Morgunblaðið - 28.02.1970, Blaðsíða 12

12
MORGUN’BLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. FEBRÚAR 11970
SJOWARP
EFTIR
GÍSLA SIGURÐSSON.
Síðasta vika leið án þess að sérlega
annálsverðir viðburðir ættu sér stað á
skerminum. Bezta efni vikunnar tel ég
tvímælalaust pólsku myndina, Listin
að vera elskuð; hún er gerð árið 1962.
Þessi mynd útheimtir vissulega athygl-
ina alla, þar eru mikil göniulhlaiup fram
og aftur í tímamin og maður er ýmist
staddur í nútíma flugvél á leið til París-
ar eða á stríðsárunum í Póllandi. En
þetta er allt saman listilega gert, með
angurværum og ljóðrænum trega og
þeirri kunnáttu yfirleitt í kvikmynda-
list, sieim Pólverjar eru þekktir fyrir
rum heimsbyggðina. En heitið, er það
efkki dálítið þversag narkeinnt? Deitokon-
an var augljóslega aldrei elskuð, unz
hún fór að koma fram í útvarpsþætti
og manni skildist helzt að einhverjir
væru farnir að elska í henni röddina.
í>að væri vissulega gaman að sjá fleiri
pólskar myndir og mikið gætu blessaðir
Hollywoodkarlamir lært af þessum
slyngu Pólverjum. Og þó, — kannski
þykjast þeir kunna eitthvað fyrir sér,
sem betur hittir naglann á höfuðið vest-
an megin Atlantshafsins.
Finnska hljómsveitin hafði eilítið sinn
eigin stíl, að minnsta kosti í klæða-
burði. Og músikin var heldur þægileg.
Söngkonan Ann Christina söng bæði á
finnsku og sænsku, og þó maður skilji
ekki eitt einasta orð í finnskum texta,
þá skiptir það víst minnstu máli, en það
var skemmtileg tilbreyting, sem íslenzk-
ir dægurlagadúllarar eru beðnir um að
athuga. Þeir virðast sumir hverjir ekki
toaminiaisit við að önmur tunigiusnlál séu til
en emistoa.
Maður er nefndur Þorsteinn Jónsson
og nemur hann kvikmyndagerð einhvers
staðar fyrir austan tjald. Sjónvarpið
mun hafa átt í fórum sínum mynd um
Reykjavíkurhöfn eftir Þorstein, og var
hún raunar komin á dagskrá, en ein-
hverra hluta vegna birtist þess í stað
Dagur í Reykjavík, stutt kvikmynd eftir
Rúnar Gunnarsson kvikmyndatöku-
mann hjá sjónvarpinu. Rúnar er einn
af okkar beztu kvikmyndatökumönnum
og listrænn Ijósmyndari þar að auki. En
hvernig verður dagur í Reykjavík á
kvikmynd? Er það uppskipun við höfn-
ina, eða er það fólk á Lækjartorgi eða
húsmóðir í Álfheimum að þvo þvott.
Vitaskuld væri hægt að gera þúsund
ólítoar útgiáfur af þessiu srbefi, em sú
skyssa, sem Rúnar Gunnarsson dregur
þarna upp, er gerð af þó nokkurri fimi.
Um það má náttúrlega endalaust deila,
hvað eigi að vera með og hverju eigi að
sleppa í mynd um einn Reykjavíkurdag.
Markurell sækir í sig veðrið oig það er
orðinn talsverður stormgnýr í þessari
sænsku sjónvarpsmynd, og nú er aðeins
uppgjörið eftir. Markurell er allgott
dæmi um ýmsa dugnaðarkarla, sem haf-
izt hafa af sjálfuim sér úr sárustu fá-
tækt, fyrst til bjargálna og loks til veru
legra efna. Þeir halda þá að allt verði
með peningum keypt, stúdentspróf son-
arins eins og annað. Mútuveizlan í skól-
anum var grátbrosleg, og naumast lík-
legt að Markurell standi með pálmann í
höndunum, þegar sögunni lýkur með
næsta þætti.
Fyrir nokkru lék bítlahljómsveit í
sjónvarpið og bæði voru þeir herrar
hærðir manna bezt og þar að auki með
nýþvegið hárið. Ég minnist á það hér
vegna þess að mér finnst sjálfsagt að
geta um allt sem vel er gert. En þetta
er nú það eina, sem ég man eftir frá
þeirri hljómsveit. Aftur á móti var end-
urtekinn þáttur með Trúbroti frá í sept-
ember í haust, og þar sá maður, eða
öllu heldur heyrði, muninn á því að
geta aðeins, eða geta mikið. Satt að
segja hélt ég að Trúbrot bæri ekki al-
veg svona mikið af og það er skemmti-
legt, að svona gott „band“ skuli vera
hér meðal vor. Endurtekningin á Trú-
brotsþættinum táknar kannski ein-
hverjia þíðu í viðihorfiniu til hljóimsiveit-
arinnar, en hún mun hafa verið eitt-
hvað fryst úti eftir að uppvíst varð um
einhverskonar eiturlyfjabrall og ég er
hiklaust fylgjandi því að frysta alla
skemmtikrafta úti, sem uppvísir verða
að slíku. Það skiptir ólíkt meira máli,
hvað úrvalshljómsveit eins og Trúbrot
aðhefst, en einhver og einhver. Og sá,
sem er orðinn frægur og dáður, verður
um leið að bíta í það súra epli að vera
orðinn einskonar almenningseign. Átak
nokkurra ungra manna, þar á meðal
popsöngvara, til að koma í veg fyrir
eiturlyfjaneyzlu er án efa eitt merki-
legasta framtak, sem upp á síðkastið
hefur átt sér stað í æskulýðsmálum, en
það er að vísu annað mál.
Það er líka smávegis þíða í fótbolta-
þætti sjónvarpsins: Upp á síðkastið höf-
um við jafnvel oft séð góða skíðamenn
og þegar þeir koma eins og fuglinn fljúg
andi niður brekkurnar, þá finnst manni
það líta svo auðveldlega út, að það geti
varla verið nokkur vandi. En þannig
leiika íþróittirnar í hönidiuiniuim á hiiniuim
þrautþj álfuðu úrvalsmönnum og þannig
léku kylfurnar í höndunum á þeim Littl-
er og Brown, úrvalsgolfleikurum, sem
við sáum nýlega og fyrir þetta allt er
rétt og skylt að þakka.
Ekki veit ég hversu mikið kennslu-
gildi þátturinn um franska málarann
David hafði, en alla vega var hann
skemmtilegur á að hlýða og ég hygg að
mörgum hafi þótt fróðlegt að kynnast
þessum merkilega, nýklassíska málara,
sem stóð með annan fótinn í barokinu
og varð einskonar ljósmyndari sinnar
samtíðar, hvort heldur það var í þágu
frönsku byltingarinnar eða Napóleons.
Þarna var viðburðarík ævisaga á ferð-
inni, gott efni, sem Björn Th. Björnsson
gerði prýðileg skil.
Vilhjálmur Stefánsson var hress og
ómyrkur í máli um ágæti norðursins og
þeirra eyja meðfram norð-vesturleiðinni,
sem nú eru einkum heimkynni sela, rost-
unga og einstaka eskimóa. í frásögn
hans og Henris Larsens kom fram, að
oft hefur munað mjóu og sú spurning
hlýtur að vakna, hversvegna menn gefi
kost á sér til slíkra svaðilfara. Þvílíkt
langlundargeð hljóta þeir að hafa, sem
tilbúnir eru til þess hvenær sem er að
taka sér vetursetu í átta mánuði eða
svo á ísjaka norður undir Norðurpól.
Bækur Vilhjálms þekkja allir hér, en
trúlega hafa færri séð manninn á kvik-
Úr pólsku myndinni, „Listin að vera
elskuð,“ sem sýnd var síðasta laugardag.
mynd og því var fengur að þessum mynd
um.
Hvað er þjóðlegra en alvarleg um-
ræða um uppruna og eðli íslendinga-
sagna? Ekkert sem ég man eftir, nema
ef það væru hífaðir gangnamenn að
syngja „Enginn grætur íslending", eða
„Þú sæla heimsins svalalind“. Það var
afbragð að fá þá Bjarna Guðnason og
Jón Böðvarsson á eftir Steinaldarmönn-
unum; þeir mæltu báðir af mannviti og
þekkingu og óskar Halldórsson, lektor
stýrði umræðunum eins og gætinn for-
maður bátskel inn úr brimgarði. Þó voru
engin viðkvæm vandamál á ferðinni og
þeir Jón og Bjarni forðuðust staðhæf-
ingar svo sem góðra vísindamanna er
háttur.
Ég horfi alltaf á Heiðar Astvaldsson
dansa í sjónvarpinu, því hann er grann-
ur eins og nautabani og kann heims-
kerfið utan að. Kollega minn á Þjóðvilj-
anum var éitthvað að amast við hinni
nýtilkomnu kröfu um almenna danskunn
áttu og finnst mér það benda til þess,
að Árni sé einn af þeim fáu, sem ekki
hefur verið tuktaður til í dansskólum.
Nú légg ég til að Heiðar fái Árna í
næstu sjónvarpskennslu og kenni hon-
um Shake og Wathusi. Ég lofa að horfa
á það með athygli.
X
Bandaríkjamenn taka
Pompidou kuldalega
Nixon gerir allt sem hann getur til þess að
sem minnst beri á því náðs afð 'láta starfetó.lto þings-
ins fyllia Ihiini aiuðu sæti til
WASHINGTON —
Borgarstjórar New York og
Chicago, þeir John Lindsay
og Richard Daley hafa báðir
gert því skóna að vera
staddir utan borga sinna ein-
hverra erindagerða þessa vik-
una. Ástæðan er sú, að báðir
vilja þeir komast hjá því að
þurfa að bjóða forseta Frakk-
lands, Georges Pompidou, vel-
kominn en franski forsetinn
hyggst koma til beggja borg-
anna í hinni opinberu heim-
sókn sinni til Bandaríkjanna,
sem nú stendur yfir.
Þassi fraimltooimia boirigarstjóra
tvetglgja stænsitu boriga Banda-
rífcjiamma er tiátoniræn fSyrir
iþaran touil'da sem Baindairlífcjia-
menin isýraa Pcimipklou niú, og
á sér fá eða emgin ferdeemá.
Um 100 þinigimienini begigja
dieilda þiragls'ins itlilfcyiranitiu fyr-
irfriaim að þeir my'nidiu efcfci
sæfcja samiéiiginlliagan frand
þiragdedildaninia, sem Pompidou
áviairpaði í v-ifciuinini. Þegar til
toom voru það tffli 240 þinig-
-mienn, sem ekfci mættu til
funidar og var gT'ipið til þess
þess alð rraoðguntiin við hilnin
auiglljós. Uradir verajiulliagum
fcPingumistæðuim er fumdiar-
aófcn þiinigmairania raær 100%
er erleradur þjóðlbölfðlinigi á-
varpar Ba'nídaníkjalþinig.
Það er tvermt, sam veldur
'toulda þeiim, sem Pompidou
miætir. í fyirisitia lagi stafar það
af Gaulfcta-stiafmu Ihanisv þair
sem Fraklkland hiefuir elklki
viljiað igerast lalgó'ör ibanda-
miaðiur Bianidarífcjianmia, og þaö
sem e. t. v. er meira um vert:
Salia Fnalkika á herþotum til
Libýu ný'veriið. Þar stam Líbýa
ihiafuir ekfci á að sfcipa iniéinum
flugmiöniruum til þess aö
miararaa þessair þoitiur, er hin
óihjábvœmiilega raiðiurstaða sú,
að filuigvélarraar miurai fyrr
eða síðar ienda í höndum
Bgyþtia, sem munii niota þær J
geign ísiriaelsmöninium. B'arada- I
'Pílslkir Gyðiragar Mtia því þanra- í
ig á miál'ira, að Frtafcfcland sé í
að ausa olltíiu á eldiinn var'ð- 7
aradi máletfrai landaininia fyrir I
botnd Miðj'airðairlhaifls. |
Hins vegar er það siíðuir era
svo, að Pompidou fái fciullda-
iegar viðtöikiur af Ihállfu Nix-
ons, forseta Bamdiairiílkjianiraa.
Hann beifur þverit á mióti igierit
allt, sem í valdi bans beifiur
staðið, tiil þeiss að meyma að
iáta sem mininisit bera á ianid-
úðiranli í garð hi'ns firamBlka
foriseta. Telkið var á móti ,
Pompidou með allflri þeirri
viðlhöfn,, isem þjóðthiöfðinigjia
særnir, veizilu í Hvíta íhiúsiiniu
og gistinigu í Caimp Diavid,
fjáliliaaðsebri Biaradariífcjiaifer-
seta. Bandarílkjastrjió'rmi Iheifiur
og igefið fyililiilega í sfcyra aið
hiúra 'telji ;að sé hinium frairasfcia
ferseta sýrad óvild og aradiúð
sé það bezit til þœis fafllllið að
geria er'fiðara að lieyisia ágreira-
imgsmál Bainidarlíikjaininia og
FirafclklaradiS.
Bæði Bandiarikjiameran og
Frafclkar haifa iaigt á s)';ig töiu-
ver.t erfiði túil þeiss að hinidra í
að upp úir sjóiði á irraaðam- 1
Poimipidou er í Biainidarílkjum- 7
Framhald á bls. 25 t
frarasíka florsietia yrði efcki eiras
Nixon, Bandarikjaforscti, hefur gert allt sem í valdi hans stendur til þess aJi reyna að draga
fjöður yfir hinar köldu viðtökur, sem Georges Pompidou, fær í Bandaríkjunum, en kuldans
hefur orðið áþreiíanlega vart engu að síffur. Þessi mynd ber þaff þó ekki með sér, enda tekin
er Pompidou kom í heimsókn til Hvita hússins.