Morgunblaðið - 20.11.1968, Blaðsíða 8

r
l
8
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. NÓV. 1968
Ingólfur Aðalsteinsson:
Sparnaður á Kefla
víkurflugvelli
í SÍðUSTU fjárlagaræðu fjár
málaráðherra kom það fram, að
reynt yrði að stilla útgjöldum
ríkisins í hóf, eftir því sem
kostur væri. í þessarj sömu fjár-
lagaræðu er þess ennfremur get
ið að einn liður í sparnaðarað-
gerðum ríkisins sé að spara 2 til
2,5 millj. með því að segja upp
einum lögregluþjóni á Keflavík-
urflugvelli og fella niður fæðis-
peninga ríkisstarfsmanna á flug
vellinum. Þessarar sparnaðarað-
gerðar hefir nú auk þess verið
getið sérstaklega í blöðum. Mér
virðist að þar sé verið að vekja
athygli á snilld hennar. Ég vil
strax taka það fram, að ég tel
að með þessari sparnaðar ráð-
stöfun sé verið að fara inn á
allóvenjulega braut stjórnar-
hátta, og þess eðlis að óhjá-
kvæmilegt sé að vekja á henni
athygli á opinberum vettvangi,
ekki sízt þar sem telja má lík-
legt að þarna sé upphaf nýrrar
stefnu í viðskiptum ríkisvalds-
ins við starfsmenn sína.
Það mun hafa verið árið 1946,
sem ríkið sendi fyrst menn til
starfa á Keflavíkurflugvelli og
voru það löggæzlumenn, en
smám saman hefir tala ríkis-
starfsmanna á flugvellinum vax-
ið upp í núverandi tölu, sem
mun vera eitthvað nálægt eitt
hundrað manns, en þeir hafa bú
setu jöfnum höndum í'Reykja-
vík og á Suðurnesjum.
Frá öndverðu mun það hafa
verið augljóst, að vinnuskilyrði
og önnur aðstaða á flugvellin-
um væri þess eðlis, að ekki væri
boðlegt án þess að til kæmu
aukagreiðslur. Var þá horfið til
þess ráðs að greiða staðarupp-
bót, allt að kr. 700. - á mánuði,
en þá mun kaup þeirra, sem þá
greiðslu hlutu hafa verið um kr.
1400.- á mánuði. Aðrir atvinnu-
rekendur á flugvellinum, en það
eru einkum ameríska setuliðið og
verktakar, sem starfað hafainn-
an vallarins, hafa einnig viður-
kennt sérstakar vinnuaðstæður
frá fyrstu tíð, bæði með því
að skaffa fæði á mjög lágu verði
og aka mönnum að og frá vinnu
stað og greiða auk þess tímann
fyrir ferðirnar.
laust er samningsbundin, með
því að ríkisstarfsmenn á flug-
vellinum hafa verið ráðnir til
Starfa á vellinum miðað við
þessi kjör.
Ég vil ennfremur leyfa mér
að benda á staðreynd, sem við-
komandi ráðuneyti ættu að vita,
ENN eitt sjóslysið, þ»r sem 9
vaskir drengir hverfa í hafið og
eftiirstarnda syrgjaindi fjölskyldiur,
ættingjar og vinir, og vil ég biðja
góð - máttarvöld um amdlegan
styrk þeim tií haoda.
Þetta er miki‘1 blóðtaika fyrir
litla þjóð, sam því miður kiemur
fyrir með of skömmu mililibili,
og verður þá manni á að spyrja
í vanmæt'ti sínum hvað betur má
gera til að reyna að koma í veg
fyrir að slíkir aitbuirðir endur-
taki siig næstum ár.lega hér við
strendur landsáns. Við megum
ekki við slíkri fóm, en spurning-
in er hvað er hægt að gera.
Mér verður efst í huga í því
sambanidi siglinig stríðsáranna,
en þar var ég einm þátt’talkand-
inn, sem sigldi með fisk á brezk-
an maiTkað öll árin. Á þeim ár-
um lagði íslenzki sjómaðurinn
sig í mikla hættu, sem ekki var
umfMin og gailit mikið afhroð
sériataklega á fyrri árum sbríðs-
ins. Á þessuim árum voru sendi-
og talstöðvar skipanna inn'sigl-
aðar áður en lagt var af stað úr
heimahöfn í ferð tiil Englamds og
mátti aðeinis brjóta inirasiglið í
ítruistu neyðartilfel'lu.m og þung
viðurlög ef útaf var brugðið. Þá
þekk'tust elkki raitsjá eða öninur
staðarákvörðun'artæki raema mið
uraariatöðin. Á fyrstu árum stríðs-
iras sigldu skipin ein síras liðs
milli landa oig kom fyrir að
nokkur þeirra korrau ekki til
baka og eragiran til frásagnar nm
afdrif þeirra. Fyrir kom að skip
karrast við iltan leik í höfm surad-
þegar þau útdeila mönnum sín-
um gjöfum, en það er að starfs-
menn íslenzka ríkisins á Kefla-
víkurflugvelli vinna að mörgu
leyti við aðstæður, sem ekki er
á neinn hátt tekið tillit til í
launalögum, eða flokkun þess-
ara manna í launaflokka, en það
er að þeir vinna í nánum tengsl-
um við erlent setulið og öll
störf þeirra eru sett undir mæli-
ker á alþjóðlegum vettvangi.
Ennfremur vil ég benda á að
þeir eitt hundrað ríkisstarfs-
menn, sem vinna á Keflavíkur-
flugvelli, eru framhlið íslenzku
þjóðarinnar, sú framhlið, sem
snýr að 200.000 farþegum, sem
um völlinn fara á ári hverju —
og fer alltaf fjölgandi. Nú eiga
urtætt af skotárás með daraða og
særða menn iiraraamborðs, en aðrir
funduist á fleikum úti á rúmsjó
klæðliblir, yærðir og illa á sig
kormnir.
Ástaradið var orðið það sliæmt
»ð eitthvað varð að gera til að
reyna a'ð vei'ta meiir'a öryggi sjó-
manniirauim til harada og þá teikin
upp sú fyrirskipuin og reigla að
aldrei færri en 2 sikip sigldu úr
höfn í saimfloti milli larada. Þessi
regla gafst strax í upphafi mjög
vel og veitti miikið öryg.gi, og
voru stundum 3—4 skip saimam
í sigíiragu en oftarat 2, seom fylgd-
ust alitaf að, bæði í sigliragum og
á veiðum. Passaið vair vel upp á
að halda hópiran báða.r leiðir. Á
nætumar var bainraað að siglia
með fullum sigliragairljósuim, að-
eins með daiufuim síðuljósuim og
bláu skutlijósi. Á vöktum í stýr-
iáhúsi var laigt kapp á að mLs®a
aldrei sjóraar af skipiinu eða Skip
unuim, sem í saimffloti var rraeð
okkur. Sú vaktim, iseim missti
sjóraar af saimfylgdarskipi, fékk
orð í eyra af þeim, sem við tóku
næstu vakt á eftir, því eniginn
vildi haifa það á samvizku isiinrai
að hafa týrat af saimfylgda'rgkip-
iniu, það þótti of þunig ábyrgð.
Þebt'a vax okkax Iifæð »ð vi'ta af
saimfyllgdarskipi allbaf í sjóramáli
ef eitthvað kæmi snögglega fyr-
ír. Þebta vair okkar öryggi, sem
við treystum á, því bæbburnar
leyndust aillsstaðar í kxirag. Sjór-
inn moriandi af tundurduflum og
árásir óvinakafbáta og fluigvéla
alibaf fyrir hendi.
þessir erindrekar íslenzku þjóð-
arinnar á Keflavíkurflugvelli það
sameiginlegt að vera ekki virtir
þess að við þá sér rætt, eða
þeim tilkynnt að kaup þeirra
eigi að skerðast allt að lOprs.
Ég trúi því, að ríkisstarfs-
menn á Keflavíkurflugvelli sýni
fyllsta þegnskap gagnvart hvers
konar álögum — sé þeim jafn-
að jafnt niður á alla — en
þessa kveðju kunna þeir ekki að
meta.
Ég vil í lengstu lög trúa því,
að þessi ákvörðun um niðurfell-
ingu umsamdra fæðispeninga,
eða staðaruppbótar, sé fljótfærn
isverk, sem verði tafarlaust leið
rétt, annað væri ekki sæmandi.
Það, siem ég nú aðallaga vildi
veikjia athygli skipstjómarmairana
á í þe-isum skrifum míraum, er
þýðing og öryggi í samfloti
skipa. Kvort ekki sé hsagt, sér-
’Staklaga á mirani Skipunum, að
koma á samfíoti ykkar á miil'li
þegar þið í s'kaimmdegirau eruð á
laindlieið af miðranium í miisjöfn-
uim veðrum. Þetta veiltir ykkur
mesta öryggið ef eitthvað kemur
snögglega fyrir, því ek'ki er allt-
aif hægt að hlaupa í tiafetöðina á
hættiustund og kallla út á skip,
sam akki eru nógu raáliæg. Aftur
á móti í samfloti þá er hjálpin
til sitaðar þó svo að ekki gefist
tími til að kallia út í baistöð.
Það eru dæmi ti!l um manirabjörg
undir þannig kringumstæðium.
Eitt tilfelli af mörigum úr
stríðirau vil óg lítilliega getia um,
sem skeði suður af Vestmanna-
eyjuim, er togari, er vax í sam-
fylgd með öðrum togara, sökk
í vondu veðri og þunigum sjó
uim hávetur. Skipið sökk á fáum
mínútuim pg urðu skipverjar að
kasta sér í h-afið í nátbmiyrkrinu,
en björgunarskipið var þama við
hendina og tíradi menniraa upp
hvem af öðrum með hjálp ljós-
kaiatara undir mjög erfiðum
bjrguniarsikilyrðium, en þama
mátti eragu muraa, annars hefði
líklega engiran verið til f’rásagn-
ar um slysið.
Ég vil skjóta hér iraní að það
var föst regla í sigliragum á þess-
um árum, að þeir, sem á vaikt
voru, voru klæddix bjönguraar-
vestum, 'Sem í var rau't't ljós, æm
tendraðist með einu haradbaiki.
Eiranig voru nokkur stykki ávaillt
uppiharagandi í stýriishúsinu af
gúmmísamfest'iraigum svipaðir og
frosikmann'abúniragax eru nú.
Þessix sam'fegtiragax voru vatras-
heldix og hlýir og átbu að notast
Framhald á bls. 15
Lottur Júlíusson:
SJÓSLYSIN
Ekki verður séð að vinnuskil-
yrði ríkisstarfsmanna á flug-
vellinum hafi breytzt undanfar-
in 20 ár, og hafa þeir flestir,
allt fram á þennan dag, verið
sem einskonar umrenningar, sem
ekki hafa átt aðgang að kaffi-
stofum eða öðrum lögboðnum
þægindum á vinnustað. Má í því
sambandi benda á að þeir hafá
þurft að kaupa fæði á venju-
legu hóteli á tilheyrandi verð-
lagi, ef þeir hafa ekki getað
smeygt sér með lagni að borð-
um setuliðsins. Þessar staðreynd
ir eru öllum ljósar, sem til
þekkja, og viðurkenndar af
ábyrgum mönnum í ráðuneytun-
um. Það hefir enda tekizt að fá
staðaruppbót hækkaða og sam-
ræmda fyrir allmörgum árum
upp í kr. 1100.- á mánuði, en
allir mega sjá hvílíkt lítilræði
það er, þegar miðað er við kr.
700,- fyrir 20 árum, enda var
það viðurkennt á síðasta ári af
ábyrgum aðilum í ráðuneytun-
um, að sanngjarnt væri að stað
aruppbót hækkaði verulega. Nú
líður tíminn þar til í marzmán-
uði 1968, þá er öllum ríkisstarfs-
mönnum á Keflavíkurflugvelli
tilkynnt fyrirvaralaust, að það
sé talinn óþarfi að greiða þetta
lítilræði. — Nú ætlum við að
spara og lækka kaupið um 10
prs. — en þessi upphæð hemur
um lOprs. af kaupi þeirra lægst
launuðu. En það er þó kannski
ennþá alvarlegra í þessu sam-
bandi — og ég vil alveg sér-
staklega vekja athygli allra rík
isstarfsmanna á því — þessi
greiðsla, sem þannig hefur ver-
ið felld niður alveg fyriryara-
Á laugardag var 80 tonna
rafmagnstúrbína, sem setja á
niður við Straumsvík, tekin
úr Skógafossi upp á vagna,
á Grandagarði. Var notaður
við þetta flotkrani Reykjavík-
urhafnar, en til skamms tíma
var ekkert verkfæri til hér á
landi, sem gat lyft svo þung-
um hlut. Ólafur K. Magnússon
ljósmyndari Mbl., tók þessa
mynd er kassanum með túr-
bínunni var lyft í land.
í býtið á sunnudagsmorgun
var svo lagt af stað með túr-
bínuna á tveim samtengdum
vögnum suður í Straumsvík og
gekk það vel og er túrbínan
nú komin á sinn stað.
Fasteignasalan
Hátúni 4 A, Nóatúnshúsið
Símar 2187(1 - 20998
Einstaklingsí'búðix við Austur
brún, Gautland og Rofabæ.
2ja herb. næstum fullgerð
íbúð við Hraunbæ.
Lítið einbýlishús í strætis-
vagnaleið, 3 herb. og eld-
hús, bílskÚT fylgir, gott
verð. Útb. kr. 150—200 þús.
3ja herb. góð risíbúð í Kópa-
vogi, útb. kr. 200 þús.
3ja herb. sérhæð í Kópavogi,
vönduð eign.
3ja herb. vönduð íbúð við
Lynghaga, laus strax-
3ja—4ra herb. íbúð við
Njörvasund. Útb. kx. 300
þús.
4ra herb. vönduð íbúð við
Ljósheima.
4ra herb. vönduð íbúð við
Kleppsveg.
4ra herb. góð íbúðarhæð við
Hátún, bílskúr fylgir.
5 herb. íbúð á efri hæð við
Kvisthaga.
5 herb. endaíbúð á 4. hæð við
Fellsmúla,
5 herb. efri hæð í tvíbýlishúsi
í Kópavogi, allt sér.
Raðhús á Setjarnarnesi, full-
gert að utan, hálfgert innd.
Fæst í skiptum fyrir 4ra—
5 herb. íbúð í borginni.
Höfum úrval af íbúðum í
smíðum í Breiðholtshverfi,
sumar fokheldar, aðrar und
ir tréverk eða fullgerðar.
Raðhús í smíðum í Fosgvogi.
Jón Bjarnason
h æstaréttarlögm aður
Hilmar Valdimarsson
fasteignaviðskipti.
Skuldobréi
ríkistryggð, fasteignatryggð
eða spariskírteini eru bezta
tryggingin í ellinni. —
Ekkjur, svona verðbréfakaup
henta vel yður og börnunum.
Fyrirgreiðsluskrifstofan
Fasteigna- og verðbréfasala
Austurstræti 14, sími 16223.
Þorleifur Guðmundsson
heima 12469.
Kynning
Óska eftir að kynnast stúlku
eða ekkju um þrítugt. — Má
eiga barn. Ég á bíl og vinn
í landi. Er reglusamur og kon
an yrði að vera það líka.
Hans M. Jacobsen,
Krossgöta 6, Toxshöfn,
Færeyjar.
- i.o.G.r. -
BAZAR
Bazarinn verður haldinn
laugardaginn 30. nóvember ’68
í Templarahöllinni, við Eiríks
götu 5. Þar verða á boðstólum
alls konar prjónavörur, jóla-
varningur, kökur o. fl. Félags
fólk og aðrir velunnarar eru
beðnir að koma munum í
Templarahöllina kl. 2—5
fimmtudagana 21. og 28. nóv.
eða gera aðvart á sama tima
í síma 20010.
Bazarnefndin.
GÚSTAF A. SVEINSSON
hæstaréttarlögmaður
Laufásvegi 8. - Sími 11171.