Morgunblaðið - 31.05.1968, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 31. MAÍ 1D68.
21
- SÍLDARVERKS.
Framhald aí bls. 12
Engin síldarleit var stunduð
úr flugvélum árið 1967, enda
síldin svo að segja hætt að vaða
á yfirborði sjávar.
Frétta-og upplýsingamiðstöðv-
ar voru reknar á Raufarhöfn,
Dalatanga og um tíma á Siglu-
firði á vegum Síldarleitarinnar.
Veitti Barði Barðason, skipstjóri
þeirri þjónustu forstöðu eins og
undanfarin ár.
Dásamleg björgun
Að morgni hins 28. ágúst barst
Slysavarnafélagi íslands vitn-
eskja um, að m.s. Stíganda frá
Ólafsfirði væri saknað. Erind-
reki Slysavarnafélagsins, Hann-
es Hafstein, brá hart við og var
skipulögð leit að skipbrotsmönn
unum hafin. Voru undirtektir
skipstjóra og áhafna síldveiði-
skipanna svo skjótar og góðar,
að fyrir hádegi sama dag hafði
allur síldveiðiflotinn byrjað leit
ina. Fylktu skipstjórarnir á m.s.
Árna Magnússyni, Páll Guð-
mundsson og skipstjórinn á m.s.
Goða, Kristján Sveinsson, skip-
unum til, leitar.
Að kvöldi sama dags bjargaði
m.s. Snæfugl, skipstjóri Bóas
Jónsson, er var leigt til síldar-
leitar, allri áhöfn m..s Stíganda.
Hafði skipið sokkið hinn 23.
ágúst og skipsmenn verið á
hrakningi í gúmmíbjörgunarbáti
í 4 sólarhringa og 17 klukku-
stundir, er þeim var bjargað.
Var mikill fögnuður um allt
land yfir þessari dásamlegu
björgun.
Að lokinni leitinni var ákveð-
ið að taka upp tilkynninga-
skyldu fiskiskipa svo að þess
yrði fljótlega vart, ef óvænt
slys sem þetta bæri að höndum.
Koma verður í veg fyrir
rányrkju
Veiðiflotar margra þjóða
sækja í sívaxandi mæli á síldar-
miðin í Norður-Atlantshafi, þótt
þau hafi, að verulegu leyti,
færzt frá landi út á yztu vastir.
Vér íslendingar höfum friðað
uppvaxandi smásíld og millisíld
fyrir veiði íslenzkra síldveiði-
skipa, en því miður gegnir ekki
sama máli um helztu keppinauta
vora í síldveiðunum. Þeir hafa
ekki gert hliðstæðar ráðstafan-
ir.
Á sl. ári veiddu Norðmenn
um 470 þúsund tonn af 3 og 4
ára millisíld í Varangursfirði í
Norður-Noregi og þar í grennd
til bræðslu og auk þess veiddu
þeir marga tugi þúsunda tonna
af kræðu til bræðslu. iÞá veiddu
Rússar í Kólafirði um 260 þús-
und tonn af þriggja ára milli-
síld til bræðslu.
Þessi rányrkja í veiðunum
vekur ugg um, að norski síldar-
stofninn kunni að ganga til
þurrðar, einkum þegar haft er í
huga, að misbrestur hefur orðið
á klaki síldarinnar við Noregs-
strendur frá og með árinu 1962,
að undanteknum árunum 1963
og 1964, að nokkru leyti.
Síld af þessum síðasttöldu ár-
göngum hefur orðið fyrir þung-
um búsifjum á sl. ári svo sem að
framan greinir.
Á ráðstefnu Norður-Atlants-
hafs fiskveiðinefndarinnar, sem
nýlokið er hér í Reykjavík,
munu fulltrúar Rússa hafa borið
fram tillögu um friðun á upp-
vaxandi síld til þess að sporna
við ofveiði.
Er mikil nauðsyn á, að slík
friðun nái samþykki og komi til
framkvæmda hjá öllum þeim
þjóðum, sem hlut eiga að síld-
veiðum í Norður-Atlantshafi, áð
ur en það verður um seinan að
koma í veg fyrir ,að síldarstofn-
inn gangi til þurrðar, vegna
gengdarlausarar veiði á milli-
síld og kraeðu.
Það er allra hagur, að smá-
síld hafi frið til þess að vaxa
og þroskast til fullra nytja fyr-
ir þá, sem síldarútveg stunda,
að öðrum kosti er þessum at-
vinnuvegi stefnt í bráðan voða
fyrr en varir.
Horfur á bættri afgreiðslu
Síldin, sem veiddist á NA- og
A svæðinu sl. ár, var að lang-
mestu leyti af klaki áranna 1959
til 1961, þ.e.:
8 ára síld ............. 51.3%
7 ára síld ............. 30.3%
6 ára síld ............. 11.1%
Samtals 92.7%
Hæstur af öðrum aldursflokk-
um var árgangurinn 1950 eða 17
ára síld 1.8%. Er það álit fiski-
fræðinga, að síldveiðin í sumar
og haust á NA og A svæðinu,
muni byggjast svo að segja ein-
göngu á síld af norskum stofni
og þá fyrst og fremst á árgöng-
unum frá 1959 til 1961, þ.e. á 7
til 9 ára gamalli síld.
Styrkleiki Pólstraumsins með
austurströnd Grænlands og að
íslandsströndum virðist hafa
aukizt ár frá ári undanfarin 6 til
7 ár með þeim afleiðingum, að
ísrek hefur aukizt og sjávarhiti
lækkað að miklum mun, svo að
þörungagróður hefur minnkað og
sjórinn orðið snauður af rauð-
átu, kjörátu síldarinnar, fyrir
Norðurlandi og víðar þar sem
gnótt var átu vikum og mánuð-
um saman á grunnslóðum að
sumarlagi.
Sl. sumar virtist Austur-fs-
lands straumurinn, sem liggur
beint í suður frá Jan Mayen,
vera miklu sterkari og ennþá
kaldari en venjulega, og áhrifa
hans gæta á breiðara og stærra
hafsvæði, en áður.
Þegar norska síldin rakst á
þenna mikla sjávarkulda eins og
kínverskan múr á göngu sinni
til vesturs að landinu, sneri hún
frá og gekk norðaustur á bóg-
inn, eins og fyrr segir.
Nokkur hluti norsku síldarinn
ar var við Færeyjar í vetur og
er hugsanlegt að eitthvað af
þeirri síld gangi vestan hins
kalda Austur-íslandsstraums
upp undir Austfirði sunnan-
verða eða jafnvel að suðvestur-
strönd landsins þótt það yrði
ekki í fyrra.
Að öðru leyti eru horfur á
því að i sumar muni sildargöng-
urnar halda sig langt undan
landi, ekki síður en sl. sumar,
og óvissa um veiðarnar meiri en
nokkurntíma áður.
Síldarflutningaskipin m.s. Haf
örninn og e.s. Síldin munu halda
uppi síldarflutningum af fjar-
lægum miðum eins og í fyrra og
standa Sildarverksmiðjur ríkis-
ins í samningum um að leigja
þriðja stóra tankskipið til flutn-
inganna. (Samningar hafa nú tek
izt um leigu tankskips, sem lest-
ar 4.300 til 4.500 tonn í ferð).
Þá hafa verið sett bráðabirgða
lög um að Síldarútvegsnefnd
beiti sér fyrir flutningum á salt-
síld frá síldveiðiskipunum á fjar
lægum miðum og flutningi á
tunnum og öðrum birgðum til
skipanna. Er ætlunin að leigja
allt að fimm skip til þessara
flutninga.
Með þessu móti er ætlunin að
stuðla að því, að veiðiskipin geti
í ríkari mæli en áður saltað sjjd
um borð, jafnhliða því sem
stunduð sé síldveiði til bræðslu,
og bræðusíldinni umskipað í
flutningaskip á miðunum.
Þótt verð á bræðslusíldaraf-
urðum sé ennþá mjög lágt, eru
vonir til þess að þær ráðstafan-
ir, sem nú eru í deiglunni, verði
til þess að bæta afgreiðsluskil-
yrði síldveiðiflotans á komandi
vertíð svo verulega, að vænta
megi bættrar afkomu þeirra,
sem síldveiðar stunda, miðað við
sl. ár, þrátt fyrir það að síldar-
göngurnar kunni að halda sig
að mestu leyti á fjarlægum mið-
um eins og þá.
Saumakonur
Konur vanar kápusaumi óskast strax.
Upplýsingar í síma milli kl. 16 og 18 og á morgun
frá kl. 10—12 fyrir hádegi.
Upplýsingar ekki síma.
SKIKKJA, Bolholti 6 3. hæð,
inngangur frá austurhlið.
MÁLNING & JÁRNVÖRUR II.F.,
Laugavegi 23, símar 11295 & 12876.
fyrir ameríska uppsetn-
ingu, einfaldar og tvöfaldar,
einnig gafflar, borðar og
krókar.
Koparhúðaðar stangir.
Spennistangir.
Sundurdregnar kappa-
stangir.
STANLEY
i ■
VERKFÆRI
Til sölu
Volvo Penta 130 hesta 6 cylindra með gír, nýrri
skrúfu og tveimur olíuverkum. Vélin er gíruð niður
einn á móti þremur.
SKIPA-
SALA
OG__
ISKIPA-
LEIGA
Vesturgötu 3, sími 11339.
Bedford-eigendur
athugið, höfum fengið mikið úrval af varahlutum.
Sendum í póstkröfu hvert á land sem er.
VÉLVERK H.F.,
Bíldshöfða 8 — Sími 82452.
Bedfordþjónustan.
Verzlunin Lamp-
inn Laugavegi 87
auglýsir úrval af alls konar
heimilislömpum og ljósa-
krónum, bæði í nýtízku og
hefðbundnum stíl.
Eiginn innflutningur frá
þekkum verksmiðjum á
Norðurlöndum og Vestur-
Evrópu.
Lampar og skermar frá
Lampagerðinni Bast.
Innlend framleiðsla, fjöl-
breytt úrval. Fyllilega sam-
keppnisfært að verði og
gæðum, við það sem inn-
flutt er. Mjög gott úrval af
borð- og gólflömpum.
Hentugar tækifærisgjafir.
Lítið inn í LAMPANN.
Höfum fyrirliggjandi eitt 20 kw, 110 volta, jafn-
straums ljósavélarsett með austrdælu og loftþjöppu,
fyrir skip, afgreitt með skírteini ,,Det Norske
Veritas“.
Ennfremur fyrirliggjandi 13 hestafla vélar til
notkunar á sjó eða landi.
MAGNÚS Ó. ÓLAFSSON
Garðastræti 2, Reykjavík.
Símar: 10773 — 16083.
í fjölbreyttu úrvali.
DIESELVÉLAR
Laugavegi 15,
sími 1-33-33.
HANDFRÆSARAR
CARBIDE-TENNUR