Morgunblaðið - 06.07.1968, Qupperneq 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. JÚLl 1968
13
Tryggvi Jónsson meff tvo væ nstu laxana, sem hann fékk í
Laxá í Kjós þennan daginn.
— Væri suðaustan
Framhald af bls. 10.
— Það er þessi eftirvænt-
ing og gleðin, þegar sigur
vinnzt. Svo er alltaf gaman
að reikna út árnar.
— Reikna út árnar?
— Já, piltar minir. Það
gengur enginn fram á bakk-
ann og dregur lax í fyrsta
skipti. Nei, það þarf að læra
á hverja á, finna út straum-
inn og lygnurnar, greina
flugustaðina og maðkastaðina
og margt fleira. Laxveiðin er
nefnilega háþróuð vísinda-
grein, skal ég segja ykkur, ef
rétt er að farið. — Og Pétur
hiær við.
— Hvað kostar stöngin
hérna í Laxá í Kjós?
— Hún kostar 3200 krónur
yfir daginn.
Við Klingeberg hittum við
Gísla Einarsson og Björn
Knútsson. Þeir voru búnir að
fá fimm laxa, sá stærsti var
19 pund. Þeir söigðust bæði
hafa notað maðk og flugu.
Og Gísli sagði okkur af
hverju nafnið væri dregið:
— Fyrir fjöldamörgum ár-
um veiddi hér mikið danskur
maður að nafni Klingeberg.
Hann var eitthvað fatlaður,
sat alltaf hérna og hafði hjá
sér vískiflösku og staup, sem
hann greip í milli laxa. Engar
sögur fara þó af því að lax-
inn hafi dregið karl út í. En
hingað sótti hann alltaf og
nafnið festist við staðinn.
f Norðurá er líka til Klinge
berg, sem heitir eftir þessum
sama manni.
Þegar við fórum voru lax-
veiðimennirnir enn að. Eng-
inn lax var dreginn á meðan
við stóðum við, en kannske
hafa þeir bitið síðar um dag-
inn. Það var líka að draga
vestangolunni.
Gísli Einarsson kastar frá Kli ngebergi og Björn Knútsson
horfir á.
Övitar ollu stórtjóni
ÞRÍR smástrákar urffu valdir aff
tjóni, sem nemur rúmlega einni
milljón króna, þegar þeir kveiktu
í rusli á geymslusvæffi Slippfé-
lagsins á Eiðsgranda á fimmtu-
dagskvöld. Eldurinn læsti sig í
mikinn timburstafla, sem nýbú-
iff var að skipa upp, og brunnu
þeir aff mestu leyti. ,
Lögreglan kom á vettvang
með fimm dælubíla, en það tók
rúmar tvær klukkustundir að
ráða niðurlögum eldsins, enda
var slökkvistarfið mjög erfitt,
þar sem þeir urðu að rífa sund-
ur allar stæður.
Timbrið var vátryggt, en þetta
hefur i för með sér miklar af-
greiðslutafir. Sem fyrr segir var
farmurinn nýkominn til lands-
ins, og Slippfélagið búið að taka
á móti mörgum pöntunum. Nú
verður það hinsvegar timbur-
laust í heilan mánuð, áður en
ný sending kemur.
Gunnfríöur M. Jóns-
dóRir—Minningarorö
í DAG verður jarðsett frá
Strandarkirkju í Selvogi frú
Gunnfríður M. Jónsdóttir mynd-
böggvari, sem andaðist hér í borg
28. júní sl. Gunnfríður var fædd
að Sæunnarstöðum í Hallárdal,
Au-Hún. 26. des. 1889. Foreldrar
hennar voru hjónin Jón Jónsson
og kona hans, Halldóra Einars-
dóttir, er þá bjuggu þar, en
fluttu síðar litlu að Kirkjubæ í
Norðurárdal í sömu sýslu. Ólst
Gunnfríður þar upp, ásamt systr-
um sínum og hefi ég heyrt Hún-
vetninga þrátt kenna þar systur
við Kirkjubæ, sem var þekkt
gestrisni- og rausnarheimili. Um
tvítugsaldur stundaði Gunnfríð-
ur nám í Kvennaskólanum á
Blönduósi hálfan annan vetur. En
hinn síðari vetur, sem hún var
þar brann skólahúsið, svo eigi
varð lokið námi þar þann vetur.
Snemma á ævi mun listhneigð
Gunnfríðar hafa sagt til sín, enda
þótt sjúkdómar, fjárskortur og
ýmsir aðrir örðugleikar, sem
lön.gum skópu íslenzkri æsku
þröngan stakk, vörnuðu henni
lengi fram eftir árunum, að helga
sig þeirri gáfu. Fyrstu mynd sína
mótaði hún á 42. ári. Nefndi hún
þá mynd: Dreymandi drengur.
Árið 1919 fór Gunnfríður til
útlanda og dvaldi erlendis að
mestu næstu 10 árin. Ferðaðist
hún víða um lönd ásamt manni
sínum, allt suður til Ítalíu og
Grikklands, skoðaði listasöfn og
byggingar og kynntist á þann
hátt hinni háþróuðustu listmenn-
ingu Evrópu, að fornu og nýju.
— Má því nærri geta hver lífs-
lind slíkt hefur verið listdraum-
um hennar, enda mun hún að
loknum þeim ferðum ekki hafa
lengur verið í vafa, að líf hennar
og starf skyldi helgast þeim
draumum. — Á dvalarárum sín-
um erlendis kynntist hún Ás-
mundi Sveinssyni myndhöggv-
ara, en þau felldu hugi saman
og giftust 24. júní 1924. — Sam-
vistum slitu þau eftir um tutt-
ugu ára sambúð.
Því miður skortir mig þá þekk
ingu á myndlist, að ég telji mig
þess umkominn að leggja hér
dóm frá eigin brjósti á listaverk
þau, er eftir Gunnfríði liggja,
enda veit ég að það munu þeir
gera, sem mér eru þar hæfari.
Hitt veit ég að Gunnfríður hef-
ur hlotið lof dómbærra manna
fyrir listaverk sín og verið veitt
listamannalaun af úthlutunarfé
ríkissjóðs til skálda og lista-
manna. —
Ég kynntist ekki Gunnfríði
fyrr en á efri árum hennar og
varð sú kynning í gegnum syst-
ur hennar og mága, frú Einöru,
konu Hjartar Kristmundssonar
skólastjóra og frú Þóru, konu
Jóhanns Fr. Guðmundssonar. En
þau hjón, Þóra og Jóhann eru
bæði látin. Við hvortveggju
þessi hjón hefi ég átt órofavin-
áttu um tugi ára og á heimilum
þeirra kynntist ég Gunnfríði, er
við svo þrátt dvöldum þar sam-
timis, sem gestir.
Gunnfriður var gáfukona, fjöl-
lesin og fjölfróð um skáldskap
og bókmenntir, svo sem þær syst
ur allar. Og auk þeirrar gáfu á
sviði myndiistarinnar, sem hún
hefur orðið svo kunn fyrir bæði
heima og erlendis, var hún
einnig gædd skáldskapargáfu,
þótt hún legði við hana minni
rækt. — En skáldgáfan er fylgi-
nautur þeirra systra allra, sem
ég hef kynnst og mun vera lang-
feðra arfur.
Gunnfríður kaus sér legstað
við Strandarkirkju, þar sem hin
fagra mynd hennar, Landsýn,
stendur.
Við ströndina þar blikar hið
mikla úthaf, stundum iyngt,
kyrrt og fagurt, sem hinn Ijúf-
asti draumur, en oft úfið og
grátt, þegar himingnæfar brim-
öldurnar svarra um hleinar og
voga og byrgja leiðir og sýn.
Mér finnst skiljanlegt að ein-
mitt þama kysi listakonan sér
síðasta hvílurúm.
Líf listamannsins er sem hið
streymandi haf ,auðugt af víð-
sýni, mildi og fegurð ,en hversu
oft o.g hátt mundu ekki einnig
rísa þar þær hodskeflur óróa og
angurs er sárustum sviða valda.
Eg flyt systrum frú Gunnfríð-
ar og öðrum ættingjum og ást-
vinum hugheilar samúðarkveðj-
ur.
Knútur Þorsteinsson.
ENNÞÁ einu sinni hefur sláttu-
maðurinn mikli höggvið skarð í
fylkingu listamannanna.
í dag verður til moldar borin
frú Gunnfríður Jónsdóttir, mynd
höggvari. — Hún hóf mynd-
höggvarastarf sitt einkum eftir
að líða tók á ævi hennar, en
aillt hennar líf var tengt list og
listamönnum. — Gunnfríður var
skapheit, gáfuð og stórbrotinu
kvenskörungur. Hún var félagi
fyrst í Félagi íslenzkra mynd-
listarmanna og síðar einn af
stofnendum Myndlistarfélagsins.
Eitt verka hennar — Landsýn
— sem stendur við Strandar-
kirkju, var henni hugstæðast,
eins og öllum þeim er sjá það.
Nú siglir hún yfir móðuna
miklu og eygir landsýn, þar sem
sólbjartar framtíðarstrandir rísa
úr sæ og erfiðleikar okkar jarð-
neska lífs verða ekki hindrun
frjórri og skapandi sál til list-
sköpunar.
Ég kveð góðan félaga okkar
og vin.
Eggert Guffmundsson,
listmálari.
Kveðja frá félögum Myndlista-
félagsins.
__ E.G.
ÉG tel það hafa verið mér
ávinningur að hafa haft nokkuð
mikil kynni af listakonunni frú
Gunnfríði Jónsdóttur, mynd-
höggvara. Hæfileikar hennar
voru margþættir og mannkostir
miklir.
Hún átti stóra og sterka sáþ
sem lét ekki bugast, en bjó sér
leiðir með hyggjuviti og dugn-
aði á hverjum tíma.
Tilfinningar sínar var hún
ekki að rétta Pétri eða Páli, en
lagði starfskrafta sína með alúð
við hugðarefni sín.
Allt, sem hún vann við, vann
hún með einlægni og ákveðnum
vilja, sér til sóma og öðrum til
ánægju.
Ég minnist þess, er við vor-
um báðar með í sama ferða-
mannahóp, sem nam staðar í Sel-
vogi til að sjá Strandarkirkju,
og eftir að hafa séð hana geng-u
allir út að styttunni Landsýn,
sem er nágranni kirkjunnar.
Landsýn er ein af sérstæðustu
listaverkum frú Gunnfríðar og
flestum hugstæð, sem hana hafa
séð, enda er hún táknrænt verk
um liðna atburði. Á stalli stytt-
unnar eru rituð ljóð eftir frú
Gunnfríði, því með öðru meiru
var hún vel skáldmælt.
Og er við erum þarna að
ganga í kringum styttuna, segir
fararstjórinn við frú Gunnfríði:
— Lestu nú fyrir okkur þessi
ljóð, sem eru á stalli styttunnar.
Frú Gunnfríður stoppaði göngu
sína og las svo Ijóðin af munni
fram og hlaut hún mikið lófa-
klapp að loknum lestri.
Blessuð sé minning hinnar
mikilhæfu listakonu.
G.J.
Eftirfarandi ljóðlínur urðu til
eftir að Guðrún Jóhannsdóttir
frá Brautarholti hafði séð högg-
myndasýningu frú Gunnfriðar
Jónsdóttur:
Ég kom þar við sem köllun
starfsins skýr
kraftur vit og snilli andans býr
þar, sem listakona vinn-ur verk,
er verða um aldir talin stór og
merk
þar, sem trúin túlkar hjartans
mál
í töfrum þeim, er birtast stórri
sál.
GJ.
Nafn drengsins
DRENGURINN, sem drukknaði
í Elliðaánum í fyrradag, hélt
Þorlákur Ríkharðsson, og var
sjö ára gamall.
Konur I
Megrunaræfingar
fyrir konur á öllum aldri. B
Þriggja vikna kúr, sex tím I
ar á viku. Aðeins tíu konur I
í 'hverjum flokki.
Dagtímar — kvöldtimar. p
Góð húsakynni. ý
Böð á staðnuom. 'í:
Konum einnig gefinn kost- I
ur á matarkúr eftir læknis. I
ráði.
Prentaðar leiðbeiningar
fyrir heimaæfingar. Ss
Nú er rétti tíminn til aff I
grenna og fegra líkamann ■
fyrir sumarleyfin.
Timapantanir alla daga kl. I
9—5 í síma 83730.
Kynniff yffur frábæran ár- I
angur.
Laugardalsvöllur
Norðurlandameistaramótið heldur áfram í dag kl. 13.30.
Það er í dag sem 12 erlendir keppendur berjast um Norðurlandameistara-
tignina í Maraþonhlaupi.
Komið og sjáið fyrstu Maraþonhlaups keppni á íslandi.
MÓTSNEFNDIN.