Morgunblaðið - 17.07.1968, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. JÚLÍ 1968
17
Lærdómur Laxa-
mýrarbóndans
JÓN bóndi Þorber.gsson á Laxa-
miýri hefurr nú um rúimt hálfrar
aldar srkeið verið einn merkasti
fr.um/herjiinn og vaikninigamaður-
inn í íslenzJkri bændastétt. Óþarft
er að telja fram dæmi, þessu til
sönnunar, svo óvefengjanlegt er
þessi staðreynd löngu orðin í vit-
,und alþjóðar og þá að sjólf-
sögðu ekki hvað sízt á mieðal
bænda.
Þessi háaldraði höldur, rúim-
lega hálf níræður, er jafnan sí-
frjór og vakandi um málefni
„dagsins", igilöggsikyggn á breyt-
ingar tímanna, fylgismaður hvers
konar nýjunga o,g framfara, er
til bóta mega verða og glaðvak-
andi í áhuganuim fyrir þeim mól-
efnuim, sem horfa til heilla og
haimingju fyrir land og þjóð,
fyrir aukinni mienninigu og mennt
un, efdingu kirkj.u og kristin-
dóms, kærleiksríku samstarfi ein
staklinga og félaga og fyrir
traustri og öflugri kennslu í skói-
um landsins á þjóðlegum grund-
velli.
Ástæðan fyrir því að ég sendi
fró mér þetta litla greinarkorn
eru skrif þau, er birtust í Morg-
imblaðinu eftir Jón Þorbergsson
á Laxaimýri hinn 20. júní síðast-
liðinn undir fyrirsögninni: AT-
HUGANIR UM ÞJÓÐMÁL. Rödd
Laxamýrarbóndans í nefndri
grein tailar enga tæpitungu og
hún er sannarlega þess virði að
á hana sé hlýtt, og mikilil gauimur
gefin í málflutningi þessa merka
og lífsreynda bónda.
Kjarninn í fyrrgreindri grein
Jóns Þorbergssonar er að minu
viti þessi, dreginn saman í aðal-
atriði:
Það steðjar hætta að þjóðtfélagi
voru, fyrst og fremst vegna þess,
að erlendar óþjóðlegar stefnur og
hættulegar hafa náð of mikilld
fótfestu með þjóðinni. Af þeiim
ástæðuim telur hann sikó'laæskuna
undir mjög varhugaverðri hand-
leiðblu og skaðlegum uppeldis-
áhrifum. Framhald þessa sé svo
það, að þjóðin sé á barmi þess,
að verða sundurlynd og jafnvel
innbyrðis fjandsamleg í ókristi-
legu hugarfari, en „hvert það
ríki, sem er sjálfu sér sundur-
þykkt, mun legjast í auðn“ svo
sem sagt sé í hinni miklu spek-
innar bók. Þetta leiði svo óhjá-
kvæmi'lega að því, hve kærdeik-
ann og nærgætnina skorti í skiln-
ingi og viðsikiptuim, samstarfi og
athöfnum manna á meðal og
gangi jafnvel svo langt, að ahrif-
anna gæti í afstöðu æskufólksins
til heimila sinna.
Þá er á það bent, að í kjölfar
þessa gæti í síaulkmum mæli upp-
lausnar og uppreisnaranda gegn
þjóðlegum verðmætum og menn
ingarleguim oig kristilegum kost-
um í dagfari og umgengni æsk-
unnar.
Síðan er á það bent, að traust-
asta vörnin gegn því að stíkuT
neilkvæður andi og öfgafuiil öfl
nái yfirtökunium á iandisfólkinu
sé það að efla og styrkja starf
kirkjunnar, þroska kristilegt
hugarfar og að fela æskuna en
séu ekki haldnir áráttu þeirra
afla, sem til sundurþykkis leiða
og að framan eru nefnd og séu
þjóðinni hin skaðvænlegustu í
alla staði.
Menn getur vissuttega greint á
um leiðir út úr vandasömuim má'l-
um og yf irvofarudi eða steðjandi
þjóðfélagsilegum bættum. SWkt
er ekki nema eðlilegt og mann-
legt. En það er vissulega þakkar-
vert og ti'l eftirbreytni, þeigar
liífsreyndir o.g mar.ghertir braut-
ryðjendur á mestu framfaraára-
tugum þjóðarinnar-menn eins og
Jón Þorberg.sso.n, bóndi á Laxa-
mýri — sem á allra traust og er
vammlaus maður í orðsins fyllstu
merikiing.u, h.ailda vöku sinni á
þennan hátt, þótt háaldraðir séu,
ag benda með yfirvegaðri skyn-
sami, glöggskyggni en hóigværð
þó, á hætturnar, sem séu á næsta
leiti.
Fyrir tæpum tveim árum minn
ist ég þess að hafa átt. orðræðuir
við rnerkan sikólamann, einmdtt
um þau málefni, sam Jón bóndi I
Þorbergsson gerir að umtalsefni
í Morgunblaðsigrein sinni, og
snerta siftólaæskuna í landinu.
Þessi merki skólamaður sagði þá
við mig, að það mundi iáta nærri
að helmingur stúdenta, er út-
skrilfuðust áirlega, væru trúiausir
og helmingur kennarastéttar
landsins mundi mjög róttækur í
skoðunum um þjóðfélagsmál.
Þess vegna væri ekki óeðlilegt
að þetta tvennt færi nokkuð
saman. Hér er vissulega mikil
alvara á ferðum.
Undanfarna mánuði hafa farið
fram mifclar umræður bæði í
blöðum og útvarpi um- fræðslu-
kerfið og kennsluslkipulagið í
landinu, þörfina á breytingum í
þeim efnum til bóta í samræmi
við kröfur tímans og er vissulega
gott til þess að vita, að gagn-
merkir leiðtogar láti þesisi mól
til sín taka. En er þá ekki jafn-
mikil þörf á því að gera sér sam-
tímis grein fýrir, hverjum þeim
kostum menn þeir þurfa að vera
búnir, andlega og siðferðidega
séð, sem svo eiga að taka við
og framí'ylgja hin.u bætta skipu-
lagi gagnvart æskufólkinu í
fræðslustofnunum lándsins og
móta hugarfar þess til lands og
þjóðar? Þar er þörfin kannske
ekki minni til úrbóta.
Ýmsir þeir atiburðir hafa skeð
og eru að 3ke, bæði hér og úti
í heiminum, sem benda ti.1 þess
að orð Jóns bónda á Laxamýri
séu í tírna böluð og að þau séu
alvarleg varnaðaror'ð.
Þessvegna ættu flestir sem
hugleiða þessi mlálefni, að kynna
sér skrif þessa mæta manrus og
gera sér glögga grein fyrir ábend
ingium hans, sem hann nú, sem
raunair oftar, hefur borið á borð
fyrir þjóðina, með umræddri
grein í Morg.unblað nu hinn 20.
júní síðastliðinn.
J. V. Hafstein.
- TRESMIÐAVERK
Framhald af bls. 10
arð, og vöxtum af stórum höfuð-
stól.
• Að lokum spurðum við Krist-
in um samkeppnina.
— Við erum fyllilega sam-
keppnisfærir við erlindar inin-
réttingar, siem eru unnar í hlut-
um, og við getum í dag fram-
| leitt sérsmíðaðar innréttingar eins
vandaðar og á samkeppnisfæru
verði og þær sem beztar gerast
erlendis.
— Ég leifi mér því að halda
fram að hér á landi geti allir
smiðir, a?.m við þessa grein iðn-
arinnar fást, lifað góðu lífi, nota
dálítið af fyrirhyggju og sína
ágætu smiðshæfileika.
Nú er svo komið að við höf-
um sett upp innréttingaverzlun
við Suðurlandsbraut, þar sem
viðskiptamenn geta komið inn
í viðkunnanlegt húsnæði og sfcoð
að allt til innréttinga. Að þessu
standa fjögur innréttingaverk-
stæði og er þar með komin á
nokkur hluti þeirrar samvinnu,
sem við teljum að nauðsynleg
sé til sérhæfingar, lægra verðs
og betri þjónustu.
— vig.
Lckað vegna sumarleyfa
frá 22. júlí til 12. ágúst.
AGNAR NORDFJÖRÐ & CO. H.F.
ÚRVAIS VASABÆKUR í SUMARLEYFIÐ I™
ÁSTARSAGA
LYN AMES
LEYNDARMÁL
LEKNISINS
Ástarsaga nr. 1
CHRISTINA IAFFEATY
í^honda
Ástarsaga nr. 2
3ANÉ BLACKMORE
Þœr elskuöu
hann þrjár
Ástarsaga nr. 3
Köttur og mús
Vasasaga nr. 1
Vasasaga nr. 2

K.S.Í.
Knattspymuleikurinn
I.S.I.
fer fram á Laugardalsvellinum fimmtudaginn 18. júlí og hefst kl. 20.30.
Lúðrasveitin Svanur leikur frá kl. 19.45.
t
i
V
i
Sala aðgöngumiða hefst í dag kl. 13
úr sölutjaldi við ÍJtvegsbankann
FORÐIZT ÞRENGSLI OG KAUPIÐ
AÐGÖNGUMIÐA TÍMANLEGA.
KNATTSPYRNUSAMBAND ÍSLANDS.
Verð aðgöngumiða:
Sæti kr. 150.00
Stæði kr. 100.00
Barnamiðar kr. 25.00