Morgunblaðið - 14.09.1967, Blaðsíða 12

12
MORGUNÐLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 14. SEPT. 1967
ERLENT YFIRLIT
Hert á baráttu
gegn yfirráðum
hvítra manna
BITT fhalzta markmið ráðsteínu
Eininigarsamtaikia Afríku (OAU),
er ihiófisit í Kinislhasa, höfuðborg
Kongó, á mániudiaiginn, er að efla
skærulhernað blökkumanna gegn
hvítum mönnum í suðudhluta
Afríku með bættu skipuilaigi og
auikinni aðstoð, Ihernaöarlegri og
fjár(hagisle,gri. Fundinn si-tj a fiuíll
trúar ailra aðáld arlandanna
nema Malawi, sem hefur tekið
upp stjórnmálasamband við S-
Afrífcu, erkióvininn.
Að undanförnu hafa borizt
ifréttir um auknar skærur í
Rihodesíu, nýjia sigra þjóðernis-
sinna í Mozambique og nýja bard
aga í Angola og Poritúigölsku
Guineu. Samkvæmt fréttum frá
Suður-Afríku eru rúmlega eitt
þúsund velþjálfaðir skænuliðar í
Zambíu og Tanzaníu þess aiLbúnr
ir að fiara til Suður-Afríku og
hefja skæruhernað gagn yfir-
völdum þar.
En í umræðum ráðstefnunnar
í Kinshasa er meiri áberzla lögð
é Rhodesíuimálið. Það .sem einna
mest háir blökkum.önnum þar er,
að .samtök þeirra eru kiofin í
tvær andstæðar fylkimgar, ZAPU
og ZANU. Nú er um það rætt,
að samein.a verði þessi siamtök,
en það mun reymast erfitt, enda
sitja flestir leiðtogar þeirra í
famgabúðum. Leiðtagar ZANU
hafa lagt til, að komið verði á
fiót nefnd, sem samraemi baráttu
blökkumanna gegn stjórn Ian
Sm.it'hs. Leiðtogar Einingarsam-
taka Afríku hafa hins vegar Lagzt
gegn þeirri hugmynd, að mynd-
uð verði útlaigastjórm hlökfcu-
manna frá Rhodesiu á þeirri fior
sendu, að þar með væri upp-
reisn,arstjórn lan Smitihs raun-
veru.lega viðurkennd oig dregið í
efa, að Bretar bæru ábyrgð á
Rhodesíu.
Af þessum sökum er nú um
það rætt, að útlagar frá Rhodes-
íu komi á fót „fnamkvæmda-
ráði“ enlendis en ekki útlaga-
etjórn og viðurksnni þarmig
brezka landsstjórann í Rhodesíu
og yfirráð brezku krúnunnar.
Leiðtogar ZAPU og ZANU,
Nkomo og Sitfaole, yrðu heiður-
iflonsetar þessa ráðs, og litið yrði
bvo á. að staða þess ráðs yrði
®ú siama og stjórnar hvíta minni
hlutanis í Rhodesíu áður en Lýst
var eimhliða yfir sjálfstæði ný-
lendunnar fyrir tveimur árum.
Þá haifði Rhodesia sjálfistjórn í
ölLum sérmáLum sínum og gat
eent sendimenn til vimveittra
níkja. Leiðtogar ZANU vona, að
Bretiar sætti sig við þetta fyrir-
komulag.
Mangir Afríkumenn haía feng-
Sð þjálfun í skænuhernaði í Kína,
Austu r JÞ>ý zk a la nd i, Búilgaríu og
Alsír, og þessir skæruliðar benda
é, að sfcæruihermaður geti borið
árangur, þóitt andstæðingurinn
ráði yifir fjölda fLugvéla, eins og
banátta skæruliða í Kenya og
Vietnam sýni. En margir aðrir
Afríbumenn benda á reynsLu
blökkumanna í Angola, þar sem
enfitt hefun reynzt að haldia stór
um svæðum hernuimdum, og
telj a það ihyggiLegria. að barátitiam
þyiggist á aðeins Litium „selLum“
skœrul'iða fynst í stað.
Hvað tekur við
í Suður-
Vietnam?
FORSETAKOSNINGARNAR í
Suður-Vietnam hafa ekki mank-
að þáttaskil í stríðinu eins og
ýmsir bafa vonað. Kosningarn-
ar hafa ekki orðið til þess að
auka á jafnvægi í stjórnmáilium
landsins heldur þvert á móti, og
siigur Thieus og Kys varð elkki
svo mikill að hann hafi bætt svo
aðstöðu stjórnarinnar í Saigon,
að (hiún sjái sér fært að leita hóf-
anna um frið hjá Hanoistjörn-
in er einnig vantrúuð á, að til-
raunir hennar til að flá Öryggis-
náðið til þess að beina þeirri á-
skortun til styrjaildaraðila, að
þek samþykki vopnahlé og efmt
verði tii nýrrar ráðstefnu um
SA-Aisíu beri ánam'gur. Ruisk saigði
á bliaðamanma.fundin um, að það
væri hlutverk SÞ að stuðla að
friði í Vietnam, en gaf í skyn, að
l'ítil von væri til þess, að það
mundi takast.
Sumk andstæðingar stefnu
Ba ndartkjas tj órna r í Vietnam
haLda því fram, að sátta-umleit-
anir hennar séu tilgangslausar
nemia því aðeins ,að Johnson flor-
seti sé reiðubúinn að ©era nýbt
hlé á Laftárásunum. Ekkert bend
k til þess, að Johnison sé fiús a
fyrirsikipa slíkt hlé nema þvi að
eins að stjórnin í Hanoi dragi úr
stríðsaðgerðum, og stjórnin í
Hanoi hefur stöðugt neitað að
stíga slíkt skref. Rusk sagði á
blaðamannafundinum, að hlé á
loftárásunum kæmi ekki til
greina nema því aðeins að N-
Vietnammenn drægju einnig úr
stríðsaðgerðum, en ekki er ljóst
Gaulle: Oder
SSSSS
Neisse
Neisse
ar, og verður hann að beita allri
sinni leikni í baktjaldamakki,
sem 'hann er frægur fyrir.
Ef tilraun Thieus fer út um
þúfur og ekkert verður gert til
að ráða bót á V’andamálum eirns
og verðbólgu og spillingu, er
hugsanlegt að Lögfræðingurinn
Frá ráðstefnu æöstu manna í Kinshasa í Kongó: Haile Selassie, Eþíópíukeisari (til vinstri), ræð-
ir við Joseph Mobutu Kongóforseta (í miðju). Til Ihægri á myndinni er Mohammed Ibrahim Hgal,
forsætisráðherra Sómalíu.
inni. Nú er óttazt, að ný stjórn-
málaátök séu í aðsigi í Suður-
Vietnam, og vaidastreita Thieus
og Kys gerir það að verkum, að
erfitt mun reynast að mynda
stjórn á breiðum grundvelli.
Á blaðamannafundi sínum i
siiðustu vi'ku reyndi Ruslk utan-
rí'kisráðherra að koma í veg fyr-
ir, að aLmenningur í Randaríkj-
unum gerði sér of háar vonir
um möguleika á friðsamlegu sam
kamulagi að kosningunum lokn
um. Hann gaf að vísu í skyn,
að 'hugsanlegt væri að annað hlé
yrði gert á loftárásunum á N-
Vietnam, en benti á, að enn hefði
enginn friðarvilji gert vart við
sig í Hanoi. Bandaríska stjórn-
hvað B'andarí'kjastjórn á við með
þessu skilyrði.
í Saigon er talið víst, að
stjórniagaþingið staðfesti úrslit
kosninganna þrátt fyrir kiærur
um, að brögð hafi verið í taifli,
enda bendir ekkert til þess, að
huigsanleg svik hafii hafit áhrif á
úrslitin. Thieu hersihöfðingi, sem
ihlaut 35% atkvæða, hyggst
mynöa stjórn á breiðum grund-
velli og verður sennilega að taka
óbreytta borgara í stjórnina
þrátt fyrir hugs'anlega mótspyrnu
félaga sinna í herforingjastjórn-
inni, sem vilja ógjarnan að völd
þeirra verði sikert. Veigna ágrein
ingsins við Ky er talið, að Thieu
muni fara mjög varlega í siakirn
ANDRÉS AUGLÝSIR
Rýmingarsala á kvenfatnaði
heldur áfram.
Góðar heilsárs- kápur fyrir hálfvirði
Mikill afsláttur af öðurm vörum.
Vegna flutnings á
allt að seljast
laucavcgs
Truong Dinh Dzu geri bandalag
við hina herskáu búddatrúar-
menn, sem hafa ba'ft hægt um
siig síðan hreyfing þeirra var
iþæld niður vorið 1906. Vatoið hef
ur mi'kla reiði meðal búddatrú-
armanna, að búddistahreyfing
sú, sem fylgir stjórninni að mál-
um, hefur verið viðurkennd op-
inber fulltrúi a'llra búddatrúar-
manna og að rómversk-kaþólsk-
ir menn, sem er-u 10% þjóðar-
innar, hafa hlotið rúmlega helm
ing þingsæta í öldungadeildinni.
Pólverja og De
Gaulle greinir á
DE GAXJLLE, forseta, hefur ver-
ið frábærlega vel tekið í Pól-
landi. En vafasamt er talið, að
iheimsólkn hans muni hafa nokk-
ur veruleg áhrif, nema hvað bú-
ast megi við, að sambúð Frakka
og Fólverja haldi áfram að
batna. Samkvæmt nýlegri skoð-
anakönnun telja Frafckar sig
sitanda í nánari tengslum viið Pól
verjia en aðrar Austur-Evrópu-
iþjóðir.
Mesta athygli hafur vakið í
samjbandi við beimsóknina, að
de GauLle hefur staðfest, að hann
telji núverandi landamæri Pól-
lands endanleg, en liðin eru átta
ár síða.n hann gaf þetta fyrst í
skyn. Einnig befur vakið eftir-
tekt, að fiorsetinn hefiur hvað eft
ir annað taLað um hina „þrí-
skiptu Evrópu“ — Austur-,
Mið- otg Vestur-Evrópu. Með því
að gera grein.armun á Mið- og
Austur-Evrópu, LeggUir fiorsetinn
áherzlu á aukið sjálfstæði fyLgi-
ríkja Rúsisa.
Að sögn „Le Monde“ hefiuT
verul.egur skoðanaágreiningur
komið friam í viðræðum de GauLl
es við pólsfca ráðamenn, ekki
sízt í Þýzkalandsmálinu. Pólski
fiorsetinn, Ochab, lét sjálfiur svo
um rnælt, að viðræðiurnar um
Þýz-kalandsmálið mundu reynasit
erfiðar og sagði, að ekki einung
-s Oder-Neisse-Landiamærin (þæ.
vesturlandamæri Póllands) væru
endanleg, heldur einnig landa-
mæri Auistur- og Vestur-Þýzka-
lands. Einnig játaði forsetinn, a.ð
Frakka og Pólverjia greindi á um
það, hvernig leysa bæri þetta
vandamáJ og viðhorf þeirra tii
þeiss væru einnig ólik.
De GaulLe hefiur aftur á móti
haldið því fram, að leysa megi
Þýzkalandsmálið með því að
draga úr spennunni, með skiln-
ingi og með endanlegri samvinnu
milli vestur-, mið- og austur-
hluta álfunnar. De G&ulle ræddi
einniig varfærnislega um póli-
tískt sjálfstæði Póllands, er hann
talaði um nauðsyn en um leið
erfiðleika þess, að Frakkar og
Pólverjar varðveittu og efldu
þjóðleg séreinkenni sín þrátf fýr
ir yfirgang risastórveldanna
tveggja.
Pólska blaðið „Sztandard
Mlodyhc“ faefiur lagt áherzlu á
ágreininiginn í viðræðum de
Ga'ulles við pólsika leiðtaga'. —
Blaðið bendir á, að Frakkar
telji mestu máli skipta að dnaga
úr spennunni, enda muni það
leiða til aJJþjóðlegra samninga
um afivopnun, kjarnorkuvopna-
laus svæði og önnur siík máL
Hins vegar viiji Pólverjar fara
ihina leiðina og telji að fyrst eigi
að tryggjia öryggi, sem sé na.uð-
•synleg florsenda minnkandi
spennu, enda sé sú leið öruggari
og tryggari.
3ja herb. íbúð - laus strax
Til sölu 3ja herb. íbúð nýstandsett með nýtízku
eldhúsinnréttingu, í gamla bænum.
FASTEIGNAMIÐSTÖÐIN, símar 14120.
Heima 10974.