Morgunblaðið - 12.07.1969, Page 11
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12. JÚL.Í 1069
11
Prestsfjölskyldan Siglufirði; Frú Auður Guðjónsdóttir, Marteinn, Kristín, Helga og séra
Kristján Róbertsson.
í <• J _
Sigluf jarðarkirk ja.
í NÓVEMBERMANUÐI 1954
sigldi séra Kristján Róberts-
son frá Siglufirði til að taka
við prestsembætti á Akur-
eyri. Tæplega hefur hann þá
rennt grun í, að hann væri
að leggja upp í ferð, sem
með tvöfaldri viðkomu vest-
an hafs leiddi hann fjórtán
árum síðar aftur til upp-
hafsins; í Siglufjörð.
„Ég byrjaði pres'tpakap á
Ra!u;far*höfn,“ segiir séma
Kinistjáin. „bainigarð fóir ég beirnt
frá prófbonðáiniu hér uim bil
og vair þair í editrt áir.“
— Að þú komsrt tiil Siglu-
fjiairðar?
— Já. Haiuistið 1951 gerðdst
ég srvo prestuir Sigllfiirðiniga.
— Hafðir þú kamið til
Sigluif j aixiar áðuir?
— Vairla gefcuir það niú heit-
ið; óg baifði divailiið hér eiinia
nórtrt að suimiairiaigi.
— Og hvemdig heiisiaði
Sigiufjörðuir nýja preisrtiniuim?
— Segj a miá, að síMin hafi
verið að miesbu horfim, þegair
ég kioim himigaið. Þesisd ár
reymidiust bæjiarféiaigimiu áikiaf-
iegia erfið. Siglfiirðinigar iifðiu
emm í síniuim gíldardraiuimi em
miér líikaði saimit strax mjög
vel að starfa með 'þeiim.. Ég
varð eklki fjrrdr miedmfuim vom-
brigðuim; hvorki með bæimm
né fóikið. Séretalkiiega varð
Stuðnlimigur fóillkisimis mór umig-
uim prestimium dýrmæitur.
— En svo gerisit þú preisftur
á Akiureyri. Urðu það ekki
töiuiverð viðbrigðd?
— Ég var að visu ekki mieð
öliu óikuoniugur Aikiureyri, þó
ég væri reymdiar eiind um-
ssekjiamidiinin, sieim ekki gart
taláð mig Akiureyriinig.
Ég er fæddur Þinigeyinigur
en faðir minm ffluttdisit í ná-
gremmi Akiureyrar, þegar ég
var eins áirs. Þar átiti ég svo
heiimia tiil niíu ára aldiurs, að
faiðir m'imm fOiuittist aifltur aust-
ur í Þi/rugeyjasýs'lu. En öli
mjín memmitaiskólaár dvaidi ég
sivo á Akiureyri
— Svo ferðu frá Akureyri
eftir sex ára prestsisikap?
— Já. Þá lá lei® mín suð-
ur til Reykj'avfkiur, þar sem
ég gerðiat kemmari við gagn-
fræðadeild Voigasikóla, siem þá
var nýr skóli og í uppþygg-
inigu. Með kienmisiumini þefáði
ég svo af blaðiamieinmisiku við
Vísi, þar sem ég var svoma
mokkiurs kornar „alltmuldg-
mamd“.
Þessi mdiBiikafli srtóð þó að-
eims í tvö ár, því 1962 hélt
ég vestuir um haf til Kamiadia
og gerðist þar prestur.
— Hvaða aðdragamdi var
að þeiinri ferð?
— Þegar ég var á Rauf ar-
höfn, kymnrtisit ég vesturís-
lemzkum hjómum, siem orðuðU
það oflt við mig að bama
vestur um haf tii prestsþjón-
uisitu.. Ég taldi mér þá ekki
fært að láita verða af því en
hugmymdim liiifði állram.
Eftir að ég hætti á Akiur-
eyri liamgaði miig mjög að
breyta til og reyraa eitthvað
nýtt utam lamdsteitmamiraa. Eg
var þó ekki með Kamiada í
'huga þá; hafði reymdar femg-
ið boð um keiraraarastairf í Dam
mörku en áðiur em ég var fudl
'áfcveðiinm barisit mér bréf fmá
dr. Vaildimiaæ Eylamds, ssm þá
var forseti Hiiras ísdiemzika
kirkjufélaigis í Vesturtiebni,
hvar í hanm spurði, hvort ég
væri tilieiðaralegur að kioma
sem prestur vestur um haf.
Síðla sumars 1962 fékk ég
svo kall frá Amgyle-presita-
kalli í Manditóba og það varð
úr, að ég gagradi því kaiffi oig
dreif miig vastur.
í Argylie-presita/kallli bjó
margt fóik af íslemzku bergi
brotið en þó h.afði i-iliemzka
ekikd verið raotuð þar við guðs-
þjórauistu siíðam 1945. Mig
mimmiir, að fyrertu þrjú árin,
sem ég var vestra, hafi ég
messað sex siniraum á íis-
lenzku.
— Þeitta haf a þó verið meiri
viðbriigði en þegar þú kiomist
til Akuireyrar?
— Jú, það var æðd mamgt
nýtt, sem óg varð að aðlaiga
mig að. En að mörigu leyti
voru þetta þæigiileg viðbrigði
og skemmitiileg. Ég mian að
fyrsta prestsv'erkið miiitt var
jarðarför; firnm dögum eftir
að við kiomuim vestur. Þessi
jarðarför var mjög fjölmemmH
því fólk fýsbi að vita, hveirn-
ig raýjia pirestiraum reiddi raú
af. En alit tókisrt sk'ifckairaliega
tii og á efltir gekk til mím
aldraður Vestur-ísilendiingur
og sagði: „Þetta gekk vel. Nú
er þér óhætt“!
Reyradin varð svo sú, að ég
varð síðaisti prestur Himis ís-
lenzika kirkjutfélaigs í Vesitur-
heimi, því miokikrum mámiuð-
um síðar var það lagit niiiður
og um leið varð ég fynsrti ís-
letnziki prestiurimm í þjómusitu
Lúthersku kirkjudeildiarimmiar
í Amerífcu, sem er ein fjöl-
miora ,sta Lúthenska kiirkju-
dieilldin í heiimimium; naar bæði
yfir Bamdaríkim og Kamada og
nekur að auki trúboðsistöðvar
uim aillan heim,
— Hvað vamstu svo leragi
vestra í þetta sfciptáð?
— Þrj ú ár upp á diaig. Venj-
an er sú, að prestiur starfi
addrei leragi í eiinu við sama
pnesrtakallið og ég hatfði ferag-
ið smóvinlk uim, að raú værd
komiran tími til að skipta um.
Ég var fariinm að hugleiða
aniraað presrtakaR, sem mér
stóð til boða em þá kom tii-
boð frá séra Jónd Auðums um
a@ ég kæmi heim og gerðisrt
aðsitoðairpresrtur við Dóm-
kdrkjumia. Ég tók tiiboðdmu em
þar sem allt var á hiuddu um
firamfcíð þessa embætrtiis, byrj-
aðd ég sbrax að huiglieiða
fleiiri leiðir, þegar hedm væri
komið.
Aldinei varð þó atf iþví í það
skipttið, að ég tæki raeiraa
ákvörðuin, því óg hafði ekfci
verið við Dómkirkjuma raamia
í þrjá mámiuði, iþegar hrimigt
var í mig að vesrtam; fré
Argyle-prestafcaUi, og ég
spuirður, hvort ég vildli eikki
koma þaragað atftur.
Þertrta boð kom mjög fliaitt
upp á mig em það braiuist og
sú vinisemd, sem það sýndi,
gdiaddi miig mjög, Ég srvaraði
útrummimn og þvi gæti ég ekki
komið strax vesitur en þedr
réðu mig eragu að síður strax
og géfu mér svo leyfi frá
störtfum, þar til ég losmaði frá
Dómlkdrfcjuirurai.
Þetrta var eragan veginm
vamdiailaus áikvörðum, Og þeg-
ar við flurttum vesrtur öðru
sirand reikmuðum vi!ð ekkierrt
frekiar með því að kioma til
íslamdis aftur. Ég viissi, að ég
gæti ekfci frekar em fynr set-
ið endailausrt í Aryie-piresta-
kaíllM og þá var spurmiinigiim sú,
hvert skyidi þá flytja, Þegar
að því bom, sitóðu mér tdl
boða ömmuir presrtaködl vesbra
en alerask og befðd ég tekið
eitthvert þeirra, visisi ég, að
mirtt raána sambarad við ísilemd
iragana myradi rofnia að ein-
hverju lieyti.
Ég hugleiddi því að hætrta
presrtsSkap og sraúa mér að
eínlhverju ö‘ðiru,
— En þú sóbtár um Hall-
grímskirkju?
— Já, En það vair raú meira
tilraum . af mimini hálflu en að
adllur hugur fylgdi máli. Ég
viflidi kanraa, hvaða möguilieik-
ar væru fyrir presit í útdiönd-
um að sækja uma brauð á ts-
larndL
Ég gerði mér aldrei raedmar
vorair um Hiaililigrímiskdirkju og
var, eiinis og ég sagði áðam,
farimrn að huigsa tiil Stórrar
breytimgar á mámiuim högum.
— En þá kom áskanum Siigil-
firðiraga?
sarbt að segja eiras og þruma
úr heiðskiru lofbi. — Ég huig-
lleiddi boð Sigltfirðiniga vaind-
lega og var 'leragi vel í mikl-
um vafa, hvermig ég ætti að
bneglðast við því. Þegar ég
fór frá Siglulf’irði, var ég að-
eimts 29 ára. Nú voru liðin 14
ár og ég 'gerði mér lijóst, að
ég var sjáilfur orðiiran aillt
anmar maður. Hiiras vegar etf-
aðist ég um, að Sigltfirðiragar
gerðu sér þebba Ijósit, og því
var ég laraglt í frá viss um,
'hversu mdkimn greiða ég gerSi
þeiim með því að geraisrt sókm-
arpresrtur þedirra á nýjafn leLk.
Mig hafði lemigi dreymit um
að fá tækiifæri til að vimna að
ýmisum huigðarefniuim miínium
í kirkjumálum og fá fseri á
að gera þaæ ýmisar tilraunir.
Þessi lönigum miin varð svo að
lofcuim það þumg á metumiuín,
að ég ákvað að verða við ósk
mirania gömlu sólaraarbama.
Seimit í m'aí 1968 kom ég
svo aiftur til Siigilufjarðiar eft-
ir tæplega fjórrtám ára fj<ar-
veru. Bærinm var raú adflur
airaraar en það sflcipti miig per-
sórauiega eragu máii, þvi ég
faran, áð fólkið var samit við
sig. Siglfirðirag'ar höfðu að
vísu losraalð úr visðjum síldar-
dra/umsdras en ám iþasis að bfðla
tjón á sáluim siiraum við vikið.
— Ég hjó áðan efltir því, að
þú talaðir um tillraumdæ í
kirkjullagum máflum,
Rœtt við
sr. Krisfján
Róhertsson
sóknarprest
í Siglufirði
— Já. Eg hetf ekfci fairdð
diulit mieð það, a!ð ég tel ým-
iissa breybiiraga í 'kirkjuim.áilum
þörif, og er gagnirýrainm úrt í
það þjóðkirkjufyrirkomuliag,
sem 'hér á lamdi er.
Ég tei þsð i raumdmmd mdklu
eðMúegtna, að á ís'landi sé frí-
kirkja. Þefcta þjóðkirfcjuifyrir-
kiomuiag oklkar er rnjö'g þumigt
í vöflum en himis vegar ríður
kirkjummi raú á, að getia fljórtit
lagað sig að nýjum og gjör-
bneyfctum aðstæðum í þjóðtfé-
latgirau.
Þegar kirkjam þarf leyfi
Alþiiragis og ríikisstjómar bil
allfltra breytdiniga, eiinis og nú er,
mialiar þertba ósköp hægt og
gat ég raetfnrt sem dæmi áð fyr-
ir tveimur áruim samlþykkíbi
Kirkjuiþirag fyrir sitt lieyti
lagatfrumvarp um Kristmisjóð
en það hietfur þó elkki fengizt
rærtt á Alþiragi eranlþá. Þainraa
er þó um mjög brýnit bags-
rrauiraaimiál kirkiuinmiar að ræða.
Ég fcel brýnaisrta verkefnd ís-
lenzfcu kdirkj'ummar nú vera að
tafea upp nýiiar sfcartflsaðiferðdr
fcil samræminigar við þær
miairgháttuðu breytinigaL' í
þióðfélaginu, sem orðdð hafla,
en fciirfcjam hetfur tdl þessa
misst atf, vegraa þests að ‘húin
er ófrjáls við mótum simmiar
stefrau. Vegn'a þessa er nauð-
synfliegt, alð sem fyrsrt hefjiis/t
viðræðuir raiilli kirkjummar og
rikdBvaldsáiras um srtöðu kinkj-
uiraraar í þjóðféiaiginiu.
Eraginm skyidi þó Skilja orð
mín sem svo, að ég telji þessi-
FramhaXd 4 bls. 16
því tiil, að ráðraiing.artími mimm
Já. Húrn batrtst miér niokkr
viið Dómfciii’kjuiraa væri ekki um dögum fyrir jól og kiom
„Siðarbótina
verður alltaf
að endurnýja “