Morgunblaðið - 10.06.1969, Blaðsíða 17

MORGUN'BLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. JÚNÍ 1960
17
Minningarorð
um Gwen
FRÚ Gwen Linidal, feona Valdi-
mars J. Lindals dóimara í Winni-
peg, andaðisit á sjúfeirahúisi hér í
Winnipeg þann 30. apníl sl. Enda
þótt frú Linidal hefði átt við lais-
leika að stríða utm niOkifcurt sfeei’ð
og væri nýbúin að gatniga undir
stóran uppsfcurð, feom iþó andlát
hiennar mjög að óvörum. Etoki
var annað vitað en hún vseri
á bataivegi og búin að yfirstíga
þyngstu þraiutina, sem vanheil-
indin höifðu á hana latgt, en hér
fór sem oftar, að dauðinn gerir
efeki boð á undan sér.
Frú Lindal var óvenjulegum
mannfcositum búin, enida liggur
eftir hana mikið dagsverk bæði
innan heimilis og utain. Bar þar
hvergi sfcugga á, enda voru
dómar samfer'ðiamannanna um
hima látniu konu allir á eina iund
og þesis efnis, að henni vair ávallt
til mikillar sæmdar. Hún var
toona einstatolega hógvær í allri
framgöngu, en þó að hún forð-
aðist allan gný, var hún skör-
ungstaona í lund og ininti störf
sín af hendi með myndarbrag.
Heimili þeirra hjónanna var
jafnain vettvanguir uimsvifa. Lin-
dal dómari befir, eins og feunin-
ugt er, starfað í óteljandi félög-
um og nefndum. Fundahöld á
heimili þeirna hjóna hafa því
talizt til daglegra viðburða um
ára-tuiga sfeeið, og alltaf var svo
um hnútana búið, áð enginn
færi vanihaldinn af þeim fund-
um. Gestrisni réð ríkjum, og
átti húsmóðirin vitastould þar
sirnn miltola þátt.
Au!k h e im ilisst a rf an n a er
þess að minnast, að fyrir hjóna-
band var frú Gwen Lindal kenn-
ari í mörg ár við Cecil Rhodes
skólainn í Winipeg, og til hinztu
stundar vann hún af mikilli
alúð að velferðarmálum Kana-
dístoa Blindravinafélagsins. Var
hún um skeið farmaður kvenna-
deildiar þess. Þesisi tvö kjörsvið
voru mjög í samrætmi við áhuga-
mál frúarinnar. Þó að aldrei sæti
ég beinliínis í kennslustund hjá
henni, duldist mér engu að sfð-
ur, að hún vair kennari af skap-
arans náð, enda bar bún mennt-
un barna og umgmenna mjög fyr-
ir brjósti. Mörg dæmi gæti ég
talið máli mínu til stuðnings.
En ég læt nægja uppritfjun þess,
sem dætur miínar allar urðu
varar við rétt í þann mund, sem
þær voru að uppgötva bætour
og staifróf. Þá vörðu þær allar
drjúguim tíma í að glíma við
lesþrautir í bótoum, sem frú Lin-
dal hafði sient þeim að gjöf.
Hún staiklk þessum bókum í vaisa
minn og bað mig að tooma þeim
á áfanigastáð. Stundum feom hún
sjálf með þær, og einhvern veg-
inn voru þessair bsefeur öðruvísi
en aðrar bæfeur, sem notaðar eru
við kennsilu, því að dætur mínar
tótou etofeert eftir þrautunium og
vandanum, sem lágu í leyni á
bafc við hvern staifkrófc, heldur
var ámæigjan þekn eifst í sinni,
og svo fylgdi þekkingin í kjöl-
fari'ð án þess að niötokiur yrði vax
við fyrirhöfn. Framsetnding efnis
skipti hér máli, en þó var hug-
arfar gefandans 'þyngst á metun-
um, og þetta held ég að dætur
mínar haifi skynjað, enda þótt
þær væru ;ér eltoki mieðvitandi
um s’líkt. Þetta dæmi hygg ég,
að lýsi frú Lindai furðu vel, og
það veit ég með vissu, að þeir
eru miairgir, sem hefðu hér sömu
söguna að segja og ég.
Störtf frú Lindal í þágu kamad-
ístoa Blindravinaifélaigsins mættu
verða efni í langt mál. í því sam-
bandi sfcal þó fyrst og freimst
bent á fómarliund hennar sjál'fr-
air og hugarfar. Hún átti ökfci ein
ungis sæti í stjórnuim og netfnd-
um, heldur var hún einlægt að
heimisækja þá, sem bjuggu við
skugga sjóndeprunnar, og víst
miá siegja í hinni víðtækustu
merkinigu, áð henni væri einstak-
lega lagið að láta ljós eyða
skuggum. Frú Lindal var jafn-
aðarlaga glaðlynd kona og gædd
Lindal
þeim himneska eiginleika að
hafa glöggt auga fyriir hinni bros
tegu hli'ð hlutanna. 1 gamansemi
hennar vantaði þó alltatf brodd
hæðninnar.
í vor sem leið átti ég samleið
mieð þeim hjónum Valdimar Lin-
dal og frú Gwen í Norðurlamda-
för. Sú ferð var löng og ærið
ströng, og mörgum vedður það á
að fara úr jafmvægi á ysmiklum
flugstöðvum, þar sem efcki sér
út yfir mannhatfið. Að minnista
fcosti er sjálfuim mér þannig far-
ið. En það man ég glöggt, að síð-
astliðið vor náði taugaveiklun
mín í flugihöfnuim stórborganna
aldrei nema lægsta stigi, en þá
hlaut bún að hverfa út í veður
og vind fyriir góðlátlegu brosi
frú , Lindal. Hún var kona, sem
bjó yfir þeim hæfi'Ieika að geta
fullkomlega stjórnáð geðsmiun-
um símum. Þannig statfaði ein-
lægt frá henni góðum áhrifum.
Ferð okkar þriggja um Norður-
lönd fyriir ári síðan verður mér
ógleymanleg. Enda þótt hjón-
in, dómarinn og frú hans, væru
nokkruim árum eldri en ég, varð
ég aldrei vair við þann aldiurs-
miun. Það sr meðal annars vegna
þess, að mér finnst niú frú Lin-
dal hafa hortfið héðan lanigt um
aldur fram, enda þótt hún næði
hænri aldri en sagt er í heligri
bók, áð hverjum og einum sé
úthlutað.
Frú Gwen (Guðný) Lindal var
fædd þann 11. október 1895 að
Lundar í Manitoba. Foreldrar
hennar voru þau hjónin Ólafur
Stórgjöf til
Ólofsvikurkirkju
ÓLAFSVÍK 3. jún'i.
Við fermingarguðsþjónustu í ÓI-
afsvíkurkirkju á hvítasunnudag
var vígt nýtt pípuorgel, sem
kirkjunni barst að gjöf frá Hall-
dóri Jónssyni og börnum hans
tii minningar um Matthildi
Ragnhildi Ásbjörgu Kristjáns-
dóttur.
Orgelið var gefið uppisett og
tilbúið og kom miaður frá Stein-
mieyer-vedksmiiðjuinum í Vestiur-
Þýzikalandi ti'l að setja það uipp.
Eiimisikipafélag íslands gaf kirkj-
unni fluitningsikostnaðdinn fiá
Þýzíkalandi.
Orgel þet'ta er sjöraddiað með
fðtspili og yfirbyggt rneð ljósri
efk, sérstaiktega vandað og
hljómtfagurt. Frú Björg Fiinn-
bogadóttlir lék á ongelið við
vígsluathöfnina og Alexanider
Stefánsson, formiaður sófcna'r-
nefnidair, og séra Hreinn Hjartair-
son, saknarprastuir, fluttu gef-
enduim þakkir fyrir hönd sófcn-
arnefndar og safnað'ar.
— Fréttairitari.
3Ííorj)imí>Tni)ií>
Magnússon og Björg Guðmunás-
dóttiir. Árið 1950 gitftist frú
Gwen Valdixnar J. Lindal dóm-
ara í Winnipeg (fyrri kona Lin-
dals dómara, frú Jórtunn, lézt
árið 1943). í hjónabandinu gekk
frú Gwen tveim stúlkuim í móð-
urstað, þeim Önnu Ruth (Mrs.
Douglas W. Hilland) og Elisa-
beth (Mrs. Robeirt H. Brown).
AUk þeirra tve'ggja syrigja nú
hina látnu heiðurskoaiu eigin-
maðuir hennar Valdknar J. Lin-
da'l dómari, átta dætrabörn.
Bróðiir frú Lindal, Mundi Magn-
ússon, féll í heimsstyrjöldinni
fyrri, en tveir bræðuir liía hana,
þeir Ágúst í Foam Lake Saskatch
ewan og Sveinn í Winndpeg.
Eftiirlifendum vottanm við hlut-
ekningu. Allir þeir, s>em áttu því
láni að fagna að kynnaist frú
Gwen Lindad, munu geyma gó'ð-
ar minningar um þau kvnni.
(Úr Lögberg-HeknskriingLa)
Haraldur Bessason.
Söulsýning á forsetamyndum til útstillingar í verzlanaglugga er
nú í Hliðskjálf og er hún í tilefni 25 ára afmælis lýðveldisins ís-
lands hinn 17. júní. Sýningin er opin frá kl. 14 til 19 dag hvem.
Myndirnar eru seldar á staðnu m, en framleiðandi þeirra er Lit-
brá. Á meðfylgjandi mynd sjást miyndirnar ásamt skjöldum, sem
einnig er u til sölu.
Guðmundur Hákon
Magnússon
F. 10.8. 1892. D. 23.3.1969.
NÚ hefur hann kvatt ofctour
vini og sveitunga, bóndinin í Ön-
undarholti. Þó okkuir sé öllum
Ijós sú staðreynd, að lítfi hvers
einstaikliugs sé ákveðin takmörk
sett, þá dimimir jatfnan yfir í
hugarheimi okkar, þegar dauð-
inin kallar einhveim úr hópn-
um burt. Þótt Guðmundur í
Önuindarholti væri orðinn heilsu
bilaður nidklkuð og kominn hátt
á sjötugasta og sjöunida ár, var
ökkur nágirönnum bairus gjarniast
að gleyma hvorutveiggja, því
hann var svo dkapi farinn, að
ekkert var honium fjær en bera
mál á eigin erfiðileifca.
Ég mirnnist þess ekki að hatfa
heyrt atf miuinmi hans nein.n bar-
lóm, sem svo sjállfisagður og al-
gengur á að vera mieð ökkur
bændum. Hanin var uppalinn
við sveitastörf, og þau ein vildi
hann vinna, vitandi af reynslu
lamgrar ævi, að þar hljóta að
Skiptast á skin og skúrir. Ekki
var bann þó andvaralaius um
eigin bag, því engan veit ég
sem betur hefur va'kað yfir
hjörð sinni, eða fylgzt ruáfcvæm-
ar m;eð hverjum einistaklinigi
henuar. Aldrei þurfti bann að
telja ærnar símar tliíl þetss að
vita, hvort einlhverja vantaði.
Hann var fljótuir að sakina
þeirra, sem ekki heimtuist.
Að leiðarlokum verður mér
bugisað ti'l bern'skulheimiilis Guð-
mundair, en það þetoki ég etoki
nema af aflspurn. Hann var
fæddur að HalllkeiLsstaðalhiMð í
Hnappadal 10. ágúsfi 1892, og
ólst þar upp með foretdrum sín-
um, Magnúsi Magnússyni og
Sigríði Hallsdótitur í stóruim
systikinaihópi. Voru þau 9 alls,
systkinin, og litfa nú af þeim
tveir bræðuir og þrjár systur.
Hlíð er fjallajörð, og enginn
hefir þar verið auður í garði,
sem í töllum verði tallinn. FuM-
viss ex ég þó þees, að þar hetfUr
verið nóg uim ann'an auð, sem
oft verður notadirýgri hinum
gegmum l'ífið. Á ég þar við
trúna. Trú na á guð, trún.a á
landið og trúna á það góða í
möninunuim. Þessa trú átlti Guð-
miundur í rítouim mæli.
Guðmundur keypti jörð'ima
HafuirS'Staði, næstu jörð við
Blíð, árið 1920, oð hóf þar bú-
skap. Gitftist árið 1922, frænd-
konu sinni, Kri'stínu Björna-
dóttur frá Laxárdail á Skóigar-
strönld.
Þarna á Hafursstöðuim var
beimili þeirra til ánsins 1948.
Þar eignuðuist þau sjö bönn, sex
drengi og eina stúlku. Tvo
drengj'anna misstu þau unga þar
á Hatfursstöðum, og einm, Björn
Magnús. n'íu ára, er þau bjuiggu
að efra Nesi í Statfhialtistunigum.
Hin, sem lifa, eru: Vilhjálmur,
bóndi í Önundarholti. Bjart-
mar, bómdi í Breiðhotti, nýbýli úr
Ömu-ndarholtSl'andi. Gunnair, bú-
settur á Sellfossi. Sigríðxw
Ágústa, býr í Reykjavík.
Ennfremur ólu þau upp að
miiklu leyti tvo bróðursy.ni Krist-
ínair, þá Björm Magmússon, sem
búsettur er í Ketflavík, og Jó-
hamn Magnússon, er stundar at-
vinnu á Seltfassi.
Hafursstaðir eru fyrir botni
HMðarvatins, girtir háum og
svipmiiktijm fjölluim á þrjá vegu.
Sumiarfaguirt er þar rnjög, og
lamdkostir góðir fyrir saúðtfé.
Þegar Guðmiundur kom að
Hafursstöðuim, gaf túnið af sér
60 hestbuirði. Þrátt fyrir mjög
erfið ræktunairskilyrði tókst
homum að stækka það, mest-
mieginis með handvenkfærum,
svo það gaf af sér 200 bestíburði,
þegar hann fór þaðan.
Einnig' bygigðii Guðmundur upp
öil hús á jörðinni, bæðd yfir fóilk
og fémað.
Vegasamhand var liengst af
slæmt, þó komuist litlir bílar
að Hafursstöðium í þuirrfcatíð að
sumirinu síðuistu ár Guiðmiuindar
þar. Við upbyggingun.a og bú-
skapimn á Hafursstöðuim nýttist
ve'l hið mitol.a starfsþrek og elju-
semi Guðmundar.
Þót't búið væri ekki stórt, gaf
það al’ltaf góðan arð, en jörðin
var il'l.a faillin til nútíma bú-
skaparhátta og varð það því ráð
fjöiSkylduimn.ar að teiita sér að
hentuigra jarðnæði, sem svaraði
betur kröflum tímans. En það
er sannairtega ekki sársauka-
lauist að rífla siig upp mieð rótum
úr þeirri byggð, sem mienn ailast
upp í og uinna.
Þegar Guðmundur fliuttist
með fjölSkyídu sína frá Hafurs-
stöðuim að Efra Nesi, hafa þau
vafalaust óSkað sér að mega
staðmærmast þar uim slóðir. En
jörðin Efra-Neis var hvorki föl
til kaups né ábúðar temgur en
þamn tíma, sem þaiu voru þar,
eða sex ár, og j.arðir lágu þá
ekfci á lauisu þar uim Borgar-
fjarðarhérað. Því varð það ráð
fjölSkylduinmar að leita jarð-
næðis auistuir í lágsveiitum Ár-
miessýshi, þó lamdgæðii væru þar
mjög á anman veg en þau áður
á'ttu að vemjast. Keyptu þau þá
jörðina Ömundarholt í Villiimga-
holtishreppi. Þar voru góð ræfct-
un.arSkilyrði og landrými mikið,
eftir því sem gerist í lágsveirtum,
en bygigimgar altar gamlar og
sniðnar etftir minni krötfum en
rnú tíðkast.
Guðmunduir var orðinn 62
ára, þegair hamn fluttist himgiað
í sveit, og verður mörgum ertfitt,
þeigar á þamn aldur er komið, a@
aðlagast þeiim staðháttum, sem
fyrir eru. En það tók hann ótrú-
lega stut'tia.n tíma að kymmast
verulega vel, bæði mönnuim og
félagsháttum hér, enda mikill
áhuigaimaður um tfél'agis- og
framfaramá'l. Ku'mmimgjiahópur
hans hér um Ár.mesþimig var orð-
in.n ótrúlaga stór á þeim tæpum
15 árum, sem hamn dvaldÍBt
hérma. Þetta er ekki sdðuir eftir-
t.'eiktarvert fyrir það, að þess varð
aldrei vart, að Guðirmundur léti
m.ikið á sér bera. Ekki sóttist
han.n eftir rmanjrwirðimigum, en
var allls staðar hinn góði liðsmað
ur, sem óha^.t var að treyata og
aldrei skoraðist undan að vinna
sinn hiut að fuillu. Gestrisinn
rmaður og góður heim að sæfcja,
hógvær en glaðlyndur við aMan
mannfaignað og virtist jafnt geta
skemm.t sér með ymgra og eldra
fólki. Slíkir miemn edldast ekki,
að minnista kosti tetouir enginin
eftir því, og þeim er gotit að fá
að kymniaiSt. Ég álít það lán mitt
og minnar fjöllskyMu, að hatfa
femgið þann nágranma, sem Guð-
mundur var. Af homum mátti
margt læra.
Á þessuim 15 árum, sem liðin
eru síðan Guðmuindur og fjöl-
Skylda hams komu að Önundar-
hoditi, hafa mikiil tíðimdi gerzt
þar. Byggimgar allar ytfiæ fólk
og fénað hatfa þar verið reisitar,
bæði st'órar og vegtegar og túnið
fjórflaldað að stærð. Sízt atf öM'u
rraundi Guðmundur vilj’a láta
þakka sér þessar framfcvæmdir
a®ar, enda enu þær ekki eins
rmainms veidk. Hefur fjölskyldan
bera þar fyrst og fremist að
iuefma bæðurna Vilhjáiim og
Bj'artmar, sem síðustu árin hafa
búið sjállfstæðum búum þar, en
Guðmundur átti þó sjáltfur
í sa’meiningu áorkað þessu, og
nokkurn bústofn til þess síðasta.
Nú er ha.nn horfinn sjónum,
þessi síglaði og rólyndx starfs-
mað'ur, sem vamn mieðan dagur
entist. Við nágrannar hans og
sve'i'turag'ar í VilMngaholtShireppi
þöfekum af albug alla viðkymn-
imguina á liðrauim ánum, og biðj-
um eítir'liifandi eiiginkonu hans,
Kristínu Björmsdóttuæ, bömutn,
temgdabörmuim og barnabörmum
bl'eissunair guðs.