Morgunblaðið - 30.12.1969, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 30. DESEMBBR 1I9Ö9
Enginn þarf lengur
að kvíða verðbólgu
NÚ HEFUR loksins tekizt að
finna uipp roeðal til að lækna
verðbólguna og þau þjóðfélags-
miein, sem Isekna þarf, en læknir
inin, sem þetta undrameðal fann
uipp, er enginn annar en Hanni-
bal Valdimarsson, að vísoi með
aðstoð Bjöms Jónssonar, aíþing-
ismanns. Þetta góða meðal er í
því fólgið að sitofna nýjanfiokk
sem mér skil'st efttir að hafa hlust
að á stefnuyfirlýsdin.gu, að sé ætll
að að lækna alit hið sýkta
stjómmiáJalið, sem að nú ríkir á
íslandi í dag. Stundum er sagt,
þegar gengur fraim af fó-Mci: „Já,
mikiil er trú þín, kona“. Eins
muinu miargir hugisa um þessar
rnundir um brölt þeirra Hanni-
bals og Björns, a.m.k. þeir, sem
fylgzt hafa með sitjórnmélaferli
— Að vinna
Framhald af bls. 15
landinu, að aldrei fyrr hafa æsk
unni verið sköpuð slík skilyrði
til framtaks og dáða.
En svairtsýni er of landlæg
hjá þjóð vorri, ánauð, hörmung
ar og getuleysi forfeðra voma
of mótandi í hugum mangra.
Og þótt það séu á vissan hátt
ennþá nokkur sannindi, „að eng
inm er búmaður, sem ekki kann
að berja sér”, þá ætla ég, að
meira væird nú um vert, að eiga
fleiri áþekka þeim aldamóta-
mönnum, sem sáðu þeim fræ-
komum, er upp af óx samhuga
æska, sem fómaði kröftum sin-
um og tíma, með þegnskaparhug
og vinnu, sveit sinni og þjóð til
blessunar og sjálfri sér til sálu-
hjálpar, þroska og skilnirags.”
Þannig er þá í stórum drátt-
um lífsanynd Ólafstfj arðar-
byggðax á síðasta ári þess ald-
arfjórðungs, er hún á að baki
sem sjálfstætt bæjarfélag. Gæti
það ef til vill orðið ýmsum um-
hugsunarefni, hvað jafn fámenn
byggð hefur afrekað og hvem-
ig hugsunarháttur þess manns,
sem þar hefur staðið í fylking-
arbrjósti öll þessi ár, einkenn-
ist af bjairtsýni og framfarahug.
U'ndantfarin ár hefur hatfísiiinn
rjálað við strendur Ólafsfjarð-
ar og tálmað sókn til fengsælla
fiskimiða. — Endurtekin saga
frá liðnum öldum -
Ekíki hatfa þó borizt af því
fregnir, svo mér sé kunnugt, að
meinm laindflótti hatfi brostið í lið
Ólafsfirðinga. Mætti það verða
til athugunar landstfeðrum vor-
um á hverjum tíma, hvort ekki
væri vert að gefa meiri gaum
að högum og háttum þess fólks,
sem sýnir jafn ótvíræðan mann-
dóm og þama er um að ræða,
og án efa er víðar í hinum
dreifðu og afskiptu byggð-
um landsins.
Minna máli kynni það að
skipta, þótt eitthvað væri fækk
að akreinum að munaðarjötu
fjölbýlisins.
Margir kunna að láta sér
koma í hug, að þeir menn, sem
standa föstustum fótum að
atvinnulegri uppbyggingu og
verðmætasköpun í landinu, séu
ekki sízt til þess fallnir að hafa
á hendi farystuhlutverk þjóð-
málanna, hvað sem öllu aska-
bókviti líður. Það eitt mun
skammt duga, þótt gott sé sem
ábætir gegnum manni. Þ.M.
þessara m.anna. Ég get ekki brú
að því, að þjóðhollir fslendingar
fari að trúa þessum mönnuim fyr
ir ábyrgðarstöðum í þjóðfélag-
inu. Menn sem hlaupa svona út-
undan sér sict á hvað í póli-
tjkinni, geta ekki átt traust
þjóðarinnar að baki sér. Nú er
það á alilra vitorði, að Hannibal
er forseti stærstu félagasamtaka,
sem til eru á Landinu, sem er A1
þýðusamband íslands. Kjörorð
þessara samtaka hefur setíð ver
ið „Samieinaðir stöndum vér, en
sundraðir fölllium vér“.
Mér virðist því undarleg sjón
armið, sem þessi maðuir hefur
með því að reka fleyg í þessi fé-
lagasamtök, sem hann hetfur ver
ið forseti fyrir til margra ára og
er ennþá. Nú er hann að sundra
og þar með veikja samtakamátt
þeirra samtaka, sem hann hef-
ur starfað fyrir í mörg ár. Ég
held, að það sé orðið ofviða hin-
um óbreytta bongara að skiija
sjónarmið þessara manna, þeirra
Hannibals og Bjöms, sem
komia fram í nýju gervi á hinni
íslenzku pólitísiku grund. Ég
gæti látið mér detta í hug, að
nú miuni margir hugsa sem svo,
a.m.k. allt heiðariegt og huigis-
andi fólk, sem vill þjóð sinni vel
og að hún megi ætíð búa við
freisi og veknegun, að það færi
að verða mannskemmandi að
koma nálægt pólitík, eins og
hún er rekin í okkar litla þjóð-
félagi í dag, a.m.k. þeir, sem
vilja halda óflekkuðu mann-
orði.
Að lokum þetta: Ég vona, að
þessar fáu sálir, sem þeir Hanni
þal og Björn hatfa iofckað til sín
til fylgis við stefnuleysisyfirlýs-
ingu siína, endurskoði afstöðu
aína, áður en þeir léta kjörseð
il'iinn í kassann, við bæjarstjóm
arkoeningarnar í vor, og auðvit-
að giMir það hið sam.a við næstu
Alþingiskostningar. Því að þesisi
flokkur á engrar viðreisnar von
og hans ferlill endar fyrr eða síð
ar í sömiu grötfinni og þjóðvarn
artflokfcurinn sálaði, og ég veit
að hann fær hægt andliát.
Jóhann Þórólfsson,
— Eins og
Framhald a{ bls. 17
mneð laiginii að Ikomia yfir á vara-
forsetann.
Bandaríska þjóðin gerir þær
kröfur til varaforsetans, að
hiamai gietí teíkið við tforsetaemlb-
ættiiniu, En maður getuir samnt
ekki tekið afstöðu, né brotið
nýjar leiðir — svo að hvað er
þá um að tala? Það líður ekki
á löngu, unz maður er orðinn
bergmál eða klapplið forsetans,
almiennánigsálitið sniýst gegn
manni og það er farið að brosa
út í annað munnvikið að manni.
Maður er orðinn spaugilegur í
aðra röndina. Þegar ég fann
þetta, varð mér harla hverft
við, svo að ég kom tfram með
nýstárlega hugmynd um skipu-
lagsatriði stóirborga. Undirtekt-
ir almennings við tillögu minni
voru mjög jákvæðar, svo að
ekki sé kveðið fastar að orðL
Sama ea- ekki að segja um und-
iríektir Hvíta hússins. Daginn
sem ég flutti aðalræðu mína um
málið vax tilkynnt, að stjómin
hefði dregið verulega úr fjár-
veitingum til skipulagsmála stór
borga.
Ilm leið og vér óskum
viðskiptavinum vorum gleðilegs árs, og
þökkum viðskiptin á liðna árinu, viljum
vér minna á að varahlutaverzlun og verk-
stæði vort er lokað til 5. janúar.
JÓN LOFTSSON H.F.,
VÖKULL H.F.
Strætisvagnaferðir eru orðnar svo fastir þættir í lífi margra, að þeir eru löngu hættir að taka
eftir öllu því spaugilega sem fyrir ber í vagninum. En þegar nemendur Látbragðsskólans fórn
að hugleiða hvemig strætisvagnsferð gengur fyrir sig og túikuðu hana síðan með látbragði þá
varð árangurinn eins og við sjáum á myndinni.
Látbragðsleikur
í strætisvagni
UM SÍÐUSTU HELGI, þegar
leikhús borgairinnar voru farin
í jólaleyfi var efnt til tveggja
l'ítilla sýniniga í Linda'r'bæ. Það
var ekki hatft hátt uim þær,
enda aðeins ætlaðar foreldrum
og vandamönnum leikaranna
litlu, en þeir eru nemendur í
Látbragðlsiskól'ainiuim, sem Te-ng
Gee Sigurðsson veitir forstöðu.
Þessaæ sýningar voru haldnar í
lok fyrstu námskeiða vetnaTÍns
og þama sýndu ungu nemend-
umir með látbragðsleik hvem-
ig þeir hugsa sér tízkusýningu,
ferð með stnætisvagnL vöxt
blóms frá því það er Mtið fræ,
þar til það er orðin fullvaxin
planta og svo sýndu þau atriði,
sem nefnist „hendurnar”.
Frammistaðan var eins og
vænta mátti upp og ofan, en aðal
atriðið var að hver gerði það
sem hann gat og eins og hann
sjálfur áleit að túlka ætti við-
fangsefnin. Enda segir Teng
Gee sjálf um látbragðsleikinn:
„Það er mikill misskilningur
hjá foreldnum a@ halda að lát-
bragðsleiktur eigi ekki erindi til
annarra bamia en þeirra, sem
búa yfir einhverjum leikhæfi-
leikum. Látbragðsleikurinn örv-
ar auðvitað þá leiklistarhæfi-
leika, sem fyrir kunna að vera
í baminu, en hann er einnig
mikils virði fyrir hina, sem eiga
Sprenging
í skipi
HomioMiu, 27. dteis. — AP
BANDARÍSKA fkutninigiaiskipið
„Badiger State“, hfllaðdð spremgj-
uim og eld.flaiugiuim og á lieið til
Víetniaim, leniti í slæmiu veðrd í
gær, fösituidiaig, uim 600 míliur fyr-
ir norðaiuistan eyjuinia Midway á
Kynraihatfi. Um 46 hm/úta vinidiur
var á þssisum sióðum, og öflidu-
hæð uim 7 % mietri. Losmaðd
fairmurinin og kastaðist till, og
neyddist áhiötfndin til að yfirgetfia
Skipið oig föra í 'gúmmíbáta. —
Rúmiri klulfckuistuinid eifitir að
áhiötfndin, 39 miaininis, var kiomin í
bátaina varð gífurieg sprengirvg í
skipiiniu. Er það mdkið skiemmt
og eldiur iogar í því, en það var
enn á floti siíðast þegiar tái sást.
Fiugvélar og skip hótfu stirax
tilraiuinÍT til að bjainga áihötfnininá,
og í gærkvöfldi famm grísfca fhitei
imigaiskipið Khiam Star bát mieð
sfldpstjóramium og 13 mömmium af
áhöfninini. Vonu þeir aflllir við
beztu heilsu. 25 mienm alðrir eru
einhvers staðar á reiki og hafa
ekki fiumidizt.
í eimlhverjum vandræðum með að
tjá sig. Og mér til mikillar
ánægju hafa fjölmargir foreldr-
ar sagt mér að látbnagðsleikur-
inn hafi róað böm þeirra og um
leið hjálpað þeim yfir ýmsa etrf-
iðleika í leikjum og ekki sízt í
skólanum”.
Hvert námskeið í Látbragðs-
Með línum þessum er ætlunin
að minnast tveggja spakmæla,
sem tmér etm mnmmiiisstæð frá umg-
dæmi mínu, en þau eru þessi:
„Vinnan er móðir auðæfanna“
og „Auðurinm er afl þeirrahluta
sem gera skal.“ Það kannast
sjálfsagt flest fulltíða fólk við
þessi sígildu hugtök og viður-
kennir sannleiksgildi þeirra, en
mér finnst þó mikið skorta á að
það hagi sér eftir því. Og á ég
þá við það að stéttafélögin halda
uppi sítfelldum kaupdeilum og
verkföllum á sama tíma sem verð
mæti gjaldeyristelkjanna mimmik-
ar um allt að 30% vegna afla-
tmegðu, og vterðlfialls útflliutmiings-
vörtuinniar; tapar þjóðin sivo
Ihiumidinufflum mdflflljómia ikróma
skiptir vegna verkfalla. Afleið-
ingim er svo stórfenglegur skort
ur á fjánmagni til þess að halda
uppi atvinnu í landinu. Það vant
ar auðinn, afl þeirra hluta sem
gera skal. Með verkföllunum
eru verkafnenn að bjóða heim at
vinnuleysinu. Það á því hér við,
að í uipphiatfi slkyldá enidlinm
skoða.
Þaffl, sem aið þeistsiu sninmá þjiatrg-
aði þjóðinni tfrá stórfenglegu at-
vinmuleysi og neyðarástamdi, var
það að hér hafa staðið yfir stór
fraimlkvæimidir, sem kiostafflar eru
með erlendu fé. Á ég þar við
Þjórisiárvirkjiuiniinia við BúrtfeLl
og ÁLveriksmáffljumia og Ihaflniar-
gerð við Straumsvík. Auk þess
Ih'etfur rikisstjóirmáinmi tekizit að
útvega stór lán erlendis til verk
legra framkvæmda. Það er vitan
lega engin varanleg lausn á
vandamáli, sem alltaf er fyrir
hendi, því að afla framkvæmda-
fjár, að sækja það til erlendra
lánastofnana, enda ekki fáan-
legt nema að takmörkuðu leyti.
Meginstofninn arf firamnkvæmda-
fénu verður að koma frá þjóðar
tekjunum. Kommúnistar eru allt
af fundvísir á snögga bletti lýð-
ræðisins og gera sér því fulia
gtfiein fyrir því hverju hægt er
aS koma tli leiðar með kaupdeil-
um og verkföllum. Það hafa þeir
hagnýtt sér út í æsar og valdið
mörgu lýðræðisríkinu með því
þungum búsifjum. Þetta þarf
skólanum er 20 tímar og á sýn-
ingunum komu bæði fram nem-
endur, sem búnir voru með eitt
námsfceið og eirmig þeir sem
áttu orðið 40 tíma að baki og
gátu foreldnar þeirra því séð
hverjar tfnamfarir höfðu orðiffl
hjá þeim. Framhaldsnemendurn-
ir sýndu að sjálfsögðu flóknari
atæiði en hinir, m.a. ferð með
strætisvagni en í ráði er að það
atriði vetrði sýnt í„Stundinni
okkiar” í sjónvairpinu áður en
langt um líður.
enigain a@ uinidra, siem gferir sér
gnein fyrir hverjum kommúnista
flokkar lýfflræðisríkjanna þjóna.
En það vekur meiri furðu aS á
ísiandi er stjórnmálaflokkur sem
feeninár sig váð lýfflræði, en 'hietf-
ur garzt spongenigáflfl. kioimimúináisitia
og rekið þá áfiram til óraunhæflr
ar kjarabaráttu og verkfalla,
sem kostað hafa þjóðina töp,
sem niema miöng hnunidrulð miflilö-
ónium feróiniav
Ég fæ ekki annað séð, en að
þessi réittiinidi, sem dtiéttatféiöigiuin-
um em veitt mieð lögiuma, til þesg
■að 'hatfa í Æramimi oflbeldiisafflgerffl-
ir gegn samlféfllagiinu og þjóffladhiaig
séu þverbrestur í réttarfarinu. Oig
þá enn frekar, sem þessaæ kaup
deilur og verkföll eru ekki kjara
barátta launamamna helduæ
skæruhemaður byltingarflokks
ins gegn þjóðarhag og því þjóð-
skipulagi, sem við búum við.
Að lokum nokferar spuming-
ar:
1. Hvað tueflur riflriisstfjtómáin
oflt meyðzt táfl að fea/upa sér frið
við sftéttairflélögiin, mieð því affl
taka að sér að greiða úr ríkis-
sjóði rekstrartöp atvinnuveg-
anna.
2. Hvað hefur ríkisstjómin oft
nieyfflzit itifl að ámterfcjia verflaflalls-
réttinn með bráðabirgðalögum,
til þess að forða flrá stórtjóni
af völdum verkfalla.
3. Hvað hatfa rikiisstjórnin og
Seffllalbanörinn oflt nieyðzt til affl
fella gengi krónunnar, til þess
affl verfflfell á gildamdá kauptaxta.
4. Hvað hiatfa spatritfjár- og
slfeuildialbréflaieáigenidiur tapað milkfllu
á igenigisflefllinigtunium.
5. Hvaða áhrif hefur verðfall
spariíjárins haft á notagildi þess
í atvinnulífinu og til fjáríesting
ar.
6. Hvað hafa gengisfellingam
ar valdið miklum fjárflótta úr
landinu.
7. Hvað hafa verkföllin kost-
að þjóðfélagið síðasta aldaríjórffl
ung.
Þessar spurningar eru til allra
þeirra ríkisstjóma sem hér hafa
farið með völd allt frá stríðs-
lokum 1945
Þorsteinn Stefánsson.
Orsakasambönd