Morgunblaðið - 16.06.1970, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. JÚNÍ 1970
Valgerður Björnsdóttir
frá Dölum í Fáskrúðsfirði
2. 6. 1881 — 9. 6. 1970
TRÚLBGA finnast fáir, sem
muna ekki allvel eftir höfðings-
konunni Valgerði Björnsdóttur,
Ihafi þeir eitt sinn borið gaefu til
að kynnast henni að marki.
Jafnvel hinir, sem aðeins sáu
hana í svip og sérstakiega ef hún
hefur varpað á þá orði, munu
naumlega komast hjá því að
geyma nokkra minningu um
þessa svipmiklu, skörulegu konu,
sem bar svo auðsaeilega með sér
virðuleik og menningu og þann
þokka, sem þurfti ekki sérstaks
fríðleiks við til þess að konan
yrði eftirminnileg.
Fyrir þá sem ættraekni og þjóð
fræðum unna eru þessi kveðjuorð
ekki rituð, en vissulega væri
vert að greina frá helztu ætt-
stofnum Valgerðar, sem margir
hafa verið taldir meðal hinna
merkstu um Austur- og Norður-
land á síðustu árhundruðum. Af
slíkri athugun mundi án efa
leiða að kunnugir gætu greint
eðlisþætti formæðra og forfeðra
frá Austurlandi um Krossavík
til Þingeyjarsýslu. Eðlisþætti
snúna í vænan lepp úr gáfum,
kjarki og sjálfsvirðingu, sem
samfara nokkurri ríkiimd og til-
fijiningu mótaði þann manndóm
t
Eiginmaður minm og faðir,
Steingrímur Blöndal,
andaðist í Landakotsspíta 1 a
13. júní.
Ingunn Blöndal,
Steingrímur Þórarinn Blöndal.
t
Faðir okkar,
Sigfinnur Jónsson
frá Bræðraborg,
Seyðisfirði,
andaðist í St. Jósefsispítala,
Hafn'arfirði, 14. júní.
Asta Sigfinnsdóttir,
Guðrún S. Amdal,
Laufey Sigfinnsdóttir,
Svavar Sigfinnsson.
t
Bróðir okkar,
Jón Albert Þorvarðarson,
vitavörður í Gróttu,
andaðist af slysförum föstu-
daiginm 12. þ.m.
Guðrún Þorvarðardóttir,
Vilborg Þorvarðardóttir,
Ásta Þorvarðardóttir,
Sigríður Þorvarðardóttir.
t
Móðir okkar, tengdamóðir og
amma,
Jórunn Ásmundsdóttir
frá Efstadal,
er lézt^ þarrn 11. júnií, ver’ður
jarðsungin frá Miðdalskirkju
fimmtudagiinm 18. júnií kl. 2.
Húsikveðja fer fram frá Efsta-
dal kl. 1. Bílferð verður frá
BSÍ kl. 9.30 f.h.
Böm, tengdaböm
og barnaböm..
og reisn, sem fylgdu þessari konu
lengur en fætur gátu borið hana,
og sjónir nú greina.
Margar íslenzkar konur fyrr
og síðar hafa verið ótrúlega vel
að sér í þeim fræðum, sem til
skamrns tíma hafa verið mest
metin hér á landi, en sárafáar
ætla ég að hafi staðið Valgerði
Bjarnadóttur á sporði.
Hannyrðir og húsmóðurstörf
fóru hemni úr hendi með mikilli
prýði.
íslenzkt mál, ljóð og sögur
lóku htnni á tungu. f bókmennt-
um íslenzkum og norrænum var
hún fjölfróð, lelkhúsverk voru
henni hugstæð, enda afhragðs-
leikari talin á yngri árum. Af
þessu efni varð Valgerður
óvenjuhæf í viðræðum við hvern
seirn var og skemmitileg svo af
bar þegar bezt lét.
Þótt efni og aðstæður sköpuðu
ekki þessari stórbrotnu konu allt
af þau kjör til risnu og umisvifa,
sem mörgum hefði þótt hlýða,
hlaut öllum þeim sem í návist
hennar dvöldu að vera ljósf að
hún var af sjálfri sér gjörð til að
skipa eitt aðalhlutverkið á því
leiksviði, sem henni var búið á
hverjum tíma, og hlutveirk sitt
lék hún jafnan eftirminnilega,
með djörfung og hispursleysi.
Sá er þessi kveðjuorð ritar,
vill með þeim reýna að gefa les-
andanum vott af hlutdeild í
minningu um mjög eftirminni-
lega íslenzka konu. Viðkomandi
gerir sér fullljóst, að þessi til-
raun getur helzt þjónað þeim til-
gangi að sætta hann við að fá
ekki haldið áfram uimræðunum
um öll áhugamálin sem stöðugt
leituðu á þegar Valgerður Björns
dóttir var nálæg. Gott mundi
einnig, ef hægt væri að nota
þessi kveðjuorð sem skriftamál
til að þakka velgjörðir og góð-
gjörðir, sem héðan af verða ekki
launaðár svo sem vert er.
Ekki má vita, hvort eftirmæla-
Skrif hefðu verið Valgerði að
skapi, nema þá svo vel gjörð að
til bókmennta mætti telja. Þess
vegna Skal hér staðar numið, og
af sömu ástæðu sleppt að telja
t
Þökfcum irmiLega auðsýnda
samúð og virusemd við fráfall
og jarðarför
Júlíusar G. Loftssonar,
múrara,
Sólvallagötu 7a.
María Símonardóttir,
börn og tengdaböm.
t
Þökkum samúð og vimarhug
við amdlát og útför móður
okkar, tenjgdamóður ag ömmu,
Margrétar Björnsdóttur,
fyrrverandi húsfreyju,
Stóru-Seylu, Skagafirði.
Guð blessi ykkiur öll.
Böm, tengdaböm
og bamaböm.
t
Þökkum auðisýnda samúð og
vináttu við andlát og jarðar-
för eiginkomu mi nn ar, m óður
og temigdamóður,
Stefaníu Stefánsdóttur,
Hringbraut 52, R.
Axel Gunnarsson,
böm og tengdaböm.
þá mörgu mætú niðja og ná-
komna, sem reynzt hafa bezt
þegar mest var þörf.
Vafalítið mun i sumir niðjar
Valgerðar fá að launum fyrir
uimlhyggju og alúð eitthvað af
þvi efni, sem endist þeim jafm
vel til manndóms og hliðlstæðrar
menntuniar á atómöld og hún til-
einkaði sér á fyrri tíð, því sama
efni sem gerði lítið eldhús og
lága stofu að höll, þegar Valgerð
ur Björnsdóttir geklk um beina,
eða bauð til máls.
En við slíka hugleiðingu verð-
ur bónda og barna hennar gjam-
an minnzt. Heimiliis sem var eims
og það átti að vera.
P. Þ.
Gunnar Sigurðsson
— Minning
FYRIR rúmum aldarfjórðungi
hófust kynni okkar Gunnars
Sigurðssomar, og eftir því sem
tíminn leið, urðu kynni okkar
nánari og nánari. Hann var þann-
ig maður, að það varð að lífs-
nautn að eiga vináttu hans.
Manngerðin sjálf var svo ein-
sitæð, að henni verður vart lýst í
orðutm. Gunnar var svo sérstæð-
ur og óvenjulegur persónuleiki
og ólikur samferðamönnum sín-
um. Hann var engum líkur, er
ég þeklkti til hérlendis, en miklu
fremur í ætt við þá manngerð,
sem hægt er að lesa uim í liðnum
ævintýrum fyrri alda. Andlegur
aristokrat, sem virtist stundum
ökiki eiga heima í okkar um-
hverfi, hvoriki í tíma né rúmi.
Fyrir nokkrum dögum bar fund-
um oikkar saman, og þá var hann
óvenjutega kátur og það gneist-
aði af hugmyndaflugi og fram-
tíðardraumum í návist hans.
Hann virtist þá vera á góðri leið
með að sigrast á langvarandi
vanheilsu, en svo varð dálítil
andakt, og nú er hann allur, og
enn vantaði hann tvö ár í fimm-
tU'gt.
Innsta eðli Gunnars Sigurðs-
sonar var sérlega viðlkvæmt og
margslungið, þar blandaðist
gáski og gleði og fölskvalaus al-
vara. Þar áttu sér stað andstæðu-
kennd dramatídk átök. Breyzík-
leiki mannlífsins var honum
heldur ekki framandi. Þvi að
breyzk'ur var hann, en tilfinn-
ingalíf hans var þó a'llt mótað
af mieðfæddri réttlætiskennd og
einstafcri hjartagæzku. Allt þetta
var, ef til vill, ástæðan fyrir
því, að Gunnar Sigurðsson var
listelisikari en annað fóllk. Engan
hef ég þekfct, er hafði jafn eðli-
legar og ástríðufullar kenndir til
listaverks, enda átti hann ótrú-
legt safn listaverka, sem voru
va'lin af svo hárfínum og næm-
Sigurður Magnússon
í DAG fer fram útför á Su'öur-
nesjuim. Jarðinesfcar leifar ’Sig-
urð'ar M'agniússioinar verða laigðar
til bimztu hvíldar í Útskála-
kirkjuigiarði.
Guíðjón Sigurðiur, S'vo sem
hann hét fullu niafni, fæddist að
Hedði í GönguSkörðuim hiimn 10.
mai 1878, og var því kioiminn á
93. aldiuirsár er hanin kvaddi
þierunian. heiim, en það var hinin 7.
þ.m.
Si'gurðíur ólist upp að Beiin-
garði í Hegrainiesi og var þar til
17 ára aldiurs, að hiamn fluttist
í ammiain lan'dsf jórðuriig í byggð-
arlag, þar gem flestir hieimilis-
feður sóttu gull í greipar Ægiis.
Ekifei lét Siguirðiur sitt eftir
liglgja til þeiiria hluita. Og í Garð
iinium eigniaðist harnn sdmin lífs-
förunaiut, Astríði Jánsdótibur frá
Steiinastöðum. Bjuiggiu þau alla
tíð í Garðimiuim, fyrst að Eiði,
en frá 1920 í Valbraiut. Eima dótt-
ur eignuðuist þaju, Stefamíu, nú
búsetta í Reyk.jaivík. Ástríður
amdaðd'st 1939.
Ekki féll Siigiurði að setjaist í
heigam stem, þótt aldiuriinm færð-
ist yfir. Tók hamm þá að sér
dreifimigu pósts ag blaðia ag anm-
aðist þau störf mieð þeirri kost-
gæfni sem hnmuim var í blóð bor-
im. Árið 1963 varð Sigurður vist-
miaður á Ellihiedmilimu í Kefla-
vík, enda var þá sjón hams óðum
að hrafea.
Þótt hér hafi verið gefið stutt
yfirlit yfir lamigam lífsferil, var
aminiað fyrst og fremst ætlumim
með þessium línum. Þær áttu
eir.ifeum að veTða himzta kveðja
frá himum mörgu vinum hans í
Kvæðamammafél&gi Hjafmarfjarð-
ar. Þar gerðist hamm félagi haust-
ið 1942. Fæstir félagsimamna
murnu þá bafa talið að maður,
allmito'ð á sjötugsaldri, búamdi
tugi kílómet'a frá aðsetri féla/gs-
ims, léti þ«r mikið til sím taka.
Bn það fór á amman veg. Um
tuttugu ára skeið var Sigurður
rneðal þe.in'a, sem bezt sóttu
fúrndi félagsins og lét þar alltaf
til sím heyna. Var það Iðiulega
frumiort efni, emda veittiist Sig-
urðd alla tíð einfear létt að koma
samiam vísu. Lítið edtt af því er
premtiað, eimkum í Faxa þeirra
Suðúrmeisjiamamma, meina í hand-
riti, en þó miklu meist sem að-
edmis var geymt d hdrau afhurða
trúa miiraná Siigurðar og hverfur
raú roeð homium. Hamm skritfaði
ekfci sjálfur Ijóð sín, emda var
hanin edmn af þeirn, sam lífskjör-
in höfðu frekar rétt orfið og ár-
ima en skriffærdm.
Líflsiirus gildiir lögrraál æ.
Lönig og trú var i'ðjan.
Þína gróf við svalam sæ
sigini ljóðagyðjam.
M J.
um smekfc, að ég veit engin
dæmi til slíks hérlendis. Og það
var valinn hópur liistamanna,
seim taldist til vina hans, og allir
dáðu þeir hann og virtu öðrurn
fremur. Þáttur Gunnars Sig-
urðssonar í framþróun mynd-
listar á íslandi er óskráð saga,
en miklu merkilegri en margan
grunar.
Hér skal ekfci gráta góðan
dreng. Þannig er lífsins gangur,
menn koma og fara. Flestir eru
eviplitlir hversdagsmenn, aðrir
setja sterkan svip á tilveruna
með persónuleika sínum. Gunn-
ar vinur minn í Geysi var einn
af þeim síðarnefndu. Það væri
listamönnuim til heiðurs, ef þeir
gengjust fyrir því að minnast
Gunnars Sigurðssonar á verðug-
an hátt, með því að stofna til
sýningar á hinu gagnmerka
Gu-nnarssafni. Við skulurn vona,
að svo verði.
Valtýr Pétursson.
Imrailagla þakfca ég öllium þeim,
sem vottuðu mér niíræðum
viméttu sína með gjöfum,
heimsóknum og heillaósfcum
ag óisika þeám öllum gæfu og
'garagds í framntíðdmmi.
Kristján Ámason.
Hjartame þafckír færum við
öllum þeim, sem awðsýndu
akkur samúð ag vinarhug við
andlát ag iarftarför
Þorsteins Thorlacius,
Flókagötu 41.
Þorbjörg Thorlacius,
börn, tengdaböm
og bamaböra.
Innilegar þakkir, fæum við öllum er sýndu okkur samúð
og vinarhug við andlát og útför mannsins mins, föður okkar,
tengdaföður og afa
MARTEINS J. LÁRUSSONAR.
Sérstaklega þökkum við læknum og hjukrunarfólki Borgar-
sjúkrahússins góða hjúkrun.
Anna Bjömsdóttir,
Herdís Marteinsdóttir,
Lára Marteinsdóttir,
Guðmundur Marteinsson,
Heiðar B. Marteinsson,
Jóhann S. Marteinsson,
Hulda J. Marteinsdóttir,
Vilbert Zakariasson.
Georg Wiken,
Mary Marteinsson,
Guðríður Guðmundsdóttir,
Ragnheiður Matthíasdóttir,
Viðar Guðmundsson
og barnaböm.