Morgunblaðið - 20.12.1967, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. DES. 1987

Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar; Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthias Jphannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttastjóri: Björn Jóhannsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn og afgreiðsla: Aðaístræti 6. Sími 10-100.
Auglýsingar: Aðalstræti 6. Snni. 22-4-80.
í lausasölu: Kr. 7.00 eintakið.
Áskriftargjald kr. 105.00 á mánuði innanlands.
AÐILD AÐ
4 llt frá lokum heimsstyrj-
** aldarinnar síðari hefur
verið unnið að víðtækri al-
þjóðasamvinnu á sviði efna-
hags- og viðskiptamála. Stofn
un Alþjóðagjaldeyrissjóðsins
og Alþjóðabankans var liður
í þeirri viðleitni, og starfsemi
GATT miðar að sama marki.
Markmið þessarar víðtæku
alþjóðasamvinnu er að stuðla
að auknum viðskiptum þjóða
í milli og efla með þeim hætti
atvinnuvegi og framleiðslu-
greinar einstakra ríkja.
Einn liður í þessu starfi
hefur verið undirbúningur að
gagnkvæmri lækkun tolla
og má segja, að stofnun
Efnahagsbandalagsins og Frí-
verzlunarbandalags Evrópu
sé þáttur í því starfi. En með
þeim samtökum hafa aðildar-
ríki þessara tveggja banda-
laga samið um gagnkvæmar
tollalækkanir sín á milli um
leið og Efnahagsbandalagið
hefur sameiginlega tolla út
á við en Fríverzlunarbanda-
lagið ekki. En Efnahagsbanda
lagið er einnig að nokkru
leyti andstætt hugmyndunum
um almennar tollalækkanir,
þar sem það byggir upp háa
tollmúra gagnvart öðrum
löndum.
Þessi almenna tollalækk-
unarstefna skiptir að sjálf-
sögðu meginmáli fyrir þær
þjóðir, sem fyrst og fremst
lifa á útflutningi og er ísland
í þeirra hópi. Þess vegna er
eðlilegt að af fslands hálfu
hefur verið lögð áherzla á að
fylgjast með í þessum efn-
um, jafnframt því, sem ís-
lenzk stjórnarvöld hafa gert
sér þess fulla grein, að skil-
yrðislaus aðild íslands að
efnahagsbandalögunum komu
ekki til greina.
Nú hefur verið lögð fram á
Alþingi tillaga til þingsálykt-
unar um aðild íslands að
GATT — Hinu almenna sam-
komulagi um tolla og við-
skipti — en þau samtök eiga
rót sína að rekja aftur til árs-
ins 1947. Kennedyviðræðurn-
ar, sem staðið hafa undanfar-
in ár um gagnkvæma tolla-
lækkun milli aðildarþjóða
GATT hafa aukið mjög á þýð
ingu þessara samtaka og þess
vegna þáði íslenzka ríkis-
stjórnin boð GATT um bráða-
birgðaaðild að þeim samtök-
um á árinu 1964. í krafti
þeirrar bráðabirgðaaðildar
tók ísland þátt í Kennedyvið-
ræðunum og átti þess kost að
koma sjónarmiðum sínum
og hagsmunamálum á fram-
færi við þjóðirnar innan
GATT, en þeirra á meðal eru
þýðingarmestu viðskiptaþjóð-
ir okkar. Bráðabirgðaaðild
GATT
íslands að GATT var upphaf-
lega til ársloka 1965, en var
síðan framlengd til ársloka
1967 og í haust var undirrit-
aður samningur um aðild ís-
lands að GATT að áskildu
samþykki Alþingis.
Enginn vafi er á því, að að-
ild okkar að Kennedyvið-
ræðunum hefur þegar komið
okkur að verulegu gagni. Þar
er vettvangur, sem við getum
og höfum notað til þess að
berjast fyrir viðskiptalegum
hagsmunum okkar. Full aðild
íslands að GATT er í eðlilegu
framhaldi af bráðabirgðaað-
ild okkar og þátttöku í Ken-
nedyviðræðunum og er
ástæða til að fagna því að
íslands verði nú væntanlega
fullgildur aðili að þessum
samtökum.
Það er svo í samræmi við
þá almennu tollalækkunar-
stefnu, sem ríkir meðal helztu
viðskiptaþjóða okkar, að ís-
lenzka ríkisstjórnin hefur
lagt áherzlu á að lækka tolla
hérlendis, sem hafa verið
mjög háir og tollalækkun sú,
sem nú er í undirbúningi í
framhaldi af gengislækkun-
inni mun mjög auðvelda okk-
ur samninga við aðrar þjóðir
innan GATT um gagnkvæm-
ar tollalækkanir til þess að
greiða fyrir sölu á útflutn-
ingsafurðum okkar.
UTANRÍKISRÁÐ-
HERRAFUNDUR
Á ÍSLANDI
F'yrir nokkru var frá því
* skýrt í fréttum, að næsti
utanríkisráðherrafundur Atl-
antshaf sbandalagsr íkj anna
mundi haldinn hér á íslandi
næsta vor, nánar tiltekið í
júnímánuði. Hér er um mik-
il tíðindi og merkan viðburð
að ræða. Alþjóðlegur fundur
á borð við utanríkisráðherra-
fund Atlantshafsbandalags-
ríkjanna hefur ekki verið
haldinn hér á íslandi áður.
Á síðustu árum hafa fjöl-
margar alþjóðlegar ráðstefn-
ur verið haldnar hér á landi
og tekizt með ágætum og
minna má á Norðurlandaráðs-
fundinn, sem haldinn var hér
fyrir nokkrum árum og þótti
allt skipulag hans fara ís-
lendingum mjög vel úr hendi.
U tanríkisráðherraf undur
Atlantshafsbandalagsríkj -
anna hér á landi næsta vor
þýðir, að hingað koma ýmsir
fremstu og áhrifamestu stjórn
málamenn veraldarinnar,
hingað munu flykkjast frétta-
menn blaða, útvarps og sjón-
Þeir voru nýbúnir að
læra að nota eldspýtur
FYRIK nokkrum vikum
gerðu Viet Cong skærulið-
ar í Suður-Vietnam árás á
þorpið Dak Son, um 130
km frá Saigon. Þar voru
búsettir um tvö þúsund
manns af kynflokki er kall
ast Montagnard. Hálft
þriðja hundrað karla,
kvenna og barna fórust í
þessari árás, voru ýmist
hörku þessa stríðs af
beggja hálfu — en þessi
árás Viet Cong skæruliða
virðist skelfilegri en flest
eða allt annað, sem þarna
hefur gerzt.
—★—
fbúar þorpsins Dak Son í
Suður-Víetnam lifðu fábrotnu
lífi. Þeir höfðu nýlega lært að
nota eldspýtur, svo að ógnar-
M *?§< " ^ 'í;iiiil ™
Götumynd frá Dak Son eftir árásina. Fyrir árásina stóðu 30
lítil hús við þessa götu. Af þeim var ekkert eftir annað en askan.
brennd lifandi inni í hús-
um sínum og byrgjum eða
skotin til bana.
Myndirnar, sem fylgja
þessari grein, gefa nokkra
vísbendingu um aðkomuna
í Dak Son eftir árásina. —
Mun eflaust mörgum þykja
nóg um að sjá slíkar mynd-
ir en þær hafa birzt í blöð-
um víða um heim — og
Morgunblaðið telur sér
ekki annað fært en að
birta þær. Áður hafa birzt
í blaðinu myndir, sem sýna
vopn á borð við eldvörpur
voru órafjarri hugmyndum
þeirra.
En dag einn fengu þeir að
kynnast þessum leikföngum
m,annkynsins. Á einni klukku-
stund fluttu þau þeim meiri
eyðileggingu, hörmungar og
dauða en nokkur íbúanna
hefði nokkru sinni getað gert
sér í hugarlund. „Þeir köst-
uðu eldinum á okkur“. sagði
einn íbúanna og annar sagði:
„eldurinn æddi um allt“.
Þeir voru slíkri skelfingu
lostnir, að þeir gétu tæpast
lýst því, sem gerzt hafði.
Einn þorpsbúa hafði misst
tólf börn sín af þrettán og
konan var særð.
Á svipstundu gleypti eldur
inn sextíu íbúðarhús. lítil hiús
með stráþökum, sem byggð
voru á síðasta ári ©g
stó’ðu í snyrtilegum röðum.
Þetta gerðist laust upp úr
miðnætti. Þegar birti af degi
gaf að líta ráðir kolbrenndra
líka — karla, kvenna og
barna. Þeim var öllum
safnað saman undir eina
trénu, sem sá fyrir ein-
hverri forsælu. Mæður, feð-
ur, börn. systkin, sem lágu
enn í faðmlögum eins og
þau höfðu funöizt — böm,
sem höfðu leitað verndar
hvert hjá öðru eða í móður-
faðmi og mæður, sem höfðu
leitazt við að varna eldinum
aðgöngu að börnunum sínum,
en án árangurs. Margir þorps
búar höfðu leitað hælis í neð
anjarðarbyrgium. en verið
brenndir þar inni — og það
tók langan tíma að grafa upp
lík þeirra, brunnin og sund-
urtætt af skotum.
Um tvö hundruð og fimmtíu
manns höfðu beðið bana í þess
ari árás Viet Cong skæruliða,
sem líklega er einhver svart-
asti bletturinn á þeim svarta
hildarleik, sem háður er í Viet
nam. Má eflaust telja það
kaldhæðni örlaganna, að þessi
árás skyldi gerð um svipað
leyti og svokallaður Russell-
dómstóll sjálfskipaðra sfðferð-
isdómara kvað upp úrskurð
um sekt annars styrjaldarað-
ilans um stríðsglæpi.
Fyrir utan þá, sem fórust í
árásinni voru fimmtíu manns
með brunasár, þar af þrjátíu
og þrír með þriðja stigs
brunasár. Hundrað manns
höfðu skæruliðar haft á brott
með sér nauðuga og fimm
hundruð var saknað. Kannski
höfðu þeir flúi'ð eða lágu látn-
ir einhvers staðar í skóginum.
í þorpinu Dak Son bjuggu
rúmlega tvö þúsund manns.
Þeir eru af svonefndum Steng
ættflokki, sem telzt til Monta
gnarda, en þeir eru hirðingj-
ar, sem flakkia um landið og
A þessari mynd sjáum við lík heiliar fjölskyldu, sem árangurslaust reyndi að forða sér und-
an Viet Cong skæruliðum. Þeir kveiktu í byrginu, sem fólkið hafði forðað sér inn í, með þess-
um afleiðingum.
i-
varps frá ríkjum Atlantshafs-
bandalagsins og öðrum ríkj-
um. Þeir munu ekki aðeins
senda fréttir til heimalanda
sinna um fundinn og það sem
á honum gerizt, þeir munu
senda fregnir út um víða ver-
öld um ísland, íslenzk mál
og hvernig landið og fólkið
kemur þeim fyrir sjónir.
Hér er því í sannleika sagt
um stórviðburð að ræða og
með ákvörðun um þessi fund-
arhöld hér á landi hefur ís-
lendingum verið sýnt mikið
traust. Vonandi verður utan-
ríkisráðherrafundurinn að
vori einnig til þess að efla
tengsl íslands við Atlants-
hafsbandalagið og önnur að-
ildarríki þess.