Morgunblaðið - 22.05.1969, Page 5

MORíGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. MAÍ 19G9
Ingólfur Davíösson:
Eggaldin og paprika
í»ESSAR teigundir eru urngar í
ræktuin á ísilandi, en hú.simæður
læra fljótt að mieta þær og aufca
þanniig fiöl'breytndna á maitlborði
sdnu. Hvoru tveggja þessi lit-
rílku aildin eru aðalHlega reymd og
ræktuð í Gróðurhúsum Garð-
yr'kjuskólia ríikisims, enn sem
feomið er. Eggjurtin er mikið
ræktuö í hitabeltinu og í Mið-
jarðarhafislönidiutnum frá fornu
fairi — og nú er húm tooimim til
íslands. Fraikkar kaiKJa hama
Aubengin, em Anrue'ríkaniair egg-
plönitu, vegna þess að aldinin
eru oft egglaga eða nærri hmött-
ótt, en till ea-u líka aifilöng aÆ-
brigðli. AMinin eru skraultieg og
ýmisd'~ga lit — rauð, hvít, gul,
biáiei'tt. Aldiinkjötið er hvít't eðia
grænlieitit, vairia eimis satfaríkt og
frændur ’þeirra tómatarnir.
Jurtin er 50—80 em á hæð með
hangamdi ávöxtuim. Bliómim svip-
uð blámuim kartöfilujurtairiminiar,
fjólu'blá, hviit eða tvílit. Hér eru
aðalega ræfctuð afbrdgði sem
bera dökkfjólublá aldin, t.d.
Prestsembættið
í Kaupmannahöfn
— Athugasemd vegna útvarpserindis
HR. Steinar Berg Björnsson
flutti útvarpserindi „um daginn
og veginrn" sl mániudag og vék
m.a. að prestsemibættinu í Kaup-
mannahöfn. Vítti hann það með
réttu, að fjárveiting til þessa
starfs hefur verið felld niður. En
möngurn til unidrunar beindi
hanm þeim vítum að mér og
þjóðkirkjunni og skoraði á mig
að getfa skýringu opiniberlega á
því miálli.
Svo fjarstæð sem þessi ásök-
un er í- auigum allra, sem hafa
hirt um að geifa þessu máli nokk
urn gaum, vil ég samt taka þetta
frarn:
Fjárveitirng til íslenzka pres'ts-
starfsins í Kaupmannahötfn var
numin úr fjárlögum fyrir árið
1968 samkvæmt kröfu fjár-
miálaráöuneytisins. Hafði ég
enga vitneskju um, að sláikt
stæði til fjrrr en á síðustu
stundiu og hvorfci ég nié aðrir
gátu komið í veg fyrir þessa
ráðstöfun. Þegar svo var kom-
ið var á mínum vegum og með
ágætum stuðnimgi margra góðra
manna etfnt til fjársöfnunar til
þesis að kosta startfíð í bili, eða
fram tiil niæsta fjiárlagaárs.
Árangur atf þeirri fjársöfnun
varð sá, að þetta mikilvæga
starf hetfur getað haldið átfram
til þessa. Það var einidregin von
mín og annarra, sem .skil.ja
giMi og nauðsyn þessarar þjón-
ustu, að hin almenna óániætgja
vegna þessarar sparnaðarráð-
stöfunar fjárveitinigavaMsins og
frjiális framlög einstaklinga til
þess að sijá starfinu borgið í
svipinn, yrðu til þess, að leið-
rétting fengist me'<5 fjárlöigum
yfirstandandi árs. Sú von brást,
gagnstætt eðlilegum lítoum og
þvert gagn tillögium mínum og
allri viðleitni.
Ég leyfi mér að minna á, að
til'lögur mínar til tfjárlaiga eiga
að vera í fjárimálaráðuneytinu,
þar sem höfunidur netfnds erind-
is vinnur. Vei't ég ekfei, hversu
vanidlega slíkar tillögur eru
rýndar í hinu háa ráðurueyti, en
þær ættu a.m.k. að vera tiltæk-
ar þeim, sem þar gegna störf-
um, svo að þeir þyrtftu ekki að
flytja villandi og ósannar stað-
hæfingar um þau efni.
Það 'hefur aldrei komið til
minna kasta að meta prests-
starfið í Kaupmannahöfn til
samanihurtðar við einn eða ann-
an útgjaldalið fjárlaga. Það
hatfa aðrir gert, með þeim
árangri, sem orðinn er.
Þær vítur á mig og þjóðkirkj-
una, sem frarn voriu bornar í
netfndu erindi, voru oif fjarri
staðreynidum og málavöxtum
til þess að ástæða væri til at-
hugasemda frá mér, þrátt fyrir
áskor-un hins háttvirta 'höfiund-
ar. En það má hins vegar vekja
a'thygli á að stanfismiaður í fjár-
málaráðuneytinu stouli fara með
slíkar aðdróttanir og stalðleys-
ur á opiniberum vettvangi um
málaiyktir, sem fjárveitiniga-
valdið ber alla áibyrgð á.
Sigurbjörn Einarsson
biskup.
Ný sending
Tðkum fram í dag í glæsilegu úrvali frá fremstu tízkuhúsum
Englands og Danmerkur, kjóla, pils, kápur, buxnadragtir og
dragtir. Tízkulitir, tízkusnið. Hagstætt verð og greiðsluskilmálar.
Kjólabúðin MÆR, Lækjargötu 2.
VIÐARÞILJUR
lakkaðar og ólakkaðar,
með gólf- og fótlista.
GULLÁLMUR, EIK, LIMBA, OREGON
PINE og FURA
Vorum að taka heim
PALISANDER og ASK
I. flokks vara. Hagstætt verð.
Páll Þorgeirsson & Co.
Ármúla 27 — Sími 34000.
„svarta feguirði'n“, Blaok Beauty,
er þolir ffliutninig og heildiur litiu-
um talsvert lengi í gieymisilu.
Þyn.gdin er frá nokkuir hundruð
grömm og allt að 1 tog., efitir
afibriigðum. Við matreiðslu eiru
fræin hreinsuð burt, attöitnið
skorið í tvo eða filieiri hkwta,
fyilt með lauík, 'kjöti, fiestoi o. ffl..
og steifct vel í sm jöri eða olíu
Fraklsar matreiða eiggaidin á
ótal vegu, t.d. sem einis konar
eggjaköku með tómatsósu, mieð
reýktu fleöki og lauk, eða tatoa
aiMinkjöt'ið inman úr hýðinu,
sfcera í smiábita, bl’anda mieð
liaiúk og ætisveppum, seitja það
ailllt inn í hýðið aftuir og baka
áður en framrei'tt e-r. Japanir éta
mikið atf eggaMinum, aðailliega
lítill, aflönig afbrigði, og sjóða
aMinin í toeiliu laigi. Bandarikja-
menn hafa diálæti á egigaMinum
og ma'treiða á manga veigu. (Sjá
ma'tiie'iðsiuibæikuir). íáienzkar hús-
mæður muniu batfa gam-an aí að
reyna þau.
Papríka, sætpipar, spánskur pip-
ar. Möng eru nöfinin á mökkum
vegin hinu saima. Spánskiuir pip-
ar er ræk'taðúir til skrauts inn-
anlhúss, vegna hinna fiaigur’litu,
rauðu eða svartbláu alðina. En
ýmis afbrigði (Capsicum annu-
um) eru rmkilvægar kryddjurt-
ir mikið ræktaðar í heitum
löndum, og tattisvert í gróðuirhús-
um í rtorðlæguim lönduim. Þrátt
fyrir piparsnaifnið er þetita ailt
önniur teiguind en ekta svartur
pipar (Piper nigrum), sem er
regluleig hiitabeltiisjurt. Tailið er
að mienn Kóiumibuisar hatfi filutt
spángkan pipar með sér frá
Ameríku. Já, Spániverjar kom-
uist filjótar upp á að meta og
éta pipar, hellldiur en kartlöiflur
og maís, seim Indíánar einnig
kenmdu Evrópuibúum að éta og
ræfcta. Spániverjiar vildu sterk-
ain pipar og svo er enn mieð
fiiesta SuðUTHandaþúa. Narður-
landamönnuim geðjast befiur að
dautfara kryddi og rækta frem-
ur braigðmildari afbrigði, þ. e.
sætpipar eða paprilku. í Ung-
verjalanidi og Baiikanlöndum eru
einkum miikið ræktuð atfbrigði,
sem bera rauð, löng og gMd ald-
i.n, ekki mjög bragðstierk. Þeir
kailila þetta papriku og n/ota afar-
mikið sem ki-ydld í alls konar
mat. Það var ungvenstour etfna-
fræðiingur, sem fyrstur uppgötv-
aði efnatfræðlitega samisetningu
C tfjöretfnis og það einmitt í
þapríku. En sætpipar eða pap-
ríka eru alveg sérlega auðuig af
C-tfjönefni. Hér vex paprí'ka, eink
um atfbrigðið Pedro, vel í gróður
húisum garðyrikjuiskóia.nis og kann
fóllk veí að mietia þá vö.ru. Pap-
ríkan er notuð í salöít, kjötrétlti,
með Qstrét'tuim, fiáki o. s. frv.
Báðar fyrmetfndar jurtir, egg-
jurtin og paprí'kam, tetjast til
sömiu ættair og kartöflur, tóm-
atar og tóbaik. Nottoun papríku
er orðin talsverð hér á lanidi og
fer vaxandi. Hin fögru eggaldin
eru skemmtiieg nýjunig á græn-
mie; ismarkaðmum. Ftestum bragð
ast þau vel. í fyrra voru fram-
lieidd um 2 tonn aif paprítou í
gróðuirlhúsum garðyhkjuiskólans
— og var hún á mankaði frá júní
'Gg fram í nóvemiber.
ANCLI - SKYRTUR
COTTON—X = COTTON BLEND
og RESPI SUPER NYLON
Fáanlegar í 14 stærðum frá nr. 34 til 47.
Margar gerðir og ermalengdir.
Hvítar — röndóttar — mislitar.
ANCLI - ALLTAF