Morgunblaðið - 28.07.1968, Blaðsíða 14

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 28. JULI 1968
Saltað í svölum andvara Norðurhafa
Sacjt frá ferð og komu Elisabethar Hentzers
ÞEGAR síldin er fjarri lanidi
o.g bátamir á veiðum í margra
dagileiða fjarlægð, em góð ráð
dýr, ef menn ætla að stunda
síldarsöltun. Vadtýr Þorsteins-
son, útgerðarmaður á Akur- •
eyri, og sonur hans, Hreiðar,
gripu til þess ráðs að senda
síldarplan út á miðin á eftir
flotamim, Þeir leiigðu 800
tonna færeyskt skip, Edisa-
bethu Hentzer, mönnuðu það
11 sílidarstúlkum, 16 karlmönn
um og ráðskonu, sem öll hafa
unnið hjá þeim feðgium við
síMarsöltun undanfarin sum-
ur, en síðan var haMið á haf
út og siglt í norður hinn 6.
júlí síðastliðinn.
Eftix fjöguirra daiga siglingu
var komið á miðin og 11. júlí
var fyrsta síMin söltuð um
foorð. Bátamir lögðust við
skipið og síðan var háfað úr
þeim. Þá tóku stúlkurnar við
og hausskáru sílldina, hreins-
uðu hana og drógu upp úr
saltlegi'; síðan var henni sfcúff
að í tunnur, (þ.e.a.s. síMinni
var ekki raðað í tunnuirnar),
og sett sait á milli laga. Þegar
tunnan var full, vax henni
stúfað í lestir skipsins. Þann-
ig var haiMið áfram í 11 daga
og unnið írá 8 á morgnanna
allt til fclukkan 2 um nætur í
svölum andvara Norðurhafa,
lítið sást til sólar, en veðrið
var stillt og sléttur sjór. Stöku
sinnum sást gróðursnauðiur
Svaltoairðkm og eina nótt var
legið undir hlíðum hans og
saltað. Allt um kring voru
síMveiðibátamir, en rúmilega
60 islenzkir bátar enu þarna að
veiðum og þeir voru rnilli 10
og 20, sem lögðu upp í salt
hjá Elisatoetlhu Hentzer, en
enginn þeirra mikið magn í
einu. Annanra .þjóða skip vom
þarna einnig í eltingarleik við
silfur hafsins, norskir bátar,
en um borð í sumium þeirra
var sal'tað, og rússneskuir floti,
isem eitur var af miikium móð-
'urskipum, er tóku við aflanum
til vinnslu og flutninga í land.
En öllum kom vel saman og
síMin var það einai, sem menn
sótbust eftir á þessum miðuim.
Síldarleitarskipið, Ámi
Friðríksson, bar á millli með
aáimiklum sendistöðvum sín
um boð í land og úr landi
fyrir flotann á meðan það
kannaði ókunnar slóðir í leiit
að mieiri síM. Hjálparskipið
Goðinn var þarna flotanum til
aðstoðar og þá hafa nokkrir
bátar froskmann um borð til
þess að taka nót úr skrúfunni,
ef nauðsyn krefur.
Eiisabeth Hentzer er flutn-
ingaskip og 6 manna færeysk
áhöfn stjórnar siglingu þess,
en einnig var um þorð kona
skipstjórans og greip hún í
söltun af og tii, þegar mikið
barst að. Skiþið er ekki gert
fyrir jafn stóra áhöfn og þá,
sem um borð er nú þegar þar
um í Raufarhöfn, þegar Elisa-
beth Hentzer lagðist þar að
með brosandi stúlkur í stafni
og fullar lestir að síld, í há-
degimu sl. fimmtudag.
Fólkið hópaðist í land bros-
andi og ánægt með lífið og til-
veruna. Stúlkumar sögðust
allar ætla að fara aftur, nema
ein, sem hafði hlaupið í skarð
ið á síðustu stundu vegna veik
indaforfalila. Ættingjar og vin-
ir hittust og margs var spurt
en þetta er þréttánda sum-
arið, sem hann starfar
hjá Valtý Þorsteinssyni, þar
eð þeir voru önnum kafnir við
að trygigja önugga. löndun
farmsins og litu eftir því, að
ekkert færi úrskeiðis. En loks
tókst það og flest af því, sem
greint er frá hér að framan er
byggt á fnásöign þeiirra.
Hreiðar sagði ennfremiur, að
sér virtust skip af þessari
stærð hentug' til slíkra ferða,
farmuirinn, sem þau tækju
væri hæfilega stór, til þess að
koma í veg fyrir skemmdir,
Valtýr Þorsteinsson, útgerðarmaður, Hreiðar Valtýsson, framkvæmdastjóri og Jön M. Jóns-
son, verkstjóri, ásamt síldarstúlkunum við hlið Eiisabethu Hentzer. (Ljósm. Mbl.: BjöB)
er saltað. Hluti aftasta hLuta
aftari Lestar þess hefur verið
innréttaður fyrir síLdarfóIkið
og í hann settar koju.r, likar
þeim, sem eru í síldarbrögg-
unum í landi. Sofa stúlkurnar
sam.an í kiefa bakborðsmieginn
en karlmennirnir stjórniborðs
meginn. Þá er matsalLur ekki
nógu stór til þess að rúma
allan hópinn í einu og var því
snætt í þremur hópum, þannig
að nóg hefur verið að gera
hjá ráðskonunni í eMihúsinu,
sem. ekki má mánna vera.
Þegar saltað hafði verið í
3976 tunnur var haldið af stað
til ilands 22. júlí. Það var
margt manna á hafnarbaíkkan
og miikið spjallað. Allir voru
glaðir og reifir í sólskininu á
hafnarbafckanum á Raufar-
höfn þennan dag.
Strax var hafizt handa um
að skipa tunnunum í land og
verðmætið þakti bráðlega stór
an hluta hafnarbakkans. Um-
boðsmaður finnsku síldarkaup
endanna, sem hötfðu tryg.gt
sér tfarmiron, var kominn til
Raufarhafnar og ætlaði að
taka sýnishorn af giæðum síM
arinnar síðar um daginn.
Það vair ekki heiglum hent
að ná tali atf þeim Hreilðari
Valtýssyni, sem var leiðang-
ut sstjóri í söltunarferðinni, og
Jóni M. Jónssyni, verkstjóra,
án þess að sérstakar róðstaf-
anir væru gerðar.
Aðspurður sagði hann, að
söltunarstöðin um borð í skip
inu hefði verið rekin á sama
hátt og í landi, vinnutími hefði
verið svipaður. En engir sér-
samningar giLda um þetta
Sólveig ráðskona, hafði nóg
að gera alla ferðina við að
elda ofan í þrjátíu og fjög-
urra manna skipshöfn.
Á Rautfarh.öfn hitti ég einn-
ig Mar.kús Þórðarson, sem
vinnur þar á Síldarleitinni.
Hann hefiur samlband við skip
in á iniðunum og tekur á móti
tilkynningum um atfla og frétt
um af leit síldarleitarskip-
anna. Markús hefiur verið á
Síldarleitinni í fimm vertíðir,
fyirst á Dalatanga en síðan á
Rau.fs.rhöfn, Hann sagði, að
þetta sumar væri dautfast
alLlra og lítið um að vera. Mis-
jafniega vel heyrðist til bát-
anna, en bezt væru skiiyrðin á
nóttunni. Eina nótt í síðustu
viku hafði hann samband við
Jón Kjartansson, sem er á
veiðum í Norðursjó, en þar
eru nú fim-m íslenzkir bátar
að veiðum og selja aflann í
Þýzkailandi. Síldin er ísuð um
borð og seid þannig. Verðlag
er hátt í Þýzkalandi og miun
fást ailt að sautján króum fyr

Þær voru ánægðar með að hafa aftur fast land undir fótum,
en voru staðráðnar í því að halda aftur út á miðin norður
í hafi.
Unnið að uppskipun á sildartunnunum á hafnarbakkanum á Raufarhöfn. Ytra skipið er
Hans Sif.
milli vinnuveitenda og verka-
manna, enda er hér u.m algera
nýbreytni að ræða.
Ráðgert va,r að Ðlizabetlh
Hentzer héldi aftur ó miðin
um þessa heLgi. Tveimur síld-
arstúikum verður bætt við,
en annars verður áhöfnin sú
sama.
ir kílóið. Þegar Markús hafði
samlhand við Jón Kjartansson
hafði hann veitt 325 tonn. Bát
arnir, sem eru á veiðum í
Norðurs.jó fyrir utan Jón
Kjartansson, eru: Guðrún Þor
kelsdóttir, Elliði, Jón Garðar
og Hól.manes.
BjöB.