítinn
hluta af henni í skólum aðal-
námið hlýtur alltatf að vera 1
því íólgið að rannsaka náttúr-
una sjálfa.
— Þú hefur emnig náð jafn
góðum árangri í þínu starfi og
margur háskólagenginn maður-
inn?
— Ég hetf hlotið fullkomna
viðurkenningu, sem vísindamað-
ur, bæði af vísindafélaginu hér,
sem hefur gefið út nokkrar baek
ur eftir mig og atf víisinidatfélög-
um erlendis.
— Hvað viltu segja um þínar
nýjustu rannsóknir á plöntum?
— Ég hef í sumar og hin síð-
ari einkum fengist við að rann-
satoa undafSfilinn. Hann var
mikið til órannsakaður, þegar
ég hófst handa, en óx um land
allt og sumis staðar í stórum
stíl. Ég hef rannsakað hér 170
nýjar tegundir og hafði engan
órað fyrir því að til væru svo
margar tegundir af honum. Ný-
verið hefur bók komið út um
þessar rannsóknir mínar.
— Hver er aðalmunurinn á
undafítflinum og búntfítfliinuim,
sem aliiir þektoja?
— Stöngull undafífilsiins er
óholur og körtfurnar venjulega
fleiri en ein. Einnig eru stöng-
ull og blöð meira og minna
hærð.
— Hvað er fleira að segja af
þínum nýjustu rannsóknum
Ingimar?
— Það er Mtið fleira að segja
atf því, sem ég hef rannsakað í
spumar og nýlega. Þegar maður
er að verða 75 ára er maður
mikið til hættur öllum rannsókn
um og lætur þeim yngri þær
etftir.