Morgunblaðið - 19.12.1968, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. DESEMBER 1968
31
Sijfvaldi Hjálmarsson.
„Eins og
opinn gluggi“
Erindasafn eftir
Sigvalda
Hjálmarsson
•ÚT er komin ný bók eftir Sig-
-valda Hjálmarsson. Nefnist hún
„Eins og opinn gluggi". Er það
ritgerðasafn eins og undirtitill-
inn „Tólf erindi um mystísk við-
•horf“ gefur til kynna. Bókin til-
einkar höfundur Gretari Fells,
rithöfundi.
Heiti erindanna eru: Allir veg-
ir eru mínir, Hvað er einfalt líf?,
Návist hins dulda, Hinn dular-
íulli grunur, Sólskin í sálinni,
Eins og þú sjálfur vilt, Skóhljóð
fminninganna, Hinn grái hvers-
dagsleiki, Vort daglega brauð,
Ævintýri andartaksins, Að vera
óháður og Þú átt að gæta bróður
þíns.
Bókin er 144 bls. að stærð.
lÚtgefandi er Hliðskjálf.
— Atvinnumálanefnd
Framhald af bls. 31
grenni, þannig að hinir mörgu
bátar og fis-kiðjuver nýtist
sem bezit, sbr. sérstaka tillögu
um útgerðarmiál, er sendist
sjávarútjvegsmálar'áðherra.
Reynt verði að láta togara
BÚR landa seim mest í Reykja
vík.
3. Aukið verði láwsfjármagn það
sem Húsnæði'smálastjórn rik-
isinis hefur haft til umráða,
en það myndi fljótt bæta at-
vinnu'ástandið.
4. Reynt verði að auka reksturs-
fjármagn iðmfyrirttækja, þann-
ig að þau geti sem fyrst og í
sem rí'kustum mæili notið
þeirra breyttu aðstæðna, sem
gengisfellingin skapar, abr.
tillögu um þetta efni, sem
send er til Atvinnumálanefnd
ar ríkiains.
5. Borgarstjórn reyni að haga
röð framlkvæmda sinna, þann-
ig að þær verði til að draga
úr meisfa atvinnuleysinu í vet-
ur, sbr. tillögu senda borgar-
ráði.
6. Innkaupcum opinberra aðila á
vörum og þjónustu verði sem
mast beint til innlendra fram-
leiðenda, sbr. tillögu sem
send er til innkaupastofnana
ríkis- borgar o.fl. aðiLa.
7. Hafin verði sem allra fyrst
brúarsmíði yfir Elliðaár og
varanleg vegagerð í nágrenni
höfuðborgarsvæðisins.
8. Hraðað verði undirbúningi
framkvaamda að stækkun
Búrfellsvirkjunar og álverk-
smiðju.
9. Opimberir aðilar stuðli að því
með öllum tiltækum ráðum
að flugfélögin geti flutt við-
halds- og viðgerðarþjónustu
sína sem mest til landsins.
10. Stuðlað verði að auikinni fjöl-
breytni atvinnutveganna, sbr.
tillöglu sem send er til At-
vinnumálanefndar ríkisins.
í tillögum sinum um úitgerðar-
mál leggur nefndin til, að reynt
verði að koma bátum á veiðar,
sem legið hafa aðgerðarlausir,
ýmsir vegna skulda eða skorts á
fjármagni svo og síldveiðibátum,
sem hingað til hafa legið aðgerð-
arlausir fram eftir vetri, en gætu
ef til vill farið á línu. Ennfrem-
ur að kannað verði hvort mögu-
legt sé að gera togarana Hval-
fell og Geir sjófhæfa og senda
þá til veiða. Jafnframt leggur
nefndin áherzlu á að á komandi
vertíð verði sem mest af hrá-
efni frystihúsanna unnið í neyt-
ind'apaklkningar.
í iðnaðarmálum er lögð áherzla
á nauðsyn aúkins reikstrarfjár-
magns til iðnfyrirtækja og bend-
ir nefndin í því sambandi á eft-
irfarandi lánareglur: Iðnfyrir-
tæki fái víxilkvóta miðað við
tveggja til þriggja rnánaða fram-
leiðsluverðmæti og j'afnframt
sérstakt rekstrarlán t.d. í formi
yfirdráttar er nemi þriggja mán-
aða kaupgreiðslu fyrirtækis.
Atvinnumálanefndin leggur
áherzlu á að við röð fram-
kvæmda borgarinnar á næsta
ári verði haft í huga hversu at-
vinnuaukandi hver framkvæmd
er. Ennfremur að Reykjavíkur-
borg og fyrirtæki hennar fái
hluta af 'hugsanlegu fram-
kvæmdaláni, sem rífkisstjórnin
kynni að taka til þesis að draga
úr atvinnuleysi.
Lóks leggur atvinnumálanefnd
in til að opinberir aðilar taki þá
reglu upp í enn ríkara mæli að
beina viðskiptum sínum til inn-
lemdra aðila og að Leitað verði
allra tiltækra ráða til þess að
auika fjölbreyttni í atrvinnu-
rekstri.
Eftártaldir aðilar áttu sæti í
nefndimni:
Birgir fsl. Gunnarsson, formaður,
borgarráð,
Barði Friðriksson,
Vinnuveitendasamb. fslands,
Björgvin Guðmundsson,
Alþýðuflokkur,
Daði Ólafsson,
Framsóknarflokkur,
Guðjón Sigurðsson,
Fulltrúaráð verklýðsfélaganna,
Guðmundur J. Guðmundsison,
Alþýðubandalag,
Gunnar Helgason,
Sjálfstæðistflokkur.
Sigfinnur Sigurðsson var Skip-
aður rita-ri nefndarinnar.
- STJÖRN RUMORS
Framhald af bls. 1
ins. 181 þingmaður kristilegra
demókrata, sósíalista og lýðveld-
issinna greiddu honum atkvæði,
en 119 kommúnistar, nýfasistar
og nokkrir aðrir þingmenn
greiddu atkvæði á móti. Búizt er
við, að fulltrúadeildin veitti hon
um svipaða traustsyfirlýsingu
fyrir jól.
Umræðurnar í öldungadeild-
inni tóku aðeins þrjá daga, og
gagnrýndu stjórnarandistæðingar
tillögur Rumors um umlbætur á
skólakerfinu, ráðstafanir til að
tryggja fulla atvinnu og breyt-
ingar á embætfiskerfinu. í ut-
anríkismálum hét Rumor fullum
stuðningi við NATO.
Dregið befur úr óeirðum á
Ítalíu síðustu daga, hvort sem
ástæðan er sú, að jólin nálgast,
eða að stj órnarkreppan er leyst.
Nýja stjórnin var mynduð 12.
desember eftir samningaiviðræð-
ur, sem stóðu í aðeins 1'6 daga
og er 29. stjórnin frá stríðslok-
um. Fáar stjórnarkreppur á
Ítalíu hafa leysts á eins skömm-
um tima.
- TAKMÖRKUÐ
Framhald af bls. 31
Gíslason, Lúðvík Jósefsson og
Jón Skaftason.
Eftir þær breytingar sem nefnd
in gerði á frumvarpinu hljóða á-
kvæði þess svo:
Að fengnum tillögum Hafrann
sóknarstofnunar fslands og Fiski
félags fslands skal ráðherra heim
ilt með reglugerð að veita vél-
bátum allt að 200 brúttó-rúmlest-
um að stærð leyfi til togveiða á
tímabilinu 1. janúar til 30. apríl
1969 innan fiskveiðilandhelginn-
ar, þannig: Á svæði sem takmark
ast að vestan af línu, sem dreg-
in yrði réttvisandi í norður frá
Horni (grunnlínupunktur nr. 1),
og að austan af línu, sem dregin
yrði réttvísandi norður frá Rauða
núp (grunnlínupunktur nr. 6
allt að 4 sjómílum frá grunnlínu-
punktum. Þá skal við útgáfu veiði
leyfa verða tekið tillit til nauðsyn
legrar friðunar fyrir botnvörpu á
svæðinu frá Rauðanúp vestur að
Gjögurtá. Á svæði, sem takmark-
ast að vestan af línu, sem dregin
yrði réttvísandi í suður frá Stokks
nesi (grunnlínupunktur 19) allt
að 3 sjómílur frá strandlengju.
Heimilt er þó ráðherra að veita
frekari heimildir til botnvörpu-
veiða á svæði, sem takmarkast að
austan af lengdarbaug 21° og 57
mín. vestur lengdar og að vestan
af lengdarbaug 22° og 32 mín.
vesturlengdar. Togveiðar skulu
þó ekki heimilaðar á svæðinu frá
Stokksnesi að Skaftárósum á tíma
bilinu frá 1. marz til 30. apríl.
Leyfi til togveiða má að öðru
leyti takmarka hverju sinni við
tíma og svæði, m.a. til þess að
forða frá árekstrum á veiðisvæð-
um við báta með önnur veiðar-
færi, svo sem línu og net. Hrygn-
ingarsvæði síldar og önnur svæði,
sem Hafrannsóknarstofnunin tel-
ur nauðsynlegt að vernda, skulu
friðuð fyrir botnvörpu þann tíma,
sem nauðsynlegt er talið.
f nefndaráliti sjávarútveg-
nefndar kemur m.a. fram að á
fund hennar kom meðal annarra
dr. Gunnar G. Schram, og gaf
hann nefndarmönnum ýmsar upp
lýsingar. Segir að hann hafi talið
að líta mætti á frumvarpið sem
framhald af annarri meginrök-
semd íslendinga á erlendum vett
vangi fyrir útfærslu fiskveiðiland
helginnar, þ.e.a.s. þeirri, að við
vildum nýta fiskimiðin inn henn
ar á sem hagkvæmastan hátt frá
efnahagslegu sjónarmiði. Dr.
Gunnar tók þó skýrt fram, að
slík löggjöf yrði að byggj ast upp
á því, að veiðarnar væru stund-
aðar undir vísindalegu eftirliti
og að um takmarkaðar og tíma-
bundnar heimildir væru að ræða.
Hann undirstrikaði sérstaklega
nauðsyn þess, að refsiákvæðum
laganna væri fylgt, því að fátt
gæti skaðað mólstað okkar meira
við frekari friðunaraðgerðir utan
12 mílna fiskveiðilandhelginnar
en brot á þeim lagaákvæðum og
reglum, sem í gildi eru á hverjuim
tíma.
- RÁÐUNAUTUR
Framhald af bls. 1
það gæti leitt til valdatöku komm-
únista.
Hann sagði, að ekkerf væri erf
iðara fyrir utanaðkomandi aðila
í samningaviðræðum en að ræða
myndun samsteypustjórnar og
slíkar tilraunir gætu leitt til rót-
tækra og óafturkallanlegra breyí-
inga á stjórnmálaþróuninni í Suð
ur-Vietnam. Þar með yrði stríðið
leyst með samkomulagi í máli,
æm utanaðkomandi aðilar gætu
haft minnst áhrif á, og hefðu
minnst vit á. Afleiðingarnar gætu
orðið langvarandi og erfiðar við
fangs.
Kissinger sagði, að ógemingur
væri að gera sér í hugarlund að
aðilar, sem borizt hefðu á bana-
spjótum og setið á svikráðum við
hvor annan í 25 ár, gætu starfað
saman í eindrægni og stjórnað
landinu. Bandaríkjamenn ættu að
einbeita sér að gagnkvæmum
brottflutningi erlendra hersveita
og forðast eins lengi og hægt væri
að semja um skipulag innanlands-
mála í Suður-Vietnam. Hann
sagði að Suður-Vietnamar yrðu
sjálfir að gera út um þau mál
sín í milli.
Hann varaði við því að París-
ar-viðræðurnar kæmust í algera
sjálfheldu ef Bandaríkjamenn
reyndu ekki að ná samkomulagi
um framtíðarmarkmið og síðan
að semja um hvernig hrinda setti
þessum markmiðum í fram-
kvæmd í einstökum atriðum, en
slíka aðferð hefðu Bandaríkja-
menn ekki venjulega notað í utan
rikismálum heldur væri venjan
sú, að þeir hefðu rígbundna af-
stöðu áður en formlegar viðræð-
ur hæfust og legðu óhóflega mikla
áherzlu á tæknileg atri,ði þegar
viðræðurnar hæfust.
Um ágreining þan sem risið hef
ur í Parísarviðræðunum um
fundarborðið sagði Kissinger, að
þref Saigön-stjórnarinnar um
stöðu Þjóðfrelsishreyfingarinnar
væri ekki aðeins þjark um til-
högun ráðstefnunnar. Hann sagði,
að Suður-Vietnam teldi stöðu
Þjóðfrelsisfylkingarinnar eitt af
meginatriðum styrjaldarinnar.
Stjómin í Washington hlyti að
bera nokkurn hluta óbyrgðarinn-
ar á þessu þar sem hún hefði van
metið alvöruna að baki þessum
áhyggjum Saigon-stjórnarinnar.
- APOLLO
Framhald af bls. 1
aðfangadag og snemma á jóla-
dag, en ferðalag þeirra er jafn-
framt undirbúningur að annarri
geimferð Bandarikjamanna á
næsta ári, þar sem vonazt er til,
að unnt verði að láta menn lenda
á tunglinu.
Öll hótel á strönd Florida —
og þó einkum í grennd við
Kennedyhöfða — eru nú yfirtfull
af gestum, sem vilja vera við-
staddir, er Appollo 8. verður skot
ið á loft á laugardagsmorgiun kl.
7.5*1 að staðantíma (12.5il ísL
tími). Sœgur af frægu fódki er
þar á meðal, en einnig eru þar
1200 blaðamenn.
Gagngerar varúðarráðstafanir
hafa verið gerðar í því sfcyni að
koma í veg fyrir að nokkunt slys
hendi á ferðalagi geimfaranna,
sem veldnr kaflasikiptum í sögu
geimiferðanna, ecf það tekst. Sér-
fræðingar leggja enga dul á það,
að þetta muni verða hættuleg-
asta förin í sögu bandarískra
geimrannsókna til þessa. Lítill
fræðingar draga eniga dul á það,
för með sér, að geimifararnir
hljóti þau örlög, að geimfar
þeirra snúizt umlhverfis tunglið
það sem eftir væri af ævi þeirra,
þ.e. unz súrefni þeirra væri
þrotið.
- VITNIÐ
Framhald af hls. 1
Grikki, Konstantín Melitis því
fram, að þeir hefðu verið neydd-
ir til að bera vitni fyrir grísku
stjórnina.
Marketakis sagði í viðtali við
sænska útvarpið í dag, að í Strass
borg hefði hann komizt að sam-
komulagi við nokkra menn um
að þeir ækju honum að lyfjabúð,
þar sem hann ætlaði að verzla. í
stað 'þess var ég sleginn niður á
götuhorni og fluttur til Andreasar
Papandreaus og yfirstjórnar
kommúnista, allra þessara bolsé
víka, sagði hann.
— Ég kom hingað frá Osló því
að ég vildi kanna hvort ég gæti
sett börn mín í skóla og leitað hæl
is sem pólitískur flóttamaður. Ég
vildi sleppa frá þessum kommún-
istum, sagði Marketakis.
Sænska Grikklandsnefndin
skoraði í dag á lögregluna, utan
ríkisráðuneytið og gríska sendi-
ráðið að flytja Marketakis á hlut
lausan dvalarstað, þar sem hann
gæti fengið læknisaðstoð og kann
að yrði hvað maðurinn vildi í
raun og veru. Utanríkisráðuneyt-
ið hafnaði boði gríska sendiráðs-
ins um að hann yrði yfirheyrður
í byggingu þess, þar sem tilgangs
laust væri að ræða við hann und-
ir eftirliti grískra sendiráðs-
manna. Á það var bent, að sendi
ráðið væri grískt yfirráðasvæði
og armur sænskra yfirvalda næði
ekki þangað.
Eftir yfirheyrslurnar á flug-
vellinum sagði talsmaður lögregl
unnar, að frá sjónarmiði lögregl-
unnar væri engin ástæða til að
halda Marketakis eítir í Svíþjóð
gegn vilja hans. Hann sagði, að
Marketakis hefði viljað fara og
neitað að gangast undir geðrann-
sókn. Hann hefði komið eðlilega
fyrir í yfirheyrslunum og engin
ástæða væri til að ætla að hann
væri beittur þvingunum.
Marketakis hefur haldið því
fram, að hans hafi verið gætt þeg
ar að hann dvaldist í Ósló og að
hann hefði farið til Stokkhólms
til að flýja frá gæzlumönnum sín-
um sem hefðu verið 20 stjórnleys
ingjar. Geðlæknir sem talaði við
Marketakis áður en hann fór frá
Arlanda-flugvelli sagði að hann
virtist vera í andlegu jafnvægi og
ekki þurfa á sjúkrahúsvist að
halda. TT hermir, að Marketakis
óski eftir að fara aftur til Grikk-
lands er hann hafi borið vitni fyr
ir mannréttindanefndinni, en anin
ars ríkir nokkur óvissa um fyrir-
ætlanir hans.
Talsmaður sænsku Grikklands-
nefndarinnar sagði, að f jölskyldur
Marketakis og Melitis væru í
klóm grískra yfirvalda og hélt
því fram, að þau hefðu hótað því
að láta flótta þeirra bitna á fjöl-
skyldum þeirra. Hann sagði, að
andlegt ástand Marketakis væri
svo óstöðugt að hann væri fáan-
legur til alls. Hann sagði, að enn
væri óljóst af hverju hann hefði
leitað til gríska sendiráðsins.
Marketakis fór til Ósló á sunnu
daginn með járnbrautarlest, og á
aðaljárnbrautarstöðinni átrti ann-
ar grískur flóttamaður að hitta
hann. Sá flóttamaður kom 20 mín
útum of seint og þá var Marketa-
kis farinn til gríska sendiráðsins.
Svíi nokkur, sem hann hitrti á
stöðinni, hjálpaði honum að skrifa
„gríska sendiráðið" á miða og
rétti hann miðann leigubílstjóra,
sem ók honum þangað.
Marketakis og Melitis voru
færðir til Strassborgar í síðasta
mánuði til að svara ásökunum
fulltrúa Danmerkur, Svíþjóðar,
Noregs og Hollands í mannrétt-
indanefndinni um pyntingar póli-
tískra fanga í Grikklandi, en þeir
hurfu og leituðu ásjár hjá Norð-
mönnum. Þeir kváðust hafa verið
neyddir til að bera vitni fyrir
grísku stjórnina og báðu um að
þeir yrðu fluttir til Óslóar, þar
sem þeir ætluðu að leita hælis
sem pólitískir flóttamenn.
Talsmaður norska utanríkis-
ráðuneytisins sagði í dag, að öll-
um fulltrúum Noregs í Strass-
borg hefði verið ljóst að Marke-
takis hefði af fúsum vilja snúið
sér til norsku sendinefndarinnar.
Hann hefði einnig farið af fúsum
vilja til Óslóar. Marketakis hefði
verið mjög miður sín og haft á-
hyggjur af fjölskyldu sinni í
Grikklandi og viljað hafa sam-
band við aðra gríska útlaga.
® Notaðir bílar til sölu
Land-Rover diesel
árgerð 1965.
Land-Rover benzín
árgerð 1966.
Volkswagen 1200
árgerð 1968.
Upplýsingar í sýningardeild okkar að
Laugavegi 172.
HEKLA HF,