Morgunblaðið - 06.05.1970, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 6. MAÍ 1970
17
Þetta hrikalega andlit í mekkinum var greinilegt langa stund
þegar við flugum inn yfir Hekluelda í gærkvöldi. Andlit
öskuþursans var um 2 km á hæð og teygði hann ásjónu móti
austanstrekkingnum án þess að blikna. - Ljósm. Mbl. Ól. K. M.
otrHð yfíir kolsviartaini öslklu-
miökikikiini sam ihriaininiaiðliat upp
í loifitiið mieð óiginiairlhrlaiða, og
lékiu þar flanmílStlórlir bótetriar
í (bröðiulm ledík. Lailk, sam ihieif-
uir veriið óignvalLdiur miarlgria
kyinislóða í siögu íslaindis.
kainltiniuim á öfifkiulfialliinlu. —
Þiau vortu vailgialítlil ralfljós-
IVIRKJUM

Um 10 km í inioirðiauisitiuir firiá
Öxlininli -Sásit öimmuir gossúla
tonanlniagt u(pp í lofiMlð og
'hinaniniast uipp í lofitiiið og
hverlfia í skýj'áþylkknlilð í 5 kim
'hæð og fluguim við þamgað
mieðfiriam fjiallsriótiuim Hefclu.
V-ast/an vii® olkkuir viair svartiuir
gosvaggiurliinm oig laustan við
var ihvit þótt þolka oig þeltlka
voriu 'elklki ©iniu lanidisitæðuinniar
þairmia, þvi að taauinibmeiilðlain
manln yfliir isniælviiþalktia jörð-
ima Vilð Helkluiriætar.

hr<iuó

<•> s
• > ■

Gosstaðiur JVÖ sem við sáum
va-r e-kki ei-ns stórbrotinn og í
Öxlinni, en Var þó ört vax-
andi og stóð hraunsúla'n
fieiíkna hátt upp úr uim eins
km langri ispriuingu sam toiaifiði
sömiu stefmu og sprungan í
Öxlinni. í sprenginigunni var
einn aðaligíigur,. Lálta mun
nærri að þessi eldstöð hafi
verið um 5 km frá hiáitindi
He-klu. Nolkkru fyrir norðian
eldstöð tvö sáum v-ið niður
til Búrfellsvirkjun-ar og á
meðan við voruim þann-a var
virkjun-arsvæðið í nyrðri
Mmm

'io kivi
. ■' ’
Kortið er teiknað samkvæmt gosstöðunni eins og Morgun-
blaðsmcnn sáu hana úr flugvél inn við Heklu í gærkvöldi
kl. 23.00.
Afstöðumynd,
Yfir Heklueldum í gærkvöldi:
„Eins og sandögn hjá gjósandi
eldfjallinu”
Frásögn Morgunblaðsmanna
úr einu flugferðinni inn yfir
eldstöðvarnar í Heklu
í gærkvöldi
„HEKLA er farin að gjósa“.
Fréttin barst eins og eldur
í sinu og um kl. 21,30 bárust
fyrstu fréttir til Reykjavík-
ur um að mökkur stigi upp á
himininn í námunda við
Heklu.
S'kömmu síðar voru Morg-
unblaðsrmenn laigiðir af stað
flugleiðiis að eldstöðvunum í
Cessnu 310 P með Elíeiser
Jónssyni hjá Flugstöðinnd.
Lauist eftir kl. 22 þegar við
vomjim yfir Ölfusinu sáuim við
elda stígia upp aiusitaat í jaðr
inum á Ihiiminháuim. kolsvört
um goismefkki.
Fyirstu eldgígana (sjá kort)
og stærstu af þreimur gos-
svaeðimiuim seim við urðum
variir við sáum við sunnan í
Heklu á Öxlinni og var þar
geysil-eigt hraungos. Glóa.ndi
hraunið spýttist þair upp úr
toraunsprungu sem lá frá suð
vestri til norðaustuirs og var
hún uim 3,5 km á lerugd. I
sprungunni voru mangir gíg
ar og á kafla voru tvær sprumg
ur saimlhliða mieð líklega 200
im millibili. Glóamdi hrauinsúl
an stóð að jafnaðd uim 900 m
SjT"*'
upp í loftið og komst upp í
allt að 1500 metra toæð. Öslku
mökkinn sáuim við hins vegar
hverfa í slkýin fyrir of-am oikk-
ur í um 5 km hæð, en sam-
kvæmt natsjárimæímguim mun
-gosmö’kkuirinin þá hafa náð
15 km hæð.
Við fluigum nolkkur hiuindr-
'Uð mietria auisltain við sniar-
bnattain goisveiggiinin, en öslku-
fiallið og mlökkuinilnn féliu
umidán lauabaniátltíininli vesbuir
yfiilr landiilði Glóiamidi taaium-
stnauimiuminin yar aaimlfielldiulr
og á þeiiim kiulkik'ultíimia, sem
við vöíium alð fljúiga þarima
yfiiir tstælkíkaðii taauinihneiðain
óiðfluiga og lælbuir mæiniú að
taaunlkainlburimin Ibafii veriið Mð-
laga 2 km í sulður og sulðvesit-
uir firlá Öxliininli dg var öll
taauinlbneiðiain raulðiglóiaindii, ein
allt svæðið í vesibunábt var
toulið gosmielklki.
í þessairi. fynsitfu hiriauin,-
spnuinigu við Öxlima var gloistið
mast .syðSt í beninli, en þó var
-glóiainidi tonauiniveigguriiinm að
miesitu aamfielldur miörig tounidir
uð mietina í loiflt upp lef tiir erndd-
lanlgni sipinunlguinlni. V'ar þalð
toriikaidg sjóin, og vairit eriu til
in í þessu miesta mannvirki
íslendinga miðað við eldstólp
ana tvo sem teygðiust eins og
armar úr fangi Heklu. Um 15
km eru á milli þes-sarar eld-
stöðvar og Búr'fiellsvir'kjiunar.
Við -hrinigsóluðuim uim
stumd yfir eldgígunum og
fýlgdumst með þessu stór-
fengiega sjón-arspili. Eldinig-
ar léku ljósum logutm yfir
gígunum og í m'eikkinnm, og
við heyrðum sprengingarna'r
í gosinu í gegn um dyn flug-
vélaritoreyfila-ninia. Stöku si-nin-
um vippaðist flugvóliin léttil.
vegna loítstreymis frá gos-
inu. Við vorum eirns og sand
ögn hjá gjósandi eldfjallinu.
Þegar við fórnim frá gos-
stað tvö, eins og við köllum,
rétt fyrir kl. 23.30 var hraun
straumurinn ört vaxandi í
norður.
Þegar við kamum aifbuæ að
Öxllinmá og fluguim suður fyr-
ir hama hafði staða -gosmaklk-
airinis breytzt niokkuð og þá
sáuim við þriðju gosspreinigiing-
una um tvo km frá gosspruinig
'Unini í Öxlinni. Var stefrua
þeinraæ sprunigu firá niorðvesfcri
til suðauistuns. Virtist hún uim
eiirm km á lenigd og var þair
ámóta hrau-nireninislii og við
Öxfliiima.
Aniniair íluigmiaðiuri'nin, seim
var smieð okkur í vélinini toafði
flogið yfir Heklusvæðið um kil.
18.15 í gær í góðu skyggnd og
varð hanin engra eldsumibro'fca
vair þá.
Þegar nálgaðist miðmótt
rann myrkur niætuirkiinair ört
samian við gosmökikinin og við
fóruim síðustu hrimgferðina að
logaindi eldifjaflllimu. Við teikin-
uðuim upp gossföðuina einis og
við isáucm toana, því að okkar
fflugvél v-ar sú eima seim komst
iinin að Heklu í gæirkvöldd og
síðan tok Elíeser Bteifinuma á
R'eykj-avík.
Að balki ökkar var dimmuir
h-iiminn maeð ihiminíháuim, kdl-
svörtum reyksúlum og umdir
loguðu eldstölpar Heflol-u einu
sinmi enn. — á.johnsen.
Tékkar stað-
festa Brezhnev-
kenninguna
Prag, 5. ma-í — NTB-AP
LEONID Brezhnev flokkslelð-
toga, Alexei Kosygin forsætisráð
h-srra og fjórum öðrum sovézk-
um ráðamönnum var í dag fagn
að ákaft i Prag af um 1000 manns
sem ekið var til flugvallarins í
hópferðabílum. Við komuna sagði
Brezhnev að öll sósíalistaríki og
ekki aðeins Sovétríkin og Tékkó
slóvakía mundu meta mikils
þann nýja vináttusamning, sem
hann er kominn til að undirrita
ásamt sendinefndinni sem hann
stýrir.
S-aimlkivæimit áreiðanlegum hekn
ilduim hefur vm'áttusiaimmingur-
inn að geyma kafla sem fj-allar
um orsa-kir ágústi-nmrásairinnar
1968, og segir þar að það sé
skylda allra komimúnistalainda að
verja og fest-a í sessi 'áramgur sóa
íalismans í sameinimigu. Heim-
só'kn Brezton-evis er túllkuð sem
stuðmingsyfkflýsing við Gustav
Husalk og hreimsamir hans í
fdokknum.
Gustav Husalk flokksleiðtogi,
Ludvik Svoiboda for.seti og Lub-
omir Sfcrougal forsætisiráðtoerra
voru meðal þeirra öem tók á
móti Brezhimev og fylgdarmönm-
um Ihamis. Fieiri h'ermenm og llög
reglumenm en áhorfeimduT voru á
leiðinmd setn sovézkiu gestirmir
óku uim firá flugvellimum til
Pragkaistala. Á flugveiflimium vék
Brezlhnev sér að noklkrum kon-
um sem hrópuðu: „Lengi lifi Sov
étríikin og Rauði herimn“.
Allt bendir til þeiss að æðstu
'imenn AuS'tuT-Evrópurdkja haldi
fund með sér í Prag 9. maí n.k.
þegar þeiss verður minnzt að 25
ár eru liðin síðan Tékkóslóvak
ía vair leyist undam oki nasisita.
Þótt vináttusaiminingurinm stað
festi Brezihmev-kenninguma um
tákmarkað frellsli kcimmúmdsita-
ríkja er e'kki búizt við að í hon-
um ve-rði fjallað um dvöl 60.000
sovézkra ibenmamma í Télkkóslóv
ak'íu.
Listi Sjálfstæðisflokksins er D-listinn